پروژکتور یا تلویزیون‌؟! کدام‌یک برای مشاهده محتوای ویدئویی بهتر است؟

خرید تلویزیون یکی از مواردی است که نیاز به بررسی و تأمل بیشتر قبل از اقدام دارد. از این‌رو ممکن است با اندکی تأمل گزینه مناسب‌تر همراه با صرف هزینه‌ کمتر و در کنار آن دریافت خروجی بزرگ‌تر را انتخاب نمایید. در این مطلب قصد داریم برخی از نقاط مثبت و منفی پروژکتورها و تلویزیون‌ها را مورد بررسی قرار دهیم؛ با ما همراه باشید.

مبانی پروژکتور

پروژکتورهای نمایش از جلو در واقع همانند یک سامانه‌ دو قسمتی هستند؛ اول پروژکتوری که تصاویر را ایجاد می‌کند و دوم صفحه‌ مخصوصی که تصاویر را نشان می‌دهد. جالب است بدانید اطلاع از این‌که پروژکتورها از دو بخش اصلی تشکیل شده‌اند، ممکن است موجب وحشت برخی از افراد ناشی و صرف‌نظر کردن از خرید و نصب آن شود. اما این در حالی است که کار با پروژکتورها و راه‌اندازی آن‌ها بسیار ساده‌تر از تصور عموم است.

سه نوع تکنولوژی در ساخت پروژکتورها مورد استفاده قرار می‌گیرد که عبارت‌اند از: DLP، LCD یا LCOS.

فناوری مورد استفاده در ساخت پروژکتورهای LCD اصولاً همان فناوری است که در ساخت تلویزیون‌هایی با پنل تخت به کار می‌رود. به طور معمول، این نوع پروژکتورها در بازه قیمتی ارزان تا متوسط قرار می‌گیرند. البته تا چندی پیش این نوع پروژکتورها در گروه بسیار ارزان‌قیمت قرار داشتند اما پیشرفت‌های صورت گرفته در برخی مدل‌های جدید باعث شد که برخی از مدل‌ها در کلاس خود جز بهترین‌ها باشند. به عنوان مثال اپسون طی چند سال اخیر پروژکتورهای بسیار خوبی را تولید کرده است.

پروژکتورهای DLP یا پردازش نور دیجیتال (Digital Light Processing) از تراشه‌های کوچک به همراه میلیون‌ها آینه‌ کوچک تشکیل شده‌اند. این پروژکتورها در بازه قیمتی بسیار ارزان تا بسیار گران قرار می‌گیرند و برای سالن‌های سینما نیز استفاده دارند.

در واقع اغلب نمایش دیجیتال در سالن‌های سینما با استفاده از پروژکتورهای DLP انجام می‌شود. از آن‌جایی که نسبت کنتراست و سطح مشکی تصویر خروجی آن‌ها کیفیت بسیاری از پروژکتورهای LCOS یا مدل‌های LCD را ندارد، اما رزولوشن حرکت آن‌ها بهتر از نمونه‌های موجود است و اغلب دارای کیفیت تصویر بسیار خوبی هستند.

LCOS یا همان پروژکتورهای کریستال مایع بر روی سیلیکون (liquid Crystal on Silicon) در واقع ترکیبی از دو نوع پروژکتور DLP و LCD هستند که روی صفحه آینه‌ای آن‌ها، لایه‌ای از کریستال مایع قرارداده شده‌ و سطح رنگ مشکی و نسبت کنتراست هر دو بسیار عالی است.

پروژکتورهای کمپانی JVC موسوم به D-ILA، همواره بهترین نسبت کنتراست را ارایه می‌کنند و پروژکتورهای سری SXRD شرکت سونی نیز در رده دوم از نظر کیفیت، قرار دارند. این نوع پروژکتورها در بازه قیمتی متوسط تا گران قرار دارند، اما پروژکتورهای سری 4K سونی بسیار گران‌قیمت‌تر هستند.

مزیت پروژکتورها

• اندازه

این گزینه بسیار واضح، مهم و تأثیرگذار برای انتخاب یک پروژکتور مناسب است و در واقع یکی از مواردی است که در وهلۀ اول جلب توجه می‌کند و از عوامل مهم در انتخاب پروژکتور مناسب با توجه به نیاز فرد است. به عنوان مثال، تماشای فیلم ارباب حلقه‌ها با نسبت 2.35:1 در یک صفحه‌نمایش که تقریباً تمام فضای دیوار روبروی شما را پوشش می‌دهد، بسیار جذاب است.

لازم است بدانید؛ در صفحات کوچک تلویزیون‌هایی با اندازه پنجاه اینچ و یا بیشتر، شما نمی‌توانید تمام جزئیاتی که در فیلم‌های فول‌ اچ‌دی (1080 پیکسل) وجود دارند را از نزدیک مشاهده نمایید. همچنین با در نظر گرفتن فاصله‌ متوسط 3 متری از تصویر، چشم شما قادر به تشخیص تمام موارد موجود در آن نخواهد بود. حال زمانی که این ابعاد به 100 اینچ و یا بیشتر ارتقا داده می‌شوند شما می‌توانید شاهد جزئیات بیشتری باشید.

