در زمانی که بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان، فضای داخلی موبایل‌ها و سایر وسایل الکترونیک را پر از ضبط صدا و ردیاب‌ها می‌کنند و خود بیشتر از همه تهدیدی برای شهروندان‌شان هستند تا سایر کشورهای بیگانه، بسیاری از مردم تصمیم گرفته‌اند که موبایل‌های هوشمند (Smartphone) خود را به دور بی‌اندازند و از گوشی های قدیمی (Dumbphone) استفاده کنند.
رابین وست دختر ۱۷ سالهای است که به گفته BBC از موبایل هوشمند استفاده نمی‌کند و به‌جای ساعت‌ها وقت گذراندن در تیک‌تاک، به موبایل ساده و قدیمی‌ای بسنده کرده است.
اگر جوانی‌تان را در دهه ۸۰ گذرانده باشید، با این حس آشنا هستید؛ مثل گوشی های نوکیا ساده. در آن دوره عامه مردم از موبایل‌ها و لوازمی استفاده می‌کردند که در مقایسه با موبایلی همچون آیفون، اصلا پیشرفته نبود و محدودیت‌های خودش را داشت. اگر شانس‌تان زیاد بود می‌توانستید به رادیو و آهنگ گوش بدهید، ولی اتصال به برنامه‌های مختلف و اینترنت ناممکن بود.
تصمیم رابین برای کنار گذاشتن موبایل هوشمند خود، دو سال پیش به طور غیرمنتظره‌ای اتفاق افتاد. هنگامی که در مغازه‌ای به دنبال موبایلی ارزان قیمت بود، با دیدن یکی از موبایل های قدیمی که تنها ۸ یورو بود، تصمیم گرفت که دیگر از موبایل های هوشمند و پر هزینه استفاده نکند.
وست می‌گوید: «وقتی که موبایلم را به یک موبایل قدیمی‌تر تغییر دادم، تازه فهمیدم چقدر تا پیش از آن در حال اصراف وقت بودم. در شبکه‌های اجتماعی بسیار زیادی عضو بودم و به همین دلیل نمی‌توانستم با آرامش خاطر به کارهایم برسم.»
این نوجوان اهل لندن می‌گوید که دلش نمی‌خواهد به استفاده از موبایل‌های هوشمند برگردد: «من با داشتن همین موبایل بسیار خوشحالم. نه تنها محدودم نکرده، بلکه می‌توانم بیشتر به کارهای مهم زندگی‌ام برسم.»
طبق گفته‌های بی‌بی‌سی، گوشی های قدیمی دارند به بازار فروش برمی‌گردند. بر اساس گزارش شرکت نرم افزاری SEMrush، جستجوی گوگل بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ تقریبا ۸۹ درصد برای این نوع موبایل‌ها افزایش یافته است. با اینکه نوع موبایل‌های همراه در مدل‌های قدیمی بسیار محدودتر است، با این حال داده‌ها نشان داده‌اند که سال گذشته فروش این موبایل‌ها به ۱ میلیارد رسیده است؛ این آمار فروش در سال ۲۰۱۹ تا ۴۰۰ میلیون بود. اگر بخواهیم با فروش موبایل‌های هوشمند آن را مقایسه کنیم، فروش موبایل‌های هوشمند در سال گذشته ۱.۴ میلیارد بوده است و نسبت به سال ۲۰۲، کاهشی ۱۲.۵ درصدی داشته است.
در همین حال، یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ توسط گروه حسابداری Deloitte نشان داد که از هر ۱۰ کاربر تلفن همراه در بریتانیا، یک نفر دارای موبایل غیرهوشمند است.
ارنست دوکو، کارشناس موبایل در سایت مقایسه قیمت Uswitch.com می‌گوید: «به نظر می‌رسد مد، نوستالژی و آنها که در ویدیوهای TikTok ظاهر می‌شوند، نقش مهمی در بازگشت گوشی های قدیمی در دست افراد دارند. بسیاری از ما به عنوان اولین تلفن همراه خود از جنین موبایل‌هایی استفاده می‌کردیم، بنابراین طبیعی است که نسبت به این گوشی های کلاسیک قدیمی حس نوستالژی داشته باشیم.»
دوکو می‌گوید عرضه مجدد گوشی ۳۳۱۰ نوکیا در سال ۲۰۱۷ -اولین بار در سال ۲۰۰۰ منتشر شد و یکی از پرفروش‌ترین موبایل‌های تمام دوران بود، واقعا جرقه‌ی بازگشت چنین موبایل‌هایی را زد. نوکیا، ۳۳۱۰ را به عنوان جایگزینی مقرون به صرفه در دنیایی پر از موبایل‌هایی با مشخصات بالا معرفی کرد. او می‌افزاید که اگرچه گوشی های این چنینی نمی‌توانند با آخرین مدل‌های برتر اپل و سامسونگ از نظر عملکرد رقابت کنند، اما «آنها می‌توانند در زمینه‌های به همان اندازه مهم مانند عمر باتری و دوام از آنها پیشی بگیرند.»
پنج سال پیش، پرزمک اولینیچک روانشناس، گوشی هوشمند خود را با نوکیا ۳۳۱۰ عوض کرد، در ابتدا به دلیل باتری طولانی‌تر؛ اما او به زودی متوجه شد که مزایای دیگری در این موبایل‌ها نیز وجود دارد.
