گاهی پیش آمده که سر و صدا و غرّش هواپیمایی مسافربری و یا جنگی حواس تان را به خود معطوف کرده باشد و کاری کرده که شما نگاه تان را از زمین با آسمان بچرخانید و حرکت آن را زیر نظر بگیرید. و بعد از این که غرّش هواپیما و نعره مدام آن به گوش تان تکراری شده، خط سفید ابرگونه ای که پشت هواپیما به جا مانده تبدیل به سوژه بعدی و جستار ذهنی شما شده باشد. هواپیما از قاب دید شما فاصله گرفته و ممکن است حتی به فرودگاه رسیده باشد اما اثر خط سفید هنوز به طور کامل محو نشده است. این که چه طور و چگونه این خط از عقبه هواپیما به روی صورت آسمان مانده، این دیگر پاسخی است که می خواهیم آن را بررسی کنیم.
به دنبال خط سفید هواپیما
یادش بخیر! زمان کودکی، یکی از بازی های مورد علاقه کودکان این بود که به آسمان نگاه کنند و با یکدیگر حدس بزنند که خط سفید هواپیما جا مانده، تا کجا ادامه پیدا می کند و هواپیما متعلق به این خط در کدام کشور می نشیند. گاهی هم که خط سفید سنگین شده بود و در آسمان پایان گرفته بود، فکر می کردیم که هواپیما سقوط کرده و به همه می گفتیم که هواپیمایی سقوط کرده و بعد از اضطرابی که به اهالی خانه می دادیم، یک پس گردنی ناغافل از بابت دروغ ناخواسته و کمبود استناد بابت ادعای مان می خوردیم. بماند که بزرگ تر ها هم نمی دانستند که دلیل وجود این خط، پشت سر حرکت هواپیما چیست! یکی می گفت این خط برای مشخص شدن مرزهای هوایی درست می شود و دیگری می گفت نه! این خط ها برای ابرسازی به وجود می آیند! اما اصل مطلب این است که این خطوط بر اثر یک واکنش کاملا طبیعی از یک وسیله نقلیه به وجود می آیند. البته جالب است که بدانید در سال 1915، با توجه ناآگاهی های مردم، هر شرکت هواپیمایی برای خود افسانه ای از این خطوط می ساخت و به مردم می گفت؛ این خطوط متعلق به ما است و اهدافی نظامی پشت آن خوابیده و ما می خواهیم با ایجاد این خطوط سفید، فضای امنی برای خود ایجاد کنیم. اما همان طور که می دانید، هواپیما نیز مانند بسیاری از وسایل نقلیه دیگر از سوخت فسیلی و از نوعی بنزین بهره می برد و نیرو برای حرکت به دست می آورد و این خط سفید چیزی نیست جز دودی حاصل از همین سوخت هواپیما! اما شاید سوال دیگری ذهن را درگیر کند! این که شما بارها، هواپیما را در فاصله ای نه چندان دور از سطح زمین دیده اید و متوجه شده اید که هنوز خبری از این دود سفید نیست. در پاسخ به این شک و شبهه پیش آمده باید گفت که وقتی هواپیما به ارتفاعی بیش از 8 هزار متر می رسد، دمای هوا به منفی 40 درجه سانتی گراد می رسد و همین تغییر دما باعث می شود که مقدار زیادی از بخار آب و دوده های هواپیما با هم ترکیب شوند و در نهایت دود سفیدی را پشت سر هواپیما تشکیل دهد.
دود سفید به کمک نمایش های هوایی می آید!
بعد از این که عده ای از شرکت های هواپیمایی به جذابیت وجود ابرها در آسمان پی بردند، به این فکر افتادند که می توان از این پدیده که هم طبیعت و هم انسان، به طور مشترک، در آن دخیل هستند استفاده کرد. به همین خاطر، هر ایرلاینی با ترکیب رنگ های مطابق با لوگوی خود، نمایش جدیدی را در آسمان آغاز کرد و نمایش های بی نظیری از قدرت هواپیماهای خودش به نمایش گذاشت. این نوع استفاده از این پدیده، باعث شد تا نیروهای هوایی ارتش های دنیا نیز در اجرای رژه های خود از این پدیده برای طراحی سمبل های ملی و کشور خودشان استفاده کنند و تغییری زیبا و قابل توجه را به رژه خود اضافه کنند. هواپیمایی های مهمی چون ایرلاین امارات، قطر، لوفتانزا، تا کنون به خوبی توانسته اند از این نمایش استفاده کنند و اکنون در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، جایگاه تجاری خود را پیدا کنند و به فروش بلیط هواپیما خود بپردازند. در یکی از تبلیغ های مربوط به یکی از همین ایرلاین ها، هواپیمایی در حال پرواز دیده می شد که به دنبال دود سفید آن، غازهای وحشی نیز، به طور دسته ای، در حال پرواز بودند. در پخش اول این تبلیغ، بسیاری فکر می کردند که چنین چیزی، صرفا برای تبلیغات است و واقعیتی پشت این ماجرا نیست اما بعد از چندین پرواز شگفت انگیز، مسافران، خود به وضوح، شاهد پرواز غازهای وحشی بودند.
عواقب منفی و مثبت خط سفید هواپیما
به هر حال، چنین پدیده ای مانند هر پدیده دیگری که دست انسان در آن در کار است عواقب منفی و مثبت خود را دارد؛ یکی از مزیت های این خطوط سفید در کمک به هواشناسی است. وجود این خط های سفید، آن هم به مدت طولانی در هوا، این امکان را به هواشناسان می دهد تا بفهمند که میزان دما در ارتفاعات بالا به چه میزانی است و از روی دوام این خطوط، می فهمند که شدت سرمای هوا می تواند باعث بارش در روزهای آتی شود یا خیر! یعنی اگر ماندگاری این خطوط در آسمان چندان پایدار نباشد، به این معنا است که هوا، جوی نسبتا پایدار دارد و اگر ماندگاری و پر رنگ بودن این خطوط سفید ادامه داشته باشد، به معنای میزان بالای رطوبت هوا و احتمال بارش زودهنگام است. اما از نقاط منفی می توان به تاثیرات منفی آن در آلودگی هوا اشاره کرد؛ همان طور که اشاره کردیم، هواپیما نیز از سوخت فسیلی استفاده می کند و خوب همه می دانند که سوخت های فسیلی نیز از میزان آلایندگی بالایی برخوردار هستند. البته برای بخش نظامی هم به جا ماندن خط سفید هواپیماهای جنگی، یک نقطه ضعف محسوب می شود و دشمن به راحتی می تواند از رد خط سفید، جا و مسیر حرکت هواپیما را به خوبی تشخیص دهد! تمام مهندسین این صنعت در حوزه نظامی، مدام در تلاش هستند تا آن جا که می توانند، این خطوط را کم رنگ تر کنند و موقعیتی امن تر برای هواپیماها و جت های جنگی خود ایجاد کنند. گاهی در ادامه پیشرفت فناوری در مسیر زندگی انسان، پدیده هایی به وجود می آیند که باعث به وجود آمدن ایده های نو می شوند؛ خط سفید هواپیما یکی از همین پدیده ها است.
منبع: eligasht.com
اطلاعات تماس الی گشت:
تلفن: 0218540
ایمیل: info@eligasht.com
آدرس: تهران، خیابان بهشتی، خیابان خالد اسلامبولی، کوچه 23، پلاک 7