پژوهش جدیدی در استرالیا که اخیرا میزان باقی ماندن ویروس کرونا روی سطوح مختلف را اندازه‌گیری کرده، نشان داده که این ویروس ممکن است تا 28 روز روی شیشه، استیل و حتی اسکناس زنده باقی بماند. با این حال، متخصصان در مورد این اطلاعات، کمی با احتیاط برخورد می‌کنند.
تیمی در مرکز آمادگی بیماریهای استرالیا، اکنون پژوهشات جدیدی از تأثیر دما روی طول عمر کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲، که عامل بیماری کووید-19 است، انجام داده‌اند تا سایر متغیرهای موثر بر زمان بقا را از بین ببرند. این پژوهش نیز تحت شرایط کاملاً کنترل شده آزمایشگاهی انجام شده است.
پژوهشگران این ویروس را در یک محلول مخاط مصنوعی، برای شباهت به ترکیبات ترشحات بدن قرار دادند. آزمایشات روی ویروس نیز برای از بین بردن اثرات مخرب نور ماورا بنفش در تاریکی انجام شده است. در تمام طول مدت آزمایشات، رطوبت محیط پنجاه درصد بود.
در مرحله بعدی میزان بقای ویروس در چندین سطح مختلف در سه درجه حرارت مختلف آزمایش شد که شامل 20 درجه سانتی‌گراد، 30 درجه سانتی‌گراد و 40 درجه سانتی‌گراد بود. نتایج اصلی این پژوهش نشان می‌دهد که ویروس در دماهای پایین بیشتر زنده می‌ماند. همچنین در سطوح غیر متخلخل و صاف مانند شیشه و استیل ماندگاری بیشتری دارد.
دبی ایگلز (Debbie Eagles) نویسنده این پژوهش جدید و نماینده مرکز آمادگی بیماریهای استرالیا این‌گونه توضیح می‌دهد:
در دمای 20 درجه سانتی‌گراد، یعنی حدودا دمای اتاق، متوجه شدیم که این ویروس بسیار قوی عمل کرده و می‌تواند به مدت 28 روز روی سطوح صاف مانند صفحه‌های تلفن‌همراه و اسکناس زنده باقی بماند.
در حالی که نتایج بدست آمده بسیار قوی و دارای ارزش علمی بالایی هستند، می‌توانند به ما برای درک ابعاد بیشتر این ویروس کمک کنند. اما بیشتر مردم بدون داشتن اطلاعات بیشتر و فقط با توجه به گزارش‌های رسانه‌ای فکر می‌کنند که این ویروس می‌تواند به مدت یک ماه روی سطوحی مانند شیشه و اسکناس‌ها باقی بماند.
حسن والی (Hassan Vally)، متخصص اپیدمیولوژی از دانشگاه لتروب، روی محدودیت‌های استفاده از این نوع نتایج در شرایط بهداشت جهان واقعی تأکید می‌کند و اینچنین می‌گوید:
این واقعیت که ویروس می‌تواند برای مدت زمان طولانی‌تر از آنچه که در پژوهش‌های قبلی تصور می‌شد روی سطوح زنده بماند (برای دنیای واقعی بیان‌کردنی نیست)، در درک آن به عنوان مسیر انتقالی برای گسترش ویروس از ارزش محدودی برخوردار است.
تیموتی نیوسام (Timothy Newsome)، متخصص ویروس‌شناسی از دانشگاه سیدنی، از نگرانی حسن والی در مورد تاثیر این پژوهش روی در خطر بودن افراد حمایت می‌کند. او همچنین گفته است که با پژوهش مداوم روی ویروس در یک مکان به طور جداگانه، بسیاری از متغیرهایی که می‌تواند در دنیای واقعی روی خطر انتقال ویروس تأثیر بگذارد، نادیده گرفته می‌شود.
نیوسام همچنین خاطرنشان می‌کند که مقدار عفونت، اثرات بزاق و مخاط بر ماندگاری ویروس، رفتارهای اجتماعی و عوامل استرس‌زای محیطی مانند نور خورشید، تماما می‌توانند در هنگام محاسبه میزان انتقال ویروس در شرایط دنیای واقعی، مهم تلقی شوند.