وی می‌گوید: «پیش از این، مدام از موبایلم استفاده می‌کردم، همه چیز را چک می‌کردم، فیس‌بوک یا اخبار یا دیگر حقایقی را که حتی نیازی به دانستن‌شان نداشتم. حالا می‌توانم زمان بیشتری را با خانواده‌ام صرف کنم. بسیار مهم است که دیگر به کارهایی همچون لایک کردن، کامنت گذاشتن، اشتراک عکس‌ها و مسائل زندگی‌ام به دیگران اعتیاد ندارم. الان حریم خصوصی بیشتری دارم.»
با این حال، اولینیچاک، که در شهر لودز لهستان زندگی می‌کند، اعتراف می‌کند که در ابتدا این تغییر برای وی چالش برانگیز بوده است. «قبل از این، برای مسافرت رفتن همه چیز مانند اتوبوس‌ها و رستوران‌ها را در تلفن هوشمندم چک می‌کردم. اکنون دیگر این شرایط مهیا نیست، بنابراین یاد گرفته‌ام که همه آن کارها را از قبل در خانه انجام دهم؛ درواقع به آن عادت کرده‌ام.»
یکی از تولید کنندگان موبایل های غیرهوشمند ساده، شرکت نیویورکی Light Phone است. گوشی‌های آن که کمی هوشمندانه‌تر از معمول چنین محصولاتی هستند، به کاربران اجازه می‌دهد به موسیقی و پادکست گوش دهند و از طریق بلوتوث به هدفون متصل شوند. با این حال، این شرکت متعهد می‌شود که تلفن‌هایش هیچ‌وقت رسانه‌های اجتماعی، اخبار کلیکی، ایمیل، مرورگر اینترنت یا هر چیز اضطراب‌آور دیگری نخواهند داشت.
این شرکت می‌گوید که قوی‌ترین سال خود را از نظر عملکرد مالی در سال ۲۰۲۱ با فروش ۱۵۰ درصدی در مقایسه با سال ۲۰۲ ثبت کرده است. این موبایل نسبت به سایر دستگاه‌های مشابه خود کمی گران‌تر است و قیمت آن از ۹۹ دلار (۷۶ یورو) شروع می‌شود.
یکی از بنیانگذاران این شرکت، کایوی تانگ می‌گوید این دستگاه در ابتدا به عنوان گوشی دوم برای کسانی که می‌خواهند به عنوان مثال، آخر هفته را به دور گوشی هوشمند خود باشند ساخته شد. اما اکنون نیمی از مشتریان شرکت از آن به عنوان دستگاه اصلی خود استفاده می‌کنند.
او می‌گوید: «اگر موجودات فضایی به زمین می‌آمدند، فکر می‌کردند که تلفن‌های همراه گونه برتری هستند که انسان‌ها را کنترل می‌کنند. این روند نه تنها متوقف نمی‌شود، بلکه بدتر خواهد شد. مصرف کنندگان متوجه شده‌اند که چیزی اشتباه است و ما می‌خواهیم یک جایگزین ارائه دهیم.»
تانگ اضافه می‌کند که به طور شگفت انگیزی، مشتریان اصلی این شرکت بین ۲۵ تا ۳۵ سال سن دارند. او می‌گوید که انتظار داشت خریداران بسیار بزرگتر باشند. پروفسور ساندرا واچر، کارشناس فناوری، محقق ارشد هوش مصنوعی در دانشگاه آکسفورد، می‌گوید که قابل درک است که برخی از ما به دنبال تلفن‌های همراه ساده‌تر هستیم.
او توضیح می‌دهد: «به‌طور منطقی می‌توان گفت که امروزه توانایی تلفن‌های هوشمند برای اتصال تماس‌ها و ارسال پیام‌های کوتاه تقریبا یک ویژگی جانبی است. تلفن هوشمند شما مرکز سرگرمی، تولید کننده اخبار، دفتر خاطرات، فرهنگ لغت و کیف پول شماست.»
او اضافه می‌کند که تلفن‌های هوشمند همیشه با اعلان‌ها، به‌روزرسانی‌ها و اخبار فوری که دائما روز شما را مختل می‌کنند، می‌خواهند توجه شما را جلب کنند. این موضوع می‌تواند شما را در معرض خطر نگه دارد، حتی ممکن است تحریک کننده باشد و خسته‌تان کند.
پروفسور واچر می‌افزاید:
منطقی است که برخی از ما اکنون به دنبال فناوری‌های ساده‌تر هستیم و فکر می‌کنیم که موبایل های غیرهوشمند ممکن است بازگشتی به زمان‌های ساده‌تر ارائه دهند. ممکن است زمان بیشتری برای تمرکز کامل روی یک کار داشته باشیم و درگیر شدن با آن هدفمندتر باقی بماند. حتی ممکن است مردم را آرام کند. مطالعات نشان داده‌اند که گزینه‌های زیاد برای انتخاب هر چیزی، می‌تواند باعث ناراحتی و آشفتگی شود.
با این حال، رابین وست ۱۷ ساله می‌گوید که بسیاری از مردم از انتخاب موبایل او گیج شده‌اند: «همه فکر می‌کنند که این فقط یک چیز موقتی است. آنها می‌گویند: “پس کی گوشی هوشمند می‌گیری؟ آیا این هفته می‌خواهی موبایلت را ارتقا دهی؟”»
نظر شما چیست؟ آیا شما هم در مرز تغییر موبایل هوشمند خود به موبایلی غیرهوشمند هستید؟ نظر و تجربیات خود را با ما در بخش کامنت‌ها به اشتراک بگذارید!
