در بحبوحهی تلاشها برای توسعه زیرساختهای ارتباطی نسل آینده در کشور، مهندس سید محمد جعفر پور، مدیرعامل شرکت مخابرات ایران، در گفتوگویی که به مناسبت روز جهانی ارتباطات با خبرگزاری ایسنا انجام شد، ضمن تشریح آخرین وضعیت پروژهی راهبردی فیبر نوری منازل و کسبوکارها (FTTH)، از وجود موانع جدی بر سر راه اجرای این طرح ملی سخن گفت. وی تأکید کرد که علیرغم عزم جدی شرکت مخابرات برای پیشبرد این پروژه که حیاتیترین گام برای افزایش سرعت و کیفیت دسترسی به اینترنت در کشور محسوب میشود، رویکرد برخی نهادها، بهویژه شهرداریها، چالشهای قابل ملاحظهای ایجاد کرده است.
مهندس جعفر پور، با اشاره به اینکه توسعه فیبر نوری یک طرح با ابعاد ملی است، خاطرنشان ساخت که اجرای موفقیتآمیز آن مستلزم همکاری همهجانبه در سطح ملی است. با این حال، وی با گلایه از عملکرد شماری از شهرداریها در این زمینه، نگاه آنها را صرفاً درآمدزا دانست و تصریح کرد که این دیدگاه تجاری، به جای تسهیلگری در یک پروژه زیرساختی برای کل کشور، به بزرگترین و مهمترین مانع در مسیر توسعهی فیبر نوری تبدیل شده است. به گفتهی او، این شهرداریها بدون توجه به اهمیت راهبردی دسترسی پرسرعت برای شهروندان و کسبوکارها، به عملیات عمرانی مورد نیاز برای کابلگذاری فیبر، صرفاً از منظر کسب درآمد نگاه میکنند که این امر اجرای پروژه را با دشواریها و تأخیر مواجه ساخته است.
مدیرعامل شرکت مخابرات ایران در ادامهی این گفتوگو به اهداف کمی پروژهی فیبر نوری اشاره کرد و گفت که شرکت مخابرات به عنوان تنها اپراتور دارای گسترهی سراسری، مسئولیت اصلی این پروژه را بر عهده دارد و هدفگذاری اولیه، دستیابی به یک میلیون اتصال جدید فیبر نوری در سال در سطح کشور است. وی افزود که سهم تهران از این رقم برای سال جاری حدود ۳۶۰ هزار اتصال برنامهریزی شده که معادل ایجاد حدود هزار اتصال در روز است. این تلاش گسترده برای جایگزینی زیرساختهای قدیمی مسی با فیبر نوری صورت میگیرد، چرا که به اذعان وی، با توجه به رشد قارچگونهی سرویسهای آنلاین و افزایش تقاضا برای پهنای باند بالا، به خصوص در زمینهی محتوای ویدیویی، فناوریهای قدیمی مانند ADSL دیگر پاسخگوی نیاز بسیاری از مشترکین نیستند و برای ارائهی اینترنت با کیفیت، مهاجرت به فیبر نوری امری ضروری است. وی همچنین معتقد است توسعهی شبکهی فیبر نوری منازل و کسبوکارها، علاوه بر بهبود کیفیت دسترسی ثابت، به کاهش بار ترافیک بر شبکهی موبایل نیز کمک شایانی خواهد کرد.
مهندس جعفر پور در بخش دیگری از سخنان خود به وضعیت سایر لایههای شبکهی ارتباطی پرداخت و اذعان داشت که در سالهای گذشته، به دلیل مشکلات مالی اپراتورها، توسعهی شبکههای تجمیع و انتقال استانی همگام با رشد نیاز کاربران پیش نرفته است. با این حال، وی خبر از هماهنگی و همکاری خوب با وزارت ارتباطات برای آغاز پروژههای ارتقا و توسعهی این شبکهها داد و گفت که در حال حاضر پروژههایی در استانهای خراسان رضوی و اصفهان آغاز شده و در ادامه استانهای آذربایجان شرقی و تهران نیز در دستور کار قرار دارند و این روند به تدریج به سایر نقاط کشور تسری خواهد یافت. وی در عین حال وضعیت شبکهی ارتباطات زیرساخت کشور را مناسب ارزیابی کرد و آن را گلوگاه فعلی ندانست.
