محققان موسسه اینترنت اکسفورد بنابر مطالعاتی جدید که درباره فیسبوک انجام دادهاند پیشبینی کردهاند که طی 50 سال آینده تعداد مردگان از حساب کاربری افراد زنده پیشی خواهد گرفت. روندی که پیامدهای مهمی در آینده برای شبکههای اجتماعی دارد.
تحلیل انجامشده پیشبینی میکند که براساس آمار کاربران در سال 2018، حداقل 1.4 میلیارد از اعضای فیسبوک قبل از سال 2100 میلادی خواهند مرد. طبق این تحقیقات از سال 2070 تعداد مردهها بیشتر از کاربران زنده خواهد بود.
اگر بزرگترین شبکه اجتماعی جهان با همین روند به رشد ادامه دهد، تعداد کاربرانی که از دنیا رفتهاند تا پیش از پایان قرن به ۴.۹ میلیارد نفر خواهد رسید.
نگرانی درباره دادههای شخصی مردگان
کارل اومان، یکی از نویسندگان ارشد این تحقیق میگوید: آمارهای منتشرشده، نگرانیها را با سوالی تازه روبهرو میکند که پس از مرگ کاربران چه کسی اجازه استفاده از دادههای آنها را خواهد داشت؟ مدیریت اطلاعات شخصی فرد چگونه انجام میشود تا به آشنایان فرد هم احترام گذاشته شود؟ درنهایت آیا مجوز استفاده از این اطلاعات برای مطالعات تاریخی هم صادر خواهد شد؟
این سوالات فقط در حوزههای اجتماعی مطرح میشوند و هنوز برای دادن پاسخ صحیح به آنها راه طولانی در پیش داریم. مدیریت میراث دیجیتال ما روی هر کاربر شبکههای اجتماعی تاثیر میگذارد.
همه ما در نهایت خواهیم مرد و اطلاعات شخصیمان در این جهان باقی میمانند که همین دادهها بخشی از میراث دیجیتالی جهانی بشر میشوند.
دیوید واتسون، یکی دیگر از محققان این پروژه که دانشجوی دکتراست در این باره توضیح داد:
اگر نگاهی به تاریخ از ابتدا تا اکنون بیندازیم، هیچگاه این حجم داده از رفتار و فرهنگ انسانها در یک مکان ذخیره نشده است.
با توجه به این که کنترل چنین آرشیوی میتواند در واقع به معنای کنترل تاریخ بشریت باشد باید همه ما مطمئن باشیم که این اطلاعات ارزشمند فقط در اختیار یک شرکت یا سازمان خصوصی نباشد و نسلهای بعدی ما هم باید بتوانند از این دادهها استفاده کرده و با مطالعه میراث دیجیتال به شناخت بهتری از تاریخ گذشته خود برسند.
دو سناریو درباره آینده
این تحلیل انجام شده برای آینده دو سناریو را نشان میدهد:
بنابر سناریو اول فرض میشود که تا سال 2018 هیچ کاربر جدیدی وارد فیسبوک نشود. در این شرایط سهم آسیاییها از کاربران فوت کرده سریعا رشد کرده و به حدود 44 درصد از جمع مردگان تا پایان قرن 21 میرسد که تقریبا نیمی از آن حسابهای کاربری از هند و اندونزی خواهند بود. حسابهایی که در مجموع ۲۷۹ میلیون کاربر مرده فیسبوک را تا سال ۲۱۰۰ تشکیل میدهند.
در سناریوی دوم، رشد فیسبوک را طبق میانگین حال حاضر ۱۳ درصد بهصورت سالانه در نظر میگیرند. با چنین فرضی این بار آفریقاییها هستند که سهم بیشتری از کاربران مرده خواهند داشت و نیجریه در صدر کشورهای این قاره قرار میگیرد که حدود ۶ درصد از کل حسابهای کاربری را به خود اختصاص میدهد.
همچنین کشورهای غربی سهم کمتری از کاربران مرده خواهند داشت و فقط آمریکاست که در میان ۱۰ کشور اول قرار میگیرد.
مخالفت محققان با سناریوها
اومان با چنین سناریوهایی مخالف است و در این باره میگوید:
نتایج تحقیق را نباید بهعنوان پیشبینی از آینده در نظر گرفت چرا که درواقع صرفا توضیحی از روند توسعه کنونی و آیندهای است که در انتظار ما است پس نمیشود با این تحلیلها، آینده را پیشبینی کرد.
مهمترین نکته این است که باید یک برنامهریزی مدون در رابطه با موضوع کاربران مرده و تأثیرات کلی آنها بر آینده انجام شود. فیسبوک یک مثال از آیندهای است که برای هر شبکه اجتماعی با چنین حجم کاربر، اطلاعات و نفوذ در میان جهانیها، شکل خواهد گرفت.
واتسون راهحلهای پیشنهادی خود برای آینده را چنین بیان میکند:
فیسبوک بایستی از تاریخدانها، باستانشناسها و حتی اخلاقشناسها دعوت کند تا با همفکری یکدیگر راهی مناسب برای بهرهبرداری از حجم زیاد دادهای پیدا کنند که کاربران شبکههای اجتماعی بهعنوان میراث از خود بر جای خواهند گذاشت.
پیشبینیهای انجامشده در تحقیق مورد نظر براساس اطلاعات دریافتی از سازمان ملل بوده است. این سازمان پیشبینی تعداد مرگ را برای هر کشور بهصورت مجزا ارایه میکند.
آمار کاربران فیسبوک نیز در بخش Audience Insights موجود است.