خوابیدن برای بسیاری از افراد، یکی از بهترین و شیرین‌ترین کارهایی است که می‌توان آن را در ساعات فراغت انجام داد. اما اگر تحت شرایط خاصی باشید که شما را مجبور سازد که از 24 ساعت روز خود، به نحو احسن استفاده کنید، احساس خواب آلودگی نه تنها برای‌تان خوشایند نخواهد بود، بلکه شما را وادار می‌سازد تا از روش‌های مختلف به مقابله با آن بپردازید. طبق تحقیقات دانشمندان، انسان‌ها به صورت میانگین روزانه نیاز به 7 ساعت خواب دارند اما در زندگی‌های ماشینی و پیچیده امروز، شاید بسیاری از افراد بخواهند وقت کمتری را صرف خوابیدن نمایند.
یکی از سوالاتی که ذهن دانشمندان را به خود مشغول ساخته، چگونگی فرآیند خواب در سایر موجودات است. به عنوان مثال، محققان بر این باورند که حتی گونه‌های بسیار کوچک مانند باکتری‌ها هم پس از فعالیت روزانه (به خصوص در گونه‌های پیشرفته و شناخته شده‌تر) زمانی کوتاه را به استراحت اختصاص می‌دهند. حتی کرم‌های کوچک دریایی نیز تمایل زیادی دارند تا پس از مدتی فعالیت، بخشی از زمان خود را مشابه انسان‌ها استراحت کنند. یکی از گونه‌هایی که رفتاری بسیار شبیه انسان را از خود به نمایش می‌گذارند، “ملاتونین”(Melatonin) نام دارد. نتایجی که از تحقیق دانشجویان دانشگاه پزشکی پنسیلوانیا به دست آمده، ثابت می‌کند که کرم‌های حلقوی نیز به خواب نیاز داشته و در صورتی که اختلالی در خواب آن‌ها ایجاد شود، سعی می‌کنند تا در زمان دیگری این کمبود خواب خود را جبران نمایند.
دانشمندان بر این باورند که نیاز انسان به خواب از دستورات پیچیده‌ای که از ذهن او منتشر می‌شود، حاصل می‌گردد. البته این دستورات با بزرگ شدن انسان‌ها و تکامل بافت‌های مختلف بدن در طول سال‌های طولانی، اندکی تغییر می‌یایند و با بالا رفتن سن افراد، نیاز آن‌ها به خواب نیز بیشتر خواهد شد.
تحقیقی که در سال 2011 و در مرکز مطالعاتی cavefish انجام گرفت، دید تازه‌ای در خصوص تاثیر تکامل بر روی میزان خواب ماهی‌ها را به نمایش گذاشت. در آزمایشی که بر روی یک گونه خاص از ماهی‌ها صورت گرفت، دانشمندان گروهی از این آبزیان را به عمق بسیار پایین و به محلی که هیچ نوری در آن وجود نداشت، انتقال دادند. با این کار، قدرت بینایی ماهی‌ها تاثیر خود را از دست داده و آن‌ها از این حس استفاده چندانی نمی‌کردند. اما گروه دوم در بخش بالایی آب دریا قرار داده شدند تا به صورت عادی به زندگی خود ادامه دهند. پس از گذشت مدتی و با در نظر گرفتن میانگین فعالیت مساوی بین هر دو گروه از ماهی‌ها، ثابت شد که گروهی که از قدرت بینایی خود استفاده نمی‌کنند، در مقایسه با ماهی‌هایی که در سطح آب قرار داشتند، از میزان خواب به مراتب کمتری برخوردار بودند.
علاوه بر این، دانشمندان در تلاش هستند تا روشی ابداع کنند که با استفاده از آن، بتوان بدن انسان را طوری تغییر داد که نیاز کمتری به خواب داشته باشد؛ بدون این که مشکلاتی جسمی یا اختلالات روانی او را تهدید نماید. در سال 2009، دانشمندان ژنی به نام hDEC2 را کشف کردند که تعدیل کننده میزان خواب در بدن است. آن‌ها همچنان به این نتیجه دست یافته‌اند که با تغییر ناگهانی در میزان این ژن، می‌توان احتمال احساس خواب آلودگی افراد را به صفر رساند. اگر محققان بتوانند روشی برای دست کاری مقدار این ژن در بدن پیدا کنند، می‌توان انتظار داشت که انسان دیگر نیازی به خواب احساس نخواهد کرد.
البته عده‌ای دیگر از دانشمندان به دنبال روش‌های مصنوعی جهت بیدار ماندن انسان هستند. در سال 2002 دانشمندان دانشگاه کلمبیا روشی به نام تحریک مغناطیسی کرانیال (transcranial magnetic stimulation) کشف کردند. در روش TMS با فرستادن سیگنال‌های الکتریکی به داخل مغز، باعث می‌شوند تا سلول‌های مغز به سیگنال‌های عصبی مرتبط با احساس خواب عکس العمل نشان ندهند.
به هر حال تمام این روش‌ها در مرحله آزمایش قرار داشته و هنوز هیچ نتیجه‌ای به صورت قطعی قابل اظهار نیست اما پیش بینی می‌شود که در آینده‌ای نه چندان دور، اخبار زیادی در این خصوص شنیده شود.
