کامپیوترهای جدید و امروزی دیگر تجهیزات خاصی برای راه‌اندازی لازم ندارند. یک سخت‌افزار و یک نسخه از سیستم عامل ویندوز کافیست تا آن‌ها را راه‌اندازی و استفاده کرد. اما آیا می‌دانستید در پشت پرده ویندوز چه اتفاقاتی در حال رخ دادن است؟
امروز می‌خواهیم چند مورد جالب از این اسرار پشت پرده را معرفی کنیم. احتمالا تعجب خواهید کرد که چرا ویندوز در برخی از این موارد بی‌همتاست و یا هیچ‌وقت متوجه آن‌ها نشده بودید. در این مطلب به چند سوال رمزآلود که ممکن است در ذهن هر کاربری پیش آیند پاسخ خواهیم داد.
1) وقتی یک فایل را پاک می‌کنیم دقیقا چه اتفاقی می‌افتد؟
زمانی که یک فایل را انتخاب کرده و سپس دکمه Delete را فشار می‌دهید، این فایل به کجا می‌رود؟ آن‌طور که به‌نظر می‌رسد این فایل پس از طی دو مرحله، واقعا پاک خواهد شد. فرض کنید سطل آشغال ویندوز را غیرفعال نکرده باشید، بدین ترتیب تمام فایل‌هایی که پاک می‌کنید ابتدا به این قسمت منتقل می‌شوند. بنابراین هر زمانی که اراده کنید می‌توانید به سطل آشغال ویندوز رفته و با کلیک بر روی گزینه Restore File فایل‌های موردنظرتان را به جای قبلی بازگردانید.
در واقع این کار به علت بالا رفتن امنیت فایل‌های شما در مواقعی که به‌صورت اشتباهی فایلی را پاک کرده باشید اتفاق می‌افتد. تا زمانی که خودتان و یا با استفاده از ابزارهایی مانند Ccleaner و یا Storage Sense در ویندوز 10 این سطل آشغال را خالی نکنید، فایل‌های حذف شده در آن باقی خواهند ماند. اما حتی پس از خالی کردن سطل آشغال نیز این فایل‌ها به‌طور کامل حذف نمی‌شوند و ویندوز فقط آن‌ها را به‌عنوان فایل‌هایی که قصد ندارید مجددا به جای قبلی‌شان برگردانید، در نظر خواهد گرفت.
بنابراین هنوز هم امکان ریکاوری آن‌ها از طریق ابزاری مانند Recuva را در اختیار خواهید داشت. اما اگر قبل از این کار، اطلاعات و فایل‌های گوناگونی در درایو یا پارتیشن مذکور ذخیره کرده باشید، ممکن است شانس بازگردانی فایل‌ها به حداقل برسد. به همین دلیل است که متخصصان امنیتی توصیه می‌کنند برای پاک شدن کامل یک فایل، باید پس از پاک کردن آن، در همان قسمت (پارتشین یا درایو) که فایل مذکور حضور داشته، اطلاعات مختلفی را ذخیره کنید تا فضای مربوط به آن فایل پاک شده، با اطلاعات جدید دوباره‌نویسی شود و کسی قادر به بازگردانی‌اش نباشد.
2) محدودیت‌های نامگذاری فایل و پوشه
احتمالا برای‌تان پیش آمده که تمایل داشتید یک نام با استفاده از کاراکترهای خاص را بر روی فایل یا پوشه‌های‌تان قرار دهید، اما ویندوز این اجازه را به شما نداده است. کاراکترهایی مانند /، * و : نمی‌توانند در نام یک فایل قرار بگیرند. علت این امر به نحوه کارکرد سیستم فایل‌های ویندوز مربوط می‌شود.
برای مثال، ویندوز از کاراکتر / به منظور تمایز بین دایرکتوری‌ها استفاده می‌کند. با استفاده از دستور cd (تغییر دایرکتوری) شما قادر هستید یک فایل را در هارد خود مشخص کنید. برای مثال:
C:\Users\Ben\Dropbox\Username\Windows Mysteries
اگر به جای Windows Mysteries از عنوان Windows\Mysteries استفاده می‌کردیم چه اتفاقی می‌افتاد؟ سیستم، فایل Mysteries را به‌عنوان یک فایل که در پوشه Windows قرار دارد، در نظر می‌گرفت. واضح است که استفاده از این کاراکترها چه به‌هم‌ریختگی را در ویندوز به همراه خواهد داشت و به همین دلیل است که شما اجازه استفاده از آن‌ها را در نام‌گذاری‌های خود ندارید.
