تاریخچه سیستم‌ عامل‌های موبایل

گوشی‌های هوشمند اثر شگرفی بر زندگی بشر امروز نهادند و عادات زندگی، روش‌های دستیابی به اطلاعات و برقراری ارتباط با دیگران را به شدت دستخوش تغییر کردند، اما نمی‌توان این تحول را تنها به پیشرفته‌تر شدن قطعات سخت‌افزاری این‌گونه محصولات نسبت داد، چرا که این تحول بیشتر مرهون سیستم‌ عامل‌ آن‌ها است. هم‌زمان با ورود سیستم‌ عامل‌های جدید به بازار، برخی نسخه‌های قدیمی نیز از شکوه و جلال سابق خود فاصله گرفته و رفته‌رفته به تاریخ پیوستند.

نقطه آغاز
تولد Blackberry ،Palm ،Symbian و Windows Mobile

با پیدایش بلک‏بری، پالم، سیمبین و Windows Mobile در دهه 1990 میلادی، عصر گوشی‌های هوشمند نیز آغاز و زمینه برای ورود سیستم ‌عامل‌های مدرن امروزی مهیا شد.
در دهه 1980 و هم‌زمان با تأسیس Psion توسط David Potter، پلتفرم موبایل Symbian OS نیز پای به عرصه وجود نهاد و به یکی از معروف‌ترین پلتفرم‌های موبایل در آن زمان تبدیل گشت. کمپانی Psion کار خود را با طراحی سری جدیدی از سیستم‌‌ عامل‌های گرافیکی برای ابزارهای سیار ادامه داد که تحت عنوان EPOC شناخته می‌شد. مهم‌ترین اتفاق آن دوران رونمایی از EPOC32 بود که در سال 1997 میلادی صورت گرفت. EPOC32 در واقع یک سیستم عامل گرافیکی 32 بیتی با قابلیت Multitasking (یا انجام هم‌زمان چند وظیفه) بود و از رابط‌های گرافیکی کاربری (GUI) نیز پشتیبانی می‌کرد. در 24 ژوئن 1998 میلادی، Ericsson ،Motorola ،Nokia و Psion با یکدیگر متحد شدند و Symbian Ltd را تأسیس کردند و از آن زمان به بعد EPOC تحت عنوان Symbian OS نام گرفت. در سال‌های بعد سه رابط گرافیکی جدید نیز وارد بازار شدند که عبارتند از User Interface Quartz از کمپانی موتورولا و سونی اریکسون، S60 از نوکیا و در نهایت Mobile Oriented Application Platforms که بیشتر با نام MOAPs شناخته می‌شد از سوی کمپانی NTT DoCoMo عرضه شدند.
در سال 2006 میلادی، سیمبین مهم‌ترین پلتفرم موبایل در بازار شناخته می‌شد که این موفقیت هم تا حدود زیادی به واسطه ساخت ابزارهای گوناگونی (بیش از 100 مورد) بود که تحت 10 لیسانس مختلف از سوی این کمپانی وارد بازار شدند. در سال 2008 میلادی، نوکیا سیمبین را خریدار کرد و یک سال بعد به منظور متن‌باز یا اصطلاحا Open Source کردن این پلتفرم بنیاد این سیستم را به همراه AT&A ،LG Electronics ،Samsung Electronics ،STMicroelectronics، Texas Instrumens و Vodafone راه‌اندازی کرد. ساخت بلک‌بری هم به سال‌های 1984 میلادی و هم‌زمان با تأسیس کمپانی Research in Motion توسط Mike Lazaridiz و Douglas Fregin در کانادا باز می‌گردد. پس از آن نخستین ابزار بهره‌مند از Blackberry OS 1 با نام 850 Wireless Handheld با استفاده از نرم‌افزار ارسال بی‌سیم ایمیل بلک‌بری و Blackberry Enterprise Server در سال 1999 میلادی وارد بازار شد. یکپارچه‌سازی بی‌عیب و نقص BES با ایمیل‌های شرکتی، کاربران سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف را با قدرت خارق‌العاده ایمیل آشنا کرد.