با این حال، او باور دارد که این پژوهش جدید ممکن است کاربردی داشته باشد. درک مسیرهای انتقال غیرعادی ویروس می‌تواند روی توصیه‌های بهداشت عمومی تاثیر بهتری بگذارد. او اینچنین گفته است:
ماندگاری ویروس در شرایط خاص و مصنوعی (در تاریکی)، بیشتر از آن است که پژوهشات قبلی نشان داده بود. به عنوان مثال، انتقال ویروس ناقل (به ویژه در یک محیط سرد و بدون نور خورشید) را به دلیل اینکه گسترش آن بین افراد تا چند روز فاصله دارد، نمی‌توان به شمار آورد. ماندگاری ویروس همچنین می‌تواند بنا به روش‌های مختلف ضدعفونی کردن نیز متفاوت تعریف شود.
تیم استرالیایی انجام‌دهنده این پژوهشات جدید به طور واضح بیان کرده‌اند که ماندگاری 28 روزه ویروس لزوما نشانه این نیست که در دنیای واقعی نیز ویروس اینچنین رفتار می‌کند. اما، ایگلز ارزشمندی این نتایج را برای دولت‌ها و مقامات برای کاهش خطر بسیار مهم می‌داند. او گفته است:
در حالی که هنوز نقش دقیق انتقال ویروس از سطح، میزان تماس با سطح و میزان ویروس مورد نیاز برای عفونت مشخص نشده است، اما تعیین ماندگاری ویروس روی سطوح زنده برای کاهش خطر آن بسیار حیاتی است.
برخی از کارشناسان نیز گفته‌اند که پژوهش جدید بسیار محدود است و نتیجه بی‌ربطی دارد. ران اکلس (Ron Eccles) از دانشگاه کاردیف در گفتگو با خبرگزاری بی‌بی‌سی، درباره محلول مخاطی مورد استفاده در این پژوهش سوال می‌کند. او خاطرنشان کرده است که مخاط انسان ترکیبات پیچیده‌ای دارد و بعید است ویروس برای چند روز بر روی سطح باقی بماند. او اینچنین گفته است:
ویروس‌ها از مخاط سرفه و عطسه و انگشتان کثیف پخش می‌شوند و در این مطالعه نیز از مخاط تازه انسان به عنوان وسیله‌ای برای انتشار ویروس استفاده نشده است. مخاط تازه محیط سختی برای ویروس‌ها است؛ زیرا حاوی گلبول سفید زیادی است که برای از بین بردن ویروس‌ها آنزیم‌های خاصی تولید می‌کنند و همچنین می‌توانند حاوی آنتی‌بادی و سایر مواد شیمیایی برای خنثی‌سازی ویروس‌ها باشند.
فهیم یونس (Faheem Younus)، متخصص بیماریهای عفونی از دانشگاه مریلند، پژوهش جدید را بی‌معنی خواند. او گفته است که شرایط آزمایشگاه مصنوعی مورد استفاده در این آزمایشات به هیچ وجه مشابه دنیای واقعی نیست و ادعا می‌کند سطوح اسکناس و تلفن‌های همراه برای سلامتی انسان خطری ندارند. او حتی به شوخی نیز بیان کرد که اگر افراد هنوز از این بابت ترسی دارند، باید پول و تلفن خود را برای او بفرستند.
دلیل این نگرانی‌ها در مورد یافته‌های مطالعه جدید، این است که دانشمندان می‌گویند ویروس کرونا از طریق تنفس انتقال می‌یابد نه سطوح اجسام. با گذشت تقریباً یک سال از این همه‌گیری، مطالعات نشان می‌دهند که انتقال ویروس از سطوح اجسام بسیار نادر است.
مونیکا گاندی (Monica Gandhi)، ازدانشگاه سانفرانسیسکو، خاطرنشان می‌کند که در این شش ماه یاد گرفته‌ایم که این ویروس بیشتر به حالت آئروسل منتقل می‌شود.
گاندی در مصاحبه اخیر خود با ناوتیلوس گفته است:
در ابتدای همه‌گیری در مورد انتقال ویروس ترس زیادی وجود داشت، اما اکنون می‌دانیم که این ویروس از طریق سطوح و لمس چشم‌ها منتقل نمی‌شود. این امر بخاطر خارج شدن ویروس از بینی و دهان فرد است، بدون اینکه فرد خود از این کار آگاهی داشته باشد.
بنابراین اگرچه این پژوهش جدید بینش‌های ارزشمندی را در مورد چگونگی بقای ویروس سندروم حاد تنفسی 2 در سطوح تحت شرایط خاص محیطی ارائه می‌دهد، اما یافته‌ها قطعا نشان از خطر زیاد انتقال ذرات ویروسی که هفته‌ها روی آن اسکناس یا تلفن همراه وجود دارد، ندارد.