همچنین کاراکتر : به دلیل این‌که ویندوز از آن برای نامگذاری یک درایو یا دستگاه (مانند C:\ که به درایور C هارد دیسک شما اشاره دارد) استفاده می‌کند، غیر مجاز است.
علامت * نیز یک دستور بسیار حساس در ابزار Command Prompt محسوب می‌شود، به نوعی که اگر دستور del *.* را در این ابزار تایپ کنید، تمام فایل‌های موجود در دایرکتوری فعلی پاک خواهند شد. به همین دلیل اگر شما نام یک فایل را txt *. انتخاب کنید، با دستوری مانند del *.txt در Command Prompt در تداخل خواهد بود. ممکن است کاربری از این دستور برای حذف یک فایل با آن نام استفاده کند، اما در واقع تمام فایل‌های با پسوند txt. را حذف خواهد کرد.
شاید پیش خودتان بگویید دیگر کسی از Command Prompt برای مدیریت فایل‌هایش استفاده نمی‌کند، پس این محدودیت‌ها مسخره هستند! اما همیشه این احتمال وجود دارد و از سوی دیگر این محدودیت‌های نامگذاری برای دهه‌ها در سیستم عامل ویندوز وجود داشته و توسعه دهندگان آن دلیل قانع کننده‌ای برای کنار گذاشتن آن‌ها پیدا نکرده‌اند.
هیچ پوشه‌ای با نام Con وجود ندارد
علاوه بر کاراکترهای غیرمجازی که از آن‌ها صحبت کردیم، برخی کلمات نیز به‌طور کلی در ویندوز مجاز نیستند. این موارد شامل CON، AUX، LPT1 و چندین نمونه دیگر می‌شوند. همان‌طور که احتمالا حدس زده‌اید این کلمات توسط سیستم رزرو شده‌اند. کلمه CON برای عملکرد صفحه‌کلید و صفحه نمایش مورد استفاده قرار می‌گیرد. کلمه AUX به یک دستگاه متصل به پورت سریال و LPT1 هم به یک پورت موازی پرینتر اشاره دارد.
اگر یک فایل با این نام‌ها ایجاد کنید، ویندوز نمی‌تواند تشخیص دهد که شما به یک فایل یا پوشه خاص اشاره می‌کنید و یا می‌خواهید یک قابلیت سیستمی را فراخوانی کنید. این مورد شباهت زیادی به کلمات قراردادی و رزرو شده در زبان‌های برنامه‌نویسی دارد. شما نمی‌توانید یک متغیر با نام while و یا int داشته باشید.
3) دنیای اسرارآمیز مایکروسافت ورد
برخی از قابلیت‌ها در ویندوز ظاهرا ترفندهای سریعی هستند که توسط توسعه‌دهندگان به منظور تست آسان نرم‌افزارها قرار داده شده‌اند. یکی از این موارد را می‌تواند در نرم‌افزار محبوب Word مشاهده کرد. کافیست خط دستوری زیر را تایپ کرده و دکمه اینتر را بزنید، مشاهده خواهید کرد که چند سطر متن تصادفی در مقابل شما قرار گرفته است.
(rand(5, 10=
اولین عدد تعداد پاراگراف‌هایی که لازم دارید را مشخص می‌کند و دومین عدد نیز تعداد سطرهای هر پاراگراف را معین می‌نماید.
در نسخه‌های جدید ورد، این متن در واقع از فایل‌های Help مجموعه آفیس برداشته می‌شود. اما در نسخه‌های قدیمی‌تر، متن The quick brown fox jumps over the lazy dog به‌صورت تکراری قرار داده می‌شود. با استفاده از دستور پایین می‌توانید این متن را داشته باشید.
(rand.old(5, 10=
اما اگر می‌خواهید متن معروف lorem ipsum را بدین منظور استفاده نمایید، می‌توانید از دستور زیر بهره ببرید:
(lorem(5, 10=
این ویژگی به کاربران کمک می‌کند تا بدون نیاز به کپی و الصاق متن از این‌جا و آن‌جا، یک حجم مناسب از متن را به آسانی در اختیار داشته باشند و اعمال ویرایشی را بر روی آن آزمایش کنند. برای مثال شاید بخواهید بررسی کنید حاشیه‌ها یا فونت‌های جدید چه تاثیری بر متن شما خواهند داشت. علاوه بر این، متن تولید شده با این روش شباهت بیشتری به یک سناریو واقعی دارد.
