اکنون تعداد زیادی از شرکت‌ها و کسب‌وکارها فعالیت خود در خاک روسیه را متوقف کرده‌اند. پس از تهاجم روسیه به اوکراین، کشورهای غربی 5 بسته تحریمی را علیه این کشور اعمال نموده و استفاده روسیه از فناوری‌ها و محصولات تولیدی خود را ممنوع اعلام کردند. این ممنوعیت‌ها در کنار تصمیمات سیاسی و عوامل متعدد دیگر، روسیه را در برابر انبوهی از مشکلات قرار داده است. در چنین وضعیتی هیچ‌کدام از کشورهای صاحب فناوری و در وهله نخست چین حاضر به ارائه کمک به روسیه نیستند. امروز نیز شرکت IBM خبر خروج خود از این کشور را اعلام کرد.
IBM از بازار روسیه خارج می‌شود
آرویند کریشنا؛ مدیر اجرایی IBM اعلام کرده که این کمپانی کلیه فعالیت‌های خود در بازار روسیه را به حال تعلیق در آورده است. در عین‌حال وبسایت روسی IBM نیز پیام عدم دسترسی به محتوا را برای مراجعه‌کنندگان نمایش می‌دهد. با این‌حال اقدام اخیر IBM چندان مایه تعجب نیست؛ چرا که این کمپانی انگلیسی در اوایل ماه مارس از تعلیق فعالیت‌های تجاری خود در روسیه و پایان همکاری با برخی شرکت‌های روسی خبر داده بود.
خروج IBM از روسیه برای مردم عادی در این کشور پیامد خاصی نخواهد داشت. اما مسئله کلیدی این است که IBM یک غول مطلق در صنعت کامپیوتر به‌شمار رفته و اکنون دهه‌هاست که در اوج قدرت قرار دارد. دفتر مرکزی شرکت International Business Machines Corporation (یا به اختصار IBM) در شهر آرمونک ایالت نیویورک قرار دارد و مشتریان اصلی آن، دولت‌ها و شرکت‌های مختلف در سراسر جهان هستند.
IBM در زمینه تولید و فروش سخت‌افزار، میان‌افزار و نرم‌افزارهای کامپیوتری فعالیت می‌کند. از این گذشته کمپانی بریتانیایی خدمات هاستینگ و مشاوره در حوزه‌های مختلف از رایانه‌های اصلی گرفته تا نانوتکنولوژی را در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهد. مهم‌تر از همه اینکه IBM یک موسسه تحقیقاتی بزرگ است که هر ساله رکورد بیش‌ترین تعداد پتنت‌های ثبت شده در ایالات‌متحده را به خود اختصاص می‌دهد. این رکورد طی مدت 28 سال گذشته در اختیار IBM بوده است. بعلاوه این شرکت در حوزه‌های مواد، شیمی، فیزیک و سایر علوم دستاوردهای بزرگی را کسب کرده است.
به هرحال ماشین سخنگوی خودکار (ATM)، فلاپی دیسک‌ها، هارد درایوها، کارت‌های نوار مغناطیسی، دیتابیس‌های رابطه‌ای، زبان برنامه‌نویسی SQL، بارکدهای UPC و حافظه‌های دینامیکی با دسترسی تصادفی (DRAM) از جمله اختراعات شرکت IBM به‌شمار می‌روند. همان‌طور که ملاحظه می‌کنید؛ بسیاری از محصولات و فناوری‌های ارائه شده توسط IBM به محبوبیت بالایی در سراسر جهان دست یافته‌اند.
با این‌حال IBM تنها شرکت بزرگ حوزه فناوری نیست که از بازار روسیه خارج می‌شود. پیش از این بسیاری از شرکت‌های دیگر یا به‌طور کامل از بازار روسیه خارج شده و یا فعالیت تجاری خود در این کشور را محدود نموده‌اند. امروز شرکت مایکروسافت نیز اعلام کرد که به کمپین تحریم علیه روسیه ملحق خواهد شد. این شرکت با انتشار یک بیانیه ایمیلی اعلام کرد:
“به‌دنبال تغییرات در چشم‌انداز اقتصادی و تاثیرات آن بر کسب‌وکار ما در روسیه بالاخره تصمیم گرفتیم تا فعالیت‌های خود در روسیه را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهیم. ما به اجرای تعهدات خود ذیل قراردادهای فعلی در قبال مشتریان روسی ادامه خواهیم داد؛ در حالی‌که تعلیق برنامه‌های فروش جدید کماکان به قوت خود باقی خواهد بود.”
این تصمیم بر فعالیت بیش از 400 کارمند مایکروسافت تاثیرگذار خواهد بود. اما کارشناسان معتقدند که اتخاذ چنین تصمیمی از جانب مایکروسافت برای کارمندان کمپانی امری قابل پیش‌بینی بود. در واقع مایکروسافت طی ماه مارس، فروش محصولات و خدمات جدید خود در روسیه را به حال تعلیق در آورد. با این‌حال پشتیبانی از مشتریان سابق و فعالیت دفاتر کاری شرکت کماکان ادامه یافت. با این‌حال تصمیم امروز مایکروسافت در گذشته نیز کاملا قابل پیش‌بینی بود.
مجموعه جدیدی از تحریم‌ها در راه است
اتحادیه اروپا سرگرم بررسی ممنوعیت ارائه خدمات ابری به روسیه در قالب بخشی از مجموعه تحریم‌های جدید است. اما این اقدام به آن اندازه که در نگاه نخست به‌نظر می‌رسد، ساده نیست. موضوع اصلی این است که بزرگ‌ترین شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات ابری در اروپا شامل آمازون، گوگل و مایکروسافت دارای اصالت آمریکایی هستند. بنابراین مشخص نیست که پیامدهای این ممنوعیت برای روسیه به چه شکل خواهد بود. با این‌حال با توجه به تحریم‌های پیش‌تر اعمال شده توسط اتحادیه اروپا، تمامی سناریوها محتمل خواهند بود.
جهت یادآوری بایستی خاطرنشان کرد که اتحادیه اروپا طی هفته گذشته بسته تحریمی جدیدی را علیه کشورهای روسیه و بلاروس تصویب کرد. این ممنوعیت‌ها شامل تحریم خرید نفت، اقدامات محدودکننده علیه بانک‌های روسی و ممنوعیت ارائه خدمات مشاوره‌ای به مسکو هستند. با این‌حال تصمیم مذکور هنوز نهایی نشده است. با این‌حال نسخه اولیه بیانیه مطبوعاتی روز 3 ژوئن (13 خرداد ماه) شورای اتحادیه اروپا درباره بسته تحریمی به ممنوعیت ارائه خدمات ابری اشاره داشت. با این‌حال بیانیه مذکور بعدها اصلاح و سپس حذف شد. همچنین این تحریم در متن قانونی منتشر شده توسط مجله رسمی اتحادیه اروپا رویت نمی‌شود.
