ماجرای خودرو‌هایی که خودشان رانندگی می‌کنند، بیشتر شبیه داستان‌های علمی و تخیلی است، اما در حقیقت ساخت آنها کمک بزرگی برای آینده بشر خواهد بود. امروزه نمونه‌هایی از این خودروهای مستقل، تولید شده که در برخی جاده‌ها در حرکتند. اما سوال بسیاری از افراد این است که آیا ما می‌توانیم به آنها اعتماد کنیم و جان خودمان را در دستان‌شان بگذاریم؟
باید اعتراف کرد اصطلاح خود راننده (self-driving)، در بازار خودروهای دنیا هنوز جایگاه خود را به درستی مشخص نکرده و بسیار مبهم است. تولیدکنندگان هر یک به دلخواه خود و با تکنولوژی‌های متنوعی اقدام به ساخت خودرو‌هایی متفاوت می‌نمایند. هر چند وقت یکبار نیز ما شاهد معرفی یک خودروی نیمه مستقل هستیم. برای مثال همین هفته گذشته آخرین اتوپایلوت شرکت تسلا رونمایی شد.
حتی دامنه ساخت چنین خودروهای خودرانی، از خودروسازان سنتی دنیا فراتر رفته است و غول‌هایی چون اپل و گوگل نیز پایشان را در کفش سازندگان ماشین کرده‌اند. البته استارت‌آپ اوبر (Uber) که به دلیل گزارش اولین مورد از تصادف خودروی خودران خود در اوایل سال جاری میلادی، هنوز درگیر پرونده حقوقی آن است، فعلا پروژه‌های خود را در فینکس، پیتزبورگ، سان فرانسیسکو و تورنتو به حالت تعلیق درآورده است.
با این حال در ایالت فلوریدا یک اتوبوس خودران متعلق به شرکت حمل و نقل Transdev به اسم “Babcock Ranch Pilot Autonomous School Shuttle”، هم اکنون وظیفه جابه‌جایی دانش‌آموزان یک مدرسه را بر عهده دارد. اگرچه سرعت این اتوبوس EasyMile Easy10 Gen II تمام الکتریکی، به 20 کیلومتر در ساعت محدود شده است، ولی در هر صورت، پدر و مادر‌ها، جان فرزندشان را در به دست این اتوبوس هوشمند خودران گذاشته‌اند.
اخلاق ماشینی، باید بخشی از آینده ایمنی خودروهای خودران باشد!
چند روز قبل، طی مطلبی که در مجله مشهور نیچر، به چاپ رسید، در بررسی جامعی در رابطه با این موضوع، اکثر شرکت‌کنندگان اعلام کردند که هوش مصنوعی باید اولویت را به جان جوانان بدهد نه پیر‌ها! از آنها سوال شده بود که اگر مطابق با تصویر زیر، در وضعیتی که سه عابر مسن در حال گذر از خیابان هستند و یک خانواده جوان در خودرو، اتومبیل خودران باید چه کار کند؟ شرکت کنندگان، ترجیح دادند جان مسافران جوان را نجات دهد حتی به قیمت کشتن عابران پیر!
در این بررسی نزدیک به 40 میلیون نفر شرکت کرده بودند و از آنها در رابطه با موضوعات و وضعیت‌های مختلف سوال شد. از جمله اینکه آیا همچون انسان‌ها ممکن است حیوانات خانگی را زیر بگیرد، یا پیاده‌هایی که از محل‌هایی غیر از خط عابر پیاده، از عرض خیابان عبور می‌کنند و حتی موارد نگران کنندتر، مثلا آیا مردان می‌توانند زنان را زیر کنند، یا افراد با طبقه اجتماعی بالاتر مجاز به زیر کردن افراد فقیر و بدبخت هستند!
شرایط در دنیای واقعی هر لحظه بسیار متفاوت‌تر از اندک اطلاعاتی است که در مغز الکترونیکی این خوردو‌های هوشمند قرار داده می‌شود. در این آزمایش به تصادفاتی تاکید شد که در واقعیت کمتر احتمال وقوع آنها وجود دارد، زیرا این موارد مربوط به شخصیت و تجربه اجتماعی رانندگان واقعی است. بنابراین خودروهای خودران نیز باید بتوانند تصمیمات درستی را در لحظه بگیرند، همانطور که یک انسان عادی در پشت فرمان، انسانی‌ترین و اخلاقی‌ترین تصمیم را در آن لحظه می‌گیرد، البته استثنائاتی نیز هست که انگشت‌شمارند.
شاید بیشتر افراد به یاد فیلم من، ربات (I, Robot) افتاده باشند که در ابتدای فیلم به علت اینکه یک ربات، تنها به دلیل محاسبات ریاضی خالی از احساس خود، در بین انتخاب نجات جان دو نفر، که یکی از آنها دختری 12 ساله بود، فرد دیگر را انتخاب نمود، زیرا براساس محاسبات ربات، شانس نجات دادن او چند درصد بیشتر بود!
مسائل و مشکلات ایمنی به مرور زمان قابل حل است. طبق تجربه دهه‌های اخیر، ترس اولیه از تکنولوژی‌های جدید، با عبور از برخی مشکلات جنجالی به سرعت رفع می‌شود و فناوری به بخش جدایی ناپذیر از زندگی مردم بدل می‌گردد. در حقیقت آنچه که پذیرش آن برای جامعه زمان‌بر است، مربوط به تصمیمات اخلاقی هر مسئله است. در این مورد نیز با مرتفع شدن نگرانی‌ها در این رابطه، در آینده می‌توان شاهد عبور و مرور گسترده این خودرو‌ها در سطح جاده‌ها باشیم.
سال 2018، برای اتومبیل‌های خودران، زمانی بسیار حساس و مهم بود که وجود برخی اتفاقات جنجال برانگیز، سبب سرعت یافتن پیشرفت‌ها در زمینه نوآوری‌های این محصول هوشمند شد. با این حال هنوز جهان با احتیاط و رویکردی بدببینانه به آن می‌نگرد و باید اعتراف کرد مقاومت در برابر گسترش این تکنولوژی در گوشه و کنار دنیا وجود دارد. شما در مورد خودروهای خودران چه فکر می‌کنید؟
