کشورهای غربی اخیرا تحریم‌های شدیدی را علیه روسیه اعمال کرده‌اند. همچنین تعداد زیادی از شرکت‌های بزرگ جهان فعالیت خود در این کشور را متوقف نموده یا حتی از روسیه خارج شده‌اند. تقریبا تمامی کشورهای اروپایی حریم هوایی خود را به روی خطوط هوایی روسیه مسدود کرده‌اند؛ اما روسیه هنوز از تجاوز به خاک اوکراین عقب‌نشینی نکرده است.
از سوی دیگر کرملین نیز به نوبه خود دست به‌کار شده و تحریم‌هایی را علیه شرکت‌ها و کشورهای غربی اعمال نموده است. در واقع تصمیمات دولتمردان روسی با توجه به شرایط حادی که این کشور در آن قرار گرفته است؛ کاملا منطقی به‌نظر می‌رسد. بنابراین مقامات کرملین برای حفظ مشاغل و ادامه فعالیت دولت به هر تلاشی دست خواهند زد. به‌‌عنوان مثال دولت روسیه احتمالا محصولات تولیدی شرکت‌هایی که قصد خروج از خاک این کشور را دارند؛ به سرقت خواهد برد. به عبارت دیگر بر اساس آخرین شایعات مطرح شده، روسیه سرقت نرم‌افزار و استفاده غیرقانونی از برخی برنامه‌ها را مجاز اعلام خواهد کرد. بدین‌ترتیب تمامی افراد به‌صورت آزادانه می‌توانند از نرم‌افزارهای کرک شده استفاده کنند.
سارقان نرم‌افزار در روسیه از این پس مورد مجازات قرار نخواهند گرفت
قوانین روسیه پیش‌تر نیز مجوز استفاده از مالکیت معنوی تمامی شرکت‌ها در مواقع اضطراری را صادر کرده بود؛ موضوعی که البته چندان تعجب‌آور به‌نظر نمی‌رسد. کرملین مایل است تا اعلام کند که این قانون به منظور دفاع از منافع دولت و تضمین امنیت آن به مرحله اجرا گذاشته می‌شود. البته روسیه دریافت مجوز از مالک پتنت را ضروری نمی‌داند.
اگرچه این قانون جنجالی هنوز از سوی دولت روسیه به مرحله اجرا نرسیده است؛ اما وبسایت Kommersant اعلام کرده که این تصمیم به‌زودی عملیاتی خواهد شد. اجرایی شدن این تصمیم موجب افزایش اختلافات میان غرب و روسیه شده و تنش سایبری میان 2 طرف را تشدید خواهد کرد. کارشناسان معتقدند که این موضوع موجب این شکافی ضخیم‌تر از دیوار برلین میان طرفین مناقشه خواهد شد.
کایل میچل؛ وکیل باتجربه در حوزه فناوری ادعا می‌کند که طرح کرملین شامل “مکانیسم صدور مجوز اجباری برای نرم‌افزار، پایگاه‌های اطلاعاتی و فناوری برای ریزمدارات یکپارچه” است. روسیه قصد دارد تا این طرح را برای شرکت‌های تابعه کشورهای تحریم‌کننده خود اجرا نماید. اگرچه در این گزارش به هیچ نامی اشاره نشده است؛ اما به‌نظر می‌رسد که کلیه شرکت‌های بزرگ حوزه فناوری مشمول قانون جدید خواهند شد.
بر این اساس مایکروسافت نخستین شرکتی است که نام آن در ذهن تداعی می‌شود. این شرکت آمریکایی اخیرا فروش محصولات و خدمات جدید خود در روسیه را به حالت تعلیق در آورده است. همچنین نام شرکت‌هایی نظیر اپل، سامسونگ، گوگل و سایر برندها نیز در این فهرست به چشم خواهد خورد.
اجرای این قانون چگونه بر فعالیت شرکت‌های چینی تاثیرگذار خواهد بود؟
توقیف دارایی‌های معنوی شرکت‌های غربی به بقای کشور کمک می‌کند. از سوی دیگر شرکت‌های چینی مشمول این قانون بحث برانگیز نخواهند بود. روسیه به فناوری‌های پیشرفته وارداتی از غرب وابسته نبوده و به تکنولوژی‌های چینی تکیه خواهد کرد. این سناریو نه‌تنها در صنعت گوشی‌های هوشمند بلکه در حوزه خودرو نیز عملی می‌شود. اما در حال حاضر تمامی کسب‌وکارها در روسیه مختل شده است. در واقع همه چیز از تدارکات گرفته تا امور مالی در پیچیده‌‌ترین وضعیت ممکن قرار دارند.
