طی هفته جاری شاهد راه‌اندازی شبکه پرسرعت 5G به‌عنوان جانشین ابتکاری اینترنت همراه 4G بودیم. اخیرا اخباری پیرامون تدابیر کمپانی‌های کوالکام، AT&T، ورایزن و سامسونگ برای عرضه محصولات مرتبط با شبکه نسل 5 در اوایل سال آینده منتشر شده است. این در حالیست که اپل پیش‌تر اعلام کرد که از این فناوری حداقل تا سال 2020 بهره نخواهد برد.
بسیاری از کاربران به هیجانات ایجاد شده حول معرفی استاندارد جدید شبکه سلولی علاقه وافری دارند و تفکرات شرکت اپل در این حوزه را صحیح می‌دانند. به عقیده اپل، هیچ‌یک از مشتریان در هنگام خریداری گوشی طی سال پیش رو نبایستی فناوری 5G را به‌عنوان مشخصه‌ای از اسمارت‌فون خود قلمداد نمایند. البته این موضوع به معنای بعید بودن عرضه فناوری مذکور نیست. امروز سامسونگ با انتشار یک بیانیه مطبوعاتی اعلام کرد که با ترکیب طیف فرکانسی اپراتور ورایزن و مودم 5G اسنپ‌دراگون X50 کوالکام به ظرفیت عملیاتی 1.7 گیگابیت‌برثانیه دست یافته است. این سناریو، ایده‌آل محسوب می‌شود؛ اما حتی مدل‌سازی کوالکام در دنیای واقعی نیز کماکان با جهشی قابل‌توجه از دستیابی به سرعتی در حدود 490 مگابیت‌برثانیه حکایت دارد. چنین سرعتی در مقایسه با شبکه‌های 4G LTE امروزی که به‌طور معمول امکان ارتباط با سرعت حدودا 20 تا 50 مگابیت‌بر‌ثانیه‌ای را فراهم می‌کنند، پیشرفتی فوق‌العاده را نشان می‌دهد. اما جوانب این پدیده نیز بایستی مورد توجه قرار گیرند: هر 2 کمپانی سامسونگ و کوالکام نتایج برآوردهای آزمایشگاهی خود را اعلام نموده‌اند. هنوز هیچ شرکت سرویس‌دهنده مخابراتی یا تولیدکننده‌ای به‌سراغ عرضه یک دستگاه 5G واقعی نرفته و هنوز کارآیی حقیقی این شبکه در دنیای واقعی مشخص نشده است. دیروز و طی گردهمایی بزرگ شبکه نسل 5 کوالکام در هاوایی، شان هولستر، تحلیل‌گر وب‌سایت theverge تنها یک گوشی 5G سامسونگی را مشاهده نمود و اجازه کار با این دستگاه را پیدا نکرد. بعلاوه از نسخه 5G افزونه موتو ماد و چندین هات‌اسپات همراه 5G رونمایی شد که البته هیچ‌کدام از این گجت‌ها به سرعتی فراتر از 140 مگابیت‌برثانیه دست نیافتند.
هات‌اسپات 5G ورایزن ابعاد کوچکی ندارد
عدم بلوغ فناوری 5G به‌وضوح قابل مشاهده است
کلیه شرکت‌کنندگان حاضر در گردهمایی محدود هاوایی، یک عذر مشابه و تکراری داشتند: تست شبکه 5G توسط شرکت اریکسون به‌صورت شتابزده انجام شد و دستگاه‌های واقعی در کنار توسعه حساب شده و بهینه شبکه ایالات‌متحده (برگرفته از صحبت‌های کریس ایمونز؛ مدیر معماری اپراتور ورایزن) در واقع امکان دستیابی به سرعت‌های چند گیگابیتی را فراهم خواهد کرد. فناوری 5G کماکان با دوران بلوغ خود فاصله دارد و از یک جنبه ناخوشایند ویژه نیز برخوردار است. سریع‌ترین سرعت‌های این شبکه از امواج رادیویی در طیف فرکانسی موج میلی‌متری موسوم به mmWave ناشی می‌شود. اپراتورهای ورایزن و AT&T به ترتیب در فرکانس‌های 28 و 39 گیگاهرتز فعالیت می‌کنند. کلیه افرادی که تاکنون از وای‌مکس به‌عنوان رقیب شکست‌خورده LTE استفاده نموده‌اند از بزرگ‌ترین مشکل تبادل داده با چنین فرکانس بالایی آگاه هستند. این افراد با چالش عبور امواج از دیوارها یا سایر موانع فیزیکی دست‌به‌گریبان خواهند بود. به گفته گوردن منسفیلد؛ معاون ارشد واحد فناوری همگرا دسترسی و دستگاه در شرکت AT&T “عقب‌گرد فناوری 5G به فرکانس‌های پایین‌تر از 6 گیگاهرتز عملی خواهد شد؛ اما نیمه‌هادی لازم جهت پشتیبانی از این طیف فرکانسی تا اواخر سال 2019 قابل‌دسترس نخواهد بود.”
