اندکی پس از آنکه شرکتهای دارویی Pfizer و BioNTech در بیانیه مطبوعاتی اعلام کردند که واکسن ویروس کرونا آنها بیش از 90 درصد موثر واقع خواهد شد، سیاستمداران انگلیسی (به گفته وزیر بهداشت مت هانکوک) به فکر پخش واکسن قبل از کریسمس در کشور افتادند. از طرف دیگری نیز، فرانسه نیز آماده است که واکسن را به روش کاملا متفاوتی ارائه دهد. با آیتیرسان همراه باشید.
در انگلیس، دولت اکنون از توصیههای کمیته مشترک واکسن و ایمنسازی (JCVI) استفاده کرده است تا ببیند چه افرادی باید ابتدا واکسن ویروس کرونا را دریافت کنند. در صورت تأیید واکسن، کمیته مشترک واکسن و ایمنسازی دستورالعملهایی برای اولویتبندی پخش واکسن با توجه به سن افراد ارائه میدهد و یا اینکه ابتدا به کارکنان بهداشت و مددکاران اجتماعی داده میشود.
اولویتهای ارائه واکسن ویروس کرونا در فرانسه | اولویتهای ارائه واکسن ویروس کرونا در انگلیس |
شباهتهای مهم
متخصصان بهداشتی مانند پزشکان، جراحان، دندانپزشکان، داروسازان، ماماها، پرستاران و مراقبان.
همه افراد بالای 65 سال یا مبتلا به بیماری مزمن (مانند بیماریهای قلبی-عروقی، فشار خون بالا، دیابت) یا چاقی. |
کادر درمانی، مددکاران بهداشتی و اجتماعی.
تمام افراد 65 سال به بالا (شروع با گروههای سنی بالاتر) یا در معرض خطر بیشتر بیماری و مرگ و میر (به عنوان مثال بیماری مزمن کلیه، سرکوب سیستم ایمنی، دیابت کنترل نشده، چاقی). |
تفاوتهای مهم
بعد از کارمندان بهداشتی، برخی از کارمندان جوان نیز به دلیل تماس با عموم مردم از اولویت بالایی برخوردار میشوند. به عنوان مثال کارمندان فروشگاهها، کارمندان مدارس، کارکنان حمل و نقل و هتلداران و همچنین افرادی که در فضاهای محدود مانند کارکنان کشتارگاه، رانندگان تاکسی، کارگران مهاجر و تیمهای ساختمانی. | افراد بین 50 تا 65 سال و در معرض خطر بالاتری برای بیماری و مرگ و میر پس از افراد بالای 65 سال و کسانی که در معرض خطر بیشتری هستند، در اولویت قرار خواهند گرفت. |
در فرانسه، سیاست دولت توسط چندین نهاد مشاورهای از جمله le Conseil scentionique و le Comité تجزیه و تحلیل و تجدید نظر میشود. اگرچه شباهتهای زیادی بین سیاستهای این دو کشور وجود دارد (مانند کارمندان بهداشتی که از اولویت بالایی برخوردار هستند) اما تفاوتهای اساسی نیز وجود دارد. تفاوتی اساسی در این سیاستها این است که دستورالعملهای فرانسه مشاغل پرخطر از جمله کارگران مغازهها، کارکنان مدارس، کارکنان حمل و نقل مانند رانندگان تاکسی، هتلداران و کارکنان کشتارگاه را در اولویت قرار میدهد.
چرا رویکردها در دو کشور مختلف است؟
در انگلستان، کمیته مشترک واکسن و ایمنسازی استدلال میکند که ارائه واکسن بر اساس سن افراد آسانتر است و بنابراین افراد بیشتری واکسن دریافت خواهند کرد. بیشک اگر بخواهیم عاملی برای الویتبندی ارائه واکسن مشخص کنیم، سن افراد بسیار خوب است؛ زیرا خطر مرگ ناشی از ویروس کرونا تقریباً هر پنج سال دو برابر میشود (همانطور که نمودار زیر نشان میدهد).
بعد از عامل سن، بسیاری از عوامل دیگر نیز باعث میشوند تا افراد در معرض خطر مرگ ویروس کرونا قرار بگیرند. داشتن یک بیماری مزمن، مانند دیابت، تقریباً با پنج تا ده سال مسنتر بودن برابری میکند. ارزیابی احتمال ابتلای فرد به ویروس کرونا با استفاده از الگوریتمی که عوامل خطر را در اختیار فرد قرار میدهد، ممکن است کمک کند تا مشخص شود که افراد در معرض خطر بیشتر از واکسن استفاده میکنند.
