یکی از جنبه‌های اندروید که گوگل در چند سال گذشته توجه زیادی به آن داشته، طراحی مجدد ظاهر این سیستم‌عامل است. به هر حال اندروید امروزی نسبت به اندرویدی که در سال 2008 رونمایی شد، تفاوت زیادی دارد.
عملکردها و ویژگی‌های این سیستم‌عامل در طول زمان پیشرفت‌های زیادی را تجربه کرده و همزمان با این موضوع، زبان طراحی گوگل نیز تغییر کرده است. Material You زبان طراحی جدید سیستم‌عامل اندروید بوده که در این مطلب قصد داریم بیشتر به آن بپردازیم.
به نوعی می‌توان گفت که گوگل از سال 2014، بر روی یک زبان طراحی واحد به نام Material Design یا همان طراحی متریال تمرکز کرده است. البته باید بگوییم که همین زبان طراحی نیز به مرور زمان، تکامل یافته است. یک بار در سال 2018، یک تجدیدنظر اساسی به نام Material Theming در رابطه با این زبان صورت گرفت. حال نیز یک بازطراحی مجدد به نام Material You برای سیستم‌عامل اندروید در نظر گرفته شده است که در ادامه بیشتر به آن می‌پردازیم.
شخصی‌سازی زیاد
همان‌طور که از نامش مشخص است، Material You بر روی “شما” تمرکز کرده است. نسخه‌های پیشین زبان طراحی اندروید، رنگارنگ بودند و همچنین در حیطه خط مشی‌ها نیز آزادی عمل زیادی را به توسعه‌دهندگان ارائه می‌کردند. این رویکرد در رابطه با Material Theming بیشتر به چشم می‌خورد. دلیل این موضوع نیز به این بازمی‌گردد که به اپلیکیشن‌ها اجازه داده می‌شود که هویت خود را از طریق طراحی متریال، بیان کنند.
حال Material You جهت الهام ایده‌های طراحی، به کاربران رجوع می‌کند. اصلی‌ترین ویژگی این فلسفه طراحی، قابلیتی به نام Color Extraction یا همان استخراج رنگ است. Color Extraction رنگ‌های اصلی مربوط به تصویر پس‌زمینه گوشی شما را گرفته و آن‌ها را بر روی منوهای دستگاه شما، از جمله منوی تنظیمات سریع (Quick Settings) و حتی اپلیکیشن‌ها، اعمال می‌کند.
پیش‌تر کاربران از تم‌های از پیش ساخته استفاده کرده و یا اینکه خودشان رنگ‌ها را انتخاب می‌کردند. اما اکنون Material You وارد شده و نوید یک ویژگی منحصربه‌فرد را در این زمینه می‌دهد. Material You به گوشی‌های اندروید این امکان را می‌دهد که همچنان همانند پیش‌تر، منوهای رنگارنگ داشته باشند، فقط این بار رویه انتخاب رنگ‌ها، تغییر کرده است.
پیش‌تر اگر از یک پوسته شخص ثالثی استفاده نمی‌کردید، آنگاه گزینه‌های شخصی‌سازی محدودی در اختیار داشتید. با انتشار اندروید 10 و معرفی ویژگی‌هایی همانند حالت تاریک و سایر گزینه‌های شخصی‌سازی، این قضیه شروع به تغییر کرد. حال Material You گزینه‌های بیشتری را به انتخاب‌های شما اضافه کرده است. Material You عملکردی همانند یک موتور تم‌سازی ندارد و بنابراین نمی‌توانید برخی از بخش‌های رابط کاربری را تغییر دهید. در واقع Material You سعی دارد که “شما” را بیشتر در شخصی‌سازی دستگاه دخیل کند.
دسترسی‌پذیری بهبود یافته
Material You تمرکز خاصی نیز بر روی آیتم‌های بزرگ رابط کاربری دارد. در این رابطه، رابط کاربری اندروید 12 از iOS و One UI سامسونگ الهام گرفته است. کلیدها در رابط کاربری بزرگ بوده و سریعا جلب توجه می‌کنند. به همین دلیل اگر مثلا نوار اعلان‌ها را سریعا به پایین بکشید، آنگاه سریع متوجه کلیدها خواهید شد. اکنون آیتم‌های منوی Quick Settings در اندروید 12، دارای 4 آیتم بوده که در دو ردیف 2 ستونی قرار داده می‌شوند. این در حالی است که در اندروید 11، آیتم‌ها در یک ردیف 6 آیتمی قرار دارند.
اکنون آیکون‌ها و توضیحات آن‌ها واضح‌تر هستند. این در حالی است که در نسخه‌های قدیمی‌تر اندروید، فقط آیکون‌ها وجود داشتند. Material You بر روی دسترسی‌پذیری بیشتر تمرکز کرده و در این رابطه تغییراتی را بر روی آیتم‌های رابط کاربری اعمال کرده است. بدین ترتیب به راحتی با یک دست امکان دسترسی به آیتم‌های گوناگون را دارید. این مورد مشابه کاری است که سامسونگ در سال 2018 با One UI خود کرد. در One UI می‌توانید مشاهده کنید که اکثر عناصر رابط کاربری در نیمه پایینی صفحه قرار دارند، بنابراین می‌توانید گوشی را با یک دست خود نگه داشته و در عین حال با شست خود به کلیدهای گوناگون دسترسی پیدا کنید. حال با مشاهده Material You در اندروید می‌توانید الهام‌های گوگل از One UI را حس کنید.
