مواردی از واکنش آلرژیک به واکسن فایزر در شش نفر دیده شد!

مقامات بهداشت عمومی در حال بررسی علت چندین واکنش آلرژیک شدید هستند که هفته گذشته در میان صدها هزار نفر واکسینه شده با واکسن ویروس کرونا فایزر/ بیون‌تک گزارش شده است. طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، شش نفر که در ایالات متحده تحت درمان واکسن قرار داشتند، دچار آنافیلاکسی یا واکنش آلرژیک شدید شدند که در صورت عدم درمان، جان‌شان به خطر می‌افتاد. اگر برای دانستن ادامه این ماجرا مشتاق هستید، آی‌تی‌رسان را همراهی کنید.

یکی از آن بیماران قبلاً پس از دریافت واکسن هاری دچار آنافیلاکسی شده بود، اما مشخص نیست که سایر شرکت‌کنندگان نیز سابقه آلرژی شدید داشته‌اند. هنگامی که هفته گذشته نیز دو نفر در انگلیس با سابقه حساسیت شدید، پس از دریافت واکسن فایزر دچار علائم آنافیلاکسی‌مانند شدند، سازمان تنظیم مقررات کشور توصیه کرد تا افرادی که قبلا حساسیت به واکسن‌ها، داروها و موارد غذایی نشان داده‌اند، از واکسن زدن جلوگیری کنند.

در ایالات متحده، سازمان غذا و دارو (FDA) توصیه می‌کند که فقط افرادی که قبلا واکنش آلرژیک شدیدی نسبت به واکسن‌های دیگر یا هر یک از مواد ذکر شده در واکسن فایزر داشته‌اند، از تزریق واکسن اجتناب کنند.

اما آیا این‌ها واقعا واکنش‌های آلرژیک به واکسن هستند و اگر چنین است، چه عواملی باعث بروز آنها می‌شود؟ یک احتمال وجود ماده شیمیایی است که معمولاً در ملین‌ها (ضد یبوست) استفاده می‌شود و در واکسن‌های فایزر و مدرنا وجود دارد.

یک متخصص گفته است که این احتمال نیز وجود دارد که برخی از موارد اصلا واکنش آلرژیک واقعی نباشند. در هر صورت، واکنش‌ها بسیار نادر هستند.

اگرچه راهی برای دانستن قطعی این امر وجود ندارد، اما یکی از مواد تشکیل‌دهنده واکسن فایزر اکنون مورد بررسی قرار گرفته است. دکتر پیتر مارکس (Peter Marks)، مدیر مرکز ارزیابی و تحقیقات بیولوژیک سازمان غذا و دارو (FDA)، جمعه (19 دسامبر) به خبرنگاران گفت:

ترکیبی به نام پلی‌اتیلن گلیکول (PEG) امکان دارد عامل این واکنش‌های آلرژیک باشد.

این ترکیب در واکسن مدرنا نیز وجود دارد که دارای ترکیب مشابه فایزر است و در 18 دسامبر در ایالات متحده تصویب اضطراری شد.

دکتر پوروی پاریخ (Purvi Parikh)، آلرژی‌شناس و ایمنی‌شناس در مرکز سلامتی دانشگاه نیویورک لانگون که در ساخت واکسن نقش نداشته است، گفت:

 پلی‌اتیلن گلیکول در بسیاری از داروها مانند داروهای ضد یبوست یافت می‌شود، اما حساسیت به آن نادر است.

به گفته مجله ساینس، برخی از داروهایی که حاوی پلی‌اتیلن گلیکول هستند، گاهی اوقات باعث آنافیلاکسی می‌شوند. قرار گرفتن در معرض قبلی این ترکیب ممکن است باعث شود که برخی از افراد سطح بالایی از آنتی‌بادی علیه آن تولید کنند و آنها را در معرض خطر آنافیلاکسی قرار دهد.

