این روزها اکثر کاربران گوشی‌های هوشمند که از سیستم‌عامل اندروید بهره می‌برند گوشی خود را روت می‌کنند و یک رام سفارشی یا همان کاستوم رام را در دستگاه خود قرار می‌دهند. این هنجار حتی در دستگاه‌هایی با نام تجاری جدید نیز اتفاق افتاده است. با این حال اکنون همه چیز تغییر کرده و روت کردن دستگاه‌های اندرویدی از اهمیت کم‌تری برخوردار است.
این واقعا عادلانه است که بگوییم عصر طلایی رام‌های سفارشی گذشته است و گوشی‌های اندرویدی بهتر از نسل‌های قبلی خود هستند. در این مقاله سعی داریم که دلایل اصلی لزوم استفاده از رام‌های سفارشی را مورد بررسی قرار داده‌ایم.
امنیت و به‌روزرسانی سیستم‌عامل
در حال حاضر اغلب تولیدکنندگان سعی می‌کنند تا محصولات خود را تا حد امکان به‌روز نگه دارند. به‌طور خلاصه، اگر شما جدیدترین محصول یک کمپانی را خریداری کرده باشید، می‌توانید انتظار داشته باشید که تا دو نسخه جدید از سیستم‌عامل اندروید برای دستگاه شما عرضه شود و قادر به دریافت وصله‌های امنیتی برای دو تا سه سال باشید.
عدم دریافت به‌روزرسانی‌های اندروید واقعا برای کاربران ناراحت کننده است. در واقع آن‌ها ویژگی‌های به‌روز نسخه‌های جدید را از دست می‌دهند. به علاوه، عدم دریافت به‌روزرسانی امنیتی نگرانی بزرگ‌تری در پی دارد که بسیاری از کاربران گوشی‌های هوشمند قدیمی را با نگرانی مواجه می‌کند.
اگر مطمئن هستید که دیگر هیچ به‌روزرسانی جدیدی برای دیوایس شما منتشر نمی‌شود، نصب یک رام سفارشی تنها گزینه‌ای است که می‌توانید از این طریق آن گجت خود را به‌روز نگه دارید. رام‌‌هایی مانند Paranoid Android و Lineage توانایی این را دارند که بسیاری از دستگاه‌ها را به‌صورت گسترده پشتیبانی کنند.
حریم خصوصی و امنیت
این بخش اغلب مربوط به تلفن‌های ارزان قیمتی است که ممکن است درگیر مشکلات امنیتی شده باشند. در نظر داشته باشید که هر کاربر اندرویدی مقدار زیادی از اطلاعات شخصی خود را روزانه به گوگل و یا سایر پلتفرم‌های اجتماعی ارائه می‌دهد بنابراین استفاده از یک رام سفارشی می‌تواند به نگرانی‌های چنین کاربرانی درخصوص امنیت و حفظ حریم خصوصی پاسخ دهد.
یک رام سفارشی اصطلاحا باید منبع‌باز باشد تا بتوان هر کد را به‌طور مجزا مورد بررسی دقیق قرار داد. حتی اگر شما مهارت لازم برای بررسی و تجزیه‌و‌تحلیل آن را نداشته باشید، می‌توانید مطمئن باشید که فرد دیگری بدون ایجاد مشکلات امنیتی این کار را انجام خواهد داد.
Lineage OS از کنترل‌های متعددی مانند گارد محافظتی برای حریم شخصی بهره می‌برد که نحوه استفاده برنامه‌های نصب شده بر روی تلفن همراه شما از اطلاعات محرمانه را محدود می‌کند. هم‌چنین برای حفاظت قوی‌تر می‌توانید نگاهی به سیستم‌عامل Copperhead بیندازید که یک رام امنیت محور بوده و عمدتا برای گوشی‌های گوگل مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاستوم‌رام عمر گوشی‌های ارزان‌تر یا قدیمی‌تر را افزایش می‌دهد
یکی دیگر از مزایای استفاده از رام‌های سفارشی این است که می‌تواند در هزینه‌های شما صرفه‌جویی کند. اگر گوشی قدیمی‌تری داشته باشید که کارهای معمول و روزانه شما را انجام می‌دهد و یا این‌که آن را با هزینه‌ای کم خریداری کرده‌اید، استفاده از یک کاستوم رام می‌تواند عمر آن را افزایش دهد.
این نوع گوشی‌ها در واقع دستگاه‌هایی هستند که به‌ندرت به‌روز می‌شوند و در اغلب موارد نمی‌توانند در حد انتظار کاربر بهینه شوند. یعنی کاربر نمی‌تواند هیچ کاری برای رفع مشکل کندی سخت‌افزار آن انجام دهد. با این حال استفاده از یک کاستوم رام می‌تواند عملکرد بهتری را به ارمغان بیاورد.
