یک مدل کسب‌و‌کار جدید در حال سیطره بر صنعت بازی است. این مدل در حال حاضر ارزش بازار این صنعت را در سال‌های گذشته، 3 برابر کرده است. در این مدل، شما یک بازی مشخص را فقط یک دفعه خریداری نمیکنید، بلکه بازی به سرویسی تبدیل شده که در طول زمان، پرداخت‌هایی را در رابطه با آن انجام می‌دهید. این مدل را GaaS (بازی به‌عنوان یک سرویس) می‌نامند و در ادامه قصد داریم که بیشتر به آن بپردازیم.
ظاهرا این مدل از کسب‌و‌کار نیز قرار نیست که به این زودی‌ها ناپدید شود. GaaS چیست؟ چگونه بر صنعت بازی تأثیر می‌گذارد (هم برای توسعه‌دهنده و هم برای بازی‌باز)؟ در ادامه به پاسخ این پرسش‌ها می‌پردازیم.
GaaS چیست؟
GaaS مخفف Games as a Service و به معنای بازی به‌عنوان یک سرویس است. از این مدل کسب‌و‌کار جهت درآمدزایی بیشتر از بازی‌ها، حتی پس از نقطه فروش آن‌ها استفاده می‌شود. مدل GaaS معمولا شامل حق اشتراک‌ها و یا پرداخت‌های درون-برنامه‌ای می‌شود که بازیبازان در طول زمان نسبت به چنین پرداخت‌هایی اقدام کرده تا بتوانند همچنان از به‌روزرسانی‌های جدید و محتوای اختصاصی، بهره‌مند شوند.
ظهور GaaS
پس از عصر کنسول‌های آرکید، بازی‌های ویدیویی تبدیل به محصولاتی شدند که توسط بازیبازان خریداری شده و در خانه‌ها با استفاده از کنسول و یا کامپیوتر، اجرا می‌شدند. در این مدل کسب‌و‌کار، بازی‌ها نیز همانند سایر محصولات، فقط یک بار به فروش می‌رسیدند و در واقع فقط یک بار امکان کسب درآمد از آن‌ها وجود داشت. بدین ترتیب کاربران دیگر هزینه‌های اضافی را متحمل نشده و بازی تا ابد، متعلق به آن‌ها خواهد بود.
حتی پس از شروع دوره عرضه دیجیتالی بازی‌ها، بازهم این محصولات، یک بار فروش بودند. فروشگاه‌های دیجیتالی نیز در زمینه فروش بازی‌ها، عملکردی همانند فروشگاه‌های فیزیکی دارند. این قضیه تا آنجایی ادامه پیدا کرد که چندین بازی چندنفره آنلاین بزرگ وارد میدان شده و بدین ترتیب GaaS نیز به‌عنوان یک راه‌کار جدید پرداخت در عصر دیجیتال، مورد توجه قرار گرفت.
یکی از این بازی‌های بزرگ، World of Warcraft بود که در سال 2004 منتشر شد. جهت استفاده از این بازی باید حق اشتراک خریداری کنید. این وجوهی که هر ماهه دریافت می‌شوند، می‌توانند به توسعه‌دهنده‌های این بازی در زمینه حفظ و نگهداری از سرورها و همچنین کار بر روی آپدیت‌های بعدی، کمک کند. علاوه بر این، جهت اجرای World of Warcraft همچنان باید جدا از تهیه اشتراک ماهیانه، یک نسخه از آن را نیز خریداری کنید.
یکی دیگر از بازی‌هایی که به استحکام بیشتر مدل GaaS کمک کرد، Team Fortress 2 بود که در سال 2007 منتشر شد. جهت مقابله با بحران کم شدن بازیبازان، این بازی در سال 2011 به صورت Free-to-Play درآمد و بدین ترتیب می‌توانستید که یکی نسخه از آن را به‌صورت کاملا رایگان، تهیه کنید. Team Fortress 2، خریدهای درون-برنامه‌ای همانند لوازم مختلف و همچنین لوت باکس‌هایی را اضافه کرد تا بدین ترتیب بتواند تحت مدل Free-to-Play، به درآمدزایی بپردازد.
