مروری بر تاریخچه سیستم‌عامل اندروید به بهانه دهمین سالگرد عرضه آن توسط گوگل

همان‌طور که احتمالا می‌دانید، اخیرا دهمین سالگرد عرضه سیستم‌عامل محبوب اندروید توسط گوگل را پشت سر گذاشتیم و باید گفت که در این سال‌ها این پلتفرم روزهای پرفراز و نشیبی را طی کرده تا به دستاوردی که در حال حاضر مشاهده می‌کنیم، تبدیل گردد. شاید اندی رابین، خالق اندروید، هیچ‌گاه تصور نمی‌کرد که نتیجه تلاش او در دنیای امروز به‌قدری فراگیر شود که از هر 10 موبایل 8 عدد آن از چنین پلتفرمی بهره بگیرند!

در این مقاله قصد داریم باهم به ده سال تاریخچه عرضه سیستم‌عامل اندروید نگاهی بیاندازیم و ببینیم چطور گوگل توانست این سیستم‌عامل را به یکی از بازیگران اصلی در بازار اسمارت‌فون‌ها تبدیل نماید، پس تا پایان با ما در آی‌تی‌رسان همراه شوید.

نگاهی به سال‌های دور!

در سال 2003 برای نخستین بار در پالو آلتو کالیفرنیا شرکتی به نام اندروید توسط چهار بنیان‌گذار به نام‌های اندی رابین، ریچ ماینر، نیک سیرز و کریس وایت پایه‌گذاری شد. رابین هدف این پروژه را توسعه اسمارت‌فون‌هایی هوشمندتر بیان کرد که نسبت به مکان و تصمیمات مالک خود آگاه‌تر از بقیه موبایل‌ها عمل خواهند کرد. جالب است بدانید در ابتدای کار این سیستم‌عامل برای به‌کارگیری در دوربین‌های دیجیتال توسعه یافته بود و با همین هدف توانست سرمایه‌گذاران بسیاری را هم جذب کند اما حدود 5 ماه بعد این کمپانی دانست که بازار دوربین‌های دیجیتال آن‌چنان هم پرسود و گسترده نیست.

به همین دلیل این شرکت با یک تغییر موضعی بزرگ، رسما اعلام کرد که اندروید برای استفاده در گوشی‌های موبایل و به‌عنوان رقیب اصلی سیستم‌عامل‌های سیمبین و ویندوز موبایل منتشر خواهد شد. در آن زمان به‌خاطر حکم‌رانی کمپانی نام‌آشنای نوکیا و سیستم‌عامل سیمبین بر بازار، رابین به سختی توانست نظر سرمایه‌گذاران را برای صرف هزینه در چنین پروژه‌ای جلب نماید.

استیو پرلمن، یکی از دوستان نزدیک رابین بود که حاضر شد بدون دریافت سهام از این شرکت، مبلغ ده هزار دلار را در اختیار پروژه یاد شده، قرار دهد و وقتی که از او در این مورد سوال شد، وی تاکید کرد که این مبلغ را فقط به‌ خاطر کمک به رابین و به دلیل اطمینان او به پروژه مذکور صورت گرفته است.

ورود گوگل به عرصه رقابت و خلق دنیایی جدید

شاید کمتر کسی پیش‌بینی می‌کرد که غول جستجوی اینترنتی برای خرید تمام و کمال شرکت رابین و همراهانش پیش‌قدم شود ولی در جولای سال 2005 بود که گوگل، کمپانی اندروید و تمام کارمندان کلیدی این پروژه را تصاحب نمود. چندی بعد گوگل تیم مشخصی را با رهبری اندی رابین برای توسعه اندروید انتخاب کرد و به‌طور مشخص اعلام شد که این پلتفرم بر پایه هسته لینوکس آماده خواهد شد. غول دنیای تکنولوژی با حرکتی استراتژیک رایزنی با سازندگان گوشی‌های موبایل و اپراتورها را شروع و به آن‌ها وعده داد که این پلتفرم جدید بسیار انعطاف‌پذیرتر از رقبا بوده و به‌طور مرتب قابل ارتقا خواهد بود.

نکته جالب دیگر، عرضه اولین نمونه موبایل اندرویدی در سال 2006 بود که با کمک شرکت بلک‌بری تولید گشته و از کیبورد و دکمه‌های فیزیکی بهره می‌برد، اما از بدشانسی گوگل، در آن زمان اپل نیز از اولین گوشی آی‌فون رونمایی کرد که از صفحه نمایشی کاملا لمسی استفاده می‌کرد و همین محصول باعث شد تا گوگل سریعا دستاورد خود را برای تغییراتی جدی به آزمایشگاه بازگرداند و در اقدامی مهم، تمامی اسناد سیستم‌عامل اندروید را برای تعامل به‌صورت لمسی تغییر دهد.

غول جستجوی اینترنتی برای هرچه بهتر کردن پلتفرم خود در 5 نوامبر سال 2007، نتیجه اولیه پروژه خود را در کنسرسیوم اتحادیه گوشی‌باز، که متشکل از اپراتورها و سازندگان بزرگی مانند: تی‌موبایل،‌ سامسونگ، اچ‌تی‌سی، ال‌جی، موتورولا، کوالکام و… بود، به نمایش گذاشت و اغلب آن‌ها برای هدفی مشترک که همان توسعه یک پلتفرم جامع برای گوشی‌های موبایل بود، متحد شدند.

سرانجام پس از کش و قوس‌های فراوان، اولین موبایل اندرویدی توسط شرکت اچ‌تی‌سی با نام HTC Dream، که به دلیل همکاری با اپراتور تی‌موبایل با اسم تی‌موبایل G1 هم شناخته شده بود، در تاریخ 23 سپتامبر سال 2008 پا به عرصه رقابت گذاشت. شرکت سازنده علاوه‌بر نمایشگر لمسی از دکمه‌های فیزیکی نیز در این دستگاه استفاده کرده بود. با عرضه اولین دستاورد، شرکت‌های دیگری مانند: سونی‌ اریکسون، هواوی، ایسوس، لنوو و… که فعالیت‌های گوگل و اچ‌تی‌سی را زیر نظر داشتند نیز برای پیوستن به اتحادیه گوشی‌باز پیش‌قدم شدند.

پس از حضور اولین گوشی مجهز به سیستم‌عامل اندروید در بازار، گوگل به‌روزرسانی‌های متعددی را برای این پلتفرم منتشر کرد و بسیاری از مشکلات آن را برطرف نمود. همچنین گوگل تصمیم گرفت که نسخه‌های اصلی و ارتقا یافته سیستم‌عامل مورد بحث را که قابلیت‌های جدیدی را همراه دارند با نام شیرینی‌ها و دسرهای مختلف نام‌گذاری کند و علت آن را این‌طور بیان کرد که:

از آن‌جایی‌که این دستگاه‌ها (اسمارت‌فون‌ها) زندگی ما را شیرین‌تر خواهند کرد، هر نسخه از اندروید به اسم یکی از دسرها نام‌گذاری می‌شود.

ورژن‌های ابتدایی این پلتفرم با نام‌های کیک‌فنجانی، دونات، کلالر، فریو و … در اختیار توسعه‌دهندگان و سپس کاربران قرار گرفت. اما در سال 2013، کمی موضوع جدی‌تر و متفاوت‌تر دنبال شد. تیم برنامه‌نویسان اندروید رسما اعلام کردند که در سال جاری با شرکت نستله (یکی از شرکت‌های مطرح در صنعت شکلات‌سازی جهان) همکاری می‌کنند و به همین خاطر نگارش 4.4 این سیستم‌عامل به کیت‌کت مرسوم گشت که در حقیقت کیت‌کت نام یکی از مارک‌های معروف شکلات است که توسط شرکت نستله تولید می‌شود.

نسخه‌های بعدی این پلتفرم نیز به همین ترتیب و با اسامی لالی‌پاپ (نسخه پنجم)، مارشمالو (نسخه ششم)، نوقا (نسخه هفتم) و در نهایت جدیدترین نگارش اندروید یعنی اوریو نیز چندی پیش در اختیار کاربران و شرکت‌های مختلف قرار گرفت. گفتنی است که این سیستم‌عامل به‌صورت متن‌باز به‌ کار خود ادامه می‌دهد و تا به امروز نسخه‌های شخصی‌سازی شده بسیاری مانند: سیانوژن و… از آن منتشر و همچنین لوگوی این پلتفرم محبوب هم توسط تیم طراحی گوگل و به دلیل این‌که کلمه “اندروید” به معنی روبات ترجمه شده، به شکل یک روبات سبز رنگ طراحی گشته است.

در آخر باید افزود در سال‌های اخیر رقابت در این بازار بسیار دشوارتر از گذشته شده و این سیستم‌عامل در حال حاضر سهمی 85 درصدی از بازار کل جهان را در اختیار دارد و به‌عنوان رقیبی جدی برای سیستم‌عامل iOS اپل شناخته می‌شود. این دو پلتفرم به‌خاطر پشتیبانی مناسب، ارائه به‌روزرسانی‌های سالانه و امکانات جدید به تدریج سیستم‌عامل ویندوزفون مایکروسافت را نه تنها از بازار خارج کردند بلکه برای همیشه به فراموشی سپردند و اکنون باید منتظر ماند و دید که این رقابت در آینده چگونه پیش خواهد رفت و آیا اندروید و گوگل می‌توانند، بر iOS و اپل غلبه کنند یا خیر!