سونی در نامهای به مراجع قضایی نگرانیهای خود را مبنی بر خرید اکتیویژن توسط ایکسباکس اعلام کرد. و افزود که سونی توانایی رقابت با ایکس باکس را نخواهد داشت! با ما در آیتیرسان همراه باشید.
ایکسباکس در ابتدای سال 2022 از بزرگترین خرید صنعت گیمینگ خبر داد. مایکروسافت با اکتیویژن بلیزارد به توافق رسیده بود و قرار شد این کمپانی را به همراه تمام استودیوها و آیپیها به قیمت 68.7 میلیارد دلار خریداری کند. برای این که متوجه شوید این عدد چه قدر بزرگ است، به نزدیکترین خرید بزرگ تاریخ اشاره میکنیم: شرکت Take Two با مبلغ 12.7 میلیارد دلار توانست شرکت Zynga را خریداری کند. یعنی ایکسباکس توانست رکورد گرانترین خرید را با فاصله 5 برابری به نام خود کند.
اکتیویژن بلیزارد مالک یکی از بزرگترین آیپیهای این صنعت است و با درآمدهای بسیار بالایی که دارد جزو غولهای صنعت بازی به حساب میآید. آیپیهایی مانند Call of Duty, Overwatch, Diablo و Warcarft از جمله بازیهای این پابلیشر است. اکتیویژن بلیزارد در سال 2021 نزدیک به 10 هزار کارمند داشت، برای درک بیشتر این عدد باید بگوییم که ایکسباکس قبل از خرید اکتیویژن، به تنهایی کمتر از 10 هزار کارمند داشته است. یعنی با این خرید، استودیوها و کارمندهای ایکسباکس دو برابر میشود! برای آشنایی بیشتر میتوانید مقاله معرفی 33 استودیو ایکس باکس را بخوانید.
همچنین سری کالآفدیوتی تا سال 2021 توانسته بود 425 میلیون نسخه فروش داشته باشد. برای مقایسه، بازی God of War 2018 که جزو بزرگترین بازیهای سونی است توانسته به 20 میلیون نسخه فروش دست یابد.
با اعداد و ارقامی که در بالا گفته شد، میتوان تا حدی عظمت این خرید را متوجه شد. زمانی که خرید بزرگی در این ابعاد رخ میدهد، چند پروسه مختلف قانونی باید طی شوند. برای مثال چندین مراجع قضایی از جایجای دنیا جزئیات این قرارداد را بررسی خواهند کرد که تایید نهایی آنها برای ثبت آن الزامی است. این مراجع با بررسی زوایای مختلف تصمیم میگیرند که آیا این خرید تاثیر بزرگی روی صنعت دارد یا خیر؟ آیا باعث حذف رقابت و ایجاد انحصار میشود؟ آیا به حق انتخابهای کاربران صدمه وارد میکند یا خیر؟
این سوالها باید توسط ایکسباکس پاسخ داده شوند تا هرگونه نگرانی از بین برود، برای مثال ایکسباکس برای رفع این نگرانیها قول داده است که سری کالآفدیوتی انحصاری نخواهد شد و صرفا در روز انتشار به گیمپس افزوده خواهد شد. این پروسهها به قدری طولانی هستند که از زمان اعلام این خرید تاکنون فرآیندهای قانونی آن به اتمام نرسیده و هنوز چند ماهی تا اتمام آنها فاصله داریم.
برخی از مراجع به صورت عمومی اعلام میکنند که اگر شرکتی نسبت به این خرید اعتراض یا نگرانی دارد، آن را در نامهای اعلام کند تا به آن رسیدگی شود. یکی از شرکتهایی که نامهای نوشت، سونی بود. با توجه به مقدمهای که گفته شد، نگرانیهای سونی کاملا قابل درک است همچنین در روزی که خبر خرید اکتیویژن منتشر شد، سهام سونی 13 درصد سقوط داشت و از آن لحظه تاکنون این مقدار به حدود 30 درصد نیز رسیده است.
سونی در نامه خود به دو موضوع مهم اعتراض داشت که در ادامه به آن میپردازیم:
سونی توانایی از دست دادن سری کالآفدیوتی را ندارد
در نامه توضیح داده شد که ساخت بازیهای بزرگ به چند صد میلیون دلار و چند هزار کارمند نیازمند هستند و شرکتهای سوم شخص کمی مانند EA و Take Two توانایی ساخت این سطح از بازیها را دارند. سونی افزود که حتی این پابلیشرها هم نمیتوانند بازی بزرگی برای رقابت با کالآفدیوتی بسازند. سونی با تکیه بر این نکته افزوده که این شرکت نیز مانند شرکتهای بزرگ دیگر، توانایی ساخت یک سری برای جایگزینی کالآفدیوتی را ندارد.
همچنین سونی افزود که بسیاری از کاربران هنگام خرید کنسول به فاکتورهای زیادی دقت میکنند. یکی از مهمترین این فاکتورها، حضور بازیهای بزرگ در آن کنسول مانند کالآفدیوتی، جیتیای، فیفا و فورتنایت است. برای همین در صورت حذف این سری محبوب از پلیاستیشن، سونی آسیبهای زیادی در بخش فروش کنسول را متحمل خواهد شد.
