چگونه یک هدفون خوب انتخاب کنیم

در سال‌های دور پیش از آنکه Walkman (واکمن) وارد بازار شود، هدفون‌ها وسایلی بزرگ و ناکارآمد بودند به گونه‌ای که حمل یا استفاده از آن‌ها در محیط‌های خارج از خانه اندکی عجیب به نظر می‌رسید و با قرار دادن یک هدفون روی سر شباهت زیادی به آدم‌فضایی‌ها پیدا می‌کردید!

دهه ۸۰ میلادی یکی از محصولات تاریخ‌ساز به نام واکمن وارد بازار شد که همه‌چیز را تغییر داده و گوش‌دادن به موسیقی را فراگیرتر و راحت‌تر از گذشته کرد؛ اکنون دیگر نامی از واکمن شنیده نمی‌شود و کاربرد چشمگیری هم ندارد زیرا با ورود MP3 Player و MP4 Playerها به بازار دیگر کاربران علاقه‌ای به استفاده از یک واکمن عظیم‌الجثه ندارند!

در جهان امروز کمپانی‌های تولید‌کننده هدفون تلاش زیادی برای بزرگ‌نمایی در نمایش قابلیت‌های محصولات خود می‌کنند و به‌راحتی می‌توانند کاربران را فریب دهند زیرا بهترین راه برای ارزیابی یک هدفون، آزمایش کردن آن است نه تماشای نقد و بررسی یا اغراق‌های دیگران درباره کالایی که خودشان خریداری کرده‌اند! به عنوان مثال برای خرید یک گوشی موبایل یا یک تبلت می‌توان پردازنده، نمایشگر، باتری و دقت دوربین آن را با مطالعه یک نقد و بررسی ساده ارزیابی کرد و نیازی به لمس یا تجربه کار با آن به صورت فیزیکی نیست حال آنکه برای ارزیابی یک هدفون صرفا باید توسط کاربر امتحان شود و تقریبا هیچ راه دقیق دیگری برای ارزیابی کیفیت صدای آن وجود ندارد.

نکته دیگر اینکه چه برندی بهترین هدفون را تولید می‌کند؟ احتمالا نظر همه کاربران به یک برند اشاره دارد و آن هم Beats است! کمپانی Beats Electronics از سال ۲۰۰۶ توسط Dr. Dre خواننده معروف شروع به کار کرد و پس از آن با تبلیغاتی وسیع ذهن کاربران را در سراسر جهان به‌گونه‌ای مسخ کرد که محصولات برند‌های رقیب نمونه‌هایی تقلبی و یا آماتور به نظر برسند اما آیا واقعا این‌گونه است؟ به عنوان مثال برند آلمانی Sennheiser یک کمپانی خصوصی تولید کننده محصولات صوتی از جمله هدفون، میکروفون، اسپیکر و غیره است که در سال ۱۹۴۵ میلادی حدودا ۷۰ سال پیش تاسیس شده است (پیش از آنکه حتی Dr. Dre متولد شود) و از آن تاریخ تا‌کنون به‌صورت کاملا حرفه‌ای به تولید محصولات صوتی پرداخته است؛ حال با توجه به قدمت ۷۰ ساله این کمپانی یا قدمت ۶۷ و ۵۳ ساله کمپانی‌های AKG و Audio Technica به نظر می‌رسد برای احترام به تجربه آن‌ها هم که شده باید محصولاتشان را حداقل یک‌بار امتحان کرد!

هنگامی که برای خرید یک هدفون اقدام می‌کنید با مشخصاتی از جمله Frequency (فرکانس پاسخگویی)، Impedance (امپدانس) و غیره مواجه می‌شوید اما آیا معنی آن‌ها را هم می‌دانید؟ در صورتی که شما هم برای آگاهی از کاربرد و معنی آن‌ها کنجکاو هستید، تا پایان با آی‌تی‌رسان همراه باشید.

Frequency یا فرکانس پاسخگویی

وقتی مشغول چک کردن مشخصات یک هدفون هستید در بخش فرکانس پاسخگویی حتما با اعدادی همچون ۶۰hz ،۲۵hz یا ۱۵hz مواجه می‌شوید که هرکدام مشخصه‌ای از بازه قدرت تولید صدا در یک هدفون است. همان‌طور که می‌دانید واحد سنجش یا اندازه‌گیری صدا Hertz (هرتز) است که فرکانس یا هرتز پایین‌تر مربوط به Bass (باس) و فرکانس‌های بالا نیز طبعا مرتبط با صداهای Treble (صداهای زیر) هستند. به عنوان مثال هنگامی که محدوده صدای یک هدفون از ۱۵ هرتز شروع می‌شود، باس قوی‌تری نسبت به یک هدفون با محدوده آغازی از ۲۵ هرتز ارائه می‌دهد و به همین ترتیب محدوده نهایی فرکانس‌های بالاتر مانند ۵۰ کیلوهرتز یا ۳۰ کیلوهرتز نیز به همین ترتیب در تولید صداهای زیر عمل می‌کنند. البته یک نکته در این قسمت وجود دارد، اینکه گوش یک انسان عادی در بیشترین حالت قادر به تشخیص فرکانسی معادل با ۲۰ کیلوهرتز یا ۲۰۰۰۰ هرتز است که البته گوش انسان با شنیدن چنین فرکانسی ممکن است دچار مشکلاتی از جمله ناشنوایی شدید یا حتی کر شدن شود پس به اعدادی همچون ۵۰ کیلوهرتز یا ۶۵ کیلوهرتز توجهی نکنید زیرا صرفا یک هیاهوی تبلیغاتی بوده و ارزش فنی ندارد!

