در هر دوره زمانی بر اساس شرایط و نوع زیست انسان بیماریهای جدید به وجود خواهد آمد و این موضوع به صورت طبیعی در عصر حاضر نیز صادق خواهد بود، امروز حتی در خانه پدربزرگ و مادربزرگهایمان نیز میتوانیم با دستگاههای پیشرفته دیجیتالی روبرو شویم که این دستگاهها به صورت عمومی بخش عمدهای از زندگی ما را تشکیل دادهاند که بدون آن زندگی برای ما بسیار دشوار خواهد شد ولی در عین حال میراث دیگری نیز به همراه این تکنولوژی به خانههای ما راه یافته است که به آن بیماریهای دیجیتال میگویند، بسیاری از ما ممکن است این بیماریها را داشته باشیم ولی از وجود آن آگاه نباشیم، نکته جالبتر این است که در علوم پزشکی امروزی هیچ درمان قطعی برای این دست بیماریها در نظر گرفته نشده است ولی بدون شک در آیندهای نزدیک بخش مهمی از علوم پزشکی به این موضوع اختصاص خواهد یافت، در ادامه به بررسی تعدادی از مهمترین این بیماریها خواهیم پرداخت.
1- Nomophobia
این بیماری به صورت رسمی در بسیاری از افرادی که به کارکردن با ابزارهای دیجیتالی عادت کردهاند دیده میشود، تفسیر این بیماری و نشانههای آن به این ترتیب است که افرادی که به نوموفوبیا دچار هستند در صورت دوری از ابزارهای دیجیتال دچار سردرگمی شده و بسیار عصبی به نظر خواهند رسید، در این شرایط این افراد به شدت برای موبایل یا تبلت خود دلتنگ خواهند بود و حاضرند از هر محیطی دل بکنند تا بتوانند هرچه سریعتر موبایل یا تبلت خود را در دست بگیرند.
علت نام گذاری این بیماری به نام نوموفوبیا این بوده است که این بیماری در ابتدا no mobile phobia نام داشته است و برای کوتاهتر شدن نام به نوموفوبیا تبدیل شده است. این بیماری با افزایش کاربرد اسمارت فونها و تبلتها به شدت همه گیر شده است به نحوی که بسیاری از افراد دچار به این بیماری حتی در هنگام استفاده از دستشویی نیز نمیتوانند از استفاده از موبایل خود دست بردارند و حتی برای افرادی که به این بیماری دچار هستند و تخقیق درباره روشهای بهبود برای بیماران مرکزی تحقیقاتی در کالیفورنیا تاسیس شده است.
یکی از متخصصین این مرکز با نام دکتر راسن در این باره میگوید: “این دست بیماران به صورت کلی آمده شنیدن صدای نوتیفیکیشن از سوی موبایل خود هستند تا به سمت آن حمله کنند، از نشانههای این بیماری این است که بیمار در بازههای زمانی کمتر از دو دقیقه تلفن خود را چک میکند، در حالی که ممکن است هیچ اتفاقی در این دو دقیقه رخ نداده باشد و صدها بار در روز این چک کردن بدون نتیجه جدی باشد ولی بازهم بیمار دست از این کار برنخواهد داشت.”
برای درمان قطعی این بیماری هنوز هیچ راهکار کامل و موثری ارایه نشده است.
2- Cybersickness
این بیماری به صورت بسیار گستردهای در سطح عام شایع است و شاید بیشتر خوانندگان این مقاله به آن دچار باشند، بیماران مبتلا به سایبر سیکنس پس از مدت زمان خاصی استفاده از ابزارهای دیجیتال به حالت تهوع و سرگیجه دچار میشوند، در این مورد یکی از مهمترین نمونهها آخرین نسخه ارایه شده از iOS بوده است، بسیاری از کاربران این سیستم عامل از استفاده آن راضی بودهاند ولی عبور از دنیای رابط کاربری این سیستم عامل برای بسیاری موجب سرگیجه و سردرد و چشم درد و در برخی موارد حالت تهوع شده است.