در واقع این‌جا همان جایی است که بحث پروژکتورهای 4K به میان می‌‌آید. اگرچه به نظر می‌رسد که کیفیت اولترا اچ‌دی در تلویزیون‌های 4K چندان مناسب نیست اما کیفیت رزولوشن پروژکتورهای 4K مناسب است. به عبارت بهتر با توجه به افزایش سایز تصویر به رزولوشن بالاتری نیز نیاز داریم.

هر چه تصویر بزرگ‌تر می‌شود نیاز به رزولوشن بالاتر خواهیم داشت. احتمالاً اغلب افراد می‌توانند پیکسل‌ها را در تصویر 150 اینچی و از فاصله 3 متری تشخیص دهند. متأسفانه در حال حاضر پروژکتورهای اولترا اچ‌دی نایاب‌تر از تلویزیون‌های اولترا اچ‌دی شده‌اند. البته مشاهده تصاویر کم کیفیتی که معمولاً در دی‌وی‌دی‌های معمولی پخش می‌شوند در چنین دستگاه‌هایی بسیار دشوار و کسل‌کننده خواهد بود.

• مشاهده راحت‌تر تصاویر

شاید این سوال برای شما نیز پیش آمده باشد که آیا مشاهده چنین تصاویر بزرگی موجب آسیب‌رسانی به چشم می‌شود؟ در واقع، داستان کاملاً برخلاف آن چیزی است که تصور می‌کنید.

به عبارت بهتر، پوشش درصد بیشتری از فضای قابل مشاهده همراه با روشنایی کمتر بر روی صفحه‌ نمایش بزرگ ‌برای چشم آزار‌دهنده نیست بلکه بسیار آرامش‌بخش است و اغلب مشابه سینمای واقعی است که بیش از 5 واحد نوری (فوت لمبرت) یا بیشتر را تولید نمی‌کند. (اغلب پروژکتورها بر روی صفحه‌نمایش‌ها، مقداری بین 30 تا 40 واحد نور تولید می‌کنند و این در حالی است که یک LED یا LCD می‌تواند تا سه برابر آن نور تولید کند).

• فضای موردنیاز

در صورتی‌که پروژکتور را روی سقف نصب کنید، صفحه آن می‌تواند بر روی دیوار تشکیل شود. البته نصب‌های گران‌قیمت‌تر مانند صفحات کشویی نیز وجود دارند که در آن‌ها صفحه پروژکتور در سقف جمع می‌شود. جالب است بدانید برخی افراد ترجیح می‌دهند دیوار موردنظر را به خوبی رنگ کنند و اقدام به خرید صفحه‌نمایش نکنند!

شما همچنین می‌توانید تلویزیون خود را روی دیوار نصب کنید، اما بسیاری از افراد این کار را انجام نمی‌دهند. البته تلویزیون‌ها در مقایسه با صفحه بسیار سبک موردنیاز برای پروژکتورها، بسیار سنگین هستند؛ بنابراین اگر به همین شکل آن‌ها را رها کنید، احتمال بروز آسیب به آن‌ها وجود دارد؛ مگر این‌که از پایه‌های نگهدارنده برای آن‌ها استفاده کنید.

معایب پروژکتورها

• نور

این مشکل بزرگی است. مهم نیست که پروژکتور شما تا چه اندازه پرنور باشد و یا این‌که صفحه‌نمایش شما از چه ماده‌ای ساخته شده است، باید بدانید که هر نور محیطی که در اتاق وجود دارد، قادر است تصویرنهایی را دچار آسیب کند. بنابراین باید تماشای تلویزیون با نوری که بر روی آن سایه انداخته است را از ذهن خود خارج کنید چراکه شما باید قادر به کنترل مناسب نور اتاق باشید و در غیر این صورت فقط در شب‌هنگام می‌توانید از آن استفاده کنید.

• لامپ‌ها

تقریبا همه پروژکتورها از لامپ‌های UHP استفاده می‌کنند که قادر به فعالیت چند هزار ساعتی هستند و پس از پایان این بازه نیز می‌توان با صرف چند صد دلار مجدداً از آن‌ها استفاده کرد. این لامپ‌ها تقریباً سالی یک‌بار نیاز به تعویض دارند و البته این زمان رابطه مستقیمی با میزان استفاده شما دارد. شما همچنین می‌توانید از لامپ‌های LED به جای لامپ‌های UHP که ارزان‌تر نیز هستند، استفاده کنید. بنابراین بهتر است که برای یک پروژکتور مبتنی بر UHP با عملکرد بهتر و پرداخت هزینه برای لامپ‌ها برنامه‌ریزی کنید.

