در گفتگوی تازه معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور با فعالان خصوصی، جزئیات رویکرد جدید دولت در مواجهه با رمزارزها روشن شد. این رویکرد با تأکید بر همگرایی با بانک مرکزی، بهکارگیری رویکردهای نوین حکمرانی و تقویت اقتصاد دیجیتال طراحی شده است تا از اهمیت رمزارزها و فناوریهای مرتبط به نفع اقتصاد داخلی بهرهبرداری کند.
این گزارش از نشست امروز مجمع کارآفرینان ایران استخراج شده است. حضور معاون علمی رئیسجمهور بهعنوان فرصت گفتگو با فعالان بخش خصوصی تعبیر شد و تأکید بر شنیدن صدای صنعتگران نشان میدهد که اصلاحات، اگر بهصورت مشارکتی و با در نظر گرفتن تجربه فعالان انجام شود، میتواند پیامد مثبتی برای شرکتهای دانشبنیان و شرکتهای در حال مسیر تازه داشته باشد.
رویکرد کلی دولت: از رمزارزها تا اقتصاد داخلی
پس از چند نشست و گفتوگوی فراوان، به تفاهمی با بانک مرکزی رسیدهایم تا سیاستگذاری کلی رمزارزها به این بانک سپرده شود. در ابتدا دیدگاههای مختلفی میان دولت و بانک مرکزی وجود داشت، اما در نهایت مسیر تفاهم پیروز شد و اکنون روند تدوین سیاستها آغاز شده است. گام نخست این سیاستها روی رمزارزهای با پشتوانه، بهویژه استیبلکوینها، متمرکز است تا از ظرفیت آنها برای تقویت اقتصاد داخلی استفاده شود. این رویکرد بهدنبال حفظ ثبات بازار و کاهش ریسکهای ناشی از نوسانات شدید رمزارