در این مقاله، برای کسانی که می‌خواهند عکاسی ماکرو را به تازگی آغاز کنند و تمایل دارند این سبک از عکاسی را فرا بگیرند، ده نکته آموزشی را به اشتراک می‌گذاریم.
۱- لنز
برای عکاسی ماکرو چندین نوع لنز مناسب در بازار پیدا می‌شود. شما می‌توانید در کنار لنزهای معمولی از تیوب‌های خارجی نیز کمک بگیرید، این تیوب‌ها امکان بزرگ‌نمایی را برای شما فراهم می‌کنند. گزینه بهتر آن است که لنز معمولی خود را به شکل معکوس استفاده نمایید، این کار به همراه تیوب‌های خارجی بزرگ‌نمایی بیشتری را ممکن می‌سازد. بهترین و منعطف‌ترین انتخاب به‌خصوص برای تازه کارها در عکاسی ماکرو، خریداری یک لنز ماکرو است.
محبوب‌ترین مدل‌های این نوع لنزها با فاصله‌های کانونی بین ۹۰ تا ۱۰۵ میلی‌متری عرضه می‌شوند که نسبت بزرگ‌نمایی آن‌ها 1:1 است. لنزهایی با فاصله‌های کانونی کوتاه‌تر مثل ۵۰ میلی‌متری یا ۶۰ میلی‌متری هم وجود دارند؛ ولی فواصل قابل استفاده آن‌ها به مراتب کمتر است که این یعنی برای عکاسی ماکرو با این لنزها، مجبور هستید بیش از حد به سوژه‌تان نزدیک بشوید.
بیش از حد نزدیک شدن به سوژه در عکاسی ماکرو می‌تواند نسبت بزرگ‌نمایی 1:1 را تخریب کند. منظور از نسبت بزرگ‌نمایی 1:1 این است که اندازه سوژه شما در سنسور دوربین درست به اندازه سوژه در دنیای واقعی است. بنابراین اگر یک سنسور با فریم ۳۶ در ۲۴ میلی‌متری داشته باشید و بخواهید از یک سوژه (مثلا یک حشره) با طول ۳۶ میلی‌متر عکس بگیرید، سوژه تقریبا تمام فریم را پر می‌کند.
اگر از دوربین‌های APS-C یا MFT استفاده کنید، سوژه شما حتی بیش از یک برابر بزرگ‌نمایی می‌شود، چون سنسور دوربین کوچک‌تر است. این لنزهای ماکروی معمولی با نسبت بزرگ‌نمایی 1:1 توسط اکثر برندهای مشهور تولید می‌شوند. به‌عنوان نمونه می‌توان به لنزهای Sigma 105mm ،Canon 100mm ،Nikon 105mm ،Samyang 100mm ،Tamron Legendary 90mm ،Sony 90mm و Tokina 100mm اشاره کرد که همگی لنزهای ماکرو هستند.
اکثر این لنزها در برابر لرزش دست هم مقاومت دارند، برای همین جای‌گذاری اجزای عکس کار راحت‌تری خواهد شد. لنزهای ماکروی ۱۰۰ میلی‌متری با نسبت بزرگ‌نمایی 1:1 برای عکاسی ماکرو معمولا نتایج رضایت بخشی را خلق می‌کنند.
۲- آب و هوا و موقعیت جغرافیایی
متداول‌ترین سوژه‌ها برای عکاسی ماکرو، حشرات کوچک هستند. گل‌ها و گیاهان هم یکی دیگر از سوژه‌های جالب برای عکاسی ماکرو محسوب می‌شوند. برای همین، محیط‌هایی که پر از گل و گیاه هستند برای عکاسان ماکرو بسیار سرگرم‌کننده خواهند بود (محیط‌هایی مثل باغ‌ها و پارک‌ها).
اگر بخواهید از حشرات عکس بگیرید، باید زمانی را انتخاب کنید که دمای هوا حدود ۱۷ درجه سانتی‌گراد یا گرم‌تر از آن باشد، چون حشرات در هوای گرم معمولا فعال‌تر هستند. از سوی دیگر، اگر در پیدا کردن حشرات زمانی که خواب هستند یا استراحت می‌کنند تخصص دارید (که قطعا کار بسیار مشکلی است)، بد نیست بدانید که حشره‌ها در هوای سرد تمایل به سکون بیشتری دارند. اغلب عکاسان ماکرو دوست دارند در تابستان و صبح خیلی زود برای عکاسی آماده باشند تا بتوانند عکس حشرات را وقتی خوابند به ثبت برسانند.
علاوه بر این، برای آن‌که نور ملایم‌تری برای عکاسی داشته باشید باید هوای ابری را به هوای آفتابی ترجیح بدهید.
