در دنیای تلفن‌های هوشمند روز به روز استفاده از برندهای چینی افزایش می‌یابد و این کمپانی‌ها به رقیبان قدرتمندتری برای برندهای مشهور تبدیل می‌شوند؛ اما بهتر است بدانید که این شرایط رقابتی چندان عادلانه نیست. دیوار آتشین دولت چین بسیاری از غول‌های تکنولوژی جهان را برای ورود به داخل کشور با محدودیت‌هایی روبه‌رو نموده و با حمایت از تکنولوژی‌های بومی، مردم را ترغیب یا به عبارت دیگر وادار به استفاده از آن‌ها می‌کند. همچنین با حمایت‌های مالی و پشتیبانی قوی از برندهای چینی باعث رشد و ترقی آن‌ها می‌شود. به این ترتیب چین در زمینه‌های مختلف تکنولوژی نام‌های خاص خودش را دارد.
تقریبا همه ما با جا و مکان شرکت‌های بزرگ تکنولوژی جهان یعنی دره سیلیکون کالیفرنیا آشنا هستیم اما شاید ندانید که شهر شنزن هم به دره سیلیکون چین معروف است، به دلیل آن که خانه تعدادی از کمپانی‌های بزرگ چند ملیتی جهان از قبیل Tencent، هواوی، ZTE و… محسوب می‌شود. البته همان‌طور که انتظار می‌رود دفتر مرکزی تعدادی از شرکت‌های معروف چینی در شهر پکن واقع شده است.
این کمپانی‌های چینی در کشور خودشان گاهی از شرکت های معروف جهان هم بزرگ‌ترند، با این حال ممکن است در خارج از چین چندان شناخته شده نباشند؛ به همین دلیل نام‌شان را در کنار همتایان آمریکایی خود در دره سیلیکون قرار داده و با آن‌ها مقایسه کرده‌ایم.
وی‌چت (Tencent) / فیس‌بوک
فیس‌بوک قطعا بزرگ‌ترین نام در رسانه‌های اجتماعی و یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌ها در دره سیلیکون است. این کمپانی نه تنها برای برنامه‌های کاربردی و نام تجاری اصلی خود شناخته شده، بلکه شرکت‌های اینستاگرام و واتس‌اپ را هم به مبلغ بسیار گزاف خریداری کرده است تا در سرویس‌های اشتراک عکس و پیام‌رسانی هم بی‌رقیب باشد.
پیام‌رسان وی‌چت متعلق به هولدینگ Tencent، احتمالا مشابه‌ترین سرویس به فیس‌بوک در کشور چین است. با خدماتی مانند: ارایه Moments (فیدهای اجتماعی و آپدیت‌های دوستان)، پیام‌رسانی ( متنی، تماس‌های چندجانبه، ارتباط ویدیویی و به اشتراک گذاشتن فایل‌های رسانه)؛ همچنین فیدهای خبری و بسیاری از موارد دیگر در یک پلت فرم واحد.
وی‌چت هم‌اکنون بزرگ‌ترین نقش را در صنعت پرداخت موبایل چین بازی می‌کند؛ مشتریان می‌توانند با سیستم پرداخت وی‌چت صورت‌حساب‌های‌شان را پرداخت کنند، به حساب دیگران پول منتقل کنند و پرداخت‌های فروشگاهی را انجام دهند. امسال تاکنون سیستم پرداخت موبایلی وی‌چت ۶۰۰ میلیون کاربر داشت در حالی که نزدیک‌ترین رقیبش، Alipay (سیستم پرداخت موبایلی علی‌بابا) میزبان ۴۵۰ میلیون کاربر بود.
وی‌چت در سال 2011 شروع به کار نموده و طبق آخرین آمار اعلام شده ۹۸۰ میلیون کاربر فعال دارد که البته ۹۰ درصد کاربرانش چینی هستند. به‌عنوان مقایسه، مسنجر فیس‌بوک و واتس‌اپ تقریبا ۱/۲ میلیارد کاربر، اینستاگرام ۷۰۰ میلیون و تویتر ۳۲۸ میلیون کاربر در سراسر جهان دارند. اپلیکیشن اصلی فیس‌بوک با ۲ میلیارد کاربر فعال همچنان بزرگ‌ترین رسانه اجتماعی دنیا به شمار می‌رود اما وی‌چت هم در این میان نقش مهم و قابل توجهی ایفا می‌کند.
هولدینگ Tencent که مالکیت وی‌چت را دارا است، در زمینه‌های دیگری هم نقش ایفا می‌کند که برخی از آن‌ها با فیس‌بوک تداخل دارند، این شرکت درسال جاری یک هدست واقعیت مجازی را تولید کرده است. (فیس‌بوک، Oculus را دارد.) همچنین در زمینه پخش موسیقی، استریم ویدیو، و بیزنس‌های گیمینگ آنلاین فعالیت دارد. در مجموع، Tencent بزرگ‌ترین کمپانی چین در زمینه تکنولوژی است.