کمپانی RIM با درس گرفتن از موفقیت 850، ابزارهای جدید مبتنی بر بلک‌بری خود را با بهره‌گیری از فناوری یاد شده عرضه کرد. در ادامه هم امکانات جدیدی به گوشی‌های بلک‌بری افزوده شد و این قابلیت‌ها نیز به وجه تمایز و مشخصه اصلی این گوشی‌ها مبدل گردیدند که از آن جمله می‌توان به صفحه‌کلید‌ Qwerty با همان دکمه‌های ریزش، سرویس ارسال فوری پیام BlackBerry Messenger و trackball یا همان دکمه دایره‌ای شکل آن‌ها اشاره نمود.

یکی دیگر از سیستم ‌عامل‌های موبایل Palm OS نام دارد که در سال 1996 میلادی توسط کمپانی Palm Computing و تحت سرپرستی بنیان‌گذار خود یعنی Jeff Hawkins توسعه یافت. این سیستم در اصل برای استفاده در PDAها ساخته شد. Palm OS 1.0 در PDA جدید آن شرکت به نام PalmPilot 1000 مورد استفاده قرار گرفت. این ابزار یک نمایشگر تاچ تک رنگ با وضوح 160×160 پیکسل، یک پردازشگر 16 مگاهرتزی و 128 کیلوبایت حافظه داشت. نسخه‌های اولیه Palm OS از برنامه‌های مدیریت اطلاعات شخصی (PIM) کلاسیک نظیر Address، Memo Pad و To Do List پشتیبانی می‌کردند. مهم‌تر از این‌ها باید گفت که PalmPilot 100 باعث شهرت و محبوبیت ابزارهایی جدیدی به نام PDA شد.
در ادامه نسخه‌های جدیدتر Palm OS به همراه برنامه‌های PIM پیشرفته‌تری وارد بازار شدند که امکان دسترسی کاربر به سیستم‌های پرونده خارجی و اتصال بی‌سیم را نیز فراهم می‌کردند. کار با برنامه‌های این سیستم ‌عامل نیز به موجب بهره‌مندی آن از یک رابط کاربری دقیق بسیار ساده بود و به همین دلیل Palm OS با استقبال شدید کاربران مواجه گشت. این سیستم به موجب بهره‌مندی از قابلیت Syc شدن با Microsoft Exchange و دیگر کلاینت‌های ایمیلی توانست همانند بلک‌بری جای مستحکمی را در حوزه‌های کاری از آن خود کند.
در سال 1996 میلادی و با عرضه سیستم ‌عامل نسبتا ناشناخته Windows CE برای کامپیوترهای ساده و سیستم‌های Embedded، رسما مایکروسافت وارد بازار موبایل شد. در سال‌های آتی Windows CE به سنگ بنای توسعه Pocket PC و پلتفرم‌های Windows Mobile تبدیل شد.
Pocket PC 2000 در آوریل سال 2000 ارائه گردید، این PDA که از سیستم ‌عامل Windows CE 3.0 بهره می‌برد، شباهت زیادی به نسخه دسکتاپ ویندوز داشت و از نظر عملکرد نیز مانند آن بود. در واقع دلیل اصلی استفاده از رابط کاربری ویندوزی شکل، آن بود که کاربران دسکتاپ‌های بهره‌مند از ویندوز، تجربه یکسانی را روی ابزارهای سیار دریافت کنند. کمی بعد Pocket PC 2002 با کاربری و توانمندی‌های PDA به همراه گوشی‌های تلفن همراه مورد استفاده قرار گرفت و گوشی‌های هوشمند به معنای امروزی‌شان ساخته شدند. در ژوئن سال 2003، مایکروسافت 2003 Windows Mobile را در قالب چهار نسخه مختلف برای Pocket PCها و گوشی‌های موبایل روانه بازار کرد. پشتیبانی از نرم‌افزارهای مایکروسافت نظیر Office، Pocket Internet Explorer و Windows Media Player از جمله امکانات اصلی این سیستم‌ عامل بودند. با این حال اطلاعات و برنامه‌های کاربر روی حافظه متغیر دستگاه ذخیره می‌شد و در نتیجه با خالی شدن باتری دستگاه، تمامی اطلاعات و داده‌های کاربر نیز از حافظه آن پاک می‌شد. با انتشار نسخه5 Windows Mobileدر سال 2005 که از فلش مموری غیر متغیر (non-volatile flash memory) نیز پشتیبانی می‌کرد این مشکل برطرف شد. اندکی پس از آن، Windows Mobile 6 که تغییرات فراوانی در رابط کاربری‌اش ایجاد شده بود با ابزارهای تازه به کاربران این سیستم‌ها ارائه گشت. آخرین نسخه این سیستم نیز به نام Windows Mobile 6.5 با قابلیت مالتی‌تاچ در سال 2009 میلادی وارد بازار شد.