4) چرا یک پوشه مجزا با عنوان (Program Files (x86 وجود دارد؟
همان‌طور که می‌دانید سیستم عامل ویندوز در دو نوع 32 و 64 بیتی عرضه می‌شود و کاربرانی که نسخه 64 بیت را بر روی سیستم خود نصب کنند، علاوه بر پوشه Program Files یک پوشه دیگر با عنوان (Program Files (x86 نیز در اختیار دارند. برنامه‌های 32 بیتی که قابلیت اجرا شدن در نسخه 64 بیت ویندوز را دارند و به همین منظور برای جداسازی بهتر، در پوشه X86 ذخیره می‌شوند.
در واقع این پوشه برای کارکرد بدون مشکل برنامه‌های 32 بیتی بدون نیاز به ایجاد محدودیت برای برنامه‌های 64 بیت در نظر گرفته شده است. برخی از برنامه‌های 32 بیتی قبل از آن‌که حتی صحبتی از نسخه 64 بیتی ویندوز شود، عرضه شده‌اند و بنابراین هیچ دیدی نسبت به فایل‌های DLL نسخه 64 بیتی ندارند. روشن است که اگر این برنامه‌ها بخواهند از این نوع DLLها استفاده کنند و اجرا شوند، شما را با پیغام خطا مواجه می‌کنند.
به همین دلیل با جداکردن برنامه‌های 32 و 64 بیت به‌همراه DLLهای مناسب خودشان، این اطمینان همیشه وجود دارد که برنامه های شما به خوبی اجرا شده و قابل استفاده هستند.
5) چگونه ویندوز تشخیص می‌دهد برنامه‌ای هنگ کرده است؟
هر کاربری احتمالا طعم تلخ و آزاردهنده فریز شدن یا به اصطلاح خودمان هنگ کردن یک برنامه را چشیده است. پس از چند ثانیه که برنامه‌ای پاسخگو نیست، پنجره‌ای ظاهر می‌شود که به شما می‌گوید قصد دارید صبر کنید تا برنامه به حالت عادی بازگردد و یا می‌خواهید به‌طور کامل آن را ببندید.
اکثر اوقات این پنجره را در برنامه‌هایی می‌بینید که به‌طور کامل هنگ کرده‌اند و دیگر قابل استفاده نیستند، اما در برخی مواقع برای برنامه‌هایی که در حال انجام یک وظیفه سنگین و زمان‌بر هستند نیز این پنجره ظاهر خواهد شد. علت آن چیست؟
برنامه‌ها داده‌ها و اعمال وروردی هر کاربر را ثبت می‌کنند، این موارد می‌تواند شامل حرکت دادن مکان‌نمای ماوس و یا تایپ از روی صفحه‌کلید باشد. اگر یک برنامه به مدت 5 ثانیه هیچ‌گونه بازخوردی از طرف کاربر دریافت نکند، ویندوز این‌گونه تصور می‌کند که آن برنامه هنگ کرده و به شما پنجره مذکور را نمایش می‌دهد. این کار در برخی مواقع که برنامه به‌طور کامل هنگ کرده کمک زیادی به کاربر خواهد کرد.
اما زمانی پیش می‌آید که برنامه‌ای به علت سنگین بودن وظیفه، به حالت نیمه هنگ در‌می‌آید. فرض کنید یک شیت اکسل با 5000 سلول پر شده با اطلاعات مختلف داشته باشید، اگر شما تمام این سلول‌ها را کپی کرده و در یک شیت جدید وارد کنید، مطمئنا وظیفه سنگینی را بر دوش اکسل انداخته‌اید! اکسل در مدتی که مشغول انجام دستور شماست، دیگر به حرکات ماوس یا دکمه‌های صفحه کلید شما توجهی ندارد. اگر این مدت بیش از 5 ثانیه طول بکشد شما پنجره هشدار ویندوز را مشاهده می‌کنید، ولی اگر بر روی گزینه Wait کلیک کنید می‌بینید که اکسل کارش را به اتمام رسانده و همه چیز به حالت عادی بازمی‌گردد.
6) قبل از ورود به حساب کاربری‌تان، ویندوز با چه حسابی بالا آمده است؟
قبل از آن‌که شما قادر باشید به حساب کاربری ویندوز خود وارد شوید، کامپیوتر باید درایورهای لازم برای نمایش تصویر، عملکرد ماوس و صفحه‌کلید و مواردی از این قبیل را فراخوانی کند. اما این کارها وقتی هیچ حساب کاربری خاصی ورود پیدا نکرده، چطور امکان‌پذیر است؟
درایورهای سیستمی که باعث نمایش تصویر و فعالیت ماوس و صفحه کلید می‌شوند در سطح کرنل فراخوانی می‌شوند و در نتیجه نیازی به وارد شدن به یک حساب کاربری نیست. فرآیند وارد شدن خود ویندوز نیز یک پروسه مجزا تحت عنوان logonui.exe است که تحت حساب کاربری سیستم اجرا می‌شود.
SYSTEM همان دسترسی‌های فایلی را دارد که در حساب کاربری مخفی ادمین مشاهده می‌کنید اما ویندوز از آن به‌عنوان حساب کاربری داخلی بهره می‌برد.
برخلاف ادمین، شما نمی‌توانید مشخصات کاربری را در حساب کاربری سیستم تغییر دهید. با استفاده از کلیدهای ترکیبی Ctrl + Shift + Esc به تسک منیجر وارد شده و به تب Details وارد شوید. مشاهده می‌کنید که برنامه‌هایی مانند کروم و یا آفیس که در حال استفاده از آن‌ها هستید، تحت حساب کاربری شما اجرا می‌شوند. اما پروسه یا پردازش‌های سیستمی مانند wininit.exe همگی تحت حساب SYSTEM به اجرا درآمده‌اند.
7) باگ نرم‌افزاری Bush Hid the Facts
این مورد یکی از باگ‌های مورد علاقه کاربران در دوران ویندوز XP بوده است. مایکروسافت این مورد را در ویندوز ویستا و نسخه‌های بعدی اصلاح کرده و بدین ترتیب دیگر قادر به تجربه آن نخواهید بود. اما با این حال هنوز هم توضیح این باگ در نوع خود جالب است.
در ویندوز XP و نسخه‌های قدیمی‌تر اگر شما جمله Bush hid the facts را در یک فایل نوت‌پد تایپ کرده و آن‌را ذخیره می‌کردید، پس از باز کردن مجدد فایل حجم وسیعی از کاراکترهای عجیب و غریب چینی را مشاهده می‌نمودید. از آن‌جا که این باگ به‌نظر عجیب و غریب می‌آمد و برخی آن را به رئیس جمهور وقت آمریکا مرتبط می دانستند، به سرعت در فضای وب معروف شد. اما باگ مذکور در واقع کاری با جمله تایپ شده نداشت.
این مشکل زمانی رخ می‌داد که ویندوز به اشتباه متن درون نوت‌پد را انکود یا رمزگذاری می‌کرد. طول خاص کاراکترهای این جمله باعث می‌شد تا ویندوز فکر کند آن‌ها برای رمزگذاری چینی یا Chinese Unicode مناسب بوده و در نتیجه این رمزگذاری اشتباه، شما کاراکترهای عجیب و غریبی را مشاهده می‌کردید.
بسیاری از جملات با یک کلمه چهار حرفی شروع می‌شد، با دو کلمه سه حرفی ادامه پیدا می‌کرد و در نهایت با یک کلمه پنج حرفی به اتمام می‌رسید. تایپ جمله John got the snack هم این مشکل را به‌وجود می‌آورد.
شما به چه ویژگی‌های رازآلودی از ویندوز فکر می‌کنید؟
در این مطلب هفت نمونه از موارد عجیب ویندوز را مطرح کردیم که همگی آن‌ها توضیحات منطقی داشتند. اگر علت اصلی آن‌ها را ندانید ممکن است برای شما جالب یا گیج‌کننده به‌نظر برسند. با وجود سیستم عاملی با قدمت ویندوز، شما می‌توانید مواردی را پیدا کنید که دهه‌ها قبل درباره‌شان تصمیم‌گیری شده است. در آن زمان پردازش به سبکی دیگر انجام می‌شد و امروزه هر چه بیشتر در مورد کامپیوتر بدانید، شانس این‌که مواردی از این دست را پیدا کنید بسیار زیاد خواهد بود.
