مشخصه جدید نخستین نسخه بتای iOS 14 موجب شگفتزدگی برخی کاربران شده است. این مشخصه جدید در صورت دسترسی یک برنامه به حافظه کلیپبورد (به هر دلیل خاصی) موضوع را به کاربران گوشزد میکند. امروزه برنامههای بسیار زیادی با روشهای گوناگون به حافظه کلیپبورد دستگاه دسترسی دارند و این پدیده ظاهرا هیچ دلیل مشخصی ندارد.
چنانچه جزو کاربران نخستین ویرایش بتای iOS 14 هستید؛ در اینصورت با هر نوبت کپیبرداری یک آیتم بر روی کلیپبورد، سیستمعامل با نمایش یک اعلان پاپآپ در بخش فوقانی نمایشگر موضوع دسترسی برنامه به دادههای ذخیره شده درون کلیپبورد را به کاربر اطلاع میدهد. برای مشاهده ویدیوی مربوط به نحوه کارکرد مشخصه مذکور کافیست اینجا کلیک کنید. به منظور اطمینان از مشاهده اعلان ظاهر شده در بخش فوقانی نمایشگر گوشی توصیه میشود تا ویدیوی فوق را بهصورت تمامصفحه تماشا نمایید.
در این ویدیو کاربر تصویری را از درون اپلیکیشن iMessage کپی نموده و سپس چندین برنامه مختلف را اجرا میکند. با هربار اجرای برنامهها، iOS اعلانی را در بخش فوقانی نمایشگر نشان میدهد. این اعلان کاربر را از دسترسی اپلیکیشن اجرا شده به دادههای درون کلیپبورد (کپی شده از iMessage) آگاه میکند. برنامههای اجرا شده در این ویدیو هیچ ارتباطی با یکدیگر نداشته و متعلق به حوزههای مختلف کاربردی هستند؛ اما تمامی آنها در یک ویژگی یعنی دسترسی به اطلاعات داخل حافظه کلیپبورد با یکدیگر مشترک هستند. در خصوص انتخاب گزینشی یا تصادفی این اپلیکیشنها به سختی میتوان اظهارنظر کرد؛ چرا که این برنامهها تنها اپلیکیشنهای موجود روی دستگاه کاربر با امکان دسترسی به دادههای کلیپبورد بودند.
اکنون پیش از ایجاد هرگونه نگرانی در کاربران بایستی خاطرنشان کرد که اپلیکیشنها غالبا بنا بر دلایل مختلف نیازمند دسترسی به حافظه کلیپبورد هستند. بهعنوان مثال مرورگر کروم برای یافتن آدرس URL احتمالی ذخیره شده درون کلیپبورد به بررسی دادههای آن پرداخته و (در صورت وجود آدرس) با لمس نوار آدرس مرورگر توسط کاربر، لینکهای پیشنهادی به وی نمایش داده میشوند. اپلیکیشن محبوب وبسایت Reddit موسوم به Apollo نیز به منظور یافتن یک لینک Reddit به بررسی دادههای کلیپبورد پرداخته و در صورت یافتن لینک برای بازگشایی آن درون Apollo نظر کاربر را جویا میشود. در این راستا حتی کریستین سلیگ؛ توسعهدهنده اپلیکیشن Apollo برای ارائه توضیحات پیرامون ضرورت دسترسی برنامه خود به دادههای کلیپبورد با وبسایت Reddit گفتگو کرد. این توسعهدهنده ضمن اظهاراتی خاطرنشان کرد:
“این قابلیت به معنای واقعی کلمه همانند این است که وجود آدرس URL یا یک لینک Reddit درون کلیپبورد را از سیستمعامل iOS جویا شویم. در این مواقع برای باز کردن لینکها میتوان از کاربران نظرخواهی کرد. بدیهی است که با عدم پاسخ مثبت از سوی کاربر یا رها کردن دستگاه به حال خود هیچ اتفاقی روی نخواهد داد. این پدیده نشان میدهد که حتی در صورت عدم وجود آدرس Reddit درون کلیپبورد کماکان جستجوی حافظه برای یافتن آدرس URL ضروری خواهد بود. اما تا پیش از عرضه iOS 14 ساختار API کلیپبورد بسیار باز بود. بنابراین در صورت وجود اطلاعات پزشکی کاربر در کلیپبورد بهصورت متنی چه اتفاقی روی میداد؟ برنامه Apollo این اطلاعات را بهعنوان آدرس URL شناسایی نکرده و حتی آنها را بررسی نخواهد کرد.”
کریستین سلیگ اذعان میکند که عدم سوء استفاده برنامه وی از اطلاعات کلیپبورد لزوما به معنای عدم انجام این کار توسط سایر اپلیکیشنها نخواهد بود. این توسعهدهنده حتی تاکید میکند که کاربران ناچارا بایستی به اظهارات وی پیرامون اپلیکیشن Apollo نیز اعتماد نمایند.
نکته مثبت اینکه نمایش چنین اعلان نسبتا ترسناکی موجب میشود تا توسعهدهندگان در صورت عدم نیاز اپلیکیشنهای خود به دادههای درون کلیپبورد دسترسی آنها به این حافظه را کاملا مسدود نمایند. بدینترتیب از نمایش غیرضروری اعلان پاپآپ آزاردهنده جلوگیری خواهد شد. همچنین برای برنامههایی که نیازمند دسترسی به کلیپبورد هستند نیز توسعهدهندگان بایستی در خصوص دلایل ضرورت این امر توضیحات لازم را ارائه دهند.
اکنون بایستی بهخاطر داشت که اپل دسترسی به کلیپبورد را بهصورت پیشفرض مسدود نمیکند؛ رویکردی که در خصوص دوربین، میکروفون و موقعیت مکانی اجرا میشود. انجام این کار احتمالا موجب از کار افتادن آنی بسیاری از برنامهها خواهد شد. در عوض سیستمعامل پیرامون امکان دسترسی سایر برنامهها به اطلاعات کاربران هشدار داده و زمینه توجه هرچه بیشتر کاربران به این موضوع را فراهم میکند. چنانچه این مشخصه موجب اتخاذ شیوههای کاری بهتر از سوی کاربران و توسعهدهندگان شود؛ در اینصورت نهایتا کماکان یک پیروزی قلمداد میشود.
در حال حاضر صرفا نخستین ورژن بتای iOS 14 منتشر شده است؛ لذا اعمال برخی تغییرات در مشخصه مذکور امری محتمل بوده و حتی ورژن نهایی سیستمعامل نیز میتواند فاقد چنین قابلیتی باشد. اکنون بایستی منتظر بمانیم و ببینیم که نهایتا کدام سناریو عملی خواهد شد.
نکته: این موضوع منحصر به iOS نیست و میان اپلیکیشنهای کلیه پلتفرمهای دیگر نیز مشترک است. به همین دلیل برنامههای مدیریت پسورد پس از مدت زمان مشخصی اقدام به پاکسازی خودکار حافظه کلیپبورد خواهند کرد.