آخرین خبر‌ها حاکی از آن است که هیولای استراتولانچ (Stratolaunch) در سال 2019 آسمان را فتح خواهد کرد. در ماه دسامبر 2017 تست تاکسی انجام شد و بقیه مراحل آزمایشی نیز در حال انجام است و تا سال دیگر شاهد اولین پرواز خواهیم بود و در سال 2020 به طور رسمی به کار گرفته خواهد شد. پس هنوز کمی فرصت داریم تا پیش از پرواز، همراه با آی‌تی‌رسان بیشتر با این هیولای تازه متولد شده آشنا شویم.
شاید ایده ساخت آن با یک سوال ساده آغاز شده است، اما چه کسی چنین سوالی به ذهنش خطور کرده است؟ در سال‌های اخیر مشهور‌ترین کارآفرینان دنیا تنها به فکر ثروت‌اندوزی و افزودن بر تعداد کارخانه‌های خود نبوده‌اند بلکه با خرج میلیارد‌ها دلار، سعی در به واقعیت تبدیل کردن ایده‌ها و برآورده کردن آرزو‌ها داشته‌اند. در این راه بسیاری از مرز‌های دانش را درهم شکسته و گام‌های شگفت‌انگیزی برای پیشرفت علم برداشته‌اند. نکته مهمی که متاسفانه اغلب کارآفرینان در ایران، با آن غریبه‌اند.
سال 2011 پل آلن (Paul Allen)، یکی از مدیران سابق مایکروسافت به همراه برت روتان (Burt Rutan) رئیس شرکت سکیلد کامپوزیتس و برنده جایزه ایکس انصاری، آغاز پروژه 300 میلیون دلاری هواپیمای غول‌پیکر استراتولانچ را در پایگاه هوایی و فضایی موهاوی ایالت کالیفرنیا آمریکا به همراه یک تیم چهل نفره از متخصصان رشته‌های مختلف، اعلام نمود.
در سال 2012 کار ساخت آشیانه حدود یک هکتاری این هیولا در پایگاه موهاوی به پایان رسید. در سال 2013 نیز موشک ماهواره‌بر پگاسوس به عنوان محموله این هواپیما انتخاب و معرفی شد. در سال 2014 نیز سوخت جامد به عنوان تامین‌کننده انرژی مورد نیاز نیروی محرکه انتخاب شد و گزینه سوخت مایع کنار گذاشته شد. در سال 2016، جمعیت تیم کاری به بیش از 300 نفر رسیده بود.
در سال 2017 اعلام شد که تاکنون صد‌ها میلیون دلار هزینه صرف این پروژه شده است که بسیار بیشتر از پیش‌بینی 300 میلیون دلار اولیه بود. تست‌های سوخت، تست موتور‌ها، تست کنترل سطوح، تست سیستم پنوماتیکی، تست سیستم ضد حریق، تست فرمان‌پذیری، ترمز‌ها، تله‌متری و تست تاکسی با سرعت پایین 46 کیلومتر بر ساعت توسط هر شش موتور توربوفن نیز با موفقیت به پایان رسید.
هدف پروژه، ساخت بزرگترین هواپیمای دنیا از لحاظ طول بال است، که همچنین عنوان بزرگترین هواپیمای تمام کامپوزیتی دنیا را نیز از آن خود خواهد کرد به منظور انتقال موشک‌های پرتاب ماهواره به مدار استراتوسفر زمین. نام استراتولانچ نیز از ترکیب دو کلمه استراتوسفر و لانچر گرفته شده که به معنای پرتاب‌گر به مدار استراتوسفر است.
ایده استفاده از هواپیما برای حمل موشک‌های پرتاب ماهواره به مدار‌های بالا‌تر، چندان تازه نیست و به اواخر دهه 1940 برمی‌گردد. در گذشته و طی چند سال اخیر موارد مشابهی با استفاده از برخی هواپیما‌های غول‌پیکر انجام شده است. اما برای اولین بار قرار است چنین هیولایی ساخته شود تا بتوان به طور همزمان در یک ماموریت، چند موشک پرتاب ماهواره را با خود حمل نماید.