مدیرعامل مخابرات ایران همچنین به عواملی که بر کیفیت تجربهی کاربری اینترنت تأثیر میگذارند، اشاره کرد و توضیح داد که کیفیت ارتباط به پارامترهای متعددی وابسته است. به گفتهی او، در حالی که ظرفیت ارتباطات بینالملل کفایت میکند، زمان تأخیر (Latency) بسته به محل میزبانی محتوا متفاوت است؛ دسترسی به سرویسهای داخلی با تأخیر کمتری همراه است، اما برای سرویسهای خارجی، به دلیل مسافت، تأخیر بیشتری وجود خواهد داشت. وی نکتهی مهمی را مطرح کرد و با صراحت گفت که بخش قابل توجهی از نارضایتیها در شبکهی کشور ناشی از مصرف بالای محتوای خارجی است و برای بهبود کیفیت کلی، باید به سمت تولید و مصرف بیشتر محتوای ایرانی حرکت کرد.
مهندس جعفر پور، با تأکید مجدد بر چالشهای ناشی از عدم همکاری برخی شهرداریها، هشدار داد که این موضوع باعث عقبماندگی شرکت از برنامهی سالانهی خود شده است. وی تصریح کرد که مذاکرات و پیگیریهای متعددی در این زمینه انجام شده و با وجود همکاری مثالزدنی برخی شهرداریها، رویکرد ممانعتکننده در برخی دیگر، کار را دشوار کرده است. مدیرعامل مخابرات با اشاره به محدودیت زمانی و اعتباری برای هر استان، گفت که اگر این روند ادامه یابد، شرکت ناچار خواهد بود سرمایهگذاری و انرژی خود را به استانهایی معطوف کند که همکاری بهتری دارند، و در این صورت، مردم مناطق فاقد همکاری از دسترسی به این فناوری محروم خواهند ماند و مسئولیت این امر بر عهدهی مسئولان محلی آن مناطق خواهد بود. وی افزود که حتی پیگیریهای وزارت ارتباطات نیز نتوانسته است مشکل عدم همکاری با برخی شهرداریها را به طور کامل حل کند.
مهندس جعفر پور در پایان به چشمانداز بلندمدت شرکت مخابرات اشاره کرد و گفت که این شرکت با گسترهی کشوری خود، قصد دارد ظرف پنج سال آینده تمامی مشترکین را تحت پوشش شبکهی فیبر نوری قرار دهد و در سالهای آتی نیز رقم یک میلیون اتصال اولیه افزایش خواهد یافت. وی اولویتهای سرمایهگذاری را مناطق تحت تعهد USO، مناطق پرتقاضا در مراکز استانها و نقاطی که نیاز به توسعهی شبکه دارند، دانست.
مدیرعامل مخابرات از یک تحول راهبردی در شرکت نیز خبر داد و گفت که از آبان ماه سال گذشته، مخابرات به طور جدی وارد حوزهی زیرساختهای اطلاعاتی شده و هدفگذاری کرده تا خدمات نوین در این حوزه، از جمله خدمات مرکز داده (دیتاسنتر)، خدمات ابری و پلتفرمهای مرتبط را به مشتریان تجاری، صنعتی و خانگی ارائه دهد. با توجه به نیاز شدید کشور در این زمینهها، که در حال حاضر با کمبود مواجه است، مخابرات با بهرهگیری از ظرفیتهای عظیم خود در سراسر کشور، قصد دارد به بزرگترین ارائهدهندهی خدمات مرکز داده تبدیل شود. وی از رونمایی برند ابری شرکت با نام “ابر ما” در انتهای سال ۱۴۰۳ خبر داد و گفت که در طول سال ۱۴۰۴، سرویسهای متنوعی بر روی این پلتفرم ارائه خواهد شد.