امروزه با توسعه جوامع بشری و گسترش نفوذ فناوریهای دیجیتالی و اینترنت در جهان، ماهیت سرمایهگذاری و کسبوکارها نیز متحول شده و شاهد ظهور ارزهای دیجیتالی هستیم. بدینترتیب بسیاری از تراکنشهای مالی با محوریت ارزهای دیجیتالی انجام میشوند. ارزش ارزهای دیجیتالی به هیچ نهاد مالی یا کشور خاصی وابسته نیست و حتی برهم خوردن معادلات سیاسی و اقتصادی جهان نیز معمولا به رشد ارزش آنها کمک میکند. یکی از رایجترین ارزهای دیجیتالی غیرمتمرکز در دنیا، بیتکوین نام دارد. این ارز نخستین بار توسط شخصی با نام ساتوشی ناکاموتو معرفی شد.
ثبات ارزشی و امنیت بالای بیتکوین آنرا به محبوبترین پول دیجیتالی دنیا تبدیل نموده است. با اینحال گردش نقدینگی بسیار سنگین پیرامون استخراج، خرید و فروش بیتکوین به خودی خود بار تورمی چشمگیری را بهدنبال خواهد داشت. آقای ناکاموتو به منظور کنترل تورم بیتکوین و حفظ توازن میان عرضه و تقاضا از طرحی آیندهنگرانه موسوم به هاوینگ رونمایی کرد.
فرآیند استخراج بیتکوین از طریق دستگاههایی موسوم به ماینرها انجام میشود. ماینرها با استفاده از توان محاسباتی فوقالعاده بالای خود اقدام به تائید تراکنشها و تامین امنیت شبکه بلاکچین میکنند. مالکان این دستگاهها در ازای فعالیت خود درون شبکه پاداش دریافت میکنند. بر اساس الگوی هاوینگ، پاداش حاصل از استخراج بیتکوین بهطور متوسط هر 4 سال یکبار نصف میشود. بدینترتیب درآمد ماینرها تا حدود زیادی کاهش خواهد یافت. نخستین هاوینگ بیتکوین در روز 28 نوامبر سال 2012 روی داد. پس از این رویداد، بازگشت بیتکوین به مدار صعودی قیمت حدودا 11 ماه زمان برد.
در نگاه نخست احتمالا تصور خواهید کرد که هاوینگ صرفا موجب کاهش سودآوری ماینرها خواهد شد. اما این تمام ماجرا نیست. در واقع هاوینگ با کاهش سرعت مبادله بیتکوین موجب مهار تورم این ارز دیجیتالی شده و از افت ارزش آن در بلندمدت جلوگیری خواهد کرد. بنابراین افت قیمت ناشی از هاوینگ مقطعی بوده و معمولا بین 6 تا 12 ماه طول خواهد کشید.
جالب است بدانید که تنها 21 میلیون بیتکوین قابل استخراج در جهان وجود دارد. در واقع موجودی بیتکوین همانند معادن طلای کشف شده روی کره زمین محدود است. بنابراین با گذر زمان و کاهش میزان بیتکوین قابل استخراج به تدریج ارزش این پول دیجیتالی افزایش خواهد یافت. نخستین بلوک معرفی شده دارای 50 بیتکوین بود و بهدنبال وقوع هاوینگ در سالهای 2012 و 2016 این رقم به 25 و 12.5 بیتکوین کاهش یافت. هاوینگ آینده احتمالا در روز 14 مه سال 2020 (25 اردیبهشت 1399) انجام میشود و در پی آن تعداد بیتکوینهای هر بلوک به 6.25 واحد کاهش پیدا میکند.
به لحاظ تئوری، هاوینگ موجب کاهش عرضه بیتکوین، کمیاب شدن آن و افت درآمد ماینرها میشود؛ لذا بایستی قیمت بیتکوین به میزان قابلتوجهی افزایش پیدا کند. بسیاری از کارشناسان معتقدند که ارزش بیتکوین همواره به نرخ عرضه و تقاضا در بازار بستگی دارد و نوسانات قیمت نیز بر همین اساس شکل میگیرند. از سوی دیگر برخی تحلیلگران پیشبینی میکنند که بهدنبال هاوینگ پیش رو، قیمت بیتکوین احتمالا جهش چشمگیری را در کوتاهمدت تجربه خواهد کرد. آنها در توجیه نظریه خود ادعا میکنند که پس از هاوینگ امسال، بهای استخراج بیتکوین به 12 تا 15 هزار دلار خواهد رسید. از آنجا که ارزش بیتکوین بایستی از هزینه استخراج آن بیشتر باشد؛ لذا ارزش این ارز دیجیتالی در کوتاهمدت از مرز 12 هزار دلار فراتر خواهد رفت.
بررسی تاریخچه هاوینگ نشان میدهد که حدودا 6 ماه پس از آخرین هاوینگ، روند افزایش قیمت بیتکوین آغاز شده و پس از 1 سال قیمت آن به اوج خود رسیده است. در صورت ادامه روند تاریخی بیتکوین بهنظر میرسد که قیمت آن در چند ماه نخست پس از هاوینگ در محدودهای پایینتر از قیمت سربهسر نوسان کرده و احتمالا پس از 10 الی 11 ماه (اواسط سال 2021) به روند صعودی خود بازخواهد گشت. با کاهش پاداش ماینرها، استخراجکنندگان بیتکوین تنها 2 راه را پیش رو خواهند داشت: نخست اینکه دستگاههای خود را خاموش کرده و از ادامه فرآیند استخراج صرفنظر نمایند و یا اینکه نسبت به خریداری ماینرهای قدرتمندتر با مصرف انرژی پایینتر سریعا اقدام کنند. لذا اگرچه هاوینگ در کوتاهمدت احتمالا موجب خروج ماینرهای خرد از گود استخراج میشود؛ اما یقینا در افق میانمدت و بلندمدت به سود صنعت استخراج تمام خواهد شد. علاقهمندان به بیتکوین همواره نسبت به هاوینگ ذهینت مثبتی داشتهاند و این رویداد نهایتا به افزایش قیمت بیتکوین منتهی شده است.