Impedance یا امپدانس

همانطور که می‌دانید هدفون‌ها با برق کار می‌کنند و به همین دلیل در صورتی که هدفون‌های قوی نداشته باشید، به مرور زمان فرسوده و خراب می‌شوند؛ با توجه به این موضوع، جریان الکتریسیته ویبره یا لرزشی خفیف در هدفون‌ها ایجاد می‌کند که در گوش شما با صدایی مانند خش‌خش شنیده می‌شود و قطعا صدایی جذاب و دلپذیر نخواهد بود اما برای از بین‌بردن این صدا چه باید کرد؟ برای نابود کردن چنین صداهایی به امپدانس پناه می‌آوریم. واحد سنجش امپدانس، Ohm (اهم) است که طبعا هرچه بالاتر باشد، خش‌خش کمتر است. اگر بخواهیم ساده‌تر توصیف کنیم، هدفونی که امپدانس بالاتری دارد طبعا صداهای مزاحمی از جمله موارد ذکر شده را کمتر تولید می‌کند که رقم استاندارد یا فراگیر برای امپدانس نیز ۳۲ اهم است که اکثر هدفون‌ها از این میزان امپدانس بهره‌مند می‌شوند.

Sensitivity یا حساسیت

میزان حساسیت یا فشار صدا توسط db (دسی‌بل) اندازه‌گیری می‌شود که توضیح آن اندکی پیچیده است؛ پس اجازه دهید ساده بیان کنیم. کمترین صدا یا اصطلاحا آهسته‌ترین صدا ۰ دسی‌بل است و بیشترین صدایی که می‌تواند تقریبا گوش شما را کاملا کر کند، ۸۵ دسی‌بل است! این میزان صدا پرده گوش را پاره نمی‌کند یا اصطلاحا به یک‌باره کر نمی‌شوید اما به مرور زمان و طی مدتی نچندان طولانی قطعا آسیب جدی به شنوایی‌تان وارد خواهد کرد اما گوش‌دادن به موسیقی با صدای آرام معنی ندارد، نه؟! طبیعی است که اکثر (بخوانید همه) کاربران علاقه دارند موسیقی مورد علاقه‌شان را به بلندترین حالت ممکن گوش بدهند اما چه میزانی از صدا به گوش آسیب نخواهد رساند؟ اگر به‌صورت تجربی توضیح دهیم، وقتی که هدفون روی گوش‌تان قرار دارد و افراد خانواده برای صدا زدن‌تان باید به بلندترین حالت ممکن فریاد بزنند، بدانید که صدای پخش‌شده در هدفون بسیار بلند است و به هیچ‌وجه چنین حجمی پیشنهاد نمی‌شود. گوش‌دادن به موسیقی با صدای بلند خوب است اما حفظ قوه شنیداری تا سن ۸۰ سالگی بسیار لذت بخش‌تر است!

Driver یا درایور

شاید بزرگترین و شاخص‌ترین تفاوت میان هدفون‌ها اندازه و قدرت Drivers یا درایورهای آن‌هاست؛ هدفون‌های On-Ear (روی گوشی) فضای بسیار زیادی برای قرار گرفتن درایور در گوشی‌ها به کمپانی تولیدکننده می‌دهند که این مورد یکی از نقص‌های In-Ear (ایرفون‌ها) است زیرا ایرفون‌ها بسیار کوچک‌تر از آن هستند که بتوان یک درایور بزرگ یا چندین درایور متنوع در آن‌ها قرار داد.

هدفون‌های قوی و بزرگ معمولا از ۴ درایور برای پوشش انواع صداهای با فرکانس بالا و پایین بهره می‌برند حال آنکه ایرفون‌ها اغلب از ۲ درایور استفاده می‌کنند که طبعا صدای ضعیف‌تری تولید خواهند کرد. البته یک نکته دیگر نیز وجود دارد که هدفون‌های روی‌گوشی میزان قابل توجهی از صدای تولید شده را هدر داده و نمی‌توانند آن را به‌صورت متمرکز وارد گوش کنند حال آنکه ایرفون‌ها دقیقا در مجرای گوش قرار‌گرفته و صدا را بسیار کمتر هدر می‌دهند.