برای افرادی که به‌شدت به گربه حساسیت و آلرژی دارند، هر مکانی که اثری از گربه داشته باشد می‌تواند تبدیل به یک منطقه ممنوعه برای آن‌ها شود. اما حالا تحقیق بر روی پستاندار دیگری نشان می‌دهد که این موضوع ممکن است اصلا تصادفی نباشد و گربه‌ها واقعا تلاش داشته باشند که خودشان را از ما دور نگه دارند.
یک مطالعه جدید بر روی چشم‌گردهای تنبل (Slow lorise) که تنها نخستی‌سانان سمی دنیا هستند، شباهتهای حیرت‌انگیزی را بین یک پروتئین مهم در غده‌های زیر بغل آن‌ها و ماده حساسیت‌زای گربه‌ها نشان می‌دهد. یافته جدید، این فرضیه را پیش می‌کشد که اگر این ماده در چشم‌گردهای تنبل به عنوان یک سلاح دفاعی رشد کرده است، احتمال دارد که در گربه‌ها هم چنین کارکردی داشته باشد.
این یافته نه‌تنها معنای دیگری به موضوع حساسیت‌زایی گربه‌ها می‌بخشد، بلکه می‌تواند منجر به درمان‌های جدیدی برای آن‌دسته افرادی گردد که از اثرات ناشی از تماس ناخوشایند با هر حیوانی رنج می‌برند.
چشم‌گردهای تنبل، گونه‌ای از پستانداران نخستین هستند که در جنگل‌های آسیای جنوبی و جنوب‌شرقی یافت می‌شوند. شما اگر به یکی از آن‌ها نگاه کنید احتمالا فکر خواهید کرد که با یک اسباب‌بازی دوست‌داشتنی بچه‌ها طرف هستید.
اما ظاهر آن‌ها نباید گول‌تان بزند. این حیوانات در داخل دهان خود ردیف‌هایی از دندان‌های ریز برنده‌ای دارند که از آن‌ها هم برای دریدن طعمه‌های کوچک خود استفاده می‌کند و هم برای دفاع از خودشان در مقابل شکارچی‌ها و رقبایشان.
اما نکته جالب اینکه، اگر گاز گرفتن با دندان، برای مقابله با تهدید کفایت نکند، این هیولاهای پشمالو دست‌شان را بالا می‌برند و غده‌هایی را که در زیر بغل‌شان قرار دارند می‌لیسند. این کار باعث می‌شود تا آب دهان آن‌ها آغشته به نوعی ترکیبات شیمیایی شود که بسیار سمی هستند.
Bryan Fry، بیولوژیست از دانشگاه کوئینزلند استرالیا می‌گوید: چشم‌گردهای تنبل معمولا از سم خود برای مبارزه با سایر حیوانات استفاده می‌کنند. این سم باعث می‌شود تا زخم‌ها خیلی کند بهبود یابند. اما اگر انسانی توسط او گاز گرفته می‌شوند، قربانی علایمی شبیه شوک آلرژیک را نشان خواهد داد. این علایم می‌توانند شامل نفس کشیدن‌های دشوار، وجود خون در ادرار، دردهای شدید و حتی در مواردی شوک آنافیلاکسی باشند.
سم این حیوان بیش از دویست ترکیب شیمیایی دارد که بسیاری از آن‌ها قبلا شناسایی شده‌اند. اما در بین آن‌ها دسته‌ای از پروتئین‌ها وجود دارند که همچنان مرموز هستند. تحقیق Fry و همکارانش هم در واقع بر روی این مواد شیمیایی بود تا درباره منشا و میزان سمی‌بودن آن‌ها بیشتر بدانند.
Fry می‌گوید: ما توالی DNA پروتئین چشم‌گردهای تنبل را آنالیز کردیم و متوجه شباهت آن به پروتئین آلرژی گربه شدیم. گربه‌ها خود را با این پروتئین‌ها می‌پوشانند و همین باعث ایجاد حساسیت در افراد می‌شود.
بسته به مناطق مختلف، از هر ۱۰ یا ۴ چهار نفر، یک نفر به تماس با گربه آلرژی دارد و این افراد مجبور هستند که با علایمی مانند عطسه، خارش چشم و حتی در مواردی التهاب ریه دست‌وپنجه نرم کنند.
Fry می‌گوید: بعید به نظر می‌رسد که این پروتئین‌ها به‌طور شانسی هم در گربه‌ها و هم در چشم‌گردهای تنبل برای مقابله با خطرات احتمالی تکامل یافته باشد. گربه‌ها این موضوع را نمی‌دانند، اما این احتمال وجود دارد که آن‌ها نوعی دفاع سمی را برای دور نگه داشتن شکارچی‌ها از خودشان توسعه داده باشد.
وجود شباهتهای این‌چنینی بین گربه‌ها و چشم‌گردهای تنبل، در نوع‌خود بسیار جالب است و مطالعات بیشتری را طلب می‌کند. تحقیق حاضر، زمینه خوبی را برای بررسی بیشتر سم‌های موجود در آب دهان چشم‌گردهای تنبل فراهم می‌کند و در آینده می‌تواند منجر به یافتن درمان‌های بهتری برای مقابله با آلرژی‌های حیوانی گردد.
چشم‌گردهای تنبل، تنها نخستی‌سانانی هستند که از خود سم ترشح می‌کنند و متاسفانه این‌روزها به‌صورت غیرمجاز مورد خرید و فروش افراد قاچاقچی قرار می‌گیرند.
این تحقیق در مجله Toxins چاپ شده است.