نوار ابزار بالایی به طرز چشمگیری بزرگ‌تر است و همچنین عناصر لیست‌ها نیز بیشتر در پایین قرار دارند و بنابراین همانند گوشی‌های سامسونگ، بهتر می‌توانید که با یک دست به آن‌ها دسترسی پیدا کنید.
چنین قضیه‌ای به روشنی در اپلیکیشنی همانند تنظیمات، مشهود است. این در حالی است که سایر موارد همانند اپلیکیشن مخاطبین، بیشتر از همان رابط کاربری سنتی استفاده کرده و فقط تنظیمات کوچکی در این زمینه اعمال شده و همچنین ویژگی جدید استخراج رنگ، به آن‌ها افزوده شده است.
این مطلب را نیز بخوانید: گوگل پلی سرویس چیست، چه کاربردی دارد و آیا می‌توان آن را حذف کرد؟
گوگل می‌گوید که Material You می‌تواند خود را با تمامی نیازها تطبیق دهد (فارغ از اندازه گوشی و یا نوع کاربری که از گوشی استفاده می‌کند). شکل‌های موجود در رابط کاربری به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که پویا بوده و بتوانند خود را با نیازهای شما تطبیق دهند. این بهبودهای صورت گرفته در زمینه دسترسی‌پذیری بدین معنا هستند که گوگل در رابطه با زبان طراحی جدید خود، بر روی هر کاربر به‌صورت جداگانه تمرکز کرده است.
رابط کاربری که زنده و پویاتر است
در نهایت هم یکی دیگر از تغییرات مهمی که گوگل با Material You بر آن تأکید دارد، در برخی از چیزهای کوچک نهفته است. گوگل می‌گوید که با Material You به دنبال آن نیست که فقط “خودتان” را احساس کنید، بلکه می‌خواهد که رابط کاربری جدید آن، قابل دسترسی بوده و به راحتی امکان تعامل با آن وجود داشته باشد.
تغییرات رابط کاربری که بر دسترسی‌پذیری تمرکز دارند، نقشی مهم را ایفا می‌کنند، اما تغییرات کوچک دیگری نیز وجود دارند. برخی از این تغییرات سریعا قابل تشخیص بوده، در حالی که سایرین این‌گونه نیستند. یک آرایه وسیع‌تر از شکل‌ها در سرتاسر رابط کاربری مورد استفاده قرار گرفته است. شکل “قرص-مانند” یکی از ویژگی‌های برجسته Material Theming بود. حال این شکل در Material You بیشتر مورد استفاده قرار گرفته و همچنین سایر اشکال دیگر نیز در کنار این نوع شکل، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در حال حاضر برخی از اپلیکیشن‌های گوگل در حال دریافت به‌روزرسانی‌هایی جهت تطابق با Material You هستند، حتی در گوشی‌هایی که اندروید 12 ندارند. درست است که در این دستگاه‌ها، ویژگی استخراج رنگ وجود ندارد، اما تغییرات هنور هم قابل توجه هستند.
گوگل در حال حاضر به جای استفاده از شکل دایره برای کلیدهای شناور، از مستطیل‌هایی با گوشه‌های گرد استفاده می‌کند. همچنین حضور کلیدهای قرص-مانند و منوهای ناوبری نیز برجسته است. اعلان‌ها نیز دارای گوشه‌های گرد بوده و همچنین اندازه آن‌ها نیز بزرگ‌تر است. علاوه بر این، محتوای نوتیفیکیشن‌ها نیز راحت‌تر خوانده می‌شود.
حرکات به لطف انیمیشن‌های جدید، روان‌تر به نظر رسیده و عناصر رابط کاربری نیز به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که قابل کشش‌تر باشند. این موارد به همراه سایر ویژگی‌های دیگر باعث شده‌اند تا اندروید 12، حس زنده بودن را بیشتر به کاربر القا کند.
سخن پایانی
در بالا سعی کردیم که به ویژگی‌های زبان طراحی Material You در سیستم‌عامل اندروید بپردازیم. جهت تجربه Material You، لزوما به یک گوشی هوشمند مجهز به اندروید 12 نیاز ندارید. دلیل این موضوع نیز این است که هنگامی‌که زمانش فرا برسد، اپلیکیشن‌های گوگل، قابلیت‌های Material You را در خود جای می‌دهند.
در هر صورت یک چیز مشخص است و آن اینکه Material You از زمان معرفی Material Design در سال 2014، بزرگ‌ترین تغییر در زبان طراحی گوگل به حساب می‌آید. Material You بسیاری از چیزهایی را که تا به امروز در زبان طراحی گوگل ثابت مانده بودند، تغییر داد و در عین حال گامی را نیز به جلوتر برداشت و المان‌های شخصی‌سازی را پررنگ‌تر کرد. کمی هم باید صبر کنیم تا بفهمیم که واکنش شرکت‌هایی همانند شیائومی و سامسونگ در قبال این ویژگی‌های جدید چه خواهند بود؟ اگر گوشی پیکسل دارید، آنگاه این تغییرات را تجربه خواهید کرد.
زیبایی مهم نیست باید رو پایداری و عملکردش کار کنند