• عادات عجیب‌وغریب

در صورت استفاده از این پروژکتورها، برخی از عادات روزمره شما به شکل عجیبی تغییر می‌کنند به عنوان مثال از میزان راه رفتن‌تان در مقابل صفحه‌نمایش کاسته می‌شود و از این‌رو نمی‌توانید از فناوری‌هایی مانند Kinect یا کنسول‌های بازی Wii استفاده کنید چراکه ایستادن در مقابل تصویر موجب سایه افکندن روی آن می‌شود. فقط در صورت نصب پروژکتور بر روی سقف با این مشکل مواجه نخواهید شد.

همچنین، یکی دیگر از مواردی که برای شما پیش می‌آید این است که صفحه‌نمایش تلویزیون دوستان‌تان به نظرتان بسیار کوچک‌تر خواهد بود.

سایر معایب

• صدا

قطعاً می‌دانید که پروژکتور مانند تلویزیون نیست که دارای بلندگویی برای پخش صدا باشد و از این‌رو نیاز به تهیه دستگاه گیرنده و بلندگوی پخش صدا خواهید داشت. علاوه‌بر این هیچ‌یک از پروژکتورها مجهز به گیرنده دیجیتالی تصویر نیستند و به همین دلیل به یک دستگاه ستاپ‌باکس یا ریسیور ماهواره نیز نیاز خواهید داشت.

• صفحه‌نمایش

همان‌طور که می‌دانید قیمت صفحه‌های نمایش از چند صد دلار تا چند هزار دلار در نوسان هستند؛ از سوی دیگر توصیه می‌شود هرگز از دیوار خانه به عنوان صفحه‌نمایش استفاده نکنید زیرا تصاویر نمایشی از تابش نور پروژکتور بر روی صفحه‌نمایش به وجود می‌آیند بنابراین اگر هر نوع بافتی در سطح بازتابنده (دیوار) وجود داشته باشد، کاملاً مشاهده می‌شوند. بنابراین صرف اندکی هزینه برای این منظور بسیار بهتر خواهد بود. برخی از صفحات نمایش قابلیت‌های ویژه‌ای دارند. به عنوان مثال می‌توان به بهبود تصویر خروجی، افرایش کنتراست تصویر، ارتقای سطح رنگ مشکی تصویر و سایر موارد اشاره کرد.

• کابل‌ها

کابل‌ها یکی دیگر از مشکلاتی است که با آن مواجه می‌شوید. شما باید کابل HDMI که از دستگاه گیرنده‌ تصویری خارج می‌شود را به پروژکتور خود متصل کنید. البته اخیراً فناوری‌های بی‌سیم نیز روانه بازار شده‌اند که قطعاً دردسرهای کمتر و البته قیمت بالاتری خواهند داشت.

• سروصدا

از آنجایی که لامپ‌های UHP و LED گرمای قابل توجهی تولید می‌کنند، در پروژکتورها از فن‌هایی به منظور خنک کردن دستگاه استفاده و این صدا نیز به محیط افزوده می‌شود. پروژکتورهای ارزان‌قیمت و کوچک دارای صدای بیشتری هستند و این در حالی است که پروژکتورهای بزرگ و گران قیمت‌تر به شکلی طراحی شده‌اند که صدای کمتری تولید کرده و تقریباً بی‌صدا هستند؛ بنابراین در صورتی که قرار است پروژکتور را در بالای سر خود نصب کنید، توصیه می‌شود از مدل‌های کم صداتر استفاده کنید و اگر هم قرار است دستگاه در یک قفسه‌ با فاصله‌ای دور قرار گیرد، دیگر جای نگرانی نیست.

• بحث شیرین قیمت

یکی دیگر از فاکتورهای مهم، هزینه است. هرچند تعداد پروژکتورهای ارزان‌قیمت با کیفیت تصویر خوب در بازار کم نیست، اما لازم است گاهی اوقات کمی بیشتر هزینه کنید. اما نکته جالب این است که هیچ تناسب خطی خاصی میان قیمت پروژکتور و کارایی و کیفیت آن وجود ندارد. به عنوان مثال در حالی که شرکت اپسون شفاف‌ترین صفحات نمایش را ارایه می‌دهد اما به سادگی قادر است تصاویر 150 اینچی را نمایش دهد. از سوی دیگر پروژکتورهای JVC دارای بهترین کنتراست تصویر هستند و برند سونی نیز رنگ‌های حقیقی و دقیقی را ارایه می‌دهد. محصولات شرکت سونی شامل پروژکتورهای 4K می‌شوند و پروژکتورهای DLP نیز می‌توانند در عین حال رنگ‌های حقیقی و نوری خارق‌العاده‌ای داشته باشند.

در حال حاضر افراد کمتری تمایل و اعتقاد عملی به استفاده از پروژکتورها دارند؛ شما چه نظری در این خصوص دارید؟ آیا تمایل به جایگزین کردن پروژکتور به جای تلویزیون دارید؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.