سهامداران یک شرکت را می‌توان به دو دسته حقیقی و حقوقی دسته‌بندی کرد. سهامدار حقیقی به افراد دارای دارای کد بورسی و فعال در بازار سرمایه گفته می‌شود و سهامدار حقوقی گروهی از اشخاص هستند که یک شخصیت حقوقی را مانند شرکت، سازمان و … ایجاد می‌کنند.
شخصیت‌های حقوقی با کد بورسی‌های متفاوت با اشخاص حقیقی در بازار سرمایه اقدام به فعالیت می‌کنند.
امروزه افرادی که قصد سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را دارند به دو روش مستقیم و غیرمستقیم می‌توانند در بازار سرمایه سرمایه‌گذاری کنند.
در روش سرمایه‌گذاری به صورت غیرمستقیم، افراد سرمایه خود را به یک گروه متخصص، با تجربه و دارای مجوزهای لازم از سازمان بورس می‌سپارند. این گروه تحلیل، مدیریت سرمایه و معاملات فرد را بر عهده گرفته و مسئولیت آن را می‌پذیرند.
از جمله روش‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم می‌توان به صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سبدگردانی اختصاصی اشاره کرد.
در مقابل افرادی هستند که به صورت مستقیم در بازار سرمایه فعالیت می‌کنند. این افراد اوراق بهادار را تحلیل و اقدام به خرید و فروش می‌کنند. سرمایه‌گذاران می‌توانند با استفاده از روش‌های مختلفی مانند تکنیکال، بنیادی، تابلوخوانی و … سهم مناسب برای سرمایه‌گذاری را شناسایی کرده و در بازار سرمایه سرمایه‌گذاری کنند.
تابلوخوانی چیست؟
تابلوخوانی از روش‌های مؤثر برای یافتن و انتخاب سهام مناسب در بازار سرمایه ایران محسوب می‌شود. با تلفیق سه روش تابلوخوانی، تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی، افراد می‌توانند روند احتمالی بازار سرمایه را با دید کامل تری بررسی کنند.
می‌توان گفت یکی از اهداف اصلی تابلوخوانی، تشخیص میزان قدرت خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی سهام مختلف است و این ترفند نیاز به کسب دانش تخصصی در زمینه تابلو خوانی دارد.
سایت (tsetmc.com) مرجعی برای مشاهده تابلوی هر نماد در بورس اوراق بهادار تهران است. این سایت توسط شرکت مدیریت فناوری بورس تهران مدیریت می‌شود. در صفحه اصلی این سایت (خانه)، افراد می‌توانند اطلاعات کاملی از شاخص‌های منتخب، پیام‌های ناظر بازار، نماد‌های پرتراکنش و … را مشاهده کنند.
سرمایه‌گذار برای دسترسی به اطلاعات سهام مورد نظر خود در سایت مدیریت فناوری بورس تهران می‌تواند در قسمت جستجو، نام سهام را وارد کرده و به صفحه آن نماد هدایت می‌شود.
در این صفحه، افراد می‌توانند اطلاعات دقیق‌تری از سهام را شامل قیمت خرید و فروش، حجم و ارزش معاملات، معاملات حقوقی و حقیقی بر روی تابلو، سهام شناور، حجم مبنا، نسبت P/E و … بررسی کنند.
نسبت P/E
نسبت P/E یکی از متغیرهای شناخته شده بین فعالان بازار سرمایه است. P/E به نسبت قیمت سهام بر سود هر سهم می‌گویند و این نسبت نشان دهنده میزان زمان بازگشت سرمایه به سرمایه‌گذاران است.
EPS
EPS یا سود هر سهم، نسبت سود خالص یک شرکت به تعداد سهام عادی آن است. این شاخص نشان‌دهنده میزان سودآوری یک شرکت است و برای مقایسه شرکت‌های مختلف در یک صنعت یا بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
DPS
شرکت‌هایی که در بورس اوراق بهادار تهران مورد پذیرش و معامله قرار می‌گیرند، می‌توانند قسمتی از سودی که در طول یک سال مالی کسب کرده‌اند را با توجه به تصمیم مجمع عادی عمومی سالیانه به عنوان سود نقدی (DPS) به سهامداران خود پرداخت کنند.
حجم مبنا
حجم مبنا یک مفهومی است که سازمان بورس و اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۸۲ برای معاملات بازار سرمایه در نظر گرفت. حجم مبنا با توجه به عوامل مختلفی مانند تعداد سهام هر نماد، شناوری سهم و … محاسبه می‌گردد.
حجم مبنا کمترین حجمی است که یک سهم می‌تواند در یک روز معاملاتی داشته باشد تا قیمت پایانی آن به بیشترین حد نوسان در جهت صعودی یا نزولی برسد.
حجم مبنا از اینکه قیمت سهم به طور ناگهانی افزایش یا کاهش یابد جلوگیری می‌کند. اگر یک سهم در یک روز معاملاتی حجم مبنا را کامل نکند، به مقداری از حجم مبنا که تکمیل شده است روی قیمت پایانی سهم اثر خواهد گذاشت.
سهام شناور
شرکت‌هایی که در بازار سرمایه ایران مورد معامله قرار می‌گیرند و دارای شناوری سهم زیادی نیز هستند، معمولا نقدشوندگی بالایی نسبت به دیگر شرکت‌ها دارند.
اغلب در بازار سرمایه دو گروه خریدار و فروشنده برای سهام شرکت‌ها وجود دارند. یک گروه برای کسب جایگاه مدیریتی و گروهی دیگر برای کسب بازدهی مناسب، سهام را معامله می‌کنند. به سهامی که توسط گروه دوم خریداری می‌شود، سهام شناور گفته می‌شود.
سهامداران عمده
سهامداران عمده یک شرکت، شخص حقیقی یا حقوقی است که بیش از یک درصد از کل سهام آن شرکت را در اختیار دارد. در سایت مدیریت فناوری بورس تهران (TSETMC.com) افراد می‌توانند لیست سهامداران عمده یک سهم را در صفحه مربوط به آن مشاهده کنند. البته باید توجه کنید که سهامدار عمده بودن به معنای داشتن جایگاه مدیریتی در هیئت مدیره یک شرکت نیست.
