شارژ بی سیم این روزها بسیار رایج شده است، از میزهای کافی شاپ گرفته تا داشبورد ماشین و حتی ماوس‌پد، تقریباً همه جا پدهای شارژ را خواهید یافت (البته که در کشور ما با این قیمت‌ها کمتر دیده می‌شود!). ولی اگر شما هم صاحب یک دستگاه سازگار با شارژ بیسیم هستید، تنها کاری که باید انجام دهید این است که یک شارژر بیسیم خریداری کرده و دستگاه خود را در فضای مشخص شده‌ای برای شارژ قرار دهید.
البته همه شارژرهای بیسیم یکسان ساخته نشده و یکسان عمل نمی‌کنند. درست است که خلاص شدن از دست سیم‌های دست و پا گیر بسیار وسوسه کننده است، اما همیشه مشکلاتی نیز وجود دارد.
در این مقاله، به این می‌پردازیم که شارژ بیسیم چیست، چگونه با شارژ سیمی معمولی مقایسه می‌شود، چه تفاوت‌هایی دارد و اصلا ارزش استفاده را دارد یا خیر.
شارژ بی سیم چگونه کار می‌کند؟
شارژ بیسیم بر پایه اصل نسبتاً ساده‌ای که القای الکترومغناطیسی نامیده می‌شود، ساخته شده و به‌طور خلاصه، شامل عبور جریان متناوب (AC) از یک سیم‌پیچی مسی است که میدان مغناطیسی را در مجاورت آن ایجاد می‌کند و اگر سیم‌پیچ دیگری در محدوده وجود داشته باشد، جریان به شی گیرنده القا می‌شود.
در شارژ بیسیم، سیم پیچ اولیه در داخل شارژر قرار می‌گیرد و برق را از منبع دریافت می‌کند. سیم پیچ ثانویه در گوشی هوشمند شماست و جریان القایی را دریافت می‌کند.
و خب به همین دلیل دستگاه‌هایی که از شارژ بیسیم پشتیبانی می‌کنند باید پشتی پلاستیکی یا شیشه‌ای داشته باشند، زیرا فلز باعث ایجاد تداخل در این جریان القایی می‌شود. در طول سال‌ها، چندین شرکت تولیدکننده سعی کرده‌اند با استفاده از دو ماده مختلف، این محدودیت را دور بزنند. به عنوان مثال، پشت پیکسل 5 عمدتاً از فلز ساخته شده بود و در عین حال از شارژ بیسیم پشتیبانی می‌کرد، زیرا مناطق خاصی را تحت پوشش پلاستیک قرار داده بود.
دستگاه‌هایی با قابلیت شارژ بی سیم معمولاً از پشت پلاستیکی یا شیشه‌ای استفاده می‌کنند، زیرا فلز با میدان مغناطیسی تداخل پیدا می‌کند
البته، تکنولوژی شارژ بیسیم در خیلی از لوازم الکترونیکی امروزی دیگر نیز وجود دارد. دستگاه‌ها و شارژرها نیز برای تعیین میزان شارژ و سایر پارامترها باید با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
در گذشته‌های دور، چندین استاندارد کلی برای شارژرهای بیسیم وجود داشت. با این حال، استاندارد Qi، استاندارد توسعه یافته توسط کنسرسیوم برق بیسیم، امروزه به استاندارد این شارژرها تبدیل شده است. اکثر دستگاه‌های شارژ بیسیم از استاندارد Qi پشتیبانی می‌کنند، به جز تعدادی محدود که بعداً در مورد آنها صحبت خواهیم کرد.
Qi یک استاندارد رایج و سودمند است، زیرا به این معنی است که می‌توانید دستگاه‌ها و شارژرهایی را از مارک‌های دیگر خریداری کنید و اطمینان داشته باشید که آنها با یکدیگر نیز کار می‌کنند. در واقع حتی بسیاری از تولیدکنندگان شارژرهای بیسیم اختصاصی برای محصولات خود ندارند.
