بالاخره اندروید ۹ با عنوان اندروید Pie، (در اینجا به اختصار اندروید P گفته می‌شود) برای تمامی گوشی‌های پیکسل عرضه شد. گوگل پیش‌تر در ماه مارس نسخه بتا این سیستم‌عامل را برای پیکسل‌ها و تعدادی دیگر از گوشی‌ها ارایه کرده بود.
اندروید P تغییرات زیادی را برای سیستم‌عامل اندروید به همراه آورده که یکی از بزرگ‌ترین آن‌ها ژست‌های حرکتی است. کنترل‌های ژستی برای جایگزنی دکمه‌های هوم، برگشت و اپلیکیشن‌های اخیر که برای سال‌های طولانی از آن‌ها بر روی گوشی‌های هوشمند استفاده کرده‌ایم، طراحی شده‌اند.
ناوبری ژستی اندروید P، تنها شامل یک دکمه مرکزی باریک به‌شکل قرص (pill) است. این دکمه، به فشار دادن به عنوان هوم عمل می‌کند و اگر انگشت خود را بیشتر بر روی آن نگه دارید، گوگل اسیستنت را احضار می‌کند. شما همچنین می‌توانید بر روی این دکمه سوایپ کنید. سوایپ به سمت بالا، برای مشاهده اپلیکیشن‌های در حال اجرا و سوایپ به راست یا چپ، برای حرکت بین اپلیکیشن‌های در حال اجرا به‌کار می‌رود. دکمه بازگشت هم در صورتی که اپلیکیشنی از آن پشتیبانی کند، در سمت چپ ظاهر می‌شود.
تردیدی نیست که آشنایی با این روش جدید انجام کارها بر روی گوشی‌های هوشمند، کمی نیاز به زمان خواهد داشت. اما سوال اساسی این است که چرا این تغییرات حالا اتفاق می‌افتد؟
گوگل بیان کرده است که مدت‌ها در حال کار بر روی ناوبری ژستی در اندروید بوده و مسلما کاربرد آن در فضای موبایلی، ایده جدیدی محسوب نمی‌شود.
در طول این سال‌ها، تعدادی از سازندگان اسمارت‌فون‌ها و بیلدهای اندروید شخصی‌سازی شده، مواردی را برای کنترل‌های ناوبری ارایه کرده‌اند که از آن جمله می‌توان به ژست‌های اثر انگشت هواوی و گوگل اشاره کرد. ایده‌های عجیبی هم از سوی وان‌پلاس برای ژست‌های سوایپ آف‌اسکرین ارایه شده بود. حتی هواوی، سیستم ناوبری تک دکمه‌ای مختصِ به خود را که بسیار شبیه به ویژگی اندروید جدید P بود، تولید نمود.
باید به این نکته توجه داشت که ایده ناوبری مبتنی بر ژست‌های حرکتی به سیستم‌عامل‌هایی مانند webOS و Palm Pre در سال‌های گذشته برمی‌گردد. این سیستم‌عامل‌‌ها شامل کنترل‌های ژستی فراوانی برای رابط کاربری مبتنی بر کارت خود بودند.
Palm Pre همچنین شامل یک ناحیه ژستی در زیر صفحه‌نمایش بود که با بهره‌گیری از الگوهای مختلف سوایپ، می‌توانست به عنوان دکمه بازگشت، جهت سوییچ بین اپلیکیشن‌ها و حتی برای میانبرهای کپی پیست استفاده شود. هر چند این سیستم، از آن چه که در اندروید P به‌کار گرفته شده، کمی متفاوت است اما نشان می‌دهد که استفاده از کارت‌ها برای نمایش اپلیکیشن‌ها و سوایپ کردن بین آن‌ها ایده چندان جدیدی نیست.