آغاز عصر تازه موبایل
بر اساس گزارشی که در سال 2006 میلادی به چاپ رسید، سیمبین بیش از 67 درصد بازار سیستم‌ عامل‌های موبایل را در اختیار داشت و Windows Mobile ،BlackBerry و Palm به ترتیب با 14، 7 و 5 درصد در جایگاه‌های بعدی قرار داشتند. در همان دوران و درست زمانی که هیچ کس انتظارش را نداشت، شرکت ناآشنایی به نام اپل، قدم به گود مبارزه گذاشت و در اقدامی جسورانه آینده صنعت موبایل را از آن خود کرد.
این شرکت در نهم ژانویه سال 2007 میلادی گوشی جدیدش را با نام آی‌فون به کاربران تلفن‌های همراه معرفی نمود. این گوشی به همراه امکانات جدیدی عرضه شده بود، به همین دلیل با استقبال بالای خریداران روبرو شد. از جمله تفاوت‌های اصلی این نمونه با دگر محصولات فقدان دکمه‌های فیزیکی بود.
یکی دیگر از وجوه تمایز این دستگاه با دیگر محصولات، استفاده از یک باتری داخلی یا اصطلاحا توکار در آن بود. به این ترتیب گوشی ساخته شده به دست اپل به مراتب باریک‌تر از دیگر PDAهای موجود در بازار با باتری‌های حجیم و بزرگشان می‌شد.
از این‌ها که بگذریم، مهم‌ترین ویژگی آی‌فون نمایشگر 3.5 اینچی آن بود که سطح مورد نیاز برای استفاده از رابط کاربری مالتی‌تاچ دستگاه را فراهم می‌ساخت. کمپانی اپل با الگوبرداری از Mac OS که در واقع همان سیستم‌ عامل دسکتاپ این کمپانی برای کامپیوترهای Mac اپل بود و همچنین با طراحی رابط کاربری منحصر به فرد خود موفق به ساخت یکی از سریع‌ترین و کاربرپسندترین رابط‌های کاربری شد که تا آن زمان برای گوشی‌های هوشمند ساخته شده بود.
iPhone OS که بعدها با نام iOS به شهرت رسید، سیستم عاملی فوق‌‌العاده بود، چرا که کار کردن با رابط کاربری آن بسیار ساده بود. iOS در واقع مرگ قلم‌های نوری بود که تا پیش از این به همراه PDAها مورد استفاده قرار می‌گرفت.
استقبال شدید از آی‌فون و موفقیت روز‌افزون آن به حدی بود که دیگر شرکت‌های تولیدکننده را در بهت و حیرت فرو برد. در چند ماه نخست پس از ورود آی‌فون به بازار، هیچ یک از گوشی‌های موجود در بازار از نظر قابلیت با آن برابری نمی‌کردند. از آن به بعد، دیگر رقبای اپل تمام تلاش خود را به کار گرفتند تا نمایشگر و رابط کاربری تاچ را به محصولات خود بیفزایند، اما این تلاش‌ها چندان هم موفقیت‌آمیز نبودند.
با گذشت کمتر از یک سال iOS، پالم را پشت سر نهاد و در جدول سیستم‌ عامل‌های موبایل به جایگاه چهارم دست یافت. در این میان BlackBerry OS و Windows Mobile OS به ترتیب در جایگاه‌های دوم و سوم قرار گرفتند و با وجود آنکه Symbian OS در مکان اول جا خوش کرده بود، سهم آن از بازار سیستم‌‌های موبایل پیوسته در حال کم شدن بود و رفته‌رفته نامش به دست فراموشی سپرده می‌شد.

باز یا بسته؟ مسئله این است!
در ابتدای امر اپل تمایلی نداشت که ساخت برنامه برای آی‌فون را به شرکت‌های دیگر واگذارد نماید و استدلالش هم این بود که این اپلیکیشن‌ها می‌توانند سرعت عملکرد آی‌فون را کم کنند یا بدتر از آن، iOS را به ویروس‌های مخربی آلوده نمایند. با این همه موفقیت‌های آتی اپل، این شرکت را وادار به بازنگری در تصمیماتش نمود.
