“اگر تمام مدت به کودکان خود اجازه میدهید تا انگشتهای کوچک خود را بر روی صفحه نمایش گوشیهای هوشمند و تبلتها بکشند، در صورت کند ذهن شدنشان تعجب نکنید!” جمله بیان شده آخرین جمله از مصاحبهای است که با روانشناس آلمانی Manfred Spitzer، انجام شده و در یکی از روزنامههای آلمانی به چاپ رسیده است.
در این مصاحبه Spitzer تاکید میکند که از نظر او باید دانشآموزان را از کار کردن با گوشیهای هوشمند در مدارس به صورت کامل منع کنند. این روانشناس آلمانی با اشاره به مطالعهای که در بریتانیا بر روی صد و سی هزار دانشآموز صورت گرفته، بیان میکند که دانشآموزان با ممنوعیت اسمارتفون در مدرسه عملکرد بهتری خواهند داشت. نتیجه مطالعاتی در کشور آلمان نیز ثابت میکند هر چقدر که هزینه بیشتری برای دیجیتالیزه کردن مدارس صرف میشود، عملکرد دانشآموزان ضعیفتر میشود. Spitzer صحبتهای خود را این گونه ادامه میدهد:
من مخالف صرف هزینه 5 میلیارد دلاری در قالب معاهدههای آموزشی هستم؛ چرا که این کار موجب ضعف فعالیتهای آموزشی کشور و تقویت مالی شرکتهای ثروتمند جهانی میشود.
در واقع تحقیقات و عصبپژوهان بسیاری هستند که تایید میکنند تصاویر کتاب و ادبیات آن خلاقیت را تقویت میکند و مرکز زبان و بخش تصویری مغز را ارتقا میبخشد. ویدیوها و صفحههای نمایشی از انجام این کار عاجز هستند. بعلاوه، نزدیکبینی و بدشکلی اعضای بدن به خاطر استفاده از اسمارتفونها به شدت در حال افزایش است. Spitzer در این خصوص و برای ارایه مدرک مستحکم به قاره آسیا اشاره کرده و میگوید:
کره جنوبی بیشترین گوشیهای هوشمند در دنیا را تولید میکند و صد درصد کودکان و قشرجوان آن دارای یک گوشی هوشمند هستند و حداقل 95 درصد آنان نزدیکبینی دارند. این یک اپیدمی بینایی داشتن وسایل هوشمند تصویری است. حال این کشور قوانینی دارد که استفاده طولانی مدت از گوشی هوشمند را برای قشر جوان ممنوع میکند. ما در آلمان راه درازی برای رسیدن به این مرحله در پیش رو داریم.
انتقادهایی که از نظرات Spitzer شده است
صحبتهای Spitzer در جوامع مختلف روانشناسی و تکنولوژی جدال زیادی را بین کارشناسان برانگیخته است. منتقدان و برخی از همکاران وی ابراز کردهاند که او بدون در نظر گرفتن مباحث کلی، تنها به برخی مطالعات ارجاع داده و برخی تیترهای خبری را نقل قول کرده است. طرح این موضوع موجب بوجود آمدن هراسهای بیموردی از تکنولوژی میشود. البته با توجه به سوابق علمی و عملی Spitzer باید عنوان کرد که صحبتهای وی باید جدی گرفته شود، اما نه به عنوان یک تصمیم جهت اجرایی شدن.
حد بینابینی استفاده از فناوری
بسیاری از والدین که شاید خواننده این مطلب نیز باشند، اسمارتفون یا تبلتی مخصوص کودک خود خریداری نکردهاند، اما به صورت محدود اجازه استفاده از آنها را به فرزندان میدهند. این محدودیت بر روی برخی دیگر از فعالیتهای مرتبط مانند استفاده از رایانه و تماشای تلویزیون نیز اعمال میشود، اما قانونی در خصوص مقدار آن وجود ندارد. به نظر میرسد بهترین کار همین باشد که با توجه به وضعیت و موقعیت، والدین محدودیتهایی را برای کودکان خود اعمال کنند.
از طرف دیگر پدرها و مادران باید این نکته را نیز مد نظر داشته باشند که اگر کودک بودند و از جذابیتی خالص به نام گوشی هوشمند یا تبلت توسط والدین خود محروم میشدند، چه حسی پیدا میکردند. در دورهای که ما در آن زندگی میکنیم، یکی از دغدغههای اساسی والدین آشنا کردن کودکان خود با فناوری روز بدون غرق یا دفن کردن آنها در این دریای مواج است. در نهایت کودکان بزرگ خواهند شد و اگر اقدامی در این خصوص صورت نگیرد، آنها خود اقدام به آشنایی با این وسایل میکنند و در آن وقت شاید برای انجام هر اقدامی دیر شده باشد.
در خصوص صحبتهای مطرح شده توسط Spitzer باید گفت، همانطور که شاید بسیاری از شما آن را حس کرده باشید، نظرات وی در خصوص فناوری و گوشیهای هوشمند کمی تیره و تار به نظر میرسد. استفاده بیرویه از اسمارتفون یا تبلت و هر چیزی که صفحه نمایش دارد، نه تنها برای کودکان که برای بزرگسالان نیز مضر است. اما ممنوعیت تمام و کمال آن نیز در دورهای که به عصر فناوری اطلاعات مشهور است، امری نشدنی و البته اشتباهی بزرگ خواهد بود. در نهایت همانطور که گفته شد، بهترین راه حل، یافتن روشهایی بینابینی برای این موضوع است.
نظر شما در این خصوص چیست؟ به عنوان والدین کودکان، بزرگترین نگرانی خود در این حوزه را چه میدانید و برای حل آن چه راههایی را اتخاذ کردهاید؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.