اکثر دستگاه‌های شارژ بی سیم از استاندارد Qi پشتیبانی می‌کنند، بنابراین تمامی تولید کنند‌گان می‌توانند یکدیگر را پوشش دهند
Qi شامل دستورالعمل‌هایی برای جنبه‌های متعدد فرآیند شارژ بیسیم، مانند ناحیه شارژدهی، محدودیت‌های دما و تشخیص اشیا است. این مورد آخر بسیار مهم است زیرا اگر به طور تصادفی اجسام فلزی مانند سکه‌ها را در یک میدان مغناطیسی رها کنید، باعث تداخل در این فرایند شده‌اید. این استاندارد به جلوگیری از این امر کمک می‌کند (شارژرها تنها زمانی میدان الکترومغناطیسی تولید می‌کنند که دستگاهی مطابق با استاندارد Qi شناسایی شود).
در نهایت، Qi تعداد انگشت شماری از سطوح مختلف قدرت را ارائه می‌دهد که سازندگان می‌توانند بین آنها انتخاب کنند. نسخه فعلی استاندارد حداکثر 15 وات را پیشنهاد می‌دهد. با این حال، دستگاه‌های بسیار زیادی نیز وجود دارند که کوچک‌تر هستند و تنها بین ۷.۵ تا ۱۲ وات قدرت دارند.
همه شارژرهای بیسیم یکسان نیستند!
در حالی که اکثر شارژرها و دستگاهای بیسیم با مشخصات Qi مطابقت دارند، برخی از تولیدکنندگان استانداردهای خود را توسعه داده‌اند. مشابه راه حل‌های اختصاصی شارژ سیمی مانند Oppo’s VOOC و OnePlus Warp Charge اکنون شاهد پروتکل‌هایی هستیم که شارژ بی سیم سریع‌تری را ارائه می‌دهند.
به عنوان مثال، شارژر OnePlus Warp Charge 50 Wireless می‌تواند باتری OnePlus 9 Pro را در کمتر از 40 دقیقه به طور کامل شارژ کند. AirVooc Oppo نیز با ارائه 65 وات به این امر شتاب بیشتری می‌بخشد. در انتهای این طیف نیز، شاهد Pixel 6 هستیم که از یک شارژ بیسیم 23 واتی پشتیبانی می‌کند (البته که این مقدار به مرور زمان بیشتر و بیشتر می‌شود).
یکی از ویژگی‌های مشترک این شارژرهای سفارشی، این است که نیاز به استفاده از یک شارژر بی سیم اختصاصی دارند. برای مثال، Pixel تنها با Pixel Stand شارژ می‌شود.
از طرف دیگر، اکثر شارژرهای بیسیم شخص ثالث به استاندارد Qi پایبند هستند. دستگاه‌های ذکر شده با این استاندارد نیز هرچند که سرعت و وات کمتری را ارائه می‌دهند، ولی مطمئن‌تر و شارژرهای واقعا خوبی هستند.
اگرچه ممکن است شارژر بیسیم MagSafe اپل یک محصول اختصاصی با طراحی متفاوت‌تری به نظر برسد، اما در واقع اینطور نیست. بلکه MagSafe نیز حاوی حلقه‌ای از آهنربا است که توسط یک سیم پیچ معمولی با مشخصات Qi احاطه شده است. تنها کاری که انجام می‌دهد این است که شارژر را راحت‌تر با دستگاه های سازگاری مانند آیفون هماهنگ می‌کند. شارژرهای معتبر MagSafe نیز حدود 15 وات توان شارژ بالقوه را ارائه می‌دهند. درست است که از استاندارد Qi پشتیبانی می‌کنند، ولی اگر آیفون را با یک شارژر معمولی Qi شارژ کنید، تنها 7.5 وات دریافت خواهید کرد؛ همین است که شما را مجاب به استفاده از شارژر اختصاصی اپل می‌کند.
البته که شرکت‌ها به فکر استفاده از شارژ بی سیم در دستگاه‌های کوچک‌تر مانند هدفون‌ها و ساعت‌های بیسیم نیز افتاده‌اند. اکثر دستگاه‌های فشرده با قابلیت شارژ بیسیم، از جمله گلکسی واچ 4 سامسونگ و ایرپاد پرو اپل نیز از استاندارد Qi پشتیبانی می‌کنند.
اپل واچ هم از فناوری شارژ القایی بسیار مشابهی استفاده می‌کند، اما فقط با یک نوع شارژر تایید شده از سوی اپل کار می‌کند. برخی حدس می‌زنند که این می‌تواند یک محدودیت نرم افزاری باشد (البته بعید است که چنین باشد).