از این رو در تاریخ 17 اکتبر سال 2007 میلادی بیانیه‌ای مبنی بر عرضه کیت انحصاری توسعه نرم‌افزاری آی‌فون (SDK) در مارس سال 2008 میلادی منتشر شد. تنها نکته مهم آن بود که توسعه‌دهندگان نرم‌افزاری مجبور بودند در زمان ساخت برنامه استانداردها و قواعد سخت‌گیرانه اپل را دنبال نمایند. همچنین این برنامه باید مراحل تست بسیار دشواری را پشت سر می‌گذاشت تا به مرحله تأیید نهایی برسد و برای عرضه در iTunes آماده فروش شود.
نظارت دقیق و مرحله به مرحله اپل بر فرایند طراحی و توسعه برنامه برای آی‌فون در نهایت منجر شد که تصویر یک سیستم اصطلاحا «بسته» در ذهن مخاطبانش بر جای بماند.
در سوی دیگر این میدان، گوگل قرار داشت که در تاریخ 5 نوامبر سال 2007 میلادی از تأسیس ائتلاف باز گوشی‌های موبایل (Open Handset Alliance) خبر داد. این ادغام مشتمل بر 34 شریک تجاری گوگل از جمله Motorola ،HTC ،Intel ،Qualcomm و Samsung می‌شد و مهم‌ترین هدف آن توسعه و بهبود استانداردهای باز (Open Standard) برای ابزارهای سیار بود، در همان روز این ائتلاف اندروید را به طرفداران خود معرفی نمود و یک هفته پس از آن نیز کیت توسعه نرم‌افزاری آن موسوم به Android Beta SDK وارد بازار شد. در جولای سال 2008، اپل برگ برنده دیگری را رو کرد؛ فروشگاه مجازی برنامه‌های اپل با نام App Store که مشتمل بر بیش از 500 برنامه بود و از آن تعداد حدودا 25 درصد رایگان و مابقی پولی بودند. راه‌اندازی این فروشگاه مجازی روش‌های مصرف اطلاعات در گوشی‌های هوشمند را به یک‌باره تغییر داد و اپل را به سمت صنعت تازه‌ای سوق داد. در 23 سپتامبر سال 2008، گوگل نخستین گوشی اندرویدی خود با نام HTC Dream را روانه بازار کرد. این گوشی که از Android 1.0 بهره می‌برد، علاوه بر فناوری Multitasking، امکان اتصال از طریق بلوتوث و وای‌فای را نیز داشت. انطباق خوب HTC Dream با سرویس‌های گوگل نظیر Gmail از دیگر مشخصه‌های متمایز آن محسوب می‌شد. یک ماه بعد، گوگل اندروید مارکت را به طرفدارانش معرفی کرد که در واقع پاسخی بود به App Store و حدودا 62 برنامه رایگان را در خود داشت. برخلاف اپل، گوگل رویه‌ای باز را در قبال اندروید مارکت در پیش گرفت و به توسعه‌دهندگان نرم‌افزاری اجازه داد تا به صورت رایگان و آزادانه کارهای خود را در این سایت منتشر کنند.
شرکت‌های دیگر هم بیکار ننشستند و در سال 2009 میلادی فروشگاه مجازی برنامه‌های خود را راه‌اندازی نمودند. در ماه آوریل همان سال کمپانی RIM، BlackBerry App World را به کاربرانش معرفی نمود. نوکیا بزرگ‌ترین مشتری سیمبین بود که در ماه مه همان سال Ovi Store را راه‌اندازی کرد. پالم نیز به جمع این شرکت‌ها پیوست و App Catalogue را افتتاح کرد که از WebOS که قبل از آن یعنی در ژانویه رونمایی شد بود نیز پشتیبانی می‌نمود، اما نباید مایکروسافت را از قلم انداخت، چرا که این کمپانی هم در ماه اکتبر همان سال پرده از Windows Marketplace خود برداشت.

