انتشار تصویری از اسمارت‌فون 5 دوربینه نوکیا مطمئنا جالب به‌نظر می‌رسد. البته مشاهده این الگوی طراحی منحصربه‌فرد احتمالا کمی تعجب‌آور خواهد بود. نوکیا نخستین برندی نیست که تعداد غیرمعمولی از لنزها و سنسورها را در یک قالب کوچک و جمع و جور گنجانده است. پیش‌تر و در سال 2015 گوشی لایت L16 مجهز به 16 لنز عکاسی عرضه شد و ظاهرا این کمپانی بر روی یک طرح اولیه جدید نیز کار می‌کند. در تصویر زیر، نمونه‌ای بالقوه از این محصول به نمایش گذاشته شده است.
با وجود اسمارت‌فون هواوی P20 پرو مجهز به طراحی دوربین سه‌گانه، حرکت به سوی تولید یک اسمارت‌فون 5 دوربینه اقدامی مضحک به‌نظر نخواهد رسید؛ چرا که چنین اقدامی چندین سال قبل اجرا شده است. اگرچه یک سوال بزرگ به قوت خود باقی می‌ماند و آن این‌که چنین هندستی با چه هدفی عرضه می‌شود؟
با وجود لنزهای متعدد چه کارهایی می‌توان انجام داد؟
نخستین موضوعی که احتمالا به ذهن شما خطور می‌کند، تنوع گونه‌های مختلف سنسورهای دوربین در بازار اسمارت‌فون‌های امروزی است و در این‌جا تنها شاهد افزایش مقیاس یا تعداد آن‌ها هستیم. در صورتی‌که بتوان لنزهای با زاویه‌دید گسترده، تله‌فوتو، مونوکروم و حسگر تشخیص عمق را در قالب یک محصول واحد قرار داد؛ پس چرا چنین اقدامی عملی نشود؟
اگرچه این مسئله به لحاظ تئوری امکا‌ن‌پذیر است؛ اما با وجود نرم‌افزاری که بایستی به‌صورت خودکار میان حالات مختلف سوییچ نموده یا آرایه پیچیده‌ای از گزینه‌ها را پیش روی کاربران قرار دهد، این سبک طراحی دارای کاربری نسبتا محدودی خواهد بود. بعلاوه تولید چنین طرحی بسیار هزینه‌بر بوده و در سودآوری آن نیز تردیدهای بسیار زیادی وجود دارد. هر دوربین عمدتا به‌صورت مستقل عمل می‌کند و کاربران نیز احتمالا به‌سختی می‌توانند از کلیه حالات ارایه شده استفاده کنند. در مورد میزان تمایل مصرف‌کنندگان جهت صرف هزینه برای چنین قابلیت‌هایی نیز تردیدهای جدی وجود دارد. دوربین‌های مجهز به چندین لنز نیازمند انجام کارهای بیش‌تری هستند.
اکنون اسمارت‌فون هواوی P20 پرو از نحوه کارکرد دوربین‌های چندگانه در کنار یکدیگر جهت خلق برخی نتایج جالب، نگرشی اجمالی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. در این‌جا روی کلام با فناوری‌های مونوکروم و بزرگ‌نمایی هیبریدی هواوی است. تکنولوژی مونوکروم با ترکیب داده‌های استاندارد RGB و حسگرهای سیاه و سفید حساس به نور، محدوده دینامیکی عکس‌های معمولی را بهبود خواهد داد. نرم‌افزار بزرگ‌نمایی هیبریدی حتی عملکردی جاه‌طلبانه‌تر دارد. این فناوری به‌منظور افزایش کیفیت زوم، داده‌های دریافتی از دوربین‌های چندگانه را با یکدیگر ترکیب نموده و تصاویری با رزولوشن بالاتر را تولید می‌نماید. در همین راستا، لنز تله‌فوتو هواوی P20 پرو با رزولوشن 8 مگاپیکسل در هر 2 سطح بزرگ‌نمایی 3 برابری و 5 برابری، تصاویری 10 مگاپیکسلی را تولید می‌کند. در عوض به‌کارگیری گونه‌های متعددی از دوربین‌های مختلف، آرایه‌های حسگری بزرگ می‌توانند برای یکپارچه‌سازی تصاویر با رزولوشن بسیار بالا مورد استفاده قرار گیرند.
عکاسی انعطاف‌پذیر با رزولوشن بالا
نسخه اولیه دوربین لایت L16 نیز با وجود برخی آینه‌های پریسکوپیک جهت قرار دادن ماژول‌های دوربین در قالبی باریک، به روشی مشابه عمل می‌کرد. دوربین بسته به سطح بزرگ‌نمایی، داده‌ها را از ماژول‌های چندگانه 28 میلی‌متری، 70 میلی‌متری و 150 میلی‌متری دریافت می‌نمود. نتیجه نهایی، تصویری بزرگ با رزولوشن 52 مگاپیکسل بود. این تصویر از 10 نمای پرسپکتیو با تفاوت‌های جزیی تولید شده بود و امکان بزرگ‌نمایی اپتیکال آن تا سقف 5 برابر وجود داشت. مدل مفهومی جدیدتر که برای گوشی‌های تلفن‌همراه طراحی شده است، با 5 تا 9 لنز فعالیت می‌کند. در نتیجه این پیکره‌بندی دوربین قادر به ثبت تصاویری بسیار بزرگ با رزولوشن 64 مگاپیکسل خواهد بود.
