چگونه نهنگها و سایر حیوانات دریایی را از مواد پلاستیکی موجود در اقیانوس نجات دهیم؟ بررسی جدید ما نشان میدهد که کاهش آلودگی پلاستیکی میتواند از مرگ گونههای دریایی محبوب جلوگیری کند. بیش از 700 گونه دریایی از جمله نیمی از پستانداران آبزی جهانی (مانند نهنگها و دلفینها)، همه لاکپشتهای دریایی و یک سوم پرندگان دریایی آن، به عنوان بلعنده پلاستیکها شناخته شدهاند. در ادامه با آیتیرسان همراه باشید.
هنگامی که حیوانات مواد پلاستیکی میخورند، سیستم گوارشی آنها مسدود میشود و باعث مرگ طولانی و آهسته بر اثر گرسنگی خواهد شد. قطعات پلاستیکی تیز نیز ممکن است دیواره روده را سوراخ کنند و باعث عفونت و گاهی مرگ شوند. یک تکه پلاستیک بلعیده شده میتواند یک حیوان را از بین ببرد.
سالانه حدود هشت میلیون تن مواد پلاستیکی وارد اقیانوس میشود، بنابراین حل این مشکل ممکن است طاقتفرسا باشد. چگونه این مقدار پلاستیک را برای جلوگیری از آسیب به نهنگها و سایر حیوانات دریایی کاهش دهیم؟
با شناسایی مواردی که برای آسیبپذیرترین گونهها کشنده هستند، میتوان به راهحلهایی رسید.
بعضی از پلاستیکها مرگبارتر از بقیه هستند!
در سال 2016، متخصصان چهار مورد اصلی پلاستیک را که بیشترین میزان خطر را برای حیاتوحش دارد، شناسایی کردند: بقایای ماهیگیری، کیسههای پلاستیکی، بالن و ظروف پلاستیکی.
این پیشبینیها را با ارزیابی دادههای 76 مقاله تحقیقاتی منتشر شده شامل 1328 حیوان دریایی (132 گیاهان دریایی، 20 خوک آبی و شیر دریایی، 515 لاکپشت دریایی و 658 پرنده دریایی) از 80 گونه آزمایش کردیم.
ما بررسی کردیم که چه مواردی باعث بیشترین تعداد مرگ در هر گروه و همچنین کشنده بودن هر مورد (تعداد مرگ در هر تعامل) است. دریافتیم که کارشناسان برای سه مورد از چهار مورد درست عمل کردهاند.
پلاستیکهای انعطافپذیر، مانند ورقهای پلاستیکی، کیسهها و بستهبندیها، میتوانند باعث انسداد روده شوند و بیشترین تعداد مرگ و میر را در تمام گروههای حیوانی به عهده داشته باشند. این پلاستیکها باعث بیشترین مرگ و میر در پستانداران آبزی و لاکپشتهای دریایی شد. بقایای ماهیگیری، مانند تورها و وسایل، منجر به مرگ و میر در حیوانات بزرگتر به ویژه خوکهای دریایی و شیرهای دریایی شده است.
لاکپشتها و نهنگهایی که این بقایا را میخورند، ممکن است در شنا کردن به مشکل بربخورند و این امر ممکن است خطر اصابت توسط کشتیها یا قایقها را افزایش دهد. در مقابل، خوکها و شیرهای دریایی پلاستیک زیادی نمیخورند، اما ممکن است در اثر خوردن بقایای ماهیگیری بمیرند.
در ضمن بالن، طناب و لاستیک برای جانوران کوچکتر کشنده بود. پلاستیکهای سخت باعث بیشترین مرگ و میر در بین پرندگان دریایی شد. لاستیک، بقایای ماهیگیری، فلز و لاتکس (از جمله بالن) با بیشترین احتمال مرگ در هر بار مصرف ثبت شده، کشندهترین مورد برای پرندگان بود.
راهحل چیست؟
مقرونبهصرفهترین روش برای کاهش مرگ زیاگان بزرگ دریایی در اثر بلعیدن پلاستیک، هدف قرار دادن کشندهترین موارد و اولویت قرار دادن کاهش آنها در محیط است.
هدف قرار دادن وسایل بزرگ پلاستیکی نیز هوشمندانه است، زیرا میتوانند به قطعات کوچکتر تقسیم شوند. قطعات آوار کوچک مانند میکروپلاستیک و الیاف از اولویتهای پایینتری برخوردارند، زیرا به طور قابل توجهی مرگ و میر کمتری در زیاگان بزرگ دریایی ایجاد میکنند و مدیریت آن دشوارتر است.
پلاستیکهای انعطاف پذیر از جمله کیسههای پلاستیکی و بستهبندی در میان 10 ماده رایج در بررسی آوارهای دریایی در سطح جهان قرار دارند. قبلاً ممنوعیت و هزینه کیسههای پلاستیکی برای کاهش کیسههای آلوده به محیط ارائه داده شده است. بهبود راهحلهای محلی دفع و مهندسی برای بازیافت و بهبود طول عمر پلاستیکها نیز ممکن است به کاهش زبالهها کمک کند.
تجهیزات ماهیگیری گمشده نیز خیلی کشنده هستند. ماهیگیران درصد بالایی در از دست دادن وسایل خود دارند: 5.7 درصد از کل شبکهها و 29 درصد از تمام خطوط سالانه در شیلات تجاری از بین میرود. ارائه حداقل استانداردهای وسایل مقاوم در برابر افت یا کیفیت بالاتر میتواند تلفات را کاهش دهد.
مراحل دیگر ممکن است تاثیرگذار باشند، از جمله:
- تشویق کردن ماهیگیران به تعمیر وسایل و پاکسازی بندر از وسایل آسیب دیده
- مجازات یا ممنوعیت فعالیتهای ماهیگیری پرخطر که احتمال از بین رفتن وسایل وجود دارد
- و اجرای مجازاتهای مرتبط با انباشتهسازی تجهیزات در ساحل
اطلاعرسانی و آموزش به ماهیگیران برای برجسته کردن اثرات مضر تجهیزات ماهیگیری نیز میتواند سودمند باشد.
بادکنک، لاتکس و لاستیک در محیط دریایی بسیار نادر است، اما به ویژه برای لاک پشتهای دریایی و پرندگان دریایی کشنده است. جلوگیری از رهاسازی عمدی پلاستیک و آزادسازی تصادفی حین مراسمات و جشنها مستلزم وضع قانون و تغییر اراده عمومی است.
با تغییر سیاستها به همراه کمپینهای تغییر رفتار میتوان کاهش خوبی از پلاستیکها در بستر ساحلی استرالیا ببینیم. کاهش پلاستیکها، بقایای ماهیگیری و لاتکس به محیط زیست احتمالاً بهترین نتیجه را در کاهش مستقیم مرگ و میر زیاگان بزرگ دریایی خواهد داشت.