۳- فلش
چنان‌چه در حال عکاسی از سوژه‌های بسیار ریز مثل حشرات باشید، سطح تراز کانونی لنز بسیار نازک، شاید فقط چند میلی‌متر یا کمی بیشتر، خواهد بود. به همین خاطر، بهتر است دیافراگم را حداقل روی f/16 تنظیم نمایید تا امکان فوکوس روی حشره را داشته باشید. با وجود دیافراگمی به این کوچکی و سرعت شاتر بالا ( برای جلوگیری از ثبت لرزش دوربین و سوژه در عکس)، استفاده از فلش امری ضروری است. برای عکاسی ماکرو از هر فلشی می‌توانید کمک بگیرید، حتی در اکثر اوقات همان فلش خود دوربین دیجیتال می‌تواند به کارتان بیاید. اگر نمی‌خواهید در این زمینه پول زیادی خرج کنید، فلش ارزان قیمت Meike MK-300 کفایت می‌کند.
در عکاسی ماکرو زمان‌هایی پیش می‌آید که به استفاده از فلش نیازی پیدا نخواهید کرد. مثلا اگر با دیافراگم f/2.8 یا f/4 برای ماکرو مشکلی نداشته باشید و نور زیادی هم در اختیارتان باشد به فلش هم نیاز ندارید. اگر نسبت بزرگ‌نمایی 1:1 را نمی‌خواهید، این شرایط برای شما زیاد پیش خواهد آمد چون می‌توانید با دیافراگم گشاد‌تر عمق میدان بهتری ایجاد نمایید. مزیت عدم استفاده از فلش این است که عکس شما در مجموع طبیعی‌تر به نظر می‌رسد. اما اگر بخواهید از نزدیک از حشرات عکس بگیرید و روی بیش از یک بخش از بدن‌شان فوکوس داشته باشید، باید حتما از فلش استفاده نمایید.
۴- دیفیوزر
اگر در عکاسی ماکرو از فلش استفاده می‌کنید، پیشنهاد می‌کنیم حتی‌الامکان از دیفیوزر یا همان پخش کننده هم کمک بگیرید. دیفیوزر در واقع هر شی سفید و نیمه شفافی است که بتوانید آن را بین فلش و سوژه عکس قرار بدهید.
هر چه منشاء نور بزرگ‌تر باشد، سایه‌های موجود در عکس‌تان هم صاف‌تر و ملایم‌تر خواهند شد. به همین دلیل است که اکتاباکس‌ها در عکاسی پرتره معروف شده‌اند. و باز هم دقیقا به همین دلیل است که در عکاسی ماکرو باید از دیفیوزر کمک بگیرید، چون اندازه نور منتشر شده از فلش را بسیار بزرگ‌تر می‌کند تا نور در عکس‌های‌تان ملایم‌تر به نظر برسد و رنگ‌ها بهتر خودنمایی کنند.
می‌توانید برای شروع، یک کاغذ سفید معمولی را بردارید و وسط آن را سوراخ کنید و لنز را از میانش عبور دهید. این روش البته کمی آماتوری است و کاغذ هم به مرور مچاله یا کثیف می‌شود. به‌عنوان یک گزینه بهتر می‌توانید از فیلتر جاروبرقی با یک حفره برای عبور لنز استفاده کنید. اما اگر به دنبال گزینه‌های حرفه‌ای‌تر هستید بهتر است یک دیفیوزر واقعی بخرید. مزیت دیفیوزرهای واقعی این است که هم حرفه‌ای تر به نظر می‌رسند و هم این‌که هر وقت با آن‌ها کاری نداشتید می‌توانید آن‌ها را تا کنید که جای کمتری را اشغال کنند.
۵- سرعت شاتر
در عکاسی ماکرو به مرور متوجه خواهید شد که همان لرزش‌های معمولی دستان خودتان کافی است تا اجزای عکس در هم مخلوط شوند. حالا تصور کنید که حشره‌ای هم که می‌خواهید از آن عکس بگیرید روی یک گل نشسته و با باد تکان می‌خورد. اوضاع به شدت پیچیده می‌شود. برای همین، سرعت شاتر بالا برای تازه کارها می‌تواند راه حل خوبی باشد. بد نیست از سرعت شاتر 1/250 یا حتی سریع‌تر شروع کنید.
البته اگر از لنزهای ماکرو با فاصله کانونی کوتاه استفاده کنید می‌توانید این مشکل را حل کنید. در این نوع لنزها، چون فلش در اکثر طول زمان ثبت عکس روشن خواهد ماند، لرزش سوژه یا دست به سختی در دیافراگم قابل تشخیص خواهد بود و برای همین حتی می‌توانید از سرعت شاترهایی مثل 1/100 هم استفاده نمایید. یکی دیگر از مزایای سرعت شاتر کندتر این است که می‌توانید از شر پس‌زمینه‌های تیره متداول در عکاسی ماکرو نیز خلاص شوید و با پس‌زمینه‌های رنگی به عکس خود جان بدهید.
به بیان ساده، برای شروع با سرعت شاتر بالا کار کنید. وقتی به اندازه کافی تمرین کردید و تجربه به دست آوردید می‌توانید به کمک فلش، از سرعت شاتر بکاهید.
۶- فوکوس
پیش از هر چیز، می‌توانید کلا اتوفوکوس را فراموش کنید. اتوفوکوس اکثر لنزهای ماکرو آن‌قدر سریع نیست که بتواند با جنب و جوش بزرگ‌نمایی 1:1 همخوانی پیدا کند. خوب است که از همان ابتدا اتوفوکوس را کنار بگذارید و فوکوس کردن را به صورت دستی بیاموزید.
