هوش مصنوعی؛ پدیدهای که توسط انسانها ایجاد شد تا تفکر را به ماشینها ببخشد و سپس از همین تفکر جهت بهبود زندگی انسانها استفاده شود. طبیعتا هوش مصنوعی یا همان AI نیز همانند سایر چیزهای دیگر در این دنیا، مزایا و معایبی دارد. در این مطلب قصد داریم که 5 مورد از خطرات اصلی هوش مصنوعی را برای شما بازگو کنیم.
هوش مصنوعی چگونه میتواند خطرناک باشد؟
این قضیه روزبهروز در حال پیچیدهتر شدن بوده و مسئلهای که در این بین وجود دارد این است که اجماع و همچنین درک جامعی از پیامدهای این پدیده وجود ندارد. خطرات هوش مصنوعی از نابودی هزاران شغل تا حتی نابودی خود بشر، گسترده شدهاند. در این رابطه 2 سناریو وجود دارد:
- هوش مصنوعی بهگونهای برنامهریزی شده که کاری مخرب را انجام دهد.
- هوش مصنوعی بهگونهای برنامهریزی شده که کارهایی مفید انجام دهد، اما در حین نیل به این هدف، فعالیتی مخرب را مرتکب میشود.
پیچیدهتر شدن هوش مصنوعی میتوان این خطرات را تشدید کند. مثلا فرض کنید که یک هوش مصنوعی بهگونهای برنامهریزی شده باشد که تولید تعداد گیرههای کاغذ را به حداکثر برساند. حال اگر این هوش مصنوعی بسیار باهوش باشد، آنگاه شاید کل سیاره زمین را تخریب کرده و از منابع حاصله جهت نیل به هدف خود استفاده کند. البته فقط هوش مصنوعیهای سطح بالا نیستند که خطرات بالقوهای دارند. در زیر به 5 مورد از خطرات اساسی هوش مصنوعی در حالت کلی میپردازیم.
1. خودکارسازی و نابودی شغلها
خودکارسازی خطری است که همین حالا هم گریبانگیر جامعه شده است. از این موارد میتوان به کارخانههای خودکار، اتومبیلهای خودران و حتی رستورانهای خودکار و بدون دخالت انسان، اشاره کرد. شاید هم کمی دیگر شاهد آژانسهای تاکسیرانی باشیم که نهتنها ماشینهای آنها خودران هستند، بلکه صاحب آنها نیز یک هوش مصنوعی است؛ همانند بازی Cyberpunk 2077.
هوش مصنوعی نسبت به انسانها، کارها را با هزینهای کمتر انجام داده و بهعلاوه دقت و کارایی بهتری را نیز ارائه میدهد. مثلا هوش مصنوعی در زمینه تشخیص جعل اسناد و تومورها، عملکرد بهتری از فرزندان آدم دارد. مشکل اینجاست که کارکنانی که شغلهای فعلی خود را از دست میدهند، قادر به انجام شغلهای جدید ایجاد شده در زمینه هوش مصنوعی، نخواهند بود (به دلیل پیچیده بودن و همچنین نداشتن گواهیهای مربوطه).
با پیشرفت AI، شغلهای بیشتری نیز از قلمرو انسانها رخت بربسته و وارد قلمرو ماشینها و هوش مصنوعی میشوند، همانند سکانسهای گوناگونی که در ابتدای بازی Detroit: Become Human شاهد آنها بودیم.
2. امنیت و حریم خصوصی
در سال 2020، دولت بریتانیا طی گزارشی بر نیاز به کاربرد بیشتر هوش مصنوعی جهت دفاع در زمینههای سایبری که نیازمند واکنش سریع (سریعتر از واکنش انسانی) هستند، تاکید کرد. حال مسئله اینجاست که با رشد تهدیدهای سایبری که ناشی از هوش مصنوعی هستند، ما نیز باید بیشتر از هوش مصنوعی استفاده کرده تا جلوی این خطرات را بگیریم، مگر اینکه راهحل دیگری را پیدا کنیم.