به بیان ساده‌تر نخستین دستگاه‌های 5G، بخش زیادی از زمان خود را در شبکه‌های 4G LTE سپری خواهند کرد؛ زیرا این شبکه سازگارترین و قابل‌دسترس‌ترین فناوری موجود برای اتصال چنین گجت‌هایی است.
افزونه 5G موتوماد ساخت شرکت موتورولا
حتی هنگام دسترسی به شاهرگ فوق‌سریع شبکه نسل 5 در حوالی منطقه سکونت خود نیز سریعا متوجه خواهید شد که به کلیه قابلیت‌های فراوان این فناوری که پیش‌تر شبکه 4G قادر به انجام آن‌ها نبود، دسترسی نخواهید داشت. قبلا حرکت از شبکه 3G به 4G موجب پیدایش چندین مورد کاربری برای اپلیکیشن‌های موبایلی و خدماتی نظیر ذخیره‌سازی عکس‌ها در فضای ابری یا پخش موسیقی در عوض دانلود آن شد. این سرویس‌ها به شدت منتظر ارایه پهنای باند بیش‌تر بودند. طرفداران فناوری 5G طی هفته جاری و در جزیره هاوایی، نمونه‌ای از پخش واقعیت‌مجازی را به معرض نمایش گذاشتند. اما واقعیت‌مجازی بخش دیگری از فناوری است که کماکان در مسیر تکامل و جستجو برای یک اپلیکیشن واقعا قانع‌کننده قرار دارد. در سال 2019 بدون وجود کمپانی‌هایی نظیر نینتندو که در زمینه تولید بازی‌های شگفت‌انگیز واقعیت‌مجازی یا سایر تجارب تعاملی با پهنای‌باند بالا فعالیت می‌کنند؛ دستاوردهای فناوری 5G در آینده نزدیک نسبت به هزینه‌های گزاف آن ناچیز خواهند بود.
به احتمال فراوان برخی تولیدکنندگان گوشی موبایل با تکرار اشتباهات سابق خود نسبت به عرضه بسیار شتابزده این فناوری اقدام خواهند کرد.
فناوری 5G در سال 2019 با موانعی متعدد مواجه خواهد شد. پیش‌تر و در سال 2011 شبکه 4G نیز با موانع مشابهی دست‌به‌گریبان بود. در آغاز کار، شبکه‌های جدید از پوشش جغرافیایی کوچکی برخوردار خواهند بود و نیمه‌هادی موردنیاز جهت اتصال به این شبکه‌ها از نظر بهره‌وری انرژی و فضا با فناوری تکامل‌یافته 4G فاصله زیادی دارد. بنابراین تخلیه سریع‌تر باتری در گجت‌هایی قدرتمندتر از حد معمول، نخستین تجربه شما از فناوری ارتباطی جدید خواهد بود (حقیقتا کامپیوترهای شخصی با ابعادی کوچک‌تر از محصول ورایزن در بازار موجود هستند و هات‌اسپات 5G اپراتور AT&T نیز از آن‌ها کوچک‌تر نیست). به عقیده برخی کارشناسان، صنعت تلفن‌همراه به اندازه کافی باهوش است و اشتباه گوشی اچ‌تی‌سی تاندربولت در سال 2011 را تکرار نخواهد کرد. این گوشی در اقدامی بسیار عجولانه از اتصال 4G پشتیبانی کرد و هزینه طراحی و شارژدهی نامناسب باتری را متحمل شد. احتمالا بسیاری از تولیدکنندگان تلفن‌همراه چنین رویکردی را آزادانه انتخاب نخواهند کرد.
