TSMC بزرگترین تولیدکننده قراردادی نیمههادی در جهان بهشمار میرود و از بین رفتن استقلال این شرکت موجب برهم خوردن معادلات ژئوپولتیک و به آشوب کشیده شدن جهان خواهد شد. شرکت اپل بزرگترین مشتری تراشههای ساخت TSMC محسوب میشود.
Taiwan Semiconductor Manufacturing Company LTD که عمدتا با نام TSMC شناخته میشود؛ در زمینه تولید تراشه برای تعدادی از بزرگترین و مهمترین برندهای دنیای فناوری نظیر اپل، AMD، اینتل، انویدیا، مدیاتک و کوالکام فعالیت میکند.
پیامدهای ناشی از کمبود جهانی تراشه اکنون بر همگان آشکار شده است. بنابراین میتوان تصور کرد که تلاش احتمالی دولت چین برای سیطره بر تایوان و نهایتا در دست گرفتن کنترل بزرگترین سازنده نیمههادی در جهان چه پیامدهایی را در پی خواهد داشت.
در دست گرفتن کنترل TSMC توسط دولت چین برای اقتصاد جهانی چه پیامدهایی را بهدنبال خواهد داشت؟
در سال 2019 تقریبا 63 درصد از نیمههادیهای جهان در کشور تایوان تولید شد؛ در حالیکه سهم ایالاتمتحده از این بازار برابر با 12 درصد بود. همچنین در سال گذشته 16 درصد از نیمههادیهای جهان در چین تولید شدند. بر اساس اعلام خبرگزاری فاکس نیوز، کارشناسان نگران هستند که چنانچه چین بتواند کنترل TSMC و در نتیجه بخش عمدهای از صنعت نیمههادی جهان را در دست بگیرد؛ در اینصورت این کشور دست به چه اقداماتی خواهد زد. در این میان بزرگترین نگرانی در میان قانونگذاران آمریکایی این است که دولت کومونیستی چین به اهرمی قدرتمند جهت اعمال فشار بر شرکتهای تجاری طرف قرارداد خود دست خواهد یافت.
تصویری از یک ویفر پیش از آنکه توسط TSMC برش داده شود
سناتور مایکل مککال؛ نماینده کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا از ایالت تگزاس در گفتگو با خبرگزاری فاکس نیوز اعلام کرد: “چنانچه حزب کومونیست چین کنترل بخشهای بزرگی از صنعت نیمههادی را در دست بگیرد؛ در اینصورت آنها اهرم قابلتوجهی را جهت فشار بر شرکای تجاری خود در اختیار داشته و از این اهرم استفاده خواهند کرد. آنها در گذشته نیز نشان دادهاند که در صورت رسیدن به قدرت از آن استفاده خواهند کرد.”
جرمی فورتگات؛ مدیر موسسه خدمات مشاورهای Baron نیز ضمن توضیحاتی پیرامون این اهرم اعلام کرد: “تایوان در زنجیره تامین نیمههادیهای جهان نقش مهمی ایفا میکند و تسلط چین بر تایوان موجب میشود تا این کشور در اقتصاد تایوان و سایر کشورهای جهان نفوذ کرده و عملا به یک برگ برنده بزرگ دست یابد. هرگونه اختلال در زنجیره تامین نیمههادیها که با تسلط چین بر تایوان تداوم پیدا کند؛ میتواند زمینهساز آغاز جنگ باشد.
