کاوشگر InSight ناسا موفق به شناسایی صدها مریخلرزه شامل ۲۰ لرزش نسبتا بزرگ بر روی سیاره مریخ شده است. این مریخلرزهها در مقایسه با زمینلرزهها تاحدودی ضعیف بودهاند، اما دادههای جدید میتواند اطلاعات بیشتری را درباره داخل مریخ در اختیار دانشمندان سیارهای قرار دهد.
نتایج اولیه این ماموریت، روز دوشنبه در ژورنالهای Nature Geoscience و Nature Communications چاپ شدند. کاوشگر InSight که در سال 2018 بر روی مریخ فرود آمد، اولین مریخلرزهها را در آوریل 2019 شناسایی کرد.
Philippe Lognonné، یکی از اعضای اصلی این پروژه میگوید: بسیاری از زلزلههای ثبتشده توسط InSight بهاندازهای ضعیف هستند که اگر بر روی زمین اتفاق بیفتند احتمالا احساس نخواهند شد. مریخ یکی از جاهایی است که خطرات زلزله آن بسیار کم است.
تنها ۲۴ مورد از مریخلرزهها، بزرگی ۳ یا ۴ ریشتر داشتند که میتوان آنها را تاحدودی بر روی زمین احساس کرد، اما معمولا چندان قوی نیستند که باعث آسیب جدی شوند. با اینحال، برخلاف زلزلههای زمین که میتوانند در نقاط نزدیک به سطح اتفاق بیفتند، به نظر میرسد مریخلرزههایی که توسط InSight شناسایی شدهاند، در نقاط عمیقتری (۳۰ الی ۵۰ کیلومتری زیر مریخ) ایجاد شدهاند. همانطور که احتمالا میدانید، هرچه زلزله در عمق پایینتری اتفاق بیفتد، لرزشهای ضعیفتری بر روی سطح احساس خواهد شد.
دانشمندان امیدوار بودند که لرزشهای بزرگتری را در مریخ شناسایی کنند تا از این طریق بتوانند اطلاعات بیشتری را درباره داخل سیاره مریخ به دست بیاورند، اما این اتفاق هنوز نیفتاده است.
Bruce Banerdt، یکی دیگر از اعضای پروژه میگوید: علت کلی مریخلرزهها، خنک شدن بلندمدت سیاره است. داخل مریخ هم مثل زمین، از زمان شکلگیری سیاره مدام در حال خنک شدن است. با این کار، سیاره منقبض میشود و پوسته شکننده آن ترک برداشته و در نتیجه، لرزشهایی در سطح ایجاد میشوند.
البته این یک نظریه کلی درباره زلزلههای مریخ است و ما علت دقیق هرکدام از آنها را نمیدانیم. Banerdt میگوید: جزییات مکانیسم ایجاد هرکدام از مریخلرزهها همچنان برای ما نامعلوم است و ما در حالحاضر هیچ توضیح دقیقی برای آنها نداریم.
با اینحال، تیم پروژه توانستهاند بسیاری از زلزلههای مریخ را اندازهگیری کنند. آنها در مقاله خود دادههایی مربوط به ۱۷۴ مریخلرزه شناساییشده تا قبل از تاریخ 30 سپتامبر 2019 را توضیح دادهاند. از آن تاریخ تا به حال، ابزارهای روی InSight موفق به ثبت حدود ۴۵۰ لرزش دیگر شدهاند که به گفته ناسا اکثر آنها احتمالا زلزله بودهاند.
علاوه بر لرزهسنج، سنسورهای دیگری هم بر روی InSight وجود دارند. یکی از آنها، گردبادهایی را در اطراف کاوشگر شناسایی کرده، در حالیکه سنسور دیگر آن توانسته است سیگنالهای مغناطیسی قوی از سنگهای داخل مریخ ثبت کند. یکی دیگر از ابزارهای InSight، قرار بود دمای داخلی مریخ را اندازهگیری بکند، اما متاسفانه پاییز سال گذشته با مشکلاتی مواجه شد و نتوانست ماموریت خود را با موفقیت انجام دهد.
ماموریت InSight یک سال دیگر هم طول خواهد کشید و در این مدت، تیم پروژه به جمعآوری اطلاعات بیشتر درباره فعالیتهای داخلی سیاره سرخ ادامه خواهد داد.