اینترنت صرفا گوشی شما، اینستاگرام، یوتیوب یا نتفلیکس نیست. در پشت تمام این ظواهر، اینترنت یک ماتریکس پراکنده شده است که از صدها کابل زیر دریایی ساخته شده که به طول 885 هزار کیلومتر کشیده شدهاند. اکنون این شبکه میتواند اطلاعاتی در مورد زمینلرزه را نیز بدهد.
از این مکان صدها میلیون خبر و داده در فیسبوک پخش میشوند اما جالب است که بدانید این لولههای پنهان صرفا برای داده و اطلاعات کارایی ندارند؛ تحقیقات جدید نشان میدهد که این شبکه زیرساخت همچنین میتواند اطلاعاتی از زمینلرزهها را در اختیار ما قرار دهد.
در تحقیقات جدید، به سرگروهی فیلیپ جوزست (Philippe Jousset) پژوهشگر مرکز تحقیقات علوم زمین آلمان GFZ، پژوهشگران پالس نور لیزر را در طول یک رشته سیم موسوم به فیبر نوری، بهاندازه 15 کیلومتر (9.3 مایل) در ایسلند فرستادند که از آن بهعنوان یک لرزهنگار استفاده کردند. فیلیپ جوزست چنین بیان کرد که:
اندازهگیریهای ما ویژگیهای ساختار زیرزمینی را با وضوح بیسابقه نمایش داد و سیگنالهای بهدستآمده، اطلاعات هر چهار متر را ارایه کردهاند.
این اطلاعات از هر دیتای لرزهنگار دیگری تراکم بیشتری دارد.
ایده این عمل تنها بهتازگی پدید نیامده است. چهار سال است که دانشمندان تلاش میکنند از اینترنت بهعنوان یک نمایشگر لرزهنگار استفاده کنند. یک تحقیق در ماه گذشته نشان داد که کابلهای فیبر نوری میتوانند لرزهها را از فاصله 18500 کیلومتری تشخیص دهند.
اما جوزست اظهار کرد که پروژه این گروه اولین سردمدار این نوع پروژه در جهان است که اینچنین محاسباتی را برای فعالیتهای لرزهای با کابل نوری بزرگ استفاده کرده است.
جوزست همچنین گفت که: «اندازهگیریهای ما با استفاده از کابل نوری، ساختار زمین را با دقت بسیار بالاتری نشان میدهد». در حقیقت این اندازهگیری درست مانند آن است که هر چهار متر یک دستگاه لرزهنگار را نصب کنیم. در این مورد، این روش برای تشخیص و تعیین شکست قبلی زمین، در بریدگی بین صفحات تکتونیکی اوراسیا و آمریکا استفاده شده است.
با توجه به آنکه ابزار فعلی روشهای لرزهنگاری گران و بسیار نازک و نامناسب برای سطح زمین و زیر دریا هستند، این گروه تحقیقاتی فکر میکند که این روش هم ارزانتر باشد و هم لرزههایی را ثبت کند که هماکنون اصلا از آنها اطلاعی نداریم.
بهعنوان یک مثال توجه کنید که ماه گذشته دانشمندان متوجه شدند که زمینلرزهها در قطب جنوب یک اتفاق مکرر و تکرارپذیر هستند. درصورتیکه قبلا به دلیل کمبود اطلاعات و دادهها از آن منطقه فرض شده بود که کاملا نادرند و تنها یک تغییر جهت ناگهانی در تکتونیک زمین هستند.
اکنون اطلاعات بیشتری در دست داریم و روش استفاده از فیبر نوری میتواند میزان آگاهی ما از زمینلرزه را بهطور غیرقابلتصوری افزایش دهد. این روش خصوصیات نقاط فعال لرزهای را بسیار گستردهتر و جامعتر ارایه میدهد.
این گروه تحقیقاتی در مقاله منتشر شده خود چنین نوشتهاند که:
دانشمندان اکنون میتوانند مرزها و دادههای نامتعارف و جدیدی را آزمایش کنند، درنتیجه این امر، میتوان نتایج بسیار دقیقتری نسب به روش سنتی لرزهنگاری ارایه کرد.
هرچند که همچنان کار و تحقیق زیادی لازم است که کابل نوری اینترنت بهمنظور تشخیص و ثبت لرزهنگاری استفاده شود، اما قطعا اکنون از امکانات جدید که در آستانه تحقق این رویای بزرگ است، دانشمندان بسیار هیجانزدهاند؛ بهطوریکه در تفسیر این روش جدید، متخصص ژئوفیزیک، الیزابت کوکران (Elizabeth Cochran) چنین بیان کرد:
انقلاب و تحولی بزرگ در فناوری تشخیص لرزهنگاری در حال رخ دادن است. ثبت و مشاهده بیسابقه زمینلرزهها و اثرات آنها تا آیندهای نزدیک امکانپذیر است.