از سوی دیگر چین اخیرا انتقادات خود از سیاست‌های ایالات‌متحده را افزایش داده است؛ اما حزب حاکم کومونیست در این کشور برای تضعیف سهم پرسود خود از تجارت جهانی هیچ برنامه‌ای ندارد.
بر اساس اعلام نشریه وال استریت ژورنال، تحلیل‌گران موسسه Gavekal Dragonomics طی یک گزارش تحقیقاتی اعلام کردند: “ضررهای ناشی از نقض تحریم‌ها برای شرکت‌های چینی بسیار بیش‌تر از منافع آن است. روسیه برای بسیاری از شرکت‌های چینی به منزله یک بازار کوچک جهت کسب‌وکار است و ریسک قطع ارتباط با بازارهای توسعه‌یافته یا تحریم شدن موجب می‌شود تا تجارت با روسیه چندان منطقی به‌نظر نرسد.”
روسیه از مدت‌ها قبل از نرم‌افزارهای کرک شده استفاده می‌کند
کارشناسان آشنا با فعالیت‌های روسیه اذعان می‌کنند که سرقت نرم‌افزار در این کشور پدیده جدیدی محسوب نمی‌شود. در سال 2019 یک شرکت روسی توزیع‌کننده نرم‌افزار با نام ESET Software پس از اجرای یک نظرسنجی اعلام کرد که 91 درصد مردم روسیه استفاده از محتوای غیرقانونی را ترجیح می‌دهند. همچنین 20 درصد افراد شرکت‌کننده در نظرسنجی اعلام کردند که از نرم‌افزارهای کرک شده استفاده می‌کنند. دلیل این اقدام آنها، قیمت‌گذاری بالای فناوری و نرم‌افزارهای غربی است (حداقل 75 درصد افراد شرکت‌کننده در نظرسنجی چنین عقیده‌ای دارند). البته این رویکرد دارای قدمتی طولانی است. به گفته کایل میچل، ISPهای روسی در یک دهه قبل نیز دارای شبکه‌های اختصاصی اشتراک‌گذاری فایل بودند.
روسیه هرگز به حقوق مالکیت معنوی توجه نکرده است. این پدیده مشخصا در رابطه با شرکت‌های تحت مالکیت سایر کشورها صادق بوده است. ایگور اسلابیخ؛ تحلیل‌گر موسسه Modern Russia مستقر در ایالات‌متحده ضمن یادداشتی اعلام کرد: “بارزترین مثال برای اثبات این ادعا، کارتون Winnie-the-Pooh است.زمانی که اتحاد جماهیر شوروی، کارتون Winnie-the-Pooh را در سال 1969 تولید کرد؛ این‌کار بدون کسب اجازه از سوی مالک معنوی اثر انجام شد. این اقدام در حالی صورت گرفت که قانون مدنی جمهوری سوسیالیستی فدرال شوروی نیز چنین عملی را ممنوع اعلام کرده بود. در گذشته‌های دور نیز چاپخانه‌های فعال در ایالات‌متحده به‌صورت آزادانه از کتاب‌های انگلیسی‌زبان کپی‌برداری می‌کردند. جامعه روسیه به‌طور ضمنی و جمعی به این نتیجه رسیده که در حال حاضر مزایای استفاده انبوه از نرم‌افزارهای غیرقانونی خارجی در مقایسه با خسارات ناشی از عدم رعایت برنامه‌های تجاری برای تولید داخلی به‌مراتب بیش‌تر خواهد بود.”
در حال حاضر کرک کردن برنامه‌ها کار چندان آسانی نیست؛ زیرا اکثر نرم‌افزارها صرفا از طریق یک برنامه تحت وب قابل دسترس هستند. بعلاوه بسیاری از برنامه‌های سنتی کماکان به منظور بررسی وضعیت اشتراک به سرورهای احراز هویت متکی هستند. با این‌حال چنان‌چه وبسایت Roskomnadzor فهرستی از شماره سریال‌های تولید شده یا به سرقت رفته را منتشر کند؛ در این‌صورت تمامی کاربران می‌توانند از نرم‌افزارهای کرک شده استفاده کنند.