روزنه امید برای مایکروسافت
آیا 7 عدد شانس مایکروسافت خواهد بود؟
در اواخر سال 2009 میلادی، iOS از چنان محبوبیتی برخوردار شد که حتی به جای Windows Mobile نشست. به این ترتیب BlackBerry OS با حفظ جایگاه در مکان دوم باقی ‌ماند و سیمبین نیز همچنان صدرنشین جدول بود، در نهایت هم مایکروسافت به این نتیجه رسید که برای باقی ماندن در این بازی باید تغییرات قابل توجهی را در Windows Mobile OS ایجاد کند. به همین دلیل آپدیت متفاوتی به نام Photon را برای آن ارائه کرد. پروژه توسعه این سیستم‌ عامل از سال 2004 میلادی آغاز شد و با سرعت بسیار کمی پیش می‌رفت. اما در نهایت با تصمیم مایکروسافت برای همکاری با شرکای جدیدش و شروع دوباره، نهایتا در سال 2008 میلادی لغو شد. در 15 فوریه سال 2010 میلادی و هم‌زمان با برپایی کنگره موبایل در بارسلون اسپانیا، مایکروسافت Series Windows Phone 7 را رونمایی کرد که بعدها به درخواست کاربران برای استفاده از نامی ساده‌تر به Windows Phone 7 تغییر پیدا کرد. این سیستم ‌عامل فروشگاه مجازی مخصوص به خود را داشت که تحت عنوان Windows Phone Marketplace شناخته شد.
تازه‌‌ترین و مهم‌ترین ویژگی این سیستم عامل رابط کاربری آن بود که با نام Metro شناخته می‌شد و از نظر شرکت‌های فعال در این زمینه، مانند هوایی تازه بود که در بازار تسخیر شده توسط اپل و اندروید وزید و تازگی را با خود به همراه آورد. این رابط کاربری بر پایه مفهوم Live Tile ساخته می‌شد که دسترسی سریع کاربر به اطلاعات مفیدی نظیر تماس‌های بی‌پاسخ، پیام‌های خوانده نشده، آپدیت شبکه‌های اجتماعی و کارهای آینده را بدون نیاز به استفاده از برنامه‌ای خاص برای کاربران فراهم می‌نمود.
هاب‌های اجتماعی، تولیدی و بازی ویندوز فون 7 سه قابلیت مهم افزوده شده به آن هستند.
ویندوز فون 7 همچنین دارای هاب دیگری به نام People بود که امکان دسترسی کاربر به شبکه‌های محبوب اجتماعی نظیر فیس‌بوک و توییتر را تنها از طریق یک تاچ فراهم می‌کرد. کاربران این هاب برای خواندن آپدیت‌های خود دیگر نیازی به نصب برنامه‌های شرکت‌های ثالث نخواهند داشت. در هاب آفیس این رابط کاربری هم برنامه‌هایی نظیرWord ،Excel ، OneNote و PowerPoint قرار دارند و باید بدانید که تا به امروز هیچ رابط رقیبی برای آن پیدا نشده است.
با پیشرفته‌تر شدن بازی‌های موبایل، مایکروسافت به این حقیقت پی برد که ویندوز فون 7 برای باقی ماندن در این رقابت باید تغییر پیدا کند و با این روند نمی‌تواند در این عرصه حضور داشته باشد. راه حل این مشکل افزودن هاب جدیدی به نام Games Hub بود که همراه با فناوری Xbox Live عرضه می‌شد. به لطف این فناوری کاربران ویندوز فون 7 می‌توانستند به طیف گسترده‌ای از بازی‌های ویدیویی موجود در سرویس Xbox Live Service دست پیدا کنند. با افزودن شدن بخش‌های دیگری نظیر کینکت، این سیستم عامل با موفقیت بیشتری در Marketplace روبرو شد؛ از این رو به نظر می رسد که به کارگیری دیگر سرویس‌های مرتبط با این حوزه، قدم مفید دیگری است که از سوی کمپانی مایکروسافت در جهت پیشرفته‌تر شدن این فناوری صورت گرفته باشد.
در ادامه برای افزایش دسترسی کاربران به ویندوز فون 7، مایکروسافت همکاری خود را با Dell ،HTC، ال‏جی و سامسونگ آغاز کرد و نهایتا در اکتبر سال 2010 میلادی موج تازه ابزارهای مبتنی بر ویندوز فون 7 را وارد بازار نمود.
جدیدترین نسخه این سیستم ‌عامل Mango Windows Phone 7.5 نام دارد که در سپتامبر سال 2011 عرضه شد. مانگو به همراه نسخه موبایل Internet Explorer 9، برنامه توییتر به همراه هاب People، فناوری Multitasking و امکان دسترسی بهWindows Live Skydrive وارد بازار شد، اگرچه سرانجام مایکروسافت بزرگترین تغییر را اعمال و ویندوزفون ۸ را معرفی نمود که از هسته مشابه با ویندوز دسکتاپ می‌برد و به همین خاطر آن را به نمونه‌ای منحصر بفرد بدل خواهد کرد.