هواپیمای استراتولانچ با طرح جالب خود آنقدر بزرگ است که به راحتی می‌تواند سه موشک ماهواره‌بر پگاسوس ایکس‌ال (Pegasus XL) را با خود از زمین بلند نماید. برای این منظور هواپیما به صورت دو قلو طراحی شده است، به طوری که در نگاه اول به نظر دو هواپیما می‌آید. موشک‌ها در بین این دو قسمت متصل می‌شوند. خدمه پروازی نیز در قسمت سمت راست سوار شده و هدایت هواپیما را بر عهده خواهند داشت. کابین هدایت پرواز نیز دارای سه خدمه شامل خلبان، کمک خلبان و مهندس پرواز است. در قسمت سمت چپ نیز سیستم‌های اطلاعات پرواز جای داده می‌شوند.
موشک‌ها، بعد از رسیدن به مدار استراتوسفر از بدنه جدا شده و با روشن شدن موتور‌های خود به مسیر ادامه خواهند داد. این ایده سبب صرفه‌جویی در مصرف سوخت بسیار با‌ارزش موشک شده و فرایند غلبه بر جاذبه زمین را بسیار ساده‌تر می‌کند. هواپیما نیز بعد از انجام ماموریت به آشیانه خود باز خواهد گشت. در حقیقت این پروژه سبب کاهش چند میلیارد دلاری در هزینه‌های پرتاب موشک‌های ماهواره‌بر به مدار‌های پایینی خواهد شد.
اندازه استراتولانچ حقیقتا بسیار بزرگ است. اگر بخواهید آن را در یک زمین فوتبال پارک کنید باز هم جا کم خواهید آورد. زیرا فاصله بین دو بال آن بیش از 117 متر و طول آن بیش از 72 متر است (مقایسه کنید با استادیوم آزادی که ابعاد زمین 110 در 75 متر است). ارتفاع هواپیما در قسمت دم نیز بیش از 15 متر خواهد بود. وزن کل بارگیری به همراه سوخت کامل، حدود 590000 کیلوگرم و وزن محموله قابل حمل به تنهایی بیش از 230000 کیلوگرم تخمین زده می‌شود.
برای برخاستن چنین هیولایی به یک باند به طول حداقل 3700 متر نیاز است که با توجه به طول باند پایگاه موهاوی که بیش از 3800 متر است مشکلی برای شتاب‌گیری وجود ندارد. همچنین شش موتور PW4056 ساخت Pratt & Whitney که پیش از این در هواپیمای بوئینگ 747 نیز به کار گرفته شده بود، وظیفه بلند‌کردن هیولای استراتوسفر را بر عهده گرفته‌اند.
حداکثر دامنه پرواز عملیاتی نیز بیش از 3700 کیلومتر اعلام شده است. در هر قسمت از هواپیمای استراتولانچ 12 عدد چرخ در قسمت عقب و دو عدد در قسمت جلو کار گذاشته شده است که مجموعا در هر دو قسمت 28 چرخ دیده می‌شود. حداکثر سرعت نیز بیش از 850 کیلومتر بر ساعت خواهد بود.
و آری اینچنین است دوستان، تا سال آینده رویای کودکی پل آلن بعد از نیم قرن، تبدیل به واقعیت خواهد شد. او در این‌باره نوشته است : ” زمانی که فضانورد روسی یوری گاگارین، بدل به اولین انسانی شد که به فضا رفت، من کلاس دوم دبستان بودم. شب پرتاب او، 12 آپریل 1961، من به حیاط منزل‌مان رفتم و با نگاه به آسمان سعی کردم کپسول فضایی او را در میان ستارگان بالای سرم، بیابم. من نیز آن شب مانند میلیون‌ها نفر دیگر، غرق در افکار و اکتشافات فضایی خودم شدم.”
اوه چقدر بزرگه
اوه واسه خودش یه پا استادیوم ازادیه که از بس بزرگه
اوه چه غولیه .ایول خیلی باحاله