مسئله دیگر در این بین نیز این است که شاید خود هوش مصنوعی دفاع کننده، روزی آلوده شود. روزانه در حدود 2.5 میلیون ترابایت اطلاعات در فضای آنلاین ایجاد میشود. هماکنون هوش مصنوعی میتواند پروفایلهای کاربری را بهگونهای ایجاد کرده که هدفگذاری دقیق تبلیغاتی را امکانپذیر کنند.
فناوری تشخیص چهره نیز پیشرفتهای زیادی کرده و طبق گزارشها اکنون نیروهای پلیس در برخی از مناطق، از عینکهایی استفاده میکنند که میتوانند مجرمان را برچسبگذاری کنند. خطر اصلی در اینجاست که چنین فناوریهایی مورد سوءاستفاده قرار بگیرند.
این مطلب را نیز بخوانید: هوش مصنوعی نباید جایگزین انسان شود!
3. بدافزار هوش مصنوعی
هوش مصنوعی با استفاده از یادگیری ماشینی و تکنیک آزمون و خطا میتواند آسانتر سیستمهای امنیتی و رمزنگاریها را هک کند. در این بین، مواردی همچون خودروهای خودران، بیشتر در معرض خطر چنین حملههایی قرار دارند. مثلا یک بدافزار میتواند باعث تصادف کردن ماشین و یا بسته شدن راهها شود. طبیعتا تنها تاکتیک دفاعی در این زمینه، استفاده از یک هوش مصنوعی ضد بدافزار است.
4. سلاحهای خودکار
سلاحهای خودکار (بهرهگیرنده از هوش مصنوعی) هماکنون نیز وجود داشته و برخی از کارشناسان از سازمان ملل درخواست کردهاند که جهت محافظت از انسانها در قبال چنین سلاحهایی، چارهای بیندیشد. مثلا یک پهباد که از قابلیت تشخیص چهره برخوردار است، میتواند یک شخص را دنبال کند. یا اینکه یک سلاح گرم برخوردار از هوش مصنوعی میتواند با درصد خطایی بسیار پایین، هدف خود را از پای درآورد.
اگر هوش مصنوعی بدون دخالت انسان، تصمیمهای مرتبط با مرگ و زندگی بگیرد، آنگاه چه اتفاقی میافتد؟ یک لحظه سری فیلمهای ترمیناتور را به یاد بیاورید!
5. دیپفیک، اخبار جعلی و امنیت سیاسی
نرمافزارهایی که حالتهای چهره را بازسازی میکنند (همان دیپفیکها)، چنان پیشرفت کردهاند که بهسختی میتوانیم خروجیهای آنها را از واقعیت تمیز دهیم. خطرات دیپفیک در حال حاضر بیشتر متوجه افراد مشهور و صاحب قدرت است، اما طولی نمیکشد که این قضیه دامن زندگی روزمره افراد عادی را نیز میگیرد. به هر حال با استفاده از یک تصویر پروفایل فیسبوک میتوان یک ویدیوی دیپفیک ساخت.
قضیه به اینجا ختم نمیشود. هوش مصنوعی میتواند به ویرایش تصویر، نوشتن متن، ایجاد صدا و … پرداخته و بنابراین تبلیغات را با جزئیات بالایی، مطابق علاقه اشخاص گوناگون طراحی کند. هوش مصنوعی و بسیاری از پدیدههای دیگری که در اطراف خود میبینیم، به دلیل میل انسان به پیشرفت و “هر روز بهتر از دیروز بودن” به وجود آمدهاند. در این بین مسئلهای که مطرح شده این است که آدمی تا چه زمانی میخواهد که این روند را ادامه دهد. چه بسا با عبور از سطحی مشخص، این پیشرفتها نهتنها رندگی ما را بهتر نکرده، بلکه مقدمات نابودی همیشگی نسل بشر و به قول ایلان ماسک، پیدایش یک دیکتاتوری جاودانه توسط هوش مصنوعی را فراهم کنند.
هوش مصنوعی فقط اونجا که میگه رمز خودرا وارد کنید 🙂
وای چه ترسناکه یاد فیلم ماتریکس افتادم نکنه همین الانشم همه خواب باشیم و هوش مصنوعی کنترلمون کنه 🙁