قهوه یا خواب نیم‌روزی؛ کدامیک در مبارزه با خواب‌آلودگی موفق‌تر عمل می‌کنند؟

هنگامی‌که شما در حال مبارزه با خواب‌آلودگی و در نتیجه بیدار ماندن هستید، مصرف مقداری قهوه و یا یک چرت کوتاه می‌تواند قوای شما را تجدید کرده و از این طریق می‌توانید با خیال راحت به انجام کارهای روزانه خود بپردازید.

نتایج مطالعات نشان می‌دهد که ترکیب این دو گزینه اثر بهتری را نسبت به استفاده هریک از آن‌ها به‌تنهایی ارایه می‌دهد. در سال 1997، محققان سه گروه از افراد را در یک شبیه‌ساز رانندگی قرار دادند. یک گروه قبل از انجام آزمایش، 200 میلی‌گرم کافئین مصرف کردند، در حالی‌که گروه دیگر همان میزان کافئین را مصرف کرده و علاوه‌بر آن از 15 دقیقه خواب نیم‌روزی نیز بهره بردند. اما گروه سوم از کافئین استفاده نکردند و خواب نیم‌روزی نیز نداشتند.

در حالی‌که گروه اول نسبت به گروه سوم، به میزان 9 درصد کمتر حوادث رانندگی را تجربه کردند، اما گروه دوم که از مقداری کافئین به‌همراه خواب‌ نیم‌روزی کمک گرفته بودند به میزان 34 درصد کمتر درگیر حوادث رانندگی شدند.

این نتایج در سال 2003 و در هنگامی‌که محققان دانشگاه هیروشیما روش‌های مختلفی را برای کمک به افراد آزمایش کردند، تقویت شدند. نتایج این مطالعه نشان داد مصرف 200 میلی‌گرم کافئین به‌همراه بهره‌گیری از یک خواب نیم‌روزی 20 دقیقه‌ای برای مبارزه با خواب‌آلودگی، می‌تواند نسبت به سایر روش‌های متداول مانند قرار گرفتن در معرض نور، استراحت کوتاه‌مدت و یا حتی یک چرت کوتاه، نتایج بهتری را برای تقویت میزان تمرکز افراد به همراه داشته باشد.

با این حال ممکن است به نظر برسد که استفاده از مشتقات قهوه و کم کردن خواب نیم‌روزی نیز برای شما مفید باشد. اما سوال اینجاست که آیا مصرف کافئین به تنهایی نمی‌تواند مانع از خواب‌آلودگی افراد شود؟ یا اگر فرد تنها از خواب نیم‌روزی برای کمک به تمرکز بیشتر خود بهره ببرد اثرات حیرت‌انگیز مصرف قهوه نفی می‌شود؟

باید بدانید که خواب نیم‌روزی و کافئین فقط در صورت زمان‌بندی درست فرد می‌توانند مانند یک جفت کامل و مکمل یکدیگر عمل کرده و در نتیجه اثرات شگفت‌انگیزی‌ را به همراه داشته باشند. کافی است برای حداکثر استفاده از این دو فاکتور قهوه خود را بلافاصله قبل از چرت زدن مصرف کنید و خواب نیم‌روزی خود را به حداکثر 20 دقیقه محدود کنید.

برای درک این‌که چرا این ترکیب کار می‌کند، جالب است که بدانید خواب و کافئین چگونه بر بدن تاثیر می‌گذارند؛ وقتی بیدار می‌شوید، یک ماده شیمیایی به نام آدنوزین در مغز تجمع می‌یابد. این ماده نه تنها سلول‌های عصبی را در مغز شما متوقف می‌کند، بلکه با انتشار سیگنال بدن شما را به خواب می‌برد. وقتی شما خواب هستید، مغز شما به‌طور طبیعی آدنوزین را حذف می‌کند و به شما اجازه می‌دهد تا به‌صورت هشیار بیدار شده و خستگی خود را برطرف کنید.

کافئین تأثیر مشابهی بر مغز دارد؛ این ماده شگفت‌انگیز به گیرنده‌های آدنوزین متصل می‌شود و به پاک کردن مواد شیمیایی ناشی از خواب کمک می‌کند. کافئین همچنین فعالیت سلول‌های عصبی که موجب افزایش سطح قند خون و میزان ضربان قلب می‌شوند را افزایش می‌دهد، بنابراین شما آماده حرکت می‌شوید. حال اگر قهوه را درست قبل از خواب خود بخورید، به‌مدت 20 دقیقه می‌توانید به‌راحتی چشم‌های خود را ببندید تا کافئین با گیرنده‌های مغزتان ارتباط برقرار کرده و کار جادویی خود را شروع کند.