سود بردن از اختلاف قیمتها یا همان آربیتراژ در بازارهای مالی، یکی از قدیمیترین روشهای کسب درآمد است. این روش در بازار ارزهای دیجیتال و با حجم معاملات عظیم این بازار آنقدر محبوبیت پیدا کرده است که هر معاملهگری میخواهد تا حداقل یک بار این روش را امتحان کند. پس اگر حاضرید برای کسب سودها کوتاه مدت ریسکها را به جان بخرید، بیاید تا بخوانیم آربیتراژ چیست و چگونه میتوان از آن کسب درامد کرد؟
آربیتراژ چیست؟
آربیتراژ به زبان ساده به معنای خرید یک دارایی در قیمت پایین و فروش آن در جایی دیگر با قیمت بالاتر است. این روش معاملاتی حتی از مدتها قبل از پیدایش رمزارزها در بازارهای سنتی وجود داشت و افراد زیادی از آن استفاده میکردند. اما با روی کار آمدن صرافیهای ارز دیجیتالی که حجم معاملات بالایی داشتند و هرکدام قیمتی متفاوت از رمزارزها را ارائه میدادند، آربیتراژ نیز به یک روش محبوب برای کسب درآمد تبدیل شد. در مارکت کریپتو افراد از آربیتراژ برای بهرهبرداری از اختلاف قیمتی یک دارایی در دو صرافی متفاوت استفاده میکنند.
در واقع، آربیتراژ ارز دیجیتال یک استراتژی معاملاتی است که در آن تریدرهایی که سرعت بالایی در معامله دارند از اختلاف قیمتی به وجود آمده، نهایت استفاده را برای کسب سود میکنند. در این روش، معاملهگران یک ارز را از یک صرافی به قیمت ارزان میخرند و در صرافی دیگر به قیمت بالاتر میفروشند.
چگونه از آربیتراژ کسب درآمد کنیم؟
تنها کاری که یک معاملهگر ارزهای دیجیتال برای آربیتراژ باید انجام دهد شناسایی تفاوت قیمتی یک دارایی در صرافیهای مختلف و خرید و فروش به موقع است. برای درک بهتر موضوع فرض کنید که قیمت بیتکوین در صرافی بایننس 40 هزار دلار و در صرافی دیگری مانند کوکوین (CuCoin) به دلیل عرضه کم و تقاضای بالا به 40100 رسیده باشد. برای آربیتراژ در چنین حالتی، باید در لحظه از صرافی بایننس بیت کوین خرید و با انتقال آن به کوکوین و فروش، کسب سود کرد.
Arbitrage در بازار ارزهای دیجیتال همچنین به دو صورت انجام میشود:
- آربیتراژ دستی
- آربیتراژ به کمک ربات
در روش دستی سرعت عمل حرف اول را میزند و معاملهگر باید به محض شناسایی فرصت، خرید و فروش خود را انجام دهد. اما از آنجایی که پیگیری قیمتها در صرافیهای مختلف امکانپذیر نیست، برخی از افراد برای این کار از رباتها کمک میگیرند. این رباتها علاوه بر شناسایی فرصتها و انجام معاملات خودکار، قابلیتهایی مانند کپی تریدینگ، دمو تریدینگ و … را نیز دارند.
ریسکهای احتمالی معاملات آربیتراژ
با وجود این که از آربیتراژ در اکثر منابع به عنوان روشی کم ریسک یاد میشود اما واقعیت اینگونه نیست. این روش مانند سایر روشهای معاملاتی، خطراتی دارد که در برخی موارد باعث از دست رفتن کل سرمایه فرد میشود. در ادامه ریسکهای احتمالی آربیتراژ را با یکدیگر مرور میکنیم:
- نیاز به احراز هویت: کاربران ایرانی برای استفاده از برخی از صرافیها دچار محدودیت هستند و تعدادی از آنها پس از واریز وجه، برای برداشت نیاز به مدارکی هویتی مبنی بر غیرایرانی بودن دارند. بنابراین امکان بلوکه شدن کل دارایی فرد وجود دارد.
- وجود کارمزد بالای صرافیها: برخی معاملهگران پس از انجام معامله متوجه میشوند که نه تنها سود نکردهاند بلکه به دلیل کارمزد بالا حین انتقال یا معاملات ضرر کردهاند.
