صنعت موبایل در یکی دو سال اخیر به سمتی رفته که داشتن نشان هوش مصنوعی (AI or Artificial Intelligence) به منظور حفظ بهترین‌ها و داشتن عملکردی بی‌نقص برای تمام اسمارت‌فون‌ها ضروری محسوب می‌شود. مهم‌ترین جایی که این فناوری را می‌توان یافت، پردازنده دستگاه است که در گوشی‌های موبایل از آن با نام‌هایی نظیر چیپست یا تراشه نیز یاد می‌شود. در این مقاله قصد داریم شما را با چیپ‌های کنونی و آینده که از این قابلیت بهره‌مند هستند، آشنا کنیم. پس تا پایان همراه آی‌تی‌رسان باشید.
به‌کارگیری از فناوری هوش مصنوعی (البته به صورت پیشرفته و اختصاصی) در پردازنده‌های موبایل از سال گذشته آغاز شد و امسال نیز ادامه یافت. ما در این مقاله چیپست‌های مورد نظرمان را در سه گروه دسته‌بندی کردیم: چیپست‌های سال گذشته، چیپست‌های امسال و چیپ‌هایی که در آینده از این فناوری بهره‌مند خواهند بود.
«چیپست‌های کنونی»
های‌سیلیکون کایرین 980 (HiSilicon Kirin 980)
شرکت های‌سیلیکون یکی از زیرمجموعه‌های کمپانی بزرگ هواوی بوده که اولین پردازنده موبایلی تولید شده با معماری 7 نانومتری در دنیا را چندی پیش در نمایشگاه IFA 2018 در شهر برلین آلمان معرفی کرد. این تراشه دارای دو هسته پردازش عصبی (NPU or Neural Processing Unit) است. این سیستم یادگیری ماشینی توانایی آنالیز 4,500 تصویر بر دقیقه را داشته و می‌تواند به طرز شگفت‌انگیزی به تشخیص سوژه و صحنه در دوربین دستگاه‌های دارای این چیپست در هر دو حالت عکس‌برداری و فیلم‌برداری کمک کند.
در حال حاضر گوشی‌های هواوی میت 20، هواوی میت 20 پرو، هواوی میت 20 ایکس و هواوی میت 20 آر اِس پورش دیزاین از این چیپست سود می‌برند و انتظار داریم که شاهد به‌کارگیری از آن در گوشی‌های سری هواوی P30 نیز باشیم. از دیگر مشخصات این تراشه می‌توان به هشت هسته پردازشی اصلی (دو هسته از نوع کورتکس A76 با حداکثر فرکانس 2.6 گیگاهرتز، دو هسته دیگر از نوع کورتکس A76 با حداکثر فرکانس 1.92 گیگاهرتز و چهار هسته کورتکس A55 با حداکثر فرکانس 1.8 گیگاهرتز) و پردازنده گرافیکی 10 هسته‌ای به نام Mali G76 MP10 اشاره کرد.
اپل A12 بایونیک (Apple A12 Bionic)
عادت کردیم مدل‌های جدید گوشی‌های آی‌فون اپل را هر ساله با پردازنده‌ای جدید ببینیم. امسال نیز چنین سنتی برپا بوده و سه گوشی آی‌فون Xs، آی‌فون Xs مکس و آی‌فون Xr از تراشه جدید اپل A12 بایونیک با نسل دوم از موتور عصبی اپل بهره‌مند شده‌اند. تراشه جدید اپل A12 بایونیک از هشت هسته برای انجام پردازش‌های عصبی بهره برده و به لطف این تعداد هسته، قادر است که رقم باورنکردنی 5 تریلیون پردازش را در هر ثانیه به انجام برساند. کمپانی اپل از فناوری هوش مصنوعی نه تنها در بخش دوربین، بلکه برای عملکرد هر چه بهتر سیستم تشخیص چهره فیس آی‌دی و وظایف مبتنی بر واقعیت افزوده (AR or Augmented Reality) نیز استفاده کرده است. از دیگر مشخصات این چیپست می‌توان به معماری 7 نانومتری، پردازنده اصلی شش هسته‌ای (چهار هسته کم‌مصرف با نام Tempest و دو هسته قدرتمند به نام Vortex با حداکثر فرکانس 2.49 گیگاهرتز) و پردازنده گرافیکی اختصاصی اپل با چهار هسته پردازشی اشاره کرد.
«چیپست‌های سابق»
های‌سیلیکون کایرین 970 (HiSilicon Kirin 970)
چیپست کایرین 970 را باید پیشگام تمام پردازنده‌های موبایلی در زمینه به‌کارگیری از فناوری هوش مصنوعی دانست. سال گذشته بود که هواوی برای اولین بار از موتورهای پردازش عصبی اختصاصی خود برای یادگیری ماشینی در این تراشه استفاده کرد. گوشی‌های هواوی میت 10 پرو، هواوی میت 10، هواوی میت 10 پورش دیزاین، هواوی P20 پرو، هواوی P20 از جمله دیوایس‌هایی هستند که از نعمت این چیپست بهره‌مند شده‌اند. کایرین 970 به دلیل برخورداری از فناوری هوش مصنوعی، سود سرشاری را نصیب گوشی‌های مجهز به خود کرد که نمود بارز آن را در توانمندی‌های دوربین این دستگاه‌ها دیده بودیم. از دیگر مشخصات این چیپست می‌توان به معماری 10 نانومتری، هشت هسته پردازشی (چهار هسته از نوع کورتکس A53 با حداکثر فرکانس 1.8 گیگاهرتز و چهار هسته از نوع کورتکس A73 با حداکثر فرکانس 2.36 گیگاهرتز)، پردازنده گرافیکی 12 هسته‌ای به نام Mali G72 MP12 و یک هسته برای پردازشگر عصبی اشاره کرد.
اپل A11 بایونیک (Apple A11 Bionic)
پس از به‌کارگیری سیستم تشخص چهره فیس آی‌دی به جای تاچ آی‌دی یا همان حسگر اثر انگشت در آی‌فون 10 (آی‌فون X)، اپل برای اولین بار فناوری هوش مصنوعی را به کمک تراشه اپل A11 بایونیک به ویترین چیپست‌های خود آورد. در کنار همه کاربردهای هوش مصنوعی در آی‌فون 10، وجود این فناوری برای عملکرد سریع و قابل اطمینان در سیستم تشخیص چهره ضروری بود. البته از این تراشه در گوشی‌های آی‌فون 8 و آی‌فون 8 پلاس نیز استفاده شده است. اپل آن‌قدر به این مسئله اهمیت داده که در بررسی‌های ساختار این تراشه مشخص شد اندازه بخش موتور عصبی به بزرگی چندین هسته پردازشی (CPU) است. از دیگر مشخصات قابل ذکر درباره این چیپست می‌توان به معماری 10 نانومتری، شش هسته پردازشی (چهار هسته کم‌مصرف به نام Mistral و دو هسته قدرتمند به نام Monsoon با حداکثر فرکانس 2.39 گیگاهرتز)، پردازنده گرافیکی سه هسته‌ای اختصاصی اپل و یک هسته برای پردازشگر عصبی اشاره کرد.
«چیپ‌های آینده»
کوالکام اسنپدراگون 855 (Qualcomm Snapdragon 855)
کوالکام به عنوان برترین تولیدکننده پردازنده‌های موبایلی در جهان تا به امروز هیچ تراشه‌ای مجهز به واحد اختصاصی موتور عصبی تولید نکرده است اما به جای آن تقریبا تمام پردازنده‌های این کمپانی در بخش گرافیکی (GPU) دارای واحدهایی برای انجام برخی اعمال مبتنی بر هوش مصنوعی بودند. با این حال عملکرد این بخش‌ها هیچ‌گاه در حد و اندازه‌های واحدهای اختصاصی موتور عصبی نبوده است. کوالکام قصد دارد که در تراشه اسنپدراگون 855 (که با نام اسنپدراگون 8150 نیز شناخته می‌شود) از یک واحد محاسباتی اختصاصی برای هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی استفاده کند. این چیپست احتمالا ماه آینده میلادی معرفی خواهد شد.
اگزینوس 9820 (Exynos 9820)
سامسونگ چیپست‌های اختصاصی خود را با نام اگزینوس تولید می‌کند. نسل بعدی چیپ‌های پرچمدار این کمپانی که اگزینوس 9820 نام دارد، روز 14 نوامبر (سه روز دیگر) معرفی خواهد شد تا سامسونگ نیز به جمع تولیدکنندگان تراشه‌های مجهز به هوش مصنوعی بپیوندد. انتظار می‌رود به‌کارگیری از هوش مصنوعی در پردازنده‌های آینده سامسونگ، موجب بهبود عملکرد دستیار مجازی اختصاصی این کمپانی به نام بیکسبی شود. مطابق شایعات منتشر شده، این چیپست نیز همانند کایرین 980 از دو واحد پردازشی برای هوش مصنوعی بهره خواهد برد. تا به این لحظه هیچ اطلاعاتی در خصوص عملکرد دقیق و مشخصات کلیدی این تراشه منتشر نشده است. پیش‌بینی می‌شود از چیپست فوق در نسخه بین‌المللی گوشی‌های سری گلکسی S10 و گلکسی نوت 10 استفاده شود.