همچنین ایده چند تصویری با بهره‌گیری از گشودگی دیافراگم چندگانه (متغیر) دارای مزایایی شامل کارآیی بهتر در شرایط نوری ضعیف و قابلیت HDR است. یک افکت عمق میدان با کیفیت بالا نیز از طریق شبیه‌سازی نرم‌افزاری و استفاده از فواصل کانونی چندگانه قابل دستیابی خواهد بود. مدل اولیه لایت L16 کمی شگفت‌انگیز به‌نظر می‌رسید؛ اما این گجت نویددهنده وعده‌های متعددی بود. نسخه نسل بعدی به خوبی می‌تواند جنبه تجاری واقعی پیدا کند. کمپانی اعلام کرده که بر اساس برنامه‌ریزی‌ها، یک اسمارت‌فون مجهز به جدیدترین آرایه چند دوربینه این شرکت در اواخر سال جاری معرفی می‌شود. خلق تصاویر با رزولوشن فوق‌العاده بالا یک فناوری کلیدی به‌شمار می‌آید که از طریق ترکیب چندین تصویر با رزولوشن‌های پایین‌تر و الگوریتم‌های نرم‌افزاری تولید می‌شوند.
تلاش‌های تحقیقاتی نوکیا در حوزه دوربین‌های چندگانه از طریق سرمایه‌گذاری و مشارکت این شرکت با کمپانی Pelican Imaging در سال 2013 نیز نمایانگر ایده‌ای مشابه است. در این سبک طراحی برخلاف دوربین شرکت لایت، حسگر تصویر اندازه بسیار کوچک‌تری دارد. با این‌حال تکنولوژی مذکور از مزایای بسیار مشابهی شامل فوکوس مجدد نرم‌افزاری، نگاشت عمق و توانایی ثبت تصاویر با رزولوشن فوق‌العاده بالا برخوردار است. متاسفانه شرکت Tessera در سال 2016 کمپانی پلیکان را خریداری کرد؛ البته این ایده به خوبی می‌تواند در شرکت نوکیا توسعه پیدا کند.
کمپانی زایس، شریک فعلی دوربین‌های نوکیا برای طرح بزرگ‌نمایی قابل‌تعویض اقدام به ثبت پتنتی نموده است؛ اما هیچ‌گونه جزئیات دیگری پیرامون طراحی چند دوربینه آن‌ها منتشر نشده است. شریک دیگر نوکیا یعنی کمپانی FIH Mobile، احتمالا گزینه وسوسه‌انگیزتری خواهد بود. این شرکت که تحت مالکیت فاکسکان قرار دارد، تولیدکننده گوشی‌های نوکیاست و پیش‌تر طی سال 2015 در کمپانی لایت نیز سرمایه‌گذاری نموده و مجوز استفاده از این فناوری را کسب کرده است.
اگر تصور می‌کنید که میان تصویر افشا شده نوکیا و تصویر ماکت کمپانی لایت نوعی تشابه وجود دارد؛ این نگرش احتمالا تصادفی نیست. فاکسکان به‌عنوان حلقه اتصالی بزرگ میان این 2 کمپانی محسوب می‌شود. آیا هندست نوکیا در اواخر سال جاری برای نخستین بار می‌تواند از فناوری شرکت لایت بهره‌برداری نماید؟
آیا رویه آینده به همین ترتیب است؟
عکاسی با رزولوشن فوق‌العاده بالا مفهوم جدیدی نیست. اسمارت‌فون اوپو فایند 7 در سال 2014 از ایده مشابهی استفاده می‌کرد و مشخصه بزرگ‌نمایی هیبریدی هواوی نیز به‌منظور کارکرد فناوری مذکور با دوربین‌های چندگانه اقدام به به‌روزرسانی آن نمود. این فناوری به لحاظ تاریخی با چالش نیازمندی‌های پردازشی پیشرفته، کیفیت الگوریتم و میزان مصرف انرژی دست‌به‌گریبان بوده است. اما با وجود اسمارت‌فون‌های مدرن که از پردازشگرهای تصویری قدرتمندتر، پردازنده‌های سیگنال دیجیتالی با بهره‌وری انرژی بالا و حتی قابلیت‌های شبکه عصبی پیشرفته بهره‌مند هستند، مشکلات مذکور به‌صورت فزاینده‌ای برطرف شده‌اند.
سطح بالای جزئیات در تصاویر، قابلیت بزرگ‌نمایی اپتیکال و افکت‌های بوکه قابل‌تنظیم در صدر فهرست نیازمندی‌های یک اسمارت‌فون مدرن قرار می‌گیرند و تکنولوژی‌های دوربین چندگانه قطعا قادر خواهند بود تا به این مولفه‌ها دست یابند. در عوض استفاده از دوربین‌های اختصاصی برای برخی ویژگی‌های اضافی، ترکیب دوربین‌های چندگانه جهت ارایه قابلیت‌هایی حتی پیشرفته‌تر و انعطاف‌پذیرتر، احتمالا ایده مناسبی برای آینده صنعت عکاسی اسمارت‌فون‌ها خواهد بود.
پیرامون فناوری شرکت لایت هنوز پرسش‌هایی خصوصا در رابطه با نحوه ایجاد تصویر از فواصل کانونی چندگانه وجود دارند. در این میان ناچارا بایستی منتظر بمانیم و ببینیم که به‌منظور بهبود کارآیی، احتمالا چه تغییراتی در طراحی نسل دوم اعمال خواهند شد.
