گزارشهای اخیر از گردش مالی بازار فروش برنامههای تغییر آیپی برای دور زدن فیلترینگ، اعداد عجیب و غیرقابل هضمی را نشان میدهد؛ اما واقعاً سود و ضرر فیلترینگ برای چه کسانی و چهقدر است؟
فیلترینگ موضوع پر بحث و دغدغه مردم در این روزهاست. طی روزهای اخیر و اختلالات گسترده در اینترنت، فیلترینگ هم تبدیل به اتفاقی شده است که همه را تحت تاثیر قرار داده و امور روزانه را برای هر قشری دشوار کرده است.
از کودکی که به تازگی دهه ابتدایی زندگی خود را گذرانده است و میخواهد بازیهای آنلاین بازی کند تا سالمندانی که برای ارتباط با فرزندان و نوههای خود از پیامرسانهای مختلف استفاده میکردند، همه تحت تاثیر فیلترینگ قرار گرفتهاند.
موج فیلترینگ طبیعتاً ابتدا به پیامرسانها و شبکههای اجتماعی رسید. اینستاگرام و واتساپ از پلتفرمهای ارتباطی محبوب بودند که فیلتر نشده بودند؛ اما در اختلالات اخیر آنها هم از قافله فیلترینگ جا نماندند. اگر از ضرر و زیان کسب و کارها و مردم عادی که برای ارتباطات خود به این پلتفرمها احتیاج داشتند بگوییم، تکراری است؛ میتوانید مطلب «چه تعداد کسب و کار از فیلتر اینستاگرام آسیب دیدهاند؟» را در این رابطه مطالعه کنید. این نکات و آسیبهای مختلف قطع اینترنت، در بیانیه سازمان نظام صنفی رایانهای تهران در اعتراض به قطع اینترنت هم ذکر شده بود.
پس از فیلتر اینستاگرام و واتساپ، نوبت به بازیهای آنلاین رسید. میتوانید خبر و بازیهای آنلاین بسیار محبوبی که میتوان گفت محبوبترین بازیهای آنلاین بین تمامی سنین در جامعه بودند را در خبر «فیلتر بازی های آنلاین» بخوانید. پس تا به اینجا، عملاً هیچ قشری از جامعه نمانده است که از فیلترینگ ضرر نکرده باشد، از سالمندان و صاحبان کسب و کار گرفته تا کودکان و گیمرها؛ اما سود این فیلترینگ به کجا میرسد؟
ضرر برای مردم و سود هزار میلیارد تومانی دلالان از فیلترینگ
هرکسی در علم اقتصاد مطالعات سطحی و حداقلی هم داشته باشد، میداند که اولین مرحله برای رونق بازار یک محصول، ایجاد «احساس نیاز» به آن محصول است؛ پس احساس نیاز به هر محصولی زیاد شود، گردش مالی و سود آن هم افزایش و بازار آن رونق مییابد.
حال از خودمان سوال کنیم که این فیلترینگ که تمام اقشار جامعه را از کودک تا سالمند، از دختر تا پسر و از گیمر تا فروشنده را تحت تاثیر و محدودیت قرار داده است، احساس نیاز به چه محصولی را افزایش میدهد؟ طبیعتاً تمام این اقشاری که گفتیم، برای حداقل کارهای خود در عصر ارتباطات، نیاز به دور زدن این فیلترینگ دارند. برای این کار هم به نرمافزارهای تغییر آیپی که عمدتاً پولی هستند و توسط منابعی در داخل کشور به راحتی به فروش میرسند، نیاز است.
فروش نرمافزارهای تغییر آیپی و دور زدن فیلترینگ در کشور ما، امری بسیار رایج، راحت و در دسترس است؛ به طوری که گردش مالی این بازار در سال ۱۳۹۲، به ۱۰۰ میلیارد تومان میرسید!
صادقانه بگوییم، در عصر ارتباطات فیلترینگ هیچوقت مردم را از استفاده از سرویس یا برنامه خاصی باز نداشته، بلکه نیاز آنها را به صرف هزینه و تحمل دشواری بیشتر برای دور زدن آن بالا برده است. پس این مبلغ ۱۰۰ میلیارد تومانی، طی سالیان اخیر و فیتلر شدن بسیاری دیگر از سرویسهای محبوب (مانند تلگرام که ۶۲ میلیون کاربر ایرانی داشت) و در نتیجه افزایش نیاز بیشتر به دور زدن فیلترینگ، به صورت چشمگیری افزایش یافت و به مبالغ بالاتر رسید.
گردش مالی این بازار هماکنون طبق تخمینها و گزارشات اخیر، به ۱۰۰۰ میلیارد تومان رسیده است؛ مبلغ هنگفتی که سود سرشاری برای دلالان دارد.