این بیماری به نسبت شناخته شدهتر و قدیمیتر از سایر موارد به نظر میرسد زیرا از دهه نود میلادی افراد زیادی با بازی کردن عنوانهای اکشن اول شخص پس از مدتی دچار سردرد و تهوع میشدند که علت آن ابتلا به سایبر سیکنس بوده است. راه حل مبارزه با این بیماری کاهش بازههای زمانی استفاده از دستگاههای دیجیتال است، برای نمونه در هر دقیقه کار کردن با تلفن همراه خود برای چند لحظه به محیط اطراف خیره شوید یا تحرک جسمانی داشته باشید، از چشمان خود برای بازدید محیط استفاده کنید و سعی کنید نقطه کانونی خود را به کمی دورتر( برای نمونه دورترین دیوار در معرض دید) معطوف کنید.
3- سندروم زنگ تلفن
مسلما حتی اگر خود شما به این بیماری دچار نباشید بازهم یکی از دوستان شما یا اطرافیانتان این بیماری را خواهد داشت، مبتلایان به این سندروم دایما فکر میکنند که صدای ویبره تلفن همراه و یا صدای زنگ آن را شنیدهاند و مدام برای چک کردن گوشی خود اقدام میکنند، این عمل بیشتر از اینکه خود بیمار را آزار دهد برای اطرافیان او ناراحت کننده خواهد بود.
دکتر روزن به عنوان یک متخصص و پیشگام درباره بیماریهای دیجیتال این چنین میگوید: “مکانیزم پاسخ دهی در مغز این افراد دچار اختلالات جزئی شده است و به همین علت نیز دائما احساس میکنند در حال شنیدن صدای زنگ هستند، این بیماری با باب شدن استفاده از تلفنهای همراه در حالت ویبره به فاز جدیدی وارد شده است زیرا هر حرکتی در بدن بیمار برای مغز او به عنوان لرزش ناشی از ویبره موبایل گزارش خواهد شد و او سریعا برای چک کرن موبایل خود اقدام خواهد نمود.”
پیش بینی میشود که در آینده و با تکنولوژیهای پیش روی مانند موبایل گوگل یا ساعتهای اندرویدی این مشکل به تدریج حل شود.
4- افسردگی شبکههای اجتماعی
انسان به عنوان یک موجود اجتماعی همواره علاقهمند به ارتباط با همنوعان خود است ولی امروزه این ارتباط به طور عجیبی در شبکههای اجتماعی تبدیل به نوع جدیدی از ارتباط شده است که به افسردگی منجر خواهد شد، افرادی که زیادتر از حد در شبکههای اجتماعی فعال هستند در مواقعی که سطح فعالیت دوستان آنها در شبکههای اجتماعی پایین میآید به شدت دچار افسردگی خواهند شد و حس تنهایی خواهند نمود، جالب اینجاست که همین افراد میتوانند به دنیای واقعی قدم گذاشته و بر این حس غلبه کنند ولی این افسردگی دیجیتالی به حدی نیرومند است که حتی جلوی ورود افراد به دنیای واقعی را نیز خواهد گرفت و بخش اعظم ذهن آنها به دنیای مجازی اختصاص خواهد داشت.
در مواردی مانند فیس بودک، رفرش نمودن دایم صفحه یکی از نشانههایی است که در بیماران دیده میشود، یکی از بزرگترین مشکلات این بیماری این است که معمولا تنها خود بیمار متوجه علائم افسردگی خواهد شد و دیگران متوجه این موضوع نخواهند شد تا زمانی که این افسردگی از حد معمول گذشته و به وضعیت حاد برسد که البته درمان آن در این شرایط بسیار دشوار خواهد بود.
