بازار حافظه این روزها بیشتر شبیه زمین بازی هوش مصنوعی است تا صنعت موبایل؛ و همین تغییر جهت، اپل را هم تحت فشار گذاشته است. گزارشهای جدید از کرهجنوبی میگویند اپل برای سری آیفون ۱۸ سفارش بزرگی از چیپهای حافظه به سامسونگ داده؛ چون تأمینکنندگان فعلیاش بیشتر انرژیشان را روی حافظههای مخصوص دیتاسنتر گذاشتهاند.
ماجرا از یک کمبود ساده شروع میشود: تولیدکنندگان بزرگ حافظه مثل SK hynix و Micron، ظرفیت و خطوط تولید را به سمت HBM (حافظه پهنباند) میبرند؛ همان قطعهای که این روزها در کنار شتابدهندههای هوش مصنوعی، بهخصوص محصولات انویدیا، تقاضای انفجاری دارد. وقتی مشتریهای حوزه AI حاضرند پول بیشتری بدهند تا قرارداد را «قفل» کنند، طبیعی است که تولیدکننده هم سراغ حاشیه سود بالاتر برود.
نتیجه؟ سهم تولید LPDDR کممصرف که گوشیهایی مثل آیفون به آن نیاز دارند، کوچکتر میشود. این تغییر برای اپل فقط یک مسئله فنی نیست؛ موضوع، تأمین پایدار در مقیاس بسیار بزرگ است. اپل سالانه حدود ۲۳۰ میلیون آیفون عرضه میکند و برای چنین عددی، دو چیز حیاتی است: ثبات قیمت و تضمین موجودی.
وقتی دیتاسنترها از گوشیها جلو میزنند
HBM دقیقاً همان چیزی است که مدلهای عظیم هوش مصنوعی برای آموزش و پردازش نیاز دارند؛ حافظهای سریعتر با پهنای باند بالا که در سرورها و شتابدهندهها میدرخشد. اما این برتری یک اثر جانبی هم دارد: با هجوم تقاضا از سمت دیتاسنترها، تولیدکنندگان حافظه ترجیح میدهند منابعشان را از LPDDR به سمت HBM منتقل کنند.
این جابهجایی فقط اپل را درگیر نمیکند؛ تقریباً هر سازنده گوشی هوشمند که به LPDDR وابسته است، با همان فشار زنجیره تأمین روبهرو میشود. با این تفاوت که اپل به دلیل حجم سفارش و حساسیت روی زمانبندی عرضه، آسیبپذیری بیشتری در برابر کمبودهای ناگهانی دارد.
سامسونگ دوباره شریک «اجباری» اپل میشود
طبق همین گزارش، سامسونگ قرار است حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد از سفارش حافظه اپل برای خانواده آیفون ۱۸ را تأمین کند. دلیلش هم روشن است: در شرایطی که SK hynix و Micron روی حافظههای AI با سود بالاتر تمرکز کردهاند، سامسونگ تنها بازیگری است که هم ظرفیت کافی دارد و هم میتواند در ابعادی که اپل میخواهد، تعهد بدهد.
در این میان یک حس آشنا هم وجود دارد. بیش از یک دهه قبل، در اوج دعواهای حقوقی و جنگ پتنت بین اپل و سامسونگ، اپل عمداً وابستگی خود را به سامسونگ کمتر کرد و بخشی از سفارشها را به سمت SK hynix برد. حالا اما شرایط بازار برعکس شده؛ نه از سر علاقه، بلکه بهخاطر واقعیتهای تولید و کمبودها، سامسونگ دوباره به گزینه اول تبدیل میشود.
با این حال اپل قرار نیست تمام تخممرغها را در یک سبد بگذارد. برآوردها میگویند هنوز ۳۰ تا ۴۰ درصد سفارشها بین SK hynix و Micron تقسیم میشود تا اپل استراتژی همیشگی «چندتأمینکنندهای» خود را حفظ کند؛ رویکردی که هم ریسک را پایین میآورد و هم قدرت چانهزنی را بالا نگه میدارد.
اگر روند تقاضای HBM برای هوش مصنوعی ادامه پیدا کند، احتمالاً در ماههای آینده بیشتر درباره فشار روی بازار LPDDR و اثرش روی قیمت و تأمین قطعات موبایل خواهید شنید. سؤال اصلی این است: آیا سازندگان حافظه دوباره بخشی از ظرفیت را به گوشیها برمیگردانند، یا دیتاسنترها همچنان اولویت اول میمانند؟