نمونه اولیه دستگاه 5G سامسونگ
کمپانی‌های سامسونگ، هواوی و شیائومی هرکدام پیرامون تصمیم خود برای عرضه یک گوشی 5G در سال 2019 نشانه‌هایی را ارایه نموده‌اند؛ در حالی‌که وان‌پلاس حتی پا را فراتر گذاشته و تا این لحظه، عرضه نخستین گوشی 5G در اروپا را به کاربران وعده داده است. در رقابت بسیار نفس‌گیر اسمارت‌فون‌های اندرویدی یا باید به‌صورت غیرقانونی از اپل کپی‌برداری کرد و یا ابتدا بایستی وضعیت دسترسی فنی به تکنولوژی‌هایی نظیر نمایشگرهای فاقد ناچ یا انعطاف‌پذیر، اسکنرهای اثرانگشت یکپارچه با نمایشگر یا در حال حاضر شبکه نسل 5 را مورد بررسی قرار داد. ویژگی‌های گسسته‌ای از این نوع به‌عنوان امتیازات اساسی فروش برای تولیدکنندگان به‌شمار می‌آیند. بنابراین صرف‌نظر از دسترسی به فناوری تراشه یا شبکه با ورود یک کمپانی به میدان رقابت، کلیه تولیدکنندگان دیگر ناچارا بایستی از این رویه تبعیت کنند.
پیروی از رویکرد اپل و امتناع از مشارکت در نخستین چرخه عرضه دستگاه‌های 5G
اپل تنها شرکتی است که مصونیت خود از دنبال کردن بی‌پروای ویژگی‌ها و قابلیت‌های جدید را تا حدی به نمایش گذاشته است. در سال 2011 این تولیدکننده از همهمه عرضه گوشی‌های 4G وحشتناک فاصله گرفت و سال بعد نخستین آی‌فون 4G خود را روانه بازار کرد. تجمل‌گرایی مشتریان وفادار اپل به کمپانی امکان می‌دهد تا از نزاع خونین دستگاه‌های در حال توسعه فاصله گرفته و صرفا در زمان مناسب، محصولی بهینه را به بازار ارائه نماید. بدین ترتیب اپل نیز مناسبات خود را محدود می‌کند. پیشتازی کوالکام در حوزه فناوری 5G و عدم آماده‌سازی مودم‌های 5G توسط شریک تجاری اپل (اینتل) پیش از سال 2020 خبر ناخوشایندی محسوب می‌شود. بنابراین صرف‌نظر از رویکرد منطقی اپل یا مواجهه با محدودیت‌های فعلی تا عرضه نخستین دستگاه 5G اپلی زمان زیادی باقی‌مانده است.
بدون‌شک فناوری 5G یک جهش بزرگ روبه‌جلو در صنعت ارتباطات موبایلی به‌شمار می‌رود و این موضوع تنها با میل نامعقول و سیری‌ناپذیر ما برای سرعت و پهنای باند بالاتر مطابقت دارد. اما در سال 2019 تنها نگاهی اجمالی به آینده خواهیم داشت و ظاهرا پرداخت هزینه برای چنین نگرشی چندان ارزشمند به‌نظر نمی‌رسد. در سال پیش رو اپراتورهایی نظیر AT&T و ورایزن در کنار تولیدکنندگانی مانند سامسونگ و هواوی سازوکار بهینه‌سازی تجهیزات خود را درک نموده و به حداکثرسازی پوشش شبکه و هماهنگ‌سازی تجهیزات مختلف بی‌سیم تحت عنوان شبکه نسل 5 خواهند پرداخت. با انجام این اقدامات به کلیه کاربران توصیه می‌شود تا به جریان گسترده دستگاه‌های 5G ملحق شوند. اما زمان انجام این کار هنوز فرا نرسیده است.