بر اساس گزارش انجمن صنعت نیمههادی (SIA) فروش نیمههادیها طی سال 2019 تا 2020 حدودا 6.5 درصد افزایش یافته و در ادامه تا دوره 1 ساله منتهی به ماه مه 2021 نیز 26 درصد دیگر رشد داشته است. به گفته آقای فورتگات “اگرچه بسیاری از کارشناسان نگران هستند که اقدامات تنش برانگیز چین در اطراف تایوان به نوعی موجب ایجاد رویارویی نظامی احتمالی ایالاتمتحده یا سایر کشورها با چین شود؛ اما وی ادعا میکند که آمار اعلام شده برای فروش مانع از کوتاه کردن فوری دست خریداران تراشه توسط چین خواهد شد. بعلاوه اقتصاد چین به روابط تجاری وابسته است.” با اینحال وی افزود: “وابستگی آمریکا به چین برای کالاهای حیاتی مختلف، قدرتی نظیر حق وتو برای برخی تصمیمات سیاست خارجی را در اختیار چین قرار میدهد.” بنابراین اینبار نیز با اهرم فشار سروکار داریم.”
90 درصد از تراشههای پیشرفته جهان توسط کمپانی TSMC تولید میشوند
سناتور مککال پیشبینی میکند که سیطره چین بر TSMC بدترین پیامدهای ممکن را بهدنبال خواهد داشت. به گفته وی “دولت چین گرایش خود به نادیده گرفتن مردم، سرکوب آزادی بیان و وارد نمودن صدمات اقتصادی به کشورهای مختلف را بارها نمایان کرده است. دستیابی حزب کومونیست چین به اهرمهای فشار بیشتر موجب تشدید تمایل آنها برای استفاده از این اهرمها در بسیاری از روشهای خلاقانه خواهد شد.”
موضوع بسیار نگرانکننده برای تعدادی از قانونگذاران آمریکایی، آماری است که نشان میدهد 90 درصد از کل تراشههای پیشرفته در جهان توسط کمپانی TSMC تولید میشوند. بنابراین تصور در دست گرفتن کنترل این تراشهها از سوی حزب کومونیست چین بسیار هولناک خواهد بود.
ایساک استون فیش؛ مدیرعامل موسسه Strategy Risk (که بر مطالعه مخاطرات ناشی از تحرکات چین تمرکز دارد) معتقد است که جنگ چین با تایوان فارغ از پیروزی یا شکست هر یک از طرفین، بیتردید مهمترین رویداد قرن 21 بهشمار خواهد رفت.
تراشهها در اتاقهایی تمیز و به دور از هرگونه آلودگی و گردوغبار تولید میشوند
به گفته آقای فیش “جلوگیری از آغاز جنگ جهانی سوم، ممانعت از تحرکات تنشزای پکن، تخصیص قدرت نظامی بسیار بیشتر به کشورهای ژاپن، کرهجنوبی و فیلیپین وجلوگیری از رشد خارجی چین همگی اولویتهای کلیدی بهشمار میروند. تمامی این موارد ظاهرا در مقایسه با اختلالات زنجیره تامین از اهمیت بیشتری برخوردار هستند. تنوع بخشیدن به تامینکنندگان صرفا بهدلیل جبران کمبود عرضه ضرورت ندارد؛ بلکه اتکای بیش از حد صنعت نیمههادی به تایوان نیز یک جنبه منفی برای امنیت ملی ایالاتمتحده قلمداد میشود.
حزب کومونیست چین بارها تهدید کرده که تایوان را با سرزمین چین یکپارچه خواهد کرد. آقای فیش این اظهارات را بخشی از یک استراتژی بزرگتر تلقی میکند. وی ضمن اظهاراتی خاطرنشان کرد: “به باور من اقدامی که پکن در حال حاضر انجام میدهد این است که ببیند بدون تحریک ایالاتمتحده به اقدام نظامی تا کجا میتواند پیشروی نماید. بعلاوه مشخص نیست که آیا چین واقعا در صدد یکپارچهسازی تایوان با خاک خود است یا خیر؛ زیرا دولت چین در صدد ارائه پاسخ کامل به این پرسش طی ماهها آتی یا 1 الی 2 سال آینده است. بعلاوه دلایل انجام چنین اقدامی نیز کاملا روشن نیست؛ اما به هرحال اکنون جنگ بر سر تایوان از هر زمان دیگری طی دهههای گذشته محتملتر بهنظر میرسد.”