در دهه گذشته، بازار اسمارتفون رشد زیادی داشته است. موبایلها از نظر طراحی، ویژگی و امکانات تکامل بسیاری داشتهاند و به جایی رسیدهایم که میتوان از بین هزاران موبایل انتخاب داشته باشیم. گرچه ممکن است در انتخاب گوشی موردنظر خود دچار سردرگمی شویم، اما تنوع در کل بسیار خوب است. این بدین معناست که رقابت شدیدی بین سازندگان ایجاد شده و کاربران نیز سطح آگاهی بالاتری دارند.
اما یک چیز وجود دارد که هنگام خرید موبایل به آن توجه نمیکنیم و آن، کشور سازنده است. شاید این سوال را بپرسید که دانستن این موضوع چه سودی دارد؟! در عصر خرید آنلاین، که تقریبا میتوان هر کالایی را از هر جایی خرید کرد، دانستن کشور منبع چه اهمیتی میتواند داشته باشد؟!
چه اهمیتی دارد؟
جواب ساده این است: هزینه! از زمانی که شرکتها فهمیدند نیروی کار و مواد لازم در خارج از ایالات متحده ارزانتر و فراونتر یافت میشوند، کارخانههای خود را به بیرون از این کشور منتقل کردهاند. به عنوان مثال، کارگران در کشورهایی مانند چین، ویتنام، کره و هند، حقوق کمتری نسبت به کارگران ایالات متحده دارند.
گرچه ممکن است که نیروی کار ارزان یک عامل باشد، اما دسترسی به مواد معدنی کمیاب عامل مهمتری است. گرافیتی که در باتریها استفاده میشود، سیلیکونی که در چیپستها بهکار میرود و دیگر مواد معدنی مانند نقره، مس و پلاتینیوم، مثالهایی از این مواد کمیاب هستند. از ۱۷ عنصر کمیاب موجود، ۱۶ عنصر در اسمارتفونها استفاده میشود. توجه داشته باشید که کمیاب به این معنا نیست که همه این مواد یافت نمیشوند، بلکه چون این عناصر در یکجا تمرکز ندارند، استخراج آنها در بسیاری از کشورها غیرممکن است.
چین تقریبا انحصار کامل در زمینه عناصر کمیاب دارد. چین، ۹۵ درصد عناصر کمیاب را تولید میکند و ۵۰ درصد منابع آنها را در اختیار دارد. در مقام مقایسه، هند تنها ۲.۵ درصد تولید را به خود اختصاص داده و ایالات متحده، ۱۳ درصد منابع را در اختیار دارد. بنابراین تولید اسمارتفونها در جایی که مواد معدنی کمیاب فراوان است، چندان عجیب نیست.
چین
همانطوری که انتظار دارید، چین نقشی عمده در تولید اسمارتفون را بازی میکند. علاوه بر تولید اسمارتفون برای بسیاری از برندها، چین برندهای شناخته شده خود را دارد (به عنوان مثال، هواوی، اوپو، وانپلاس، شیائومی، میزو و ZTE). البته برخی از کارخانهها به دلیل بحثهایی که بر سر وضعیت کارگران این کارخانهها صورت گرفت، تولید خود را در چین متوقف کردهاند، اما هنوز بسیاری از اسمارتفونها در چین ساخته میشوند.
اپل یکی از برندهایی است که حضور عمدهای در چین دارد و بسیاری از قطعات محصولاتش در چین ساخته و سرهم بندی میشوند. کارحانههای اپل در چین شرایطی بدتر از سایرین دارد و خودکشی مسئله مهی در آنهاست. لنوو شرکت دیگری است که گوشیهای تحت برند لنوو و موتورولا را در چین تولید میکند. LeEco برند جدیدالورودی است که اسمارتفونهایش را در چین تولید میکند. سامسونگ تنها دو کارخانه در چین دارد و بیشتر تولیداتش در خارج از چین است.
ژاپن
گرچه بسیاری از کارخانهها در چین یافت میشوند، اما همیشه پیوند عمیقی بین تکنولوژی پیشرفته و ژاپن وجود داشته است. تا همین چند سال پیش، حتی تکنولوژیهای روزمره در ژاپن پیشرفتهتر از دیگر کشورها بود. ژاپن هنوز توسعه تکنولوژیکی و صنایع قدرتمندی دارد.
