آیا غذاهای کپک زده برای سلامتی ما ضرر دارند؟

برای همه ما حداقل یک بار اتفاق افتاده است: می‌خواهیم از خوردن یک هلوی تازه لذت ببریم که نقطه سفید رنگی به اندازه یک سکه روی آن می‌بینیم؛ یا این که برش آخر نان ساندویچ ما دارای لکه‌های ریز سبز رنگ است. در این گونه مواقع باید چه کاری انجام دهیم؟ آیا می‌توانیم قسمت کپک زده را جدا کنیم و بقیه را بخوریم؟ برای دانستن پاسخ این پرسش ادامه مطلب را بخوانید:

کپک به رنگ سفید یا سبز دیده می‌شود و می‌تواند در تمام سطح غذا گسترده شود یا محدود به قسمت کوچکی باشد؛ همچنین می‌تواند به صورت عمقی بوده یا این که فقط در سطح ماده غذایی رشد کرده باشد؛ کپک نوعی قارچ است با ساختاری مشابه گیاه و شامل ریشه، ساقه و اسپور. ریشه کپک معمولا با چشم غیر مسلح غیر قابل رویت بوده و آنچه که ما می‌بینیم شامل ساقه و اسپورهای آن است. اسپور به صورت ذرات معلق در هوا منتشر می‌شود و در واقع دلیل اصلی آلوده شدن یک غذای کپک زده و انتقال کپک به سایر غذاها محسوب می‌شود.

حتما شنیده‌اید که یک سیب پوسیده می‌تواند به تمام سیب‌های یک جعبه آسیب برساند، کپک هم به همین صورت می تواند به سرعت به تمام مواد غذایی موجود در محیط اطرافش انتشار یابد. بد نیست بدانید که تمامی کپک‌ها بد نیستند و تعدادی از آنها اجزای اصلی برخی از غذاها را تشکیل می‌دهند؛ مثلا رگه‌های سبز – آبی پنیر Roquefort از کپک‌ها تشکیل شده است و برای این که کیفیت این پنیر بالا باشد، تولید کنندگان از نوعی کپک خاص در فرایند ساخت آن استفاده می‌کنند؛ در نتیجه یک پنیر سالم، خامه‌ای و محبوب به دست می‌آید؛ هر چند که با وجود طعم دلپذیر، بوی خوبی ندارد!

سایر کپک‌‌ها می‌توانند زیانبار باشند و مشکلاتی به وجود بیاورند، بعضی از آنها می‌توانند باعث واکنش‌های آلرژیک و در نتیجه تنگی نفس شوند؛ به همین دلیل نباید غذاهای کپک زده را بو کنید. تعدادی از کپک‌ها هم سم «مایکوتوکسین» تولید می‌کنند که می‌تواند باعث ایجاد مشکلات بسیار جدی‌تر نظیر افزایش ریسک ابتلا به انواع سرطان شود.

حالا می‌توانیم هلوی خوشمزه‌ای را که قسمتی از آن کپک زده باشد بخوریم یا نه؟! به خاطر بافت نرم هلو و رطوبت بسیار زیاد آن، احتمال این که قسمت اعظم آلودگی به کپک از دید ما مخفی مانده باشد بسیار زیاد است؛ پس بهتر است که از خوردن آن صرفنظر کنیم و ریسک بیمار شدن را نپذیریم. برای این که یک راهنمای به روز در مورد غذاهای بی‌خطر را داشته باشید به وبسایت دپارتمان کشاورزی ایالات متحده مراجعه کنید؛ اما در اینجا مهمترین نکات مربوط به مواد غذایی کپک زده را مرور می‌کنیم.

در حالی که همه مواد غذایی کپک زده به سطل زباله نمی‌روند، غذاهایی هم هستند که در صورت کپک زدن، به هیچ وجه نباید مصرف شوند و معمولا غذاهای نرم و مرطوب از همین دسته به شمار می‌روند؛ چون ممکن است در بافت آنها کپک بیشتر از آنچه که به چشم می‌آید رشد کرده باشد. اگر در غذاهای زیر کپک را مشاهده کردید، آنها را مصرف نکنید:

گوشت خام یا پخته شده، غلات پخته شده، ماکارونی، کره بادام زمینی، حبوبات، آجیل، پنیر نرم، ماست، خامه و خامه ترش؛ همچنین مربا و ژله با اولین آثار کپک باید دور ریخته شوند، چون ممکن است حاوی مایکوتوکسین باشند؛ در نهایت شیرینی‌ها و نان‌های قنادی و فانتزی هم در صورت کپک زدن نباید مصرف شوند.

در حالی که گوشت خام و پخته کپک زده نباید مصرف شود، ژامبون و کالباس خشک استثنا به حساب می‌آیند و با خیال راحت می‌توانید پس از پاک کردن کامل کپک، آنها را مصرف نمایید. پنیر سفت، میوه‌ها و سبزیجات خشک را هم می‌توان پس از برداشتن قسمت کپک زده مصرف نمود؛ البته باید تا شعاع ۲/۵ سانتی‌متر از اطراف منطقه کپک‌ زده را هم به وسیله چاقو بردارید. چاقو را هم کاملا تمیز کنید تا آلودگی از طریق آن به سایر غذاها منتقل نشود. گاهی ممکن است دور ریختن این همه مواد غذایی اسراف به نظر برسد اما فراموش نکنید که سلامتی از هر چیز دیگری مهم‌تر است.