بالاخره بعد از مدت‌ها انتظار و کشمکش‌های فراوان، با انتصاب وزیر جدید ارتباطات و فناوری اطلاعات، محمدجواد آذری جهرمی، شرکت‌های تامین‌کننده اینترنت یا همان ISP، تعرفه‌های اینترنت نامحدود خود را اعلام کردند. در گذشته آذری جهرمی نرخ جدید اینترنت غیر حجمی را برای مخابرات اعلام کرده بود که البته در آن خبری از میزان حجم مورد استفاده برای این سرویس‌ها نبود.

شاید شما هم تعجب کنید، ولی درحالی‌که سرویس‌های جدید غیر حجمی هستند ولی حجم مجاز قابل استفاده برای شما مشخص شده است! به عبارتی دیگر شما تنها قادر به مصرف حجم خاصی با عنوان “مصرف منصفانه” بوده که بعد از تمام شدن این حجم، ارتباط شما قطع نخواهد شد ولی اتصال شما با حداقل سرعت پایه یعنی 128 کیلوبیت باقی می‌ماند. البته گزینه‌های دیگری نیز برای کاربر درنظر گرفته شده که شامل خرید حجم و تمدید سرویس (خرید سرویس) می‌شود که البته به نظر ما هر دوی آن‌ها به منظور پاک کردن صورت مسئله مطرح شده است!

به‌تازگی ISPها تعرفه‌های خود را منتشر کرده‌اند که در آن‌ها سرعت و همچنین میزان حجم منصفانه مشخص شده است. در این مطلب نگاهی به تعرفه‌های اینترنت نامحدود می‌اندازیم و در آخر نیز نکاتی را بیان می‌کنیم، پس با آی‌تی‌رسان همراه باشید.

مخابرات

مسلما برنده این بازی مخابرات خواهد بود چراکه بالاخره توانست سرویس‌های غیر حجمی خود را کاملا حذف کند! دیگر شرکت‌های مطرح در این حوزه همانند شاتل و آسیاتک در گذشته اگرچه سرویس‌های حجمی را برای کاربران خود درنظر گرفته بودند ولی در ساعاتی از شبانه‌روز (معمولا 2 تا 6 بامداد) دانلود رایگان را در اختیار آن‌ها قرار می‌داند که البته سرعتی پایین‌تر از حالت عادی داشتند ولی به هرحال بهتر از هیچی بود!

مخابرات در ابتدا به ارایه سرویس‌های غیر حجمی یا نامحدود مشغول بود، درحالی‌که این سرویس‌ها سرعت پایینی داشتند ولی در عوض، امکان دانلود و بازی‌های آنلاین را برای خریدار به ارمغان می‌آورد که ظاهرا دیگری از خبری از آن نخواهد بود. در زیر نگاهی خواهیم داشت به تعرفه‌های مخابرات:

عبارت FUP در جداول بالا به معنای Fair Usage Policy یا همان مصرف منصفانه ماهانه بوده که البته ترکیبی از مصرف داخلی و بین‌المللی است. شما با پرداخت 80 هزار تومان در ماه، 350 گیگابایت حجم با سرعت 16 مگابیت در ثانیه دریافت می‌کنید که این حجم مربوط به اینترنت داخلی می‌شود. بنابراین در صورت مصرف بین‌المللی (همانند دانلود‌های معمول بسیاری از کاربران) این حجم نصف و به 175 گیگابایت می‌رسد.

در اطلاعات مربوط به مخابرات دو عبارت پس پرداخت و پیش پرداخت ذکر شده که به معنای:

• شیوه پس پرداخت (Post Paid) که مشترک هزینه سرویس را بر روی قبض تلفن خود پرداخت می‌نماید.
• شیوه پیش پرداخت (Pre Paid) که مشترک هنگام ثبت نام سرویس، هزینه خدمات را پرداخت می‌نماید.

های‌وب

های‌وب که اخیرا موفق به خرید شرکت پارس‌آنلاین شده، به‌عنوان یکی از رقیبان جدی مخابرات شناخته می‌شود. های‌وب یکی از اولین شرکت‌هایی بود که تعرفه‌های خود را اعلام کرد که از نظر سرعت و قیمت تفاوتی با مخابرات ندارد ولی حجمی که در اختیار کاربر قرار می‌دهد، کمتر است.

در تعرفه‌های های‌وب، شاهد سرویسی با سرعت 16 مگابیت بر ثانیه هستیم که با قیمت 80 هزار تومان ارائه می‌شود که البته حجم مصرفی آن برای اینترنت بین‌المللی برابر با 120 گیگابایت بوده که از مخابرات 55 گیگابایت کمتر است. در این سرویس حجم اینترنت داخلی برابر با 240 گیگابایت بوده که تفاوت فاحشی با 350 گیگابایت مخابرات دارد.

در صورتی‌که سرویس با سرعت 16 مگابیت بر ثانیه را برای سه ماه خریداری کنید، حجم بین‌المللی شما برای هر ماه به 160 گیگابایت افزایش می‌یابد که باز هم از مخابرات کم‌تر است.

آسیاتک

در گذشته این احتمال وجود داشت که سرنوشتی مشابه پارس‌آنلاین نصیب آسیاتک شود ولی چنین اتفاقی رخ نداد و های‌وب نتوانست آن را خریداری کند. آسیاتک برای مدت‌ها به عنوان سرویس‌دهنده برتر اینترنت در کشور شناخته می‌شد و حال خواهان رقابت با دیگر شرکت‌ها به خصوص مخابرات است.