به غیر از آن، سه پایه‌ها را هم فراموش کنید. در عکاسی ماکرو سه پایه دوربین تقریبا به هیچ دردی نمی‌خورد مگر آن‌که بخواهید از یک سوژه کاملا ساکن عکس بگیرید؛ مثلا از یک کالا. برای عکاسی از حشرات یا گل‌ها، کلنجار رفتن با سه پایه فقط وقت تلف کردن است چون حتی کوچک‌ترین حرکت گل‌ها در باد هم می‌تواند عکس را کمی مات کند. بگذریم که تا شما بخواهید سه پایه دوربین را تنظیم کنید، حشره مورد نظرتان از هر نوعی که باشد می‌پرد و می‌رود سراغ کارش.
یکی از بهترین راه‌ها برای فوکوس کردن این است که دوربین را با هر دو دست بگیرید و با آرنج‌های خود توازن بدن‌تان را تنظیم نمایید تا ثبات دوربین را بیشتر کنید. سپس حلقه فوکوس خود را به اندازه بزرگ‌نمایی مورد نظرتان نزدیک کنید. حالا فوکوس کنید البته نه از طریق لمس کردن حلقه فوکوس، بلکه به وسیله نزدیک‌تر شدن به سوژه و در همین حین، درست در بهترین زمان ممکن عکس را بگیرید.
اگر بتوانید از هر پنج عکسی که می‌گیرید یکی را با فوکوس درست به ثبت برسانید می‌توانید به خودتان امیدوار شوید. در عکاسی ماکرو باید انتظار دور انداختن عکس‌های زیادی را داشته باشید.
۷- سطح تراز کانونی
همان‌طور که بالاتر ذکر شد، فاصله فوکوس نزدیک یعنی فوکال پلین (Focal Plane) فوق‌العاده باریک. کم کم متوجه خواهید شد که بهترین عکس‌های ماکرو به وسیله استفاده خلاقانه از سطح ترازهای کانونی باریک خلق می‌شوند. پس سعی کنید سوژه‌هایی پیدا کنید که مسطح باشند و بعد آن‌ها را در فوکال پلین قرار دهید. مثلا بد نیست به سراغ گل‌های کوچک و صاف بروید یا از زاویه کناری از پروانه‌ها عکس بگیرید یا این‌که حشراتی که سطح پشتی بدن‌شان نسبتا صاف است را هدف عکاسی خود قرار دهید.
یکی دیگر از نمونه‌های استفاده خلاقانه از فوکال پلین این است که سعی کنید سر یک حشره از پس‌زمینه مات عکس بیرون بزند. این روش هم افکت جالبی می‌سازد. حتما پیش از این عکس‌هایی با این افکت را دیده‌اید.
۸- زوایا
از اشتباهات متداول عکاسان تازه‌کار این است که فکر می‌کنند عکس را باید از همان زاویه‌ای که ایستاده‌اند به ثبت برسانند، که معمولا یعنی با زاویه ۴۵ درجه از سوژه. این کار، عکس شما را تکراری و خسته کننده می‌کند؛ چون هر عکاس آماتور دیگری هم دقیقا به همین شکل عکاسی ماکرو می‌کند.
سعی کنید زاویه‌های غیر معمول را انتخاب کنید، مثل عکس گرفتن از یک حشره از زاویه کناری یا دقیقا از روبه‌رو یا حتی از پایین به بالا. اگر حشره‌ای روی یک برگ از یک گیاه نشسته بود، می‌توانید آن برگ را طوری به آرامی جابه‌جا کنید که آسمان در پس‌زمینه قرار بگیرد. اگر بتوانید چنین کاری کنید، عکس‌تان با پس‌زمینه آسمان واقعا زیبا می‌شود.
۹- بزرگ‌نمایی
اشتباه متداول بعدی عکاسان آماتور این است که در هنگام عکاسی ماکرو بزرگ‌نمایی را تا جای ممکن افزایش می‌دهند. آن‌ها فکر می‌کنند حشره‌ها هر چه در فریم بزرگ‌تر باشند، عکس هم زیباتر می‌شود. اما حقیقت این است که اغلب اوقات، اگر بزرگ‌نمایی بیش از حد نباشد و حشره به نسبت محیط اطرافش درست به اندازه واقعی‌اش در عکس ثبت بشود، زیبایی عکس به مراتب بیشتر خواهد بود.
۱۰- اشیای تیز
نکته آخر این‌که هیچ‌وقت اشیای تیز مثل چاقو یا کلید را نزدیک لنز ماکروی گران قیمت‌تان نگذارید. سیگار و خمیر دندان هم نباید نزدیک لنزها باشند.
من با گوشی هم عکس ماکرو میگیرم خیلی خوب در میاد
عکاسی ماکرو خیلی جالبه من که عاشقشم
برای اونای کهdslrدارن بخونن حتما واقعا اموزش خوبی بود
مرسی نکات خوبی یاد دادین ممنونم
ممنون از مطلب خوبتون