کیوسرا را به خاطر دارید؟! در اوایل قرن جاری، کیوسرا گوشیهایی با قیمت مناسب تولید میکرد و کارخانه این شرکت در ژاپن قرار داشت. باور کنید یا نه، کیوسرا هنوز گوشی تولید کرده و فروش نیز دارد! اما معتبرترین برند ژاپنی سونی است که گوشیهای اکسپریای خود را در ژاپن تولید میکند. سونی بزرگترین تولیدکننده گوشیهای هوشمند در ژاپن است.
کرهجنوبی
در عرض چند دهه، کره جنوبی از یکی از فقیرترین کشورهای دنیا به یکی از ثروتمندترین کشورهای دنیا تبدیل شده است. در حقیقت بانک جهانی اخیرا گزارش داده که کره جنوبی، چهاردمین اقتصاد قدرتمند دنیا را دارد.
برندی که با نام کره جنوبی پیوند خورده، سامسونگ است که بیشترین میزان تولید اسمارتفون را در دنیا دارد. گرچه این ممکن است که تغییر کند، چون سامسونگ بخش بسیاری از تولید خود را به ویتنام منتقل کرده و حالا تقریبا ۵۰ درصد اسمارتفونهایش در ویتنام تولید میشود. کره، تنها ۸ درصد تولید را به خود اختصاص میدهد. البته الجی را نباید از قلم انداخت.
هند
چند سالی است که دولت هند برنامهای را به عنوان «در هند بسازید» شروع کرده که هدف آن، تشویق کارخانههای داخلی و خارجی برای انتقال کارخانههای خود به هند است تا میزان سرمایهگذاری مستقیم را افزایش دهد. بنظر میرسد که این برنامه تا حدودی موفق بوده چون شرکتهایی همچون هواوی، شیائومی و لنوو کارخانههای زیادی در هند دارند.
بر اساس این برنامه، هند تا چند سال آینده به قطب تولید اسمارتفون در دنیا تبدیل شده و به رقیبی قدر برای چین تبدیل میشود. تنها در سال ۲۰۱۵، هند ۶۳ میلیارد دلار سرمایهگذاری مستقیم خارجی دریافت کرده است.
علاوه بر برندهای چینی، برندهای معتبر دیگر نیز در هند حضور دارند. سامسونگ از سال ۲۰۰۶ در هند حضور دارد و سه کارخانه دارد که جدیدترین آنها، در سال گذشته افتتاح شده است. گرچه تنها بخشی از تولید سامسونگ در هند است، اما سامسونگ بیش از هر برند دیگری در هند اسمارتفون تولید میکند. الجی نیز حضور محدودی در هند دارد. اچتیسی، مایکروسافت، ایسوس و Micromax، که برندی محلی است و قسمت عمده بازار هند را دست دارد، در هند کارخانه دارند.
تایوان
تایوان یکی دیگر از کشورهایی است که کارخانجات قدرتمندی دارد. اما برخلاف برندهای زیادی که از تایوان میآیند، تنها دو سازنده اسمارتفون در تایوان وجود دارد: اچتیسی و ایسوس.
گرچه گوشیهای ذنفون استقبال خیلی خوبی داشتهاند اما ایسوس تولید کمی دارد. اچتیسی که برند معتبرتری در بازار اسمارتفون است، بیشتر تولید خود را در تایوان انجام میدهد و البته قسمت کمی نیز در هند قرار دارد. برند کمتر شناخته شده Nextbit Robin نیز گوشی خود را در تایوان تولید میکند.
کانادا
تعجب کردید که کانادا هم در این لیست قرار دارد؟ کانادا بازیگر عمدهای در بازار اسمارتفون نیست، ولی شاید قدیمیترین بازیگر باشد. تنها برندی که در آمریکای شمالی وجود دارد، بلکبری است.
البته برندهای کوچک و درشت دیگری وجود دارند که در کشورهای مختلف گوشیهای خود را تولید میکنند، اما این کشورها، کشورهایی بودند که نقش عمدهای در بازار اسمارتفون دارند. بنظر میرسد که مهمترین عامل در انتخاب کشور برای تولید، وجود منابع کافی است.