هواوی / اپل
هواوی در حال حاضر یک برند شناخته شده در بازار بین‌المللی و همچنین بزرگ‌ترین برند گوشی‌های هوشمند در چین است؛ در حالی که توسط Oppo و Vivo سایه به سایه تعقیب می‌شود! اما هواوی تنها برند چینی محسوب است که سهم عمده‌ای از فروش جهانی را به خود اختصاص داده و با اختلاف نه چندان زیاد نسبت به اپل در جایگاه سوم قرار دارد.
هواوی در ۳ ماهه سوم سال 2017 با فروش تعداد ۳۴/۶ میلیون تلفن هوشمند در سرتاسر دنیا، ۱۰ درصد از بازار جهان را به خود اختصاص داد؛ در همین دوره، سهم اپل با فروش ۵۰ میلیون دستگاه، برابر با ۱۴/۷ درصد بود. سامسونگ، همچنان پیشتاز است اما اپل و هواوی با اختلاف زیاد نسبت به سایرین در جایگاه‌های دوم و سوم قرار گرفته‌اند.
در مقایسه با اپل، هواوی هم از روش‌های مشابهی برای در دست گرفتن بازار استفاده می‌کند، طراحی‌های آن‌ها مشابه هستند، اپل پردازنده‌های سری A را دارد و هواوی هم پردازنده‌های کایرین را با تکنولوژی اختصاصی خودش توسعه داده است. هر دو کمپانی سخت‌افزار دوربین دوگانه خودشان را توسعه داده‌اند که در مورد هواوی این کار با مشارکت کمپانی آلمانی Leica صورت گرفته است؛ تکنولوژی Super Charge هواوی را هم از یاد نبرید. این سطح از تکنولوژی و توجه به جزئیات آن جایگاهی است که OEMهای کمی می‌توانند به آن دست پیدا کنند.
البته اپل در هر سال مدل‌های بسیار کمی را تولید می‌کند اما هواوی در بازه‌های گسترده قیمتی محصولات مختلفی به بازار عرضه می‌کند؛ همچنین هواوی در حال ورود به بازار ایالات متحده است تا به زودی در خانه اپل با آن مبارزه کند.
Baidu / گوگل
شاید گوگل بزرگ‌ترین موتور جستجوی جهان باشد اما در چین این طور نیست و Baidu این جایگاه را در اختیار دارد. دسترسی گوگل به مارکت چین محدود شده و سرویس‌های بومی جای خالیش را پر کرده‌اند که در این میان Baidu نقش اساسی را ایفا می‌کند. ممکن است عجیب باشد که گوگل خیلی قدیمی‌تر از همتای چینی خود نیست؛ این کمپانی در سپتامبر 1998 شروع به کار کرده و آغاز کار Baidu ژانویه سال 2000 بوده است؛ با تفاوت کمی بیشتر از یک سال!
تخمین زده می‌شود که Baidu در حدود ۸۰ درصد کل ترافیک اینترنت چین را به خود اختصاص می‌دهد در حالی که سهم گوگل در منطقه مشابه فقط ۱۰ درصد است. گوگل ۹۰ درصد از سهم موتورهای جستجوی جهان را به دست آورده اما در چین گرفتار فایروال شده است. البته نفوذ جهانی گوگل به معنای کسب سود بیشتر است؛ در حدود ۹۰ میلیارد دلار فقط در سال 2016. در مدت مشابه، درآمد Baidu مبلغ کمی بیش از ۱۰ میلیار دلار بوده که برای یک کمپانی که فقط در یک کشور حضور دارد رقم قابل توجهی به حساب می‌آید.
درست مانند گوگل، Baidu هم فقط به جستجو محدود نمی‌شود. این کمپانی سرویس موسیقی خود با نام Baidu Music را با بیش از ۱۵۰ میلیون کاربر فعال ماهانه اداره می‌کند که شمار کاربرانش از Play Music بیشتر است. همچنین بر روی نرم‌افزارهای اتومبیل‌های خود راننده و پروژه‌های تحقیقاتی مربوط هوش مصنوعی کار و سرمایه گذاری می‌کند. علاوه بر همه این‌ها، Baidu خدمات ذخیره ابری، نقشه‌ها و ترجمه را هم ارایه می‌دهد.
علی‌بابا / آمازون
آمازون یک نام بزرگ در ایالات متحده است؛ اما نه فقط برای خرید. این شرکت به سرعت فعالیت خود را در زمینه استریم رسانه‌ها، خانه های هوشمند و حتی صنایع فروشگاهی توسعه داده است. آیا تاکنون می‌دانستید که علی‌بابا یک خرده فروشی بزرگتر از آمازون است؟ گروه علی‌بابا بزرگ‌ترین خرده فروشی جهان در سال 2016 لقب گرفت چرا که میزان فروش آن به تنهایی از مجموع فروش آمازون و eBay بیشتر بود. همچنین علی‌بابا یک نام بزرگ در صنعت پرداخت موبایلی چین با سرویس AliPay به شمار می‌رود.