آیا شارژ بی سیم بهتر از شارژ سیمی است؟
از نظر راحتی، هیچ بحث واقعی وجود ندارد؛ شارژرهای بیسیم از هر لحاظ برتر هستند. با این حال، هنگامی که به پارامترهایی مانند سرعت، کارایی و گرما نگاه می‌کنید، ورق کاملا برمی‌گردد.
ما قبلاً نیز گفتیم که حداکثر قدرت در استاندارد Qi نهایتا 15 وات است. با این حال، شارژرهای سیمی استاندارد به 33 وات، 65 وات و حتی 160 وات نیز رسیده‌اند. این بدان معناست که شارژ بیسیم بسیار کند است، مگر اینکه از دستگاهی با پروتکل بیسیم اختصاصی استفاده کنید.
شارژ بی سیم از نظر سرعت، کارایی و کنترل گرما، بسیار عقب‌تر از شارژ سیمی است.
در مورد کارایی، تحقیقات نشان داده است که شارژ بی سیم در هنگام شارژ تلفن شما تقریباً 50 درصد انرژی بیشتر از آنچه مورد نیاز تلفن شماست، مصرف می‌کند. شارژ کردن تلفن شما به طور کلی برق بسیار کمی مصرف می‌کند. اگر متعجب هستید که بقیه انرژی به کجا می‌رود، باید بدانید که به شکل گرما از دست رفته و همین باعث گرمای بیش از حد شارژر و یا حتی گوشی شما می‌شود، مشکل بزرگ دیگری که سازندگان باید با آن دست و پنجه نرم کنند.
گرمای بیش از حد در هنگام شارژ بسیار مضر است، زیرا این پتانسیل را دارد که طول عمر باتری گوشی را کاهش دهد. برای این منظور، بسیار مهم است که گوشی‌های هوشمند و شارژرهای بیسیم دارای مکانیسم‌های محافظتی داخلی برای جلوگیری از گرمای بیش از حد باشند. بسیاری از تولیدکنندگان مانند سامسونگ و وان‌پلاس، یک فن خنک کننده به شارژرهای خود اضافه می‌کنند. اگرچه با این کار نیز ممکن است شاهد ایجاد نویز و صدا از شارژر باشیم.
شارژ بی سیم معکوس چیست؟
شارژ بیسیم معکوس یک ویژگی نسبتاً جدید است که بیشتر در گوشی‌های هوشمند رده بالا و پرچمدار مانند پیکسل گوگل و سری گلکسی اس سامسونگ ارائه می‌شود. اصل القای الکترومغناطیسی همچنان پا برجاست، با این تفاوت که سیم پیچ اولیه‌ای که در شارژرهای بیسیم شاهدش بودیم، به خود گوشی انتقال می‌یابد!
به عبارت ساده‌تر، تلفن از انرژی باتری خود برای تولید میدان مغناطیسی استفاده می‌کند. سپس، شروع به شارژ دستگاهایی می‌کند که شناسایی کرده است.
شارژ بی سیم معکوس به شما امکان می‌دهد دستگاه‌های کمکی مانند هدفون، ساعت و حتی تلفن‌های دیگر را به کمک گوشی تلفن همراه خود شارژ کنید.
به خاطر داشته باشید که همان نکات منفی در اینجا نیز صدق می‌کند. شارژ بی سیم معکوس کاملاً ناکارآمد است، شما مقدار قابل توجهی از باتری گوشی هوشمند خود را برای شارژ کردن ساعت یا هدفون خالی می‌کنید و به عمر باتری نیز صدمه‌ای جدی وارد می‌کنید. در واقع، بسیاری از تولیدکنندگان پیشنهاد می‌کنند تنها در زمانی که گوشی هوشمند به برق وصل است از این ویژگی استفاده کنید. این اساساً نیاز به حمل یک پد شارژ جداگانه برای دستگاه‌های کوچک‌تر شما را از بین می‌برد.
به طور مشابه، در حالی که از نظر فنی امکان شارژ گوشی هوشمند با شارژ بیسیم معکوس وجود دارد، راندمان پایین و داغ شدن بیش از حد، آن را تنها برای مواقع اضطراری مفید می‌کند. نکته دیگری که باید در نظر گرفت این است که سرعت شارژ معکوس اغلب کاملاً محدود است.