سرانجام بسیاری از بازی‌های چندنفره دیگر نیز از این مدل تبعیت کردند. همچنین علاوه بر حق اشتراک‌ها و لوت باکس‌ها جهت کسب درآمد، سایر موارد دیگر همانند سیزن پس‌ها (season pass) و یا محتوای قابل دانلود (DLC) نیز اضافه شدند. امروزه عناوین بزرگی که از مدل GaaS استفاده می‌کنند، شامل Fortnite ،Rocket League ،Destiny 2 ،World of Warcraft و Team Fortress 2 می‌شوند.
این مطلب را نیز بخوانید: AMD Smart Access Memory چیست و تا چه حد بر اجرای بازی‌ها تأثیر دارد؟
چه چیزی GaaS را منحصربه‌فرد می‌کند؟
GaaS ایده‌ای منحصربه‌فرد است، زیرا اینکه بازی‌ها تبدیل به سرویس‌هایی شوند که در طول زمان پرداخت‌هایی را در رابطه با آن‌ها انجام می‌دهید، یک ایده نسبتا جدید در این صنعت است. آخرین باری که چنین ایده‌هایی در صنعت بازی محبوب شدند، به دوران آرکیدها بازمی‌گردد. این شباهت نیز از این لحاظ است که آرکیدها به نوعی، سرویس‌های بازی بودند که هر بار جهت استفاده از آن‌ها، باید مبلغی را پرداخت می‌کردید.
به هر حال در قیاس با آرکیدها، مدل GaaS بسیار گسترده‌تر و قابل انعطاف‌تر است. گزینه‌های پرداخت مختلفی می‌توانند در این مدل مورد استفاده قرار گیرند که همین موضوع باعث سازگاری بهتر این مدل با انواع مختلف پروژه‌ها می‌شود.
بازی‌های Free-to-Play می‌توانند از مدل GaaS استفاده کرده و به درآمدزایی بپردازند و در عین حال نیز هزینه‌های ورودی و اولیه برای کاربران، به حداقل ممکن و یا صفر برسد. بدین ترتیب بازی‌ها می‌توانند در دسترس کاربران بیشتری قرار گرفته و در نهایت آمار بازیبازان آن‌ها نیز بیشتر شود.
همچنین بازی‌های Free-to-Play می‌توانند از مدل GaaS استفاده کرده تا حتی پس از عرضه اولیه خود، همچنان به درآمدزایی بپردازند. از طریق حق اشتراک‌ها، خریدهای درون-برنامه‌ای و یا محتوای قابل دانلود، بازی‌ها می‌توانند مدت‌ها پس از عرضه و فروش اولیه خود، همچنان به درآمدزایی ادامه دهند.
تأثیر این مدل کسب‌و‌کار بر صنعت بازی چیست؟
در بالا اشاره کردیم که مدل کسب‌و‌کار GaaS چگونه بوده و چه چیزی باعث منحصربه‌فرد شدن آن می‌شود. اکنون شاید از خود بپرسید که تأثیر این مدل کسب‌و‌کار بر صنعت بازی چیست؟ GaaS چگونه بر بازیبازان و توسعه‌دهندگان تأثیر می‌گذارد؟
یک چیز مشخص است و آن این که مدل GaaS باعث شده تا درآمد خالص صنعت بازی، تقریبا 3 برابر شود. این صنعت اکنون ارزشی چند میلیارد دلاری داشته و بنابراین ارزش آن از صنعت سینما و موسیقی (هر دو با هم)، بیشتر است. این مدل باعث شده تا بازی‌ها سودآورتر بوده و همچنین حاشیه شود قابل توجهی نیز داشته باشند.
در رابطه با توسعه‌دهندگان بازی‌ها نیز باید بگوییم که پول بیشتری که از مدل GaaS سرازیر می‌شود، می‌تواند مزیتی بزرگ برای آن‌ها باشد. این جریان ادامه‌دار درآمد، باعث می‌شود که امنیت شغلی در این صنعت، بهبود پیدا کرده و همچنین منابع بیشتری نیز در اختیار شرکت‌های بازی‌سازی قرار بگیرد. به همین منوال، این موضوع می‌تواند باعث ساخت بازی‌های بهتری نیز بشود.