بر خلاف آمازون، کانال های خرده فروشی علی‌بابا به تعدادی کمپانی زیر مجموعه تقسیم می‌شوند؛ Tmall بزرگ‌ترین خرده فروشی برای مصرف کنندگان چینی، Taobao۷ مشابه با eBay و Alibaba.com برای کسب وکار و تجارت.
این شرکت شباهت‌هایی هم با آمازون دارد؛ این کمپانی با استفاده از Alibaba Planet و Xiami به دنبال توسعه حضور در مارکت‌های استریم موزیک است. همچنین از سال 2015 سرویس ویدیویی Youku Tudou TV را هم در اختیار دارد. علی‌بابا فروشگاه نرم افزاری خودش را هم دارد که شاخه‌ای از اندروید به حساب می‌آید؛ به‌خاطر داشته باشید که فروشگاه گوگل پلی در چین مسدود است. Aliyun App Store اپلیکیشن‌های سیستم عامل YunOS را ارایه می‌کند که بر روی اسمارت‌فون‌ها، تلویزیون های هوشمند، ساعت‌های هوشمند و تجهیزات اتومبیل اجرا می‌شود. YunOS دومین سیستم عامل تلفن‌های هوشمند در چین بوده و سهم بیشتری از iOS را به خود اختصاص داده است.
علی‌بابا سیستم خدمات کلاود خود را با نام Aliyun دارد که معادل خدمات وب آمازون است؛ این کمپانی همچنین در Sina Weibo سهام دارد که پلت‌فرمی مشابه با وی‌چت به نام LaiWang و همچنین Kanbox را ارایه می‌دهد که شبیه دراپ‌باکس است؛ علاوه بر این‌ها، علی‌بابا در بسیاری از کمپانی‌های تکنولوژی چین مشارکت دارد و به تنهایی بسیار بزرگتر از آمازون است.
Uber/ Didi Chuxing
ما نمی‌توانیم درباره شرکت‌های فناوری مدرن صحبت کنیم بدون این که سخنی از استارت‌‌آپ‌ها به میان بیاوریم. Uber علی‌رغم همه حرف و حدیث‌ها یکی از بهترین نمونه‌های موفقیت در سال‌های اخیر است؛ درست حدس زده‌اید! چین هم نسخه بومی Uber را با نام Didi Chuxing دارد.
هر دو کمپانی اپلیکیشن کرایه اتومبیل را ارایه می‌کنند که از طریق آن، کاربران در ارتباط با رانندگان تاکسی محلی قرار می‌گیرند. در حالی که Uber سرویس اختصاصی خودش را ارایه می‌دهد، Didi با موسسه‌های Lyft ،99 ،Ola و Grab همکاری می‌کند و به کاربرانش اجازه می‌دهد که از شبکه حمل و نقل تمامی این موسسه‌ها استفاده کنند. Dixi Chuxing در آگوست سال 2016 در پی یک رقابت بر سر قیمت، توانست Uber China را با مبلغ ۳۵ میلیارد دلار به دست آورده و به رقیبی بزرگتر برای Uber تبدیل شود.
از نظر ارقام و آمار، Dixi Chuxing در ۴۰۰ شهر چین فعالیت دارد، روزانه ۲۰ میلیون مسافر جا به جا می‌کند و این رقم در سال 2015 برابر با ۱/۴ میلیون نفر بوده است. به‌عنوان مقایسه، Uber در سال 2015 تعداد ۲۰ میلیون مسافر داشته، اما حالا این رقم به ۵/۵ میلیون نفر به صورت روزانه رسیده است؛ با وجود آن که این شرکت در ۶۳۳ شهر جهان فعالیت دارد.
اخیرا Dixi Chuxing به مبلغ ۲۸ میلیارد دلار ارزش‌گذاری شده در حالی که ارزش Uber تقریبا ۷۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود اما هنوز هم این رقم برای شرکتی که فقط در یک کشور فعالیت می‌کند کم نیست. اخیرا گفته می‌شود که این دو کمپانی قصد دارند برای به دست آوردن سهم بازار خاورمیانه با یکدیگر رقابت کنند.
نتیجه گیری
علی‌رغم فایروال بزرگ، بازار تکنولوژی چین با توجه به گستره وسیعی از شرکت های فناوری رقابتی و خدماتی که نیازهای مصرف کنندگان محلی را تامین می‌کنند رشد کرده است. سانسور و نظارت شدید دولت قطعا خوب نیست، اما به نظر نمی‌‌رسد که مانعی برای رشد کمپانی‌ها باشد. این طور که شرکت‌های تکنولوژی چینی به صورت فزاینده‌ای در مسیر رشد و توسعه قرار گرفته‌اند، اطمینان داریم که در آینده‌‌ای نزدیک، در مورد بسیاری از این شرکت‌ها بیشتر خواهیم شنید و احتمالا تعداد زیادی از آن‌ها معروف‌تر از برندهای غربی خواهند شد.