5- اعتیاد به اینترنت
بیمارانی که به اعتیاد به اینترنت دچار هستند نمیتوانند مددت طولانی بدون اینترنت سر کنند، این دسته از بیماران حتی در حرکت نیز نمیخواهند دست از استفاده از اینترنت بردارند، بسیاری از بیماران حتی موارد عجیبی را تجربه خواهند نمود، برای نمونه ممکن است یک معتاد به اینترنت یک آهنگ را بر روی پخش کننده موسیقی خود داشته باشد ولی ترجیح بدهد که همان آهنگ را از مرکز پخش آنلاین شبکه گوش دهد.
اعتیاد به اینترنت در طول بازههای زمانی طولانی میتواند به بیماریهای دیگری نیز تبدیل شود که میتوانند برای بیمار مشکل ساز شوند. دکتر کیمبرلی یانگ به عنوان یک متخصص در این زمینه میگوید: “این بیماری نه تنها خطرناک است بلکه میتواند کاراییهای فرد را به شدت در تمامی زمینهها پایین بیاورد و به کمبود مهارت برای یادگیری مهارتهای جدید منجر شود.”
6- تاثیر گوگلی
این بیماری به تازگی در سطح جهانی شناخته شده است و نسبت به سایر بیماریهای این لیست خطر کمتری دارد. بیمارانی که به تاثیر گوگلی دچار هستند برای یافتن سادهترین جواب برای ابتداییترین سوالات خود نیز به گوگل مراجعه میکنند و همین امر موج تنبلی بیش از حد ذهن و عدم درخواست فرد برای بازیابی اطلاعات ذخیره شده در مغز خواهد بود که میتواند در سنین بالاتر به آلزایمر نیز منجر شود، البته این بیماری به شدت جدید بوده و نمیتوان آینده دقیق بیماران مبتلا به آن را پیش بینی نمود ولی در تمامی احتمالات بیماران مبتلا به تاثیر گوگلی نمیتوانند انتظار پیشرفت و آینده درخشان را داشته باشند زیرا وابستگی بیش از حد آنها به گوگل موجب عدم توانایی آنها برای یادگیری خواهد شد.
7- خود بیمار بینی
با توجه به گسترش شبکه اینترنت و پیشرفت سرعت انتقال اطلاعات افراد در تمامی زمینهها با بمباران اطلاعاتی روبرو شدهاند ولی یکی از مشکلات دنیای دیجیتالی به خود بیمار بینی برمیگردد، بیماران خود بیمار بین با خواندن مقالات مربوط به هر بیماری به سرعت به دنبال نشانههای آن بیماری در وجود خود میگردند و حتی اگر بیماری را نداشته باشند، بدن آنها به علت قوای بی نظیر تلقین به سرعت عکس العمل نشان داده و برخی از علائم بیماری مورد مطالعه را بروز میدهد بدون اینکه فرد بیماری را در بدن خود داشته باشد. این پدیده میتواند موجب به هم ریختن مکانیزم عادی و عملکرد معمولی بدن شود و همین امر نیز میتواند از نظر روحی و جسمانی خطرناک باشد.
با سلام
واقعاً مطلب جالبی بود. از زحمات شما ممنونم.
من سندرم زنگ تلفن و Nomophobia دارمم فک کنم….
من یک بیمار روانی ام!
منم سرطان دیجیتال دارم
کم کم دولت باید به فکر بیمارستان هایی با تخصص بیماری های زندگی دیجیتال باشه.خیلی ها گرفتار این مرض ها هستند.از جمله خود من
فکنم Nomophobia دارم 🙁
بی خیال!
man nomophobia daram.afsordegie shabake ejtemaeio daram tarak mikonam va inke eetiyad be internet shadiddaram.
vasam doa konid.
من 6 ابیماریشو دارمااااا جز شماره 2 خوب چون اصلا طرف ios نمیرم بدردنمیخوره که فقط اندروید….
دوست عزیز شماره 2 فقط برای آیپد یا ایفون نیست و اون فقط یک مثال بود