- بسته شدن راههای واریز یا برداشت: برخی از صرافیها هنگام نوسانات بالا راههای واریز و برداشت از صرافی را مسدود میکنند تا افراد نتوانند از اختلاف قیمت برای آربیتراژ استفاده کنند.
- تغییر قیمتها پس از تأیید تراکنشها: در بیشتر مواقع نوسان قیمت مقطعی است و پس از تأیید تراکنش دیگر شکاف قیمتی برای سودآوری وجود ندارد.
- کمبود نقدینگی: دقت داشته باشید که در برخی موارد نوسان بالای قیمتی ناشی از کمبود نقدینگی در یک صرافی است. بنابراین قبل از هرکاری حجم معاملات را در صرافی مبدا و مقصد در نظر بگیرید.
انواع آربیتراژ
روشهای متفاوتی برای کسب درآمد از آربیتراژ وجود دارد که هرکدام ریسکها و شرایط متفاوتی را نیاز دارند. برخی از مشهورترین روشهای کسب درآمد از آربیتراژ عبارتند از:
Risk arbitrage
آربیتراژ ریسک یک استراتژی سرمایهگذاری است که در طی معاملات خرید استفاده میشود و به سرمایهگذار امکان میدهد از تفاوت قیمت معاملاتی سهام مورد نظر و ارزشگذاری خریدار آن سهام سود ببرد.
پس از اینکه شرکت خریدار قصد خود را برای خرید شرکت هدف اعلام کرد، قیمت سهام خریدار معمولا کاهش مییابد، در حالی که قیمت سهام شرکت هدف به طور کلی افزایش مییابد.
یک سرمایهگذار آربیتراژ ریسک، سهام شرکت مورد نظر را میخرد و همزمان یک پوزیشن سل روی سهام خریدار میگیرد.
Retail arbitrage
آربیتراژ خرده فروشی معمولا در بازارهای غیر مالی انجام میشود. در این روش از فرصت به وجود آمده ناشی از تفاوت قیمتی بین چند مارکت استفاده میشود و محصولات تخفیف خورده خریداری و در جای دیگر با قیمت بالاتر به فروش میرسند. در برخی موارد هم کالاها از عمدهفروشان یا تولیدکنندگان با قیمت پایین خریداری و با قیمتی بالاتر فروخته میشود.
Convertible arbitrage
این روش بیشتر در بازار اوراق قرضه و سهام کاربرد دارد. آربیتراژ قابل تبدیل به معنای خرید یک دارایی که قابلیت تبدیل به پول نقد دارد و فروش آن در زمان دلخواه است.
Negative arbitrage
آربیتراژ منفی فرصتی است که ناشران اوراق قرضه عواید حاصل از ارائه بدهی را قرض می کنند و سپس آن پول را برای مدتی (معمولا به صورت نقدی یا سرمایه گذاری های کوتاه مدت خزانه) در امان نگه می دارند تا زمانی که پول بتواند برای تأمین مالی استفاده شود. آربیتراژ منفی نقش مهمی در دنیای مالی ایفا میکند، زیرا به طور مستقیم بر سودآوری سرمایهگذاریها تأثیر میگذارد. هنگامی که آربیتراژ منفی رخ میدهد، میتواند بازده سرمایهگذاری را از بین ببرد و در موارد شدید منجر به زیانهای قابل توجهی شود.
Statistical arbitrage
این روش بیشتر در مارکت کریپتو کاربرد دارد. در آربیتراژ آماری از رباتها و مدلهای ریاضی استفاده میکنند و استراتژیهای معاملاتی از قبل بر روی آنها پیادهسازی شدهاند. این Strategy ها توسط پلتفرمهای ریاضی، محاسباتی و معاملاتی قابل توجهی پشتیبانی میشوند. در این روش حجم نسبتاً بالایی از معاملات پس از شناسایی اختلاف قیمت توسط رباتها و الگوریتمها در زمان کم انجام میشود.