آخرین بخشی که در مورد کالآفدیوتی مطرح شد، این بود که یکی از بزرگترین منبع درآمد سازندگان کنسول مانند سونی، مایکروسافت و نینتندو فروش بازیهای سوم شخص است. هر سه کمپانی از بازیسازان 30 درصد کارمزد به ازای هر نسخه فروخته شده از بازیها میگیرند. سونی اعلام کرد که کالآفدیوتی بزرگترین منبع درآمد این شرکت از کارمزدهاست و در صورت حذف آن، چند میلیارد دلار از درآمدش کم خواهد شد. لازم به ذکر است که در شرایط فعلی، سونی از کاهش 37 درصدی درآمد خود در سه ماهه گذشته خبر داده است.
سونی توانایی رقابت با گیمپس را ندارد
در این بخش از نامه، سونی به سه بخش از گیمپس اعتراض کرد. در بخش اول سونی افزود که بسیاری از کمپانیها سرمایهگذاریهای سنگینی را در پروسه ساخت بازیها متحمل میشوند و با فروش هر نسخه، این مبلغ با سود جبران میشود. اما ایکسباکس تعداد بازیهای بسیار زیادی را با هزینه ماهانه بسیار پایینی در اختیار کاربران قرار میدهد. سونی ابراز نگرانی کرد که این کار در نهایت موجب کاهش کیفیت بازیها و آسیب به کاربران خواهد شد. البته ایکسباکس این ادعا را بارها و بارها رد کرده و حتی توانست جایزه بهترین پابلیشر سال را از سایت متاکریتیک دریافت کند.
بخش دوم اعتراض سونی در حوزه گیمپس، در رابطه با آسیب مستقیم آن به سونی است. به نظر میرسد که منظور سونی این است که کاربران به سمت گیمپس خواهند رفت که هزینه کمتری دارد و این باعث کاهش فروش بازیها در پلیاستیشن میشود و از درآمد آنها کم خواهد کرد. البته ایکسباکس با انتشار اعداد و ارقام مختلفی اثبات کرده که گیمپس با وجود استراتژیهای مختلف، باعث افزایش فروش بازیها نیز میشود.
در بخش سوم سونی میگوید که از زمان عرضه گیمپس (2017) تاکنون این سرویس توانسته 60 تا 70 درصد کل بازار سرویسهای اشتراکی را به خود اختصاص دهد. این مقدار در کشورهای مختلف مانند برزیل به 70 الی 80 درصد نیز میرسد. سونی ادعا دارد که توانایی رقابت با گیمپس را ندارد و نمیخواهد این کار را انجام دهد. میگوید اگر تصمیم به این کار بگیرد و سرمایهگذاریهای بسیار سنگینی را متحمل شود، بازهم نمیتواند تا چند سال آینده به گیمپس برسد.
سونی افزود که اضافه شدن بازیهای اکتیویژن بلیزارد به گیمپس باعث تشدید شدن این سه مشکل خواهد شد.
جمعبندی
از روزی که ایکسباکس خبر این خرید را داد تقریبا همه میدانستند که این خرید بدون مشکل به اتمام خواهد رسید. چرا که تنها زمانی جلوی یک خرید گرفته میشود که به انحصار کامل تبدیل شود. برای مثال در سال گذشته خرید آرم توسط انویدیا متوقف شد، چرا که آرم درصد زیادی از بازار را در اختیار خود داشت و با حذف آن، رقابت در زمینه پردارندهها به کل از بین میرفت.
از طرفی صنعت بازی بسیار بزرگتر از این حرفهاست که با این نوع خریدها رقابتش از بین برود. باید بدانید که ایکسباکس با این خرید و ترکیب شدن منبع درآمد دو کمپانی، بازهم به رتبه دوم شرکتها (پشت Tencent) از نظر میزان درآمد خواهد رسید. همچنین ایکسباکس با این خرید در مجموع به 33 استودیو خواهد رسید. این در صورتی است که بعضی پابلیشرها مانند Embracer Group تعداد 124 استودیو را در اختیار دارند. ایکسباکس با این خرید، در میان غولهای بزرگ صنعت حتی به رتبه یک نیز نخواهد رسید چه برسد به حذف رقابت! تنها اتفاقی که رخ خواهد داد جلو زدن از سونی و رسیدن آسیبهای مختلف به این شرکت خواهد بود.
غولهای بسیار بزرگی در صنعت بازی حضور دارند که هرکدام درصد کمی از صنعت را در اختیار دارند. این باعث میشود که حتی اگر بعد از اکتیویژن، ایکسباکس یک پابلیشر دیگر را نیز خریداری کند بازهم به انحصار نرسد و قانون مونوپولی را نقض نکند. چه بسا با توجه به سخنان مدیران ایکسباکس و مایکروسافت خرید استودیوها و پابلیشرهای بیشتر تقریبا تضمین شده به نظر میرسد.
با توجه به این نکات مشخص میشود که این حرکت از سونی چه قدر عجیب است و نشاندهنده این است که این کمپانی کمی از آینده و ایکسباکس میترسد. نظر شما چیست؟
«اشکان»جون،از زمان واریز یارانه و ۳۰لیتر بنزین ماهانه و محدودیتهای ثبتنام کوییک اطلاع داری؟