پرایخ اینچنین اظهار کرده است:

نکته مهمی که باید به آن توجه شود این است که ما به طور قطعی نمی‌دانیم که آیا این واکنش‌ها، واکنش‌های آلرژیک بوده‌اند یا خیر. برخی از شرایط دیگر ممکن است باعث به وجود آوردن واکنش‌های آلرژیک شوند که بسیار خوش‌خیم‌تر هستند.

وی گفت که یکی از این شرایط «سنکوپ» است که وقتی افراد بسیار مضطرب می‌شوند (مثلاً به دلیل سوزن) و ضربان قلب و فشار خون آنها پایین می‌آید و غش می‌کنند، اتفاق می‌افتد. او افزود:

واکنش‌های آلرژیک واقعی به واکسن‌ها بسیار نادر است. از نظر آماری، احتمال اینکه شما دچار صاعقه شوید بیشتر از وقتی است که واکنش آنافیلاکتیک واقعی نسبت به واکسن داشته باشید.

طبق مطالعه‌ای که در سال 2015 در ژورنال ایمنی‌شناسی آلرژی منتشر شد، به طور متوسط احتمال آنافیلاکسی پس از دریافت واکسن حدود 1.31 در یک میلیون نفر است.

پریخ اظهار کرد که داشتن یک تاریخچه کامل و ارزیابی این حوادث بسیار مهم است تا ما ایده بهتری از آنچه اتفاق می‌افتد، در اختیار داشته باشیم. حتی اگر معلوم شود که این‌ها همه واکنش‌های آلرژیک واقعی هستند، می‌توان گفت که فقط در بخش کوچکی از صدها هزار نفری ایالات متحده که قبلاً واکسن فایزر را دریافت کرده‌اند، رخ داده‌ است.

او اظهار داشت که این موارد ممکن است بسیار خبرساز باشند، اما بسیاری از افراد واکسن را بدون هیچ مشکلی دریافت کرده‌اند. از 19 دسامبر حدود 272000 دوز واکسن ویروس کرونای فایزر به کارکنان مراقبت‌های بهداشتی در سراسر ایالات متحده داده شده است. طبق مرکز مبارزه با بیماری از 20 دسامبر، این تعداد به 556300 دوز افزایش یافت. (هنوز هم اگر همه این موارد مشخص شود، می‌تواند به این معنی باشد که واکسن فایزر بیشتر از واکسن‌های دیگر باعث واکنش‌های آلرژیک می‌شود.)

در آزمایشات بالینی واکسن‌های مدرنا و فایزر مشخص نشده است که این واکسن باعث عوارض جانبی شدید مانند آنافیلاکسی می‌شود یا خیر. حتی اگر افرادی که به هر یک از مواد موجود در واکسن حساسیت دارند از این آزمایشات حذف شدند، افرادی که حساسیت شدید غذایی یا دارویی داشتند، همچنان در حال استفاده از این آزمایشات هستند.

به گفته مجله ساینس در آزمایشات واکسن فایزر، هر کسی که در گذشته نسبت به واکسن واکنشی شدید داشته باشد، از واکسن زدن منع خواهد شد.

موسسه ملی بهداشت (NIH) مطالعه‌ای را برای بررسی علت ایجاد این واکنش‌های آلرژیک به واکسن ویروس کرونای فایزر آغاز کرده و انتظار می‌رود داوطلبانی را که سابقه واکنش‌های حساسیتی شدید داشته‌اند، به کار گیرد.

اما در همین حال، مرکز کنترل بیماری‌های ایالت متحده توصیه می‌کند که هرکسی که واکسن فایزر را دریافت می‌کند، باید 15 دقیقه پس از تزریق معاینه شود (این روش معمولی برای همه واکسن‌ها است). هرکسی که سابقه واکنش‌های شدید آلرژیک داشته باشد، باید نیم ساعت در مطب پزشک یا کلینیک بماند. طبق مرکز کنترل بیماری‌های ایالت متحده، هر شش بیمار که واکنش شدید داشتند پس از پانزده دقیقه معاینه شدند و سریعا تحت درمان قرار گرفتند.