استراتژیهای آربیتراژ در بازار ارزهای دیجیتال
در بازار ارزهای دیجیتال، به دلیل تنوع بالا، استراتژیهای مختلفی برای کسب درآمد از آربیتراژ وجود دارد. بعضی از این استراتژیها عبارتند از:
آربیتراژ بین صرافی (Cross Exchange Arbitrage)
آربیتراژ بین صرافی سادهترین و ابتداییترین نوع از این روش است که با استفاده از تفاوت قیمت یک صرافی در دو ارز دیجیتال انجام میشود. مثالی که پیش از برای آربیتراژ زدیم از این نوع بود.
آربیتراژ فرامرزی (Spatial Arbitrage)
آربیتراژ فرامرزی تقریبا مشابه آربیتراژ بین صرافی است. اما در این نوع، صرافیهایی که معاملهگران برای خرید و فروش انتخاب میکند هر کدام در دو کشور مختلف قرار دارند. برای مثال فرد میان یک صرافی معتبر ایرانی مانند ایرانیکارت، به یک صرافی خارجی مانند کوینکس فرصت آربیتراژ پیدا میکند.
آربیتراژ آماری (Statistical arbitrage)
این روش را میتوانیم آربیتراژ اختصاصی در مارکت کریپتو بدانیم. آربیتراژ آماری به شدت به مدلها و تحلیلهای کامپیوتری وابسته است و به عنوان یکی از دقیقترین رویکردها برای سرمایهگذاری شناخته میشود. در آربیتراژ آماری از رباتها و مدلهای ریاضی استفاده میکنند تا اختلاف قیمت را شناسایی کنند.
آربیتراژ مثلثی (Triangular Arbitrage)
آربیتراژ مثلثی کمی پیچیدهتر از سایر روشها است. در این روش، معاملهگر سه جفت ارز را آنقدر به هم تبدیل میکند تا در نهایت به رمزارز بیشتری برسد. برای مثال فرد میان سه ارز اتریوم، کاردانو و سولانا یک فرصت آربیتراژ پیدا میکند. او ابتدا اتریوم خود را فروخته و کاردانو میخرد، سپس کاردانو را به سولانا تبدیل میکند و در نهایت با فروش سولانا دوباره اتریوم میخرد. در صورتی که او این معاملات را با موفقیت انجام دهد، در پایان اتریوم بیشتری نسبت به اول خواهد داشت.
آربیتراژ غیر متمرکز (Decentralized Arbitrage)
جدیدترین نوع آربیتراژ، آربیتراژ غیرمتمرکز است که با روی کار آمدن صرافیهای ارز دیجیتال غیرمتمرکز به وجود آمد. در آربیتراژ غیرمتمرکز فرد اگر بتواند یک تفاوت قیمت میان قیمت یک ارز در این صرافی غیرمتمرکز و یک صرافی متمرکز پیدا کند، میتواند به سود برسد.
آیا افراد مبتدی میتوانند از آربیتراژ کردن کسب سود کنند؟
چه یک معاملهگر باتجربه باشید و چه مبتدی، میتوانید از روش آربیتراژ استفاده کنید. با این حال دارا بودن تخصص بیشتر برای شناخت نحوه کار صرافیها و پلتفرمها میتواند کمک کننده باشد.
برخلاف سایر راههای موجود در بازار ارزها که نیاز به تحلیل و پیشبینی دقیق حرکات قیمتی دارد، در Arbitrage تمرکز بر قیمت لحظهای ارز است. بنابراین فرد را از تسلط به تحلیل تکنیکال و فاندامنتال بی نیاز میکند. البته معاملهگر باید با تمام ریسکهای موجود در این استراتژی معاملاتی آشنا باشد.
سخن پایانی
آربیتراژ یکی از روشهای کسب درآمد از بازار پر پتانسیل رمزارزها است. بنابراین، دانستن پاسخ سؤال آربیتراژ چیست و چگونه میتوان از آن کسب درامد کرد؟ میتواند شما را به سودهای قابل توجهی در بازار رمزارزها برساند. در این روش، فرد با استفاده از اختلاف قیمت میان یک ارز در صرافیهای مختلف سود کسب میکند. آربیتراژ به دانش چندانی نیاز ندارد و هر معاملهگری میتواند با هوشیاری و سرعت، از این روش درآمد داشته باشد.