همان‌طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، آسیاتک نیز در ازای پرداخت 80 هزار تومان، سرویس با سرعت 16 مگابیت بر ثانیه را در اختیار شما قرار می‌دهد که حجم مصرفی آن برابر با 300 گیگابایت است که در صورت مصرف بین‌المللی این حجم به 150 گیگابایت کاهش پیدا می‌کند. یکی از نکات جالب در رابطه با سرویس‌های آسیاتک، عدم تغییر حجم در سرویس‌های 1 ماهه و 3 ماهه است، ویژگی که در های‌وب شاهد تغییر آن هستیم.

شاتل

شرکت شاتل دیگر ISP محبوب در کشور بوده که همواره سرویس‌های خوبی را برای کاربران کشورمان درنظر گرفته است. این شرکت به علت رقابت، اخیرا مجبور به تغییر تعرفه‌های خود شد. در گذشته نه‌چندان دور این شرکت تعرفه‌های خود را اعلام نمود که با انتشار تعرفه شرکت‌های رقیب، مربوط به تغییر آن‌ها شد.

شاتل نیز سرویس 16 مگابیتی خود را با قیمت 80 هزار تومان در اختیار کاربر قرار می‌دهد که حجم آن برابر با 320 گیگابایت در صورت مصرف داخلی است. همانند دیگر ISPها، در صورت مصرف اینترنت بین‌الملل، این حجم به نصف کاهش می‌یابد.

مشکلات موجود در این طرح

بعد از پرداختن به تعرفه ISPهای مختلف، در این قسمت قصد داریم به بررسی و بیان مشکلات این سرویس‌ها بپردازیم.

• در این سرویس‌ها خبری از اینترنت نامحدود نبوده و همه آن‌ها محدود یا همان حجمی محسوب می‌شوند، البته اگر سرعت 128 کیلوبیت برای کاربر مناسب باشد، سرویس‌های جدید را می‌توان عالی دانست!
• یکی از مواردی که در رابطه با این سرویس‌ها عجیب است، پرداخت هزینه اضافه برای سرعت‌ است. برای مثال شاید شخصی سرعت 4 مگابیت برایش کافی باشد ولی به حجم بالایی نیاز داشته باشد که در این‌صورت، تنها قادر به خرید حجم اضافه خواهد بود که صرفه اقتصادی ندارد. بنابراین شما مجبور هستید با پرداخت 80 هزار تومان، سرویس 16 مگابیتی با میانگین حجم 300 گیگابایت را خریداری کنید، یعنی نمی‌توانید با چنین مبلغی سرویس 4 مگابیتی با حجم 300 گیگابایت را خریداری کنید!
• در این سرویس‌ها توجهی به افراد کم‌مصرف ولی نیازمند به سرعت بالا نیز نشده، یعنی شاید فردی نیاز به سرعت 8 مگابیت و حجم کمی داشته باشد، در این‌صورت نیز گزینه‌ای در برابر او قرار ندارد!
• در گذشته شاهد ارائه سرویس‌هایی با سرعت اسمی 1 مگابیت و سرعت دانلود تقریبی 130 کیلوبایت توسط مخابرات بودیم که واقعا نامحدود محسوب می‌شد، متاسفانه دیگر خبری از آن نخواهد بود.
• ISPهای مختلف معمولا در سرویس‌های خود دانلود نامحدود شبانه برای کاربر درنظر می‌گرفتند که برای مثال اگر نیاز به دانلود برنامه یا فایلی داشتید، می‌توانستید بدون هیچ‌گونه دغدغه‌ای آن را در طی چند شبانه‌روز با سرعت قابل‌قبولی دانلود کنید که البته دیگر چنین کاری امکان‌پذیر نیست.
• یکی از مواردی که هنوز جای سوال برای ما باقی می‌گذارد، مصرف داخلی و بین‌المللی است. آیا مصرف به دامین سایت موردنظر مربوط می‌شود و یا سرور آن؟ اگر مربوط به سرور باشد که باید مصرف داخلی را کاملا بیهوده در نظر گرفت. علاوه‌بر سایت‌ها، سرور شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های محبوب در کشور همانند اینستاگرام و تلگرام نیز در خارج از ایران واقع شده‌اند که مصرف داخلی برای آن‌ها بی‌معنی خواهد بود!
• انعطاف‌پذیری در این سرویس‌ها وجود ندارد، یعنی تمامی شرکت‌ها ملزم به رعایت موارد از پیش تعیین شده هستند که این امر خود رقابت را از بین می‌برد که در نهایت به ضرر مصرف‌کننده است. البته حجم تمامی ISPها از مخابرات کمتر بوده که باعث تعجب است!
• در گذشته شما می‌توانستید چنین حجم‌های منصفانه‌ای را با هزینه‌های کمتری خریداری کنید، بنابراین خرید سرویس‌های جدید برای مصرف‌کننده هیچ توجیه عقلانی ندارد.
• امیدواریم با گران شدن سرویس‌های غیر حجمی! اپراتورهای سیار همانند همراه اول و ایرانسل به دنبال افزایش قیمت سرویس‌های خود نباشند. چرا که این مسئله در کشور ما کاملا ملموس است و می‌توان نمونه آن را در صنایع خودروسازی مشاهده کرد.