هرچند بسیاری از سیستم‌هایی که در بالا عنوان شد، دچار اصلاحات و تغییراتی گردیدند، اما همه آن‌ها دچار یک مشکل مشابه هستند؛ کنترل‌ها، به‌اندازه دکمه‌هایی که بر روی نمایشگر دیده می‌شدند، واضح نیستند. این بدین معنی است که آن‌ها، کمتر شهودی و بصری بوده و برای یادگیری نیاز به کمی جستجو و تمرین دارند. اما در مورد دکمه‌های روی نمایشگر این‌گونه نیست و شما به‌راحتی با یک نگاه گذرا، کاربرد آن‌ها را یاد می‌گیرید.
این موضوع، به‌ویژه برای ایده‌هایی مانند ژست‌های اثر انگشت هواوی و گوگل، سوایپ‌های آف‌اسکرین وان‌پلاس و ناحیه لمسی Palm Pre بسیار مسئله‌ساز بود؛ به این خاطر که، کاربران نیاز به یک حافظه قوی برای یادگیری این نوع ناوبری داشتند و علاوه بر این، انجام اشتباه یک ژست حرکتی یا سوایپ باعث می‌شد تا آن‌ها از کوره در بروند.
تعدادی از راهکارهای ارایه شده برای این مشکل، از یک سری مراحل اضافی دیگری برای این منظور بهره می‌بردند. ایده‌هایی مانند Edge UX سامسونگ و میانبرهای Edge Launcher اچ‌تی‌سی، در واقع همگی تلاش‌هایی در این راستا بودند. اما به خاطر اینکه، این روش‌ها نتوانستند با تجربه ناوبری اصلی ادغام شوند، کمی دست‌وپا گیر بوده و اغلب تمایل به هم‌پوشانی با عملکردهای اپ دراور (app drawer) و هوم اسکرین داشتند.
با این حساب آیا کنترل‌های ژستی اندروید P، صرفا ترفندهای دیگری در این زمینه هستند یا واقعا نسبت به دکمه‌های قدیمی مزیت‌هایی خواهند داشت؟ سعی گوگل این بوده تا برای اطمینان از کارآیی این سیستم، از تکنولوژی یادگیری ماشین و هوش مصنوعی جهت ارایه قابلیت‌های اضافی مفید و کاربردی برای آن بهره بگیرد.
از ویژگی‌های مهم اندروید P، می‌توان به App Actions برای میانبرها و قابلیت Slice برای جستجو‌ها اشاره کرد. این امکانات، باعث تعامل بیشتر با اپلیکیشن‌ها شده، به‌طوریکه می‌توان آن‌ها را بدون وارسی از طریق اپ داور یا لیست اپلیکیشن‌های اخیر، به‌طور مستقیم از طریق منوی Overview مشاهده کرد. در حین اجرای هر برنامه‌ای شما می‌توانید تنها با یک سوایپ ساده، گوگل اسیستنت و جستجوی صدا را فرا بخوانید. همه این‌ها نشان می‌دهد که گوگل در پی آن است که این ویژگی‌ها را تا جای ممکن بر روی گوشی‌های هوشمند یکپارچه سازد.
کنترل‌های مبتنی بر ژست‌های حرکتی اندروید P، تغییراتی صرفا نمایشی نیستند بلکه بخشی از تمهیدات بنیادی برای تعامل بهتر ما با اپلیکیشن‌ها هستند. اما سوال اصلی این است که آیا کاربران می‌توانند خود را با آن وفق دهند یا نه؟ با وجود همه این‌ها، به نظر می‌رسد که پیشرفت گوگل در فناوری یادگیری ماشین، می‌تواند در امکان به‌کارگیری آن و ارایه ویژگی‌های متمایز برای آن، بسیار مهم و حیاتی باشد.
در نهایت اینکه، گوگل امیدوار است تا با این رابط کاربری جدید، از اتلاف وقت کاربران جلوگیری نماید و سیستم‌عاملِ کاربردی‌تری را در اختیار آن‌ها قرار دهد. به نظر می‌رسد که اندروید P بتواند این هدف گوگل را محقق سازد.