چشم‌ها به آینده دوخته می‌شوند
اگر بگوییم دو سال گذشته برای سیستم‌ عامل‌های موبایل سرنوشت‌ساز بود و به نوعی آینده آن‌ها را تعیین کرده است اغراق نکرده‌ایم. یکی از مهم‌ترین اتفاقات دو سال اخیر خرید پالم توسط HP بود که در ازای 1.2 میلیارد دلار در آوریل سال 2010 میلادی رخ داد. همین مسئله امیدها برای سرمایه‌گذاری HP در WebOS را افزایش داد و توسعه بیشتر این پلتفرم را به دنبال داشت. سرانجام در اوت 2011 میلادی، HP تصمیم خود را گرفت و مهر باطل شد را بر شناسنامه WebOS زد، اما کمی بعد یعنی در دسامبر همان سال از تصمیم خود صرف نظر کرد و کد منبع (Source Code) آن را تحت یک لیسانس متن باز (Open Source) در اختیار کاربران و توسعه‌دهندگان نرم‌افزاری قرار داد.
پس از آنکه در اکتبر سال 2010 میلادی سونی اریکسون و سامسونگ حمایت خود از سیمبین را قطع کردند، شرایط برای آن بسیار دشوار شد. اما آخرین روزنه امید این پلتفرم زمانی نمایان شد که نوکیا و مایکروسافت در فوریه سال 2011 خبر از همکاری استراتژیک گسترده با یکدیگر و ایجاد یک اکوسیستم جدید موبایل در سطح جهانی دادند. بر اساس این توافقنامه، نوکیا ویندوز فون را به عنوان سیستم ‌عامل اصلی محصولات موبایل خود مورد استفاده قرار داد. در نهایت دو گوشی جدید مبتنی بر این سیستم عامل به نام‌های Lumia 800 و 710 را در پایان سال 2011 میلادی وارد بازار کرد. در حالی که نوکیا به سرمایه‌گذاری‌های کوتاه مدت اما قابل ملاحظه خود روی سیمبین ادامه می‌دهد، شواهد امر حاکی از پایان یافتن این رقابت تنگاتنگ است.
در این میان RIM هم مشکلات خود را داشته است. این کمپانی که زمانی در صدر جدول سیستم‌ عامل‌های موبایل قرار داشت نتوانست همگام با تغییرات پیش رود و در نهایت از مکان دوم جدول تنزل نمود و جایگاه خود را به اندروید داد. انتشار BlackBerry 7 OS در ماه می سال 2011 هم نتوانست شرایط را تغییر دهد. در حال حاضر این کمپانی تمام تلاش خود را به کار گرفته تا با انتشار BlackBerry 10 OS اوضاع را به نفع خود تغییر دهد و به میدان رقابت باز گردد، هرچند بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته این امر تا اواخر سال 2012 محقق نخواهد شد و به نظر هم نمی‌رسد که با انتشار آن اوضاع به نفع RIM تغییر پیدا کند.
سیستم‌ عامل گوگل یعنی اندروید نیز در دو سال اخیر بازار سیستم عامل‌های موبایل را به شدت دستخوش تغییر کرد و با وجود انتقادها علیه برخی قسمت‌های آن، روز به روز با استقبال بیشتری روبرو می‌شد و در نهایت به محبوب‌ترین سیستم‌ عامل ابزارهای سیار مبدل گشت. انتشار نسخه 4 اندروید که در اکتبر سال 2011 با نام Ice Cream Sandwich وارد بازار شد با هدف یکی کردن سیستم عامل گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها انجام گرفت و بی‌تردید رقابت میان گوگل و اپل را داغ‌تر نمود. استفن الوپ مدیرعامل نوکیا در مورد ائتلاف خود با کمپانی مایکروسافت اظهار داشت که به این ترتیب، رقابتی سه تنه میان شرکت‌های مطرح این حوزه در خواهد گرفت. تحقق این پیش‌بینی منوط به گذر زمان و اتفاقاتی است که در آینده در این عرصه رخ خواهد داد. مثلا ماه‌های باقی مانده سال 2012، می‌تواند حکم مرگ را برای RIM داشته باشد و یا سرآغازی برای موفقیت‌های آتی این شرکت باشد. در هر صورت مشخص است که اپل و اندروید دو بازیگر اصلی این رقابت خواهند بود.