سیطره بی‌رقیب ChatGPT بر بازار جهانی چت‌بات‌های هوش مصنوعی
طبق جدیدترین آمار، چت‌بات ChatGPT متعلق به OpenAI موفق شده است با کسب سهم ۷۹.۸ درصدی از ترافیک ارجاعی چت‌بات‌ها، سلطه بی‌سابقه‌ای را در سطح جهان رقم بزند. داده‌های منتشرشده توسط Statcounter نشان می‌دهند که ChatGPT در تمام کشورهای عضو گروه جی۲۰ به جز چین به عنوان پلتفرم پیشتاز ظاهر شده است. این موفقیت چشمگیر باعث شده این ابزار از رقبای قدری مانند Perplexity (با ۱۱.۸ درصد سهم)، Microsoft Copilot (با ۵.۲ درصد) و Google Gemini (تنها ۲ درصد) فاصله چشمگیری بگیرد.
چت‌بات‌ها چگونه مدل جستجوی اینترنتی را بازتعریف می‌کنند؟
امروزه کاربران نه تنها برای دریافت پاسخ سوالات، بلکه جهت دسترسی به وب‌سایت‌های بیشتر، به هوش‌مصنوعی‌های مولد و چت‌بات‌ها روی آورده‌اند. این تغییر رفتار باعث جابجایی جریان ترافیک سنتی موتورهای جستجو، خصوصاً گوگل، شده است. پس از سال‌ها تسلط بی‌چون‌وچرای SEO یا بهینه‌سازی برای موتورهای جستجو، اکنون سرآغاز عصر GEO یا «بهینه‌سازی برای موتورهای مولد» فرا رسیده است. این تغییر معادله جدی‌ترین تهدید برای مدل کسب‌وکار سنتی و انحصاری گوگل در زمینه جستجو به شمار می‌رود.
چرا ChatGPT در چین موفق نشده است؟
اگرچه ChatGPT در بیشتر نقاط جهان بر سایر رقبا غلبه دارد، اما ورود به اکوسیستم دیجیتال کنترل‌شده چین نقطه ضعف بزرگی برای این چت‌بات محسوب می‌شود. در چین، DeepSeek با سهم بازار خیره‌کننده ۸۹.۳ درصدی توانسته است جایگزین بومی و مورد اعتماد کاربران شود. هرچند سهم جهانی DeepSeek تنها ۰.۸ درصد است، اما توانسته فضای محلی را به طور کامل از حضور رقبای خارجی پاک نماید.
ویژگی‌ها و مزیت‌های DeepSeek در بازار چین
DeepSeek پس از رونمایی، بسرعت نظر رسانه‌ها را جلب و حتی برای مدتی به پرکاربردترین واژه هوش مصنوعی دنیا بدل شد. این اپلیکیشن با ثبت ۱۲ میلیون بار دانلود در کمتر از ۲ روز – حتی سریع‌تر از OpenAI – رکوردهای جهانی را جابه‌جا کرد. هماهنگی اولیه این ابزار با سیاست‌های هوش مصنوعی دولت چین، علت اصلی موفقیت آن قلمداد می‌شود. البته در برخی کشورها DeepSeek به دلیل نگرانی‌های امنیتی یا نظارتی ممنوع یا تحت تحقیق قرار گرفته است.
مقایسه قدرت و کاربرد محصول‌ها: ChatGPT، Google Gemini و DeepSeek
ChatGPT از منظر تکنولوژی و کاربرد، نه فقط به عنوان ابزار پاسخگویی، بلکه به‌عنوان موتور جریان‌دهنده به وب فعالیت می‌کند. این امر آن را به ابزاری قدرتمند در بخش سئو هوش مصنوعی و دیجیتال مارکتینگ بدل کرده است. در مقابل، Google Gemini و Microsoft Copilot از نظر جذب ترافیک و تعداد ارجاعات عقب‌تر از ChatGPT ایستاده‌اند. در بازار چین، کاربران به DeepSeek تکیه دارند که با سیاست‌های محلی و فیلترینگ سختگیرانه سازگار است.
روندها و آینده بازار جستجوی هوش مصنوعی
ارائه توانمندی جستجوی هوش مصنوعی توسط سایر بازیگران بزرگ مثل اپل در مرورگر سافاری، فضای رقابتی را شدیدتر خواهد کرد و فشار مضاعفی بر گوگل وارد می‌کند. آمار Statcounter برپایه بررسی بیش از ۳.۸ میلیارد بازدید ماهانه صفحات وب، تصویری جامع و زنده از نبرد قدرت بین بازیگران اکوسیستم هوش مصنوعی ترسیم می‌کند. البته نبود اطلاعات لازم از چت‌بات‌هایی همچون Grok، نشان می‌دهد که این تصویر همچنان کاملاً کامل نیست و فضای رشد بیشتر وجود دارد.
کاربرد و اهمیت چت‌بات‌های هوش مصنوعی در زندگی دیجیتال
باتوجه به جایگاه چت‌بات‌ها به‌عنوان دروازه ورودی به اینترنت، کسب‌وکارها و کاربران حرفه‌ای می‌توانند از این ابزارها برای بهبود سئو جدید (GEO)، افزایش تعامل کاربر، بهینه‌سازی محتوایی و دستیابی به راهکارهای شخصی‌سازی‌شده استفاده کنند. بدین ترتیب، چت‌بات‌های هوش مصنوعی آینده بازار جستجو را شکل می‌دهند و تحول عظیمی در اکوسیستم فناوری اطلاعات رقم زده‌اند.
