سازمان ملل متحد روز دوشنبه طرحی را منتشر کرد که طبق آن، تا سال 2030 به‌منظور تضمین زیست‌پذیری اکوسیستم‌های حیاتی برای نسل بشر، سی درصد از سطح کره زمین در خشکی و دریا باید تبدیل به مناطق حفاظت‌شده گردد.
پیش‌نویس این طرح (به نام zero draft) که هدف اصلی آن متوقف کردن نابودی طبیعت و جلوگیری از کاهش گونه‌های گیاهی و حیوانی است، در ماه اکتبر امسال مورد بررسی نزدیک به ۲۰۰ کشور دنیا قرار خواهد گرفت.
تا به امروز، اهداف سازمان ملل برای محافظت از اکوسیستم‌ها، به‌خاطر عدم پشتیبانی کافی از سوی دولت‌ها با شکست مواجه شده است. اما نیاز به اقدام فوری هیچ‌وقت به‌اندازه الان ضروری نبوده است: این سازمان سال گذشته گزارش داد که در طول دو دهه اخیر حدود یک میلیون گونه گیاهی و جانوری در معرض خطر انقراض قرار گرفته‌اند.
البته در بروز این وضعیت بحرانی، ما انسان‌ها نقش اساسی داشته‌ایم. ما در طول دهه‌های اخیر، بسیاری از گونه‌ها را خورده‌ایم، شکار کرده‌ایم و حتی خیلی از آن‌ها را به فراموش سپرده‌ایم و در موارد زیادی هم آن‌ها را تا مرز انقراض هل داده‌ایم. برای مثال، هفته پیش دانشمندان اعلام کردند که ماهی پوزه‌پارویی (paddlefish) آب‌های شیرین چین که به مدت ۲۰۰ میلیون سال دوام آورده بود، منقرض شده است.
گرمایش جهانی هم در حال وارد کردن خسارت‌های زیادی به ماست و به‌گفته کارشناسان در آینده نزدیک شاهد اثرات بدتر آن نیز خواهیم بود. Carlos Manuel Rodriguez، وزیر انرژی کاستاریکا گفته است: امسال، سال بسیار مهمی برای توجه به بحران‌های طبیعت و آب و هوا است. این‌ها دو روی یک سکه هستند و ما باید هر دو بحران را به‌سرعت مورد توجه قرار دهیم.
لحظه پاریسی برای تنوع زیستی
طرح جدید سازمان ملل برای حفط تنوع زیستی خواستار تبدیل دست‌کم ۳۰ درصد از خشکی‌ها و دریاهای زمین به مناطق حفاظت‌شده دارد که حداقل ۱۰ درصد از آن تحت محافظت شدید قرار بگیرند.
البته این درصدهای پیشنهادی، در مذاکرات کشورها مورد بحث قرار خواهند گرفت؛ درست شبیه پروسه‌ای که برای رسیدن به توافق آبوهوایی پاریس طی شد. درواقع خیلی‌ها اعتقاد دارند که نشست ماه اکتبر در کومینگ چین، یک لحظه پاریسی، اما این‌بار برای محافظت از تنوع زیستی زمین خواهد بود.
با اینکه متخصصان و محیط‌زیست‌شناسان از اهداف این طرح استقبال کرده‌اند، اما آن‌ها نسبت به پشتیبانی دولت‌ها از آن اظهار تردید می‌کنند.
Aleksandar Rankovic، یکی از کارشناسان محیط‌زیست می‌گوید: این طرح یک برنامه بلندپروازانه است، اما تلاش‌های قبلی‌ای که اهداف ده ساله‌ای را برای مراقبت از محیط‌زیست تعیین کرده بودند، هیچ‌کدامشان به نتیجه مطلوبی نرسیدند.
Li Shuo، یکی دیگر از متخصصان محیط‌زیست گفته است: طرح جدید سازمان ملل گام محکمی برای متوقف کردن خسارت‌های واردشده به تنوع زیستی جهانی است، اما به نظر من این پیشنهاد، درباره مکانیسم‌های پیاده‌سازی و به‌کارگیری منابع دارای ضعف‌های عمده‌ای است. بنابراین، تنها گفتن اینکه ما در آینده به کدام نقطه باید برسیم کافی نیست، بلکه باید بدانیم که چگونه می‌خواهیم به این اهداف برسیم.
Brian O’Donnell، رییس سازمان کمپین برای طبیعت، هدف‌گذاری ۳۰ درصد منطقه حفاظت‌شده را تایید کرده اما می‌پرسد که آیا فقط ۱۰ درصد این مناطق تحت مدیریت شدید قرار خواهند گرفت؟
طرح جدید سازمان ملل همچنین راه‌‌حل‌هایی را برای مقابله برای تغییرات آبوهوایی ارایه کرده که می‌توانند دست‌کم ۳۰ درصد از تلاش‌های لازم برای رسیدن به اهداف توافق‌نامه پاریس در طول ۳۰ سال آینده را در بر بگیرند.
طرح مذکور پیشنهاد کرده است که گسترش گونه‌های مهاجم و آلودگی‌های ناشی از آفت‌کش‌ها و پلاستیک‌ها باید تا سال 2030 به میزان ۵۰ درصد کاهش یابد.