از این رو چیزی مانند معاملهای بین الویتبندی ارائه واکسن به افراد مسنتر و یا افراد با بیماریهای زمینهای و در معرض خطر بیشتر وجود دارد.
در اینجا میتوان به ارائه واکسن ویروس آنفلوانزا که برای افراد مسن (افراد بالای 65 سال) نیز هدف قرار گرفته است، اشاره کرد. نکته مهمی که وجود دارد این است که ارائه واکسن با برنامه جهانی مبتنی بر سن افراد یکسان نیست؛ چون افرادی که فقیرتر هستند، بیشتر در معرض ویروس کرونا قرار داشته و ایمن نیستند. بنابراین اگر با استراتژی انگلیس جلو برویم، یافتن افرادی که نسبت به شرایط بهداشتی محرومتر هستند، بهتر پیش خواهد رفت. در غیر این صورت نابرابریهای بهداشتی صورت خواهد گرفت.
اکنون به رویکرد کشور فرانسه میرسیم که مشاغل پرخطر را هدف قرار داده است.
در طول موج اول ویروس کرونا، مرگ ناشی از این ویروس در مشاغل خاصی زیاد بود. همانطور که نمودار زیر نشان میدهد، برخی از مشاغل مانند رانندگان تاکسی (که در سیستم پیشنهادی فرانسه از مشاغل با اولویت بالا هستند) نسبت به کارکنان بهداشت و درمان، میزان مرگ و میر بیشتری داشتند. همچنین شایان ذکر است که بسیاری از این کارگران که زیر 50 سال سن داشتند، در برنامههای الویتبندی واکسن در انگلستان ذکر نشدهاند.
عاملی که هماکنون کمیتههای واکسن در فرانسه و انگلستان باید به آن توجه کنند این است که واکسن این بیماری همهگیر احتمالاً در طول موج دوم آن (که اختلاف منطقهای قابل توجهی در میزان انتقال وجود دارد) معرفی میشود. نمودار بالا همچنین تفاوت در میزان مرگ و میر در موج اول بین لندن و سایر مناطق را نشان میدهد. با ارائه واکسن ویروس کرونا به مناطقی که بیشترین تعداد ابتلایان ویروس در آنجا قرار دارد، میتوان زندگی افراد زیادی را نجات داد.
مشورتهای همگانی
فراتر از تفاوت در توصیهها، در رویکردهای دو کشور (فرانسه و انگلیس) هنگام مشورتهای عمومی اختلافاتی وجود دارد. برخلاف راهنماییهای بهداشتی، در سیاستهای الویتبندی انگلیس، مشاوره عمومی قرار نداشته است.
در مقابل، دولت فرانسه اکنون درگیر روند گسترده مشاوره عمومی برای اطلاع از اولویتبندی است. تا حدی هدف این برنامهریزی این است که بتواند واکسن بیشتری به افراد نیازمند برساند و از اتفاقی که هنگام ارائه واکسن همهگیری H1N1 (آنفلوانزا) در سال 2009 پیش آمد، جلوگیری شود. این فرایند شامل یافتن جمعیت در طراحی استراتژیهای ارائه واکسن و آنچه مردم ترجیح میدهند و سپس استفاده از این اطلاعات برای انتقال موثر این راهکارها به مردم است.
این نوع همفکری بسیار زمانبر است، اما مزیت خوبی وجود دارد این است که به دولتها کمک میکند تا بفهمند که مردم برای چه چیزی ارزش قائل هستند. همچنین به اصلاح بیشتر سیاست اولویتبندی و دستورالعملهای ارتباطی کمک میکند. این سیاستها نیز به نوبه خود میتوانند احتمال حمایت افراد از دستورالعملهای اختصاص واکسن و در نتیجه افزایش استفاده از آن را افزایش دهند.
از بررسی سیاستهای این دو کشور مشخص است که استراتژیهای اولویتبندی زیادی برای واکسن ویروس کرونا وجود دارد. همانطور که چارچوب اخیر اولویتبندی واکسن ویروس کرونا نشان میدهد، این دستورالعملها را میتوان با استفاده از مردم در برابر معیارهای مختلف ارزیابی کرد. اگر بتوانیم واکسن ویروس کرونا را به طور منصفانه و کارآمد به افراد جهان ارائه دهیم، در آن زمان است که میتوانیم احساس کنیم واکسنها موثر واقع شدند و در جای درستی نیز به کار رفتهاند.