به علاوه، شما می‌توانید سیستم‌عامل جدیدی پیدا کنید که برای عمر باتری طولانی‌تر طراحی شده است. در برخی موارد حتی ممکن است قادر به باز کردن توابع جدید یا پیدا کردن ویژگی‌های جدیدتر باشید که به نمونه‌های قدیمی منتقل شده‌اند. بهترین مکان برای جستجوی این رام‌ها وب‌سایت معروف xda-developers.com است که تقریبا نام هر گوشی اندرویدی در آن ثبت شده است.
پروژه Treble و بازگشت از رام‌های سفارشی
پیش از پرداختن به این بخش لازم است بدانید که یکی از ویژگی‌های جدید اندروید اوریو، پروژه Treble نام دارد. هدف پروژه Treble این است که تولید کنندگان به روشی آسان‌تر، سریع‌تر و ارزان‌تر دستگاه‌های خود را به نسخه‌های جدید سیستم‌عامل اندروید به‌روزرسانی کنند. این کار توسط یک سیستم پیمانه‌ای در چارچوب اندروید انجام می‌شود. البته این مباحث بسیار فنی است و شما می‌توانید در وب‌سایت توسعه‌دهنده اندروید اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید.
دستگاه‌هایی که از پروژه Treble پشتیبانی می‌کنند باید بتوانند یک سیستم‌عامل عمومی را اجرا کنند. علاوه بر این، هر دستگاهی که با اندروید اوریو و یا نسخه‌های بعد از آن راه‌اندازی می‌شود باید از پروژه Treble پشتیبانی کند (دستگاه‌هایی که از نسخه قدیمی‌تر ارتقا یافته‌اند شامل این گزینه نمی‌شوند). انتظار می‌رود در آینده‌ای نه چندان دور رام‌های سفارشی در ابعاد گسترده‌تری در دسترس کاربران قرار گیرد.
چرا شما نباید از رام‌های سفارشی استفاده کنید؟
در گذشته نرم‌افزارهای سفارشی هر سازنده با مشکلات فراوانی روبرو بود اما در حال حاضر همه چیز تغییر کرده است و سیستم‌عامل آی‌اواس دیگر تنها نمونه استاندارد برای گوشی‌های هوشمند نیست. هرچند نرم‌افزارهای تلفن همراه هنوز هم متفاوت هستند اما در حال حاضر بسیار باسلیقه طراحی شده‌اند. بنابراین با توجه به شرایط بهینه شده امروزی آیا باز هم نیازی به استفاده از رام‌های سفارشی وجود دارد؟ پاسخ این سوال منفی است. در ادامه این مطلب دلایل آن را ذکر خواهیم کرد.
ممکن است کیفیت دوربین کاهش یابد
دوربین یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی است که در طراحی هر گوشی هوشمندی در نظر گرفته می‌شود. در حال حاضر دوربین‌های گوشی‌های هوشمند امروزی دارای تنظیمات لنز دوگانه، افکت‌های HDR فانتزی و بسیاری موارد دیگر هستند و این‌ها همه بخشی از سیستم‌عامل گوشی محسوب می‌شود. بنابراین باید به این نکته توجه داشته باشید که شما نمی‌توانید برخی برنامه‌های کاربردی دوربین را جایگزین برنامه اصلی کنید.
هم‌چنین ممکن است با نصب یک رام سفارشی، میزان عملکرد دوربین گوشی خود را کاهش دهید. اگر شما یک رام سفارشی را به اشتباه انتخاب کنید به احتمال زیاد باید در انتظار بروز مشکلات دیگری هم باشید.
ثبات و اطمینان
در روزهای اولیه عرضه گوشی‌های اندرویدی، اغلب آن‌ها عملکردی بسیار کند داشتند. به‌عنوان مثال اگر طی چند روز متوالی از آن‌ها استفاده می‌کردید، میزان عملکرد آن‌ها به شکل چشم‌گیری کاهش می‌یافت و بسیاری از آن‌ها با مشکلات جدی مواجه می‌شدند اما در حال حاضر دیگر چنین مشکلاتی وجود ندارد و میزان رضایت کاربران از گوشی‌های مبتنی بر این سیستم‌عامل افزایش یافته است. در حالی‌که برخی از تولیدکنندگان هنوز هم نسبت به سایر رقبای خود از شهرت بیشتری برخوردار هستند و نفوذ بیشتری دارند اما به‌طور کلی می‌توانید مطمئن باشید که اکثر گوشی‌های هوشمند پایدار بوده و دارای عمر باتری مناسب خواهند بود.
به یاد داشته باشید که کاستوم‌رام‌ها اغلب بدون هیچ ضمانتی ارائه می‌شوند؛ به‌عنوان مثال در بین محبوب‌ترین آن‌ها تنها مواردی مانند Lineage یا Resurrection Remix قابلیت به‌روزرسانی دارند. شما می‌توانید برای دریافت منظم پیکربندی‌ها و رفع اشکالات به این رام‌ها امیدوار باشید اما برای موارد غیر رسمی و یا برای رام‌های کمتر شناخته شده در دستگاه‌هایی با محبوبیت کمتر، ممکن است تجربیات مثبت شما بسیار کم باشد.
دسترسی به اندروید استوک
یکی از بزرگ‌ترین ویژگی‌های رام‌های سفارشی این بود که شما می‌توانستید اندروید استوک را بر روی هر دستگاهی نصب کنید. شما می‌توانید نرم‌افزارهای شناخته شده سامسونگ، هواوی و اچ‌تی‌سی را با یک رام سفارشی و مبتنی بر نسخه منبع‌باز اندروید خود جایگزین کنید و چیزی شبیه به یک دستگاه خالص اندروید را در اختیار داشته باشید. البته باید به این نکته نیز توجه داشته باشید که اندروید استوک دیگر بهترین نسخه اندروید نیست. حتی گوگل نیز این موضوع را پذیرفته است.
برنامه دوربین، دستیار گوگل و لانچرهای سریع و کارآمد همه نرم‌افزارهایی اختصاصی هستند که توسط گوگل توسعه یافته‌اند و متعلق به آن هستند. یکی از دلایل اصلی عرضه رام‌های سفارشی این بود که بتوان برخی از شکاف‌های موجود در سیستم‌عامل اندروید را پر کرد. ویژگی‌های بسیار زیادی در اندروید وجود داشت که تا مدت‌های طولانی تنها راه به‌دست آوردن آن‌ها فلش کردن دستگاه بود.
رام‌های سفارشی چه امکاناتی را در اختیار کاربران ارائه می‌دهند؟
کنترل مجوزهای برنامه، مدیریت انرژی بهتر، بهبود مدیریت رم، کنترل بیشتر بر اعلانات، پشتیانی از چند حساب کاربری، توانایی پاسخ دادن به پیام‌ها از طریق هشدارهای اطلاع‌رسانی، پشتیبانی از نصب برنامه‌ها بر روی کارت حافظه و بسیاری موارد دیگر در حال حاضر بخشی از قابلیت‌های دستگاه‌های اندرویدی هستند و تقریبا در هر دستگاه مدرنی قابل دسترسی هستند.
حال اگر شما فقط با یک رام وسوسه می‌شوید تا چیزی جدید را امتحان کنید، چرا یک برنامه لانچر را امتحان نمی‌کنید؟ نصب و راه‌اندازی لانچرها ساده‌تر و ایمن‌تر است و شما می‌توانید به تعداد دفعاتی که دوست دارید آن را تست کنید.
حال سوال اینجاست که آیا هنوز به رام‌های سفارشی نیاز دارید؟
پاسخ به این سوال ساده است. اگر تلفن‌همراه شما قدیمی یا ارزان‌قیمت بوده یا این‌که دیگر به‌روزرسانی جدیدی برای آن عرضه نمی‌شود، ارزش این را دارد که یک رام سفارشی را امتحان کنید. از طرف دیگر کسانی که از جدیدترین و به‌روزترین گوشی یک کمپانی استفاده می‌کنند و یا صاحب مدل‌های میان‌رده قابل قبولی هستند قاعدتا نیازی به استفاده از رام‌های سفارشی نخواهند داشت.
بدی گوشی های الان سامسونگ اینه که اگه بخوای به رام اصلیت برگردی خیلی چیزا دیگه کار نمیکنن. مثل اس هلس و ناکس و آپدیت شدن و خیلی چیزا ی دیگه پس نباید فعلا امتحان هم کرد
کی گفته کار نمیکنن؟ اس هلتس و ناکسو همه چه گوشی روت باشه چه نباشه کار میکنه، حتی اگه بعده کاستوم رام هم مجدد فلش بزنی به رام رسمی همه چیز مثل روز اول کار میکنه.
حتی آپدیت گرفتن هم کار میکنه. تعجب میکنم از حرفتون :/
توضیحات خوب کاربردی بود ممنون