این مطلب را نیز بخوانید: Nvidia Resizable BAR چیست و تا چه حد بر اجرای بازی‌ها تأثیر دارد؟
تأثیر بر انواع مختلف بازیبازان
در رابطه با گیمرها نیز باید بگوییم که GaaS می‌تواند یک جریان مداوم از به‌روزرسانی بازی‌ها را فراهم آورد. برخی از بازی‌ها با استفاده از این مدل می‌توانند به‌صورت همیشگی، سرویس‌های فصلی، آپدیت‌ها و محتوای جدید دریافت کنند. این قضیه باعث می‌شود که یک بازی مشخص برای سالیان سال، تازه و جذاب باقی مانده و در واقع تجربه آن همیشه چیزهای جدیدی را در خود داشته باشد. از طرفی دیگر، این موضوع می‌تواند برای بازی‌بازانی که محتوای قدیمی را ترجیح داده و یا اینکه صرفا از تغییرات جدید چندان راضی نیستند، ناخوشایند باشد.
این اختلافات در رابطه با بازی World of Warcraft صدق می‌کنند. پس از عرضه به‌روزرسانی‌های بسیاری، تعداد زیادی از بازیبازان خواستار نسخه کلاسیک این بازی بودند. بدین ترتیب بسیاری از کاربران به سرورهای میزبانی خصوصی که امکان تجربه نسخه اولیه بازی را فراهم می‌کردند، روی آوردند. در نهایت هم توسعه‌دهندگان این بازی تصمیم گرفتند که به میزبانی از دو نسخه متفاوت از این بازی بپردازند: نسخه Classic و نسخه Retail، تا بدین ترتیب همه را بتوانند شاد نگه دارند.
یکی از اعتراض‌های رایجی که نسبت به مدل بازی-به‌عنوان-سرویس وجود دارد این است که اگر گیمری یک بازی GaaS را رها کرده و پس از مدتی به سراغ آن بازگردد، آنگاه با یک بازی جدید که پر از محتوای نو بوده و باید بسیاری از ترفندهای آن را از اول یاد گرفت، مواجه می‌شود. برای این دسته از کاربران، این‌گونه بازی‌ها بیش‌ازحد طولانی بوده و باید بیشتر با آن‌ها کار کرد.
یکی از دیگر از نقدها نیز این است که این‌گونه بازی‌ها، چیزی به نام پایان واقعی ندارند، زیرا مرتبا محتوای جدیدی به آن‌ها اضافه می‌شود. برای برخی از کاربران، این موضوع می‌تواند دلسردکننده باشد. بازی‌های سنتی دارای یک آغاز، وسط و یک پایان مشخص بودند، اما بازی‌های GaaS دارای یک وسط بدون انتها بوده که همین‌طور به رشد کردن ادامه می‌دهد.
از طرفی دیگر، برخی از گیمرها بسیار به محتوای جدید علاقه دارند، زیرا احساس تازه و هیجان‌انگیز بودن را به آن‌ها القا می‌کند. بسته به نحوه استفاده از مدل GaaS توسط توسعه‌دهنده، به‌روزرسانی‌ها می‌توانند باب میل توسعه‌دهنده، پراکنده بوده و یا اینکه به‌طور منظم منتشر شوند. این تغییرات می‌تواند برای برخی از کاربران جذاب باشد، بنابراین GaaS لزوما چیز بدی نیست.
سخن پایانی
بسیاری از بازی‌ها به دلایل گوناگونی، از مدل GaaS استفاده می‌کنند. چه جهت درآمدزایی بیشتر و چه جهت بهبود دسترسی‌پذیری یک بازی باشد، در هر صورت می‌توان از این مدل استفاده کرد.
طبیعتا توسعه‌دهندگان از درآمد اضافی ایجاد شده توسط این مدل، راضی خواهند بود، اما موضع بازیبازان در این رابطه، همسان نیست. برخی از گیمرها از این مدل راضی و خشنود بوده و برخی دیگر از آن نفرت دارند. البته در رابطه با رضایت گیمر، باید به نحوه استفاده از این مدل توجه کرد، نه صرفا خود آن.
در نهایت اینکه باید گفت GaaS یکی از گزینه‌های کسب درآمد بیشتر بوده که بسته به صلاحدید توسعه‌دهنده و یا ناشر، می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد. بسته به نحوه استفاده از این مدل، بازی‌باز می‌تواند از این کار راضی و یا ناراحت باشد. گزینه‌های دیگر نیز لزوما به‌خودی‌خود بد نیستند، بلکه قضاوت در این رابطه، به نحوه استفاده از آن‌ها بستگی دارد.
از هیچی درامد تولید میکنن. اونوخ ما همش خام فروشی و ریخت وپاش الکی
تو اقتصاد بهش میگن، نفرین منابع