وارد دهه‌ای شدیم که کسب‌وکارها نیاز به چابکی، خلاقیت و کاهش هزینه‌ها دارند. ابزارها و امکانات سنتی دیگر جوابگوی نیاز شرکت‌های این دهه نیستند و مدیران به دنبال وسایل، محیط‌های کار و فضاهای هوشمند و چابک‌تری نسبت به گذشته می‌گردند. دیدگاه سنتی تخصیص یک سیستم کامل کامپیوتری به هر کارمند در این دهه دیگر به فراموشی سپرده شده است و سعی می‌شود به هر فرد براساس نیازها و شرح وظایفش دستگاه‌های دیجیتالی رومیزی و همراه سپرده شود.
تین‌کلاینت‌ها و زیروکلاینت‌ها بیش از یک دهه است که در فضای کاری کسب و کارها مطرح شده ولی در دهه اخیر با استقبال و استفاده بیشتری روبرو شده‌اند.
زیروکلایت‌ها دستگاه‌هایی هستند که یک ایستگاه و پایانه کامل مبتنی بر شبکه را در اختیار کاربران قرار می‌دهند. این محصولات باعث می‌شوند تصویر سنتی از یک سیستم کامپیوتری را فراموش کنیم و فقط یک دستگاه کوچک روی میزکار خود بگذاریم که با یک کابل شبکه به سرور راه دور وصل است ولی یک سیستم پردازشی کامل بوده و با دستگاه‌های ورودی مانند ماوس و صفحه‌کلید در کنار یک مانیتور می‌توانیم با آن کار کنیم. زیروکلایت‌ها صرفه‌جویی هزینه‌ای عمده‌ای برای شرکت‌های دارای کاربران و اپراتورهای زیاد چند صد و هزار نفری در پی دارند و یک تحول بزرگ در کسب‌وکارهای آینده پدید آوردند.
بسیاری اوقات زیروکلاینت‌ها با تین‌کلاینت‌ها اشتباه گرفته می‌شوند. تین‌کلاینت‌ها یک پی‌سی کوچک و محدود شده یا مینی‌پی‌سی هستند که هنوز برخی پردازش‌ها روی آن انجام می‌شود ولی زیروکلاینت‌ها یک ایستگاه کاری کاملا وابسته به سرور و مرکزداده هستند؛ دستگاه‌های بسیار سبکی که بدون اتصال به سرورهای راه دور نمی‌تواند هیچ اپلیکیشنی اجرا کند.
زیروکلاینت‌ها امکان دسترسی به یک دسکتاپ مجازی روی سرور را فراهم کرده و از نظر کارایی بهتر از تین‌کلاینت‌ها هستند. در این مقاله می‌خواهیم از نزدیک نگاهی به یک زیروکلاینت برند «Atrust» مدل w100 داشته باشیم و ویژگی‌ها و مزایای آن را بررسی کنیم.
لازم به ذکر است بهین تکنولوژی در حال حاضر تنها نماینده رسمی زیروکلاینت Atrust در ایران بوده و در آینده‌ای نزدیک این محصول تحت نام یونیوو (برند انحصاری بهین تکنولوژی) به بازار عرضه خواهد شد.
مشخصات Atrust w100
این زیروکلاینت دستگاهی با اندازه ۳۹.۵ در ۱۰۳ در ۱۴۳ میلی‌متر و وزن ۳۶۲ گرم است؛ یعنی باکسی مشابه مودم و روترهای معمولی که همه ما در خانه و دفترهای کار از آن‌ها استفاده می‌کنیم.
همین‌جا، حذف یک کیس بزرگ به همراه متعلقات و قرار گرفتن یک دستگاه کوچک و جمع و جور به جای آن می‌تواند خبر خوشی برای کاربران باشد؛ چرا که باعث خلوت شدن میز کار می‌شود. پردازنده این دستگاه زیروکلاینت Teradici مدل TERA2321 با ۵۱۲ مگابایت حافظه رم است. پردازنده‌های شرکت Teradici که عمدتا هم روی تین‌کلاینت‌ها و زیروکلاینت‌ها استفاده می‌شوند؛ اصطلاحا تراشه‌های PCoIP (پشتیبانی از پروتکل PCoIP) هستند و فقط یک ایستگاه کاری را برای اتصال و مدیریت به سرور هدایت می‌کنند.
فراموش نکنیم که قرار نیست پردازش‌های محاسباتی یا اجرای اپلیکیشن روی دستگاه‌های زیروکلاینتی مانند Atrust w100 داشته باشیم و فقط یک میزکار مجازی به همراه مدیریت اتصالات، امنیت اتصالات و سادگی در استفاده از دستگاه خواهیم داشت. خبری از هارددیسک نیست و تمام اطلاعات و برنامه‌ها روی محیط‌های ابری یا مجازی سرورهای راه دور ذخیره می‌شوند.
حداکثر دقت تصویر قابل پشتیبانی توسط کارت گرافیک هم در این دستگاه ۱۶۰۰ در ۱۲۵۰ پیکسل به همراه گرافیک‌های سه‌بعدی و ویدیوهای HD است. این دستگاه قابلیت اتصال به دو مانیتور به طور همزمان را هم دارد.
درگاه‌های ارتباطی دستگاه w100 شامل دو DVI، چهار درگاه USB، یک درگاه اترنت با سرعت یک گیگابیتی، هدفون و میکروفون است. غالب زیروکلاینت‌ها همین اندازه ورودی و خروجی دارند که کافی است و اجازه می‌دهد یک مانیتور، یک ماوس، یک صفحه‌کلید و حتی درایوهای ذخیره‌سازی، چاپگر، اسکنر و دستگاه‌های دیگر به آن وصل شوند.
در پنل جلویی شاهد کلید روشن/خاموش، جک‌های ۳.۵ میلی‌متری صدا و دو درگاه USB هستیم تا کاربران در صورت نیاز بتوانند راحت‌تر وسایل جانبی را به زیروکلاینت متصل کنند. در پنل پشتی دو DVI ورودی و خروجی، دو درگاه دیگر USB و درگاه RJ45 شبکه چینش شدند.
کناره‌های دستگاه کاملا مشبک است تا تهویه هوا به خوبی انجام شود چون Atrust w100 بدون فن است (یک مزیت که دیگر هیچ صدای اضافه‌ای شنیده نمی‌شود) که در دمای کاری صفر تا ۳۵ درجه سانتی‌گراد کار کرده و رطوبتی ۱۰ تا ۹۰ درصد را پوشش می‌دهد و هیچ‌گونه مشکلی برای ارائه یک عملکرد بالا ندارد.
مزایای زیروکلاینت Atrust w100
علاوه بر صرفه‌جویی فیزیکی و هزینه‌ای که در ابتدای مقاله اشاره کردیم؛ امنیت بسیار بالا در شبکه نیز برای این زیروکلاینت اهمیت داشته و قابل توجه است. یکی از دغدغه‌های مدیران شبکه و کسب و کارها، امنیت دستگاه‌ها، کاربران، سیستم‌عامل‌ها و نرم‌افزارها است. دستگاه زیروکلاینت بالاترین سطح امنیتی در دسترسی به سخت‌افزار، نرم‌افزار و مجوزها را به دست می‌دهد.
برای هر کاربر می‌توان مجموعه‌ای از دسترسی‌ها را تعریف کرد تا فقط به یک سری فایل‌ها، اپلیکیشن‌ها و منابع سخت‌افزاری دسترسی داشته باشد و به کاربر دیگری از ابتدا مجموعه دیگری از دسترسی‌ها و مجوزها تخصیص یابد. مدیریت این مجوزها توسط مدیر سیستم و مدیر شبکه نیز بسیار آسان شده است. فقط با چند کلیک می‌توان سریعا تغییراتی در دسترسی‌های هر کاربر به منابع سخت‌افزاری و نرم‌افزاری ایجاد کرد و پیکربندی جدیدی ساخت.
چون سیستم‌عامل در سمت سرور اجرا شده و تمام پردازش‌ها هم از راه دور و مبتنی بر سرورهای بسیار قدرتمندی است؛ بنابراین سرعت اجرای غیرقابل مقایسه‌ای با کامپیوترهای شخصی دارد. شاید در ظاهر کاربر هیچ پردازنده پرقدرت، رم بالا یا کارت گرافیک پرچم‌داری ندارد ولی در عمل قوی‌ترین پردازنده‌ها، بیشترین رم و سیستم‌های پردازشی گرافیکی در اختیار وی خواهد بود.
در اینجا باید به یک مزیت بسیار هیجان‌انگیز دیگر اشاره کنیم و آن عدم نیاز به به‌روزرسانی یا نصب نرم‌افزار، سیستم‌عامل، درایورها و نرم‌افزارهای امنیتی توسط کاربر است. یکی از بزرگ‌ترین آسیب‌پذیری‌ها و چالش‌های شرکت‌های دارای صدها کاربر، همین موضوع نصب، حذف و به‌روزرسانی سیستم‌عامل و نرم‌افزارها است که در زیروکلاینت Atrust w100 شاهدش نیستیم و همه کاربران بدون درگیر شدن با نرم‌افزارها می‌توانند از به‌روزترین نسخه‌ها استفاده کنند.
در کنار تمام این مزایا، کاهش مصرف انرژی را هم در نظر بگیرید. زیروکلاینت Atrust w100 برای روشن شدن فقط به ۵ وات برق نیاز دارد در حالی‌که یک کامپیوتر معمولی حدود ۶۵ تا ۲۰۰ وات مصرف برق داشته و نیاز به یک ورودی ۱۲ ولت دارد. این میزان کاهش مصرف انرژی را در ده‌ها سیستم ضرب کنید تا به یکی دیگر از اهداف این دستگاه‌ها پی ببرید.
معروف‌ترین پروتکل‌های انتقال تصویر PCoIP ،RDP و HDX است که تنها پروتکلی که از تراشه سخت افزاری جهت پردازش سمت زیروکلاینت بهره می‌برد، همان پروتکل PCoIP است. زیروکلاینت‌های PCoIP در محیط نرم‌افزار Vmware Horizon کار می‌کنند که از قدرتمندترین نرم افزارهای راه‌کار میزکار مجازی (VDI) بوده که قابلیت تخصیص دسکتاپ‌های مجازی به کاربران هم در محیط شبکه و هم از طریق اینترنت به منظور دورکاری را در خود دارد.
همچنین برنامه Teradici Firmware که بر روی Atrust w100 نصب شده، تنها می‌تواند توسط بهین تکنولوژی به‌روزرسانی گردد که کارکردی حیاتی و مهم در عملکرد این زیروکلاینت بازی می‌کند.
حرف آخر
در دنیای امروز افزایش سرعت و امنیت ولی در عین حال پایین آمدن مصرف انرژی، کوچک شدن فضای فیزیکی و کاهش هزینه‌ها غیرممکن به نظر می‌رسد ولی با استفاده از سیستم‌ها و ابزارهای فناوری پیشرفته جدید مانند زیروکلاینت Atrust w100 شدنی است.
تنها پیش‌نیاز آن جسارت و شجاعت مدیران برای تصمیم‌گیری کنار گذاشتن سیستم‌های کامپیوتری سنتی با همه مشکلات آن‌ها و جایگزین کردن زیروکلاینت‌ها است.
کسب‌وکارهای مدرن و چابک سعی می‌کنند خلاقیت و نوآوری را از روی همان میزکار کاربران آغاز کنند و از درگیر کردن‌شان با سیستم‌هایی که باید دایما ارتقا داده شوند؛ تغییر و تعمیر قطعه داشته باشند و سیستم‌عامل یا نرم‌افزارهایی جدید نصب و به‌روزرشانی شوند؛ رهایی بخشیده و زمینه افزایش بهره‌وری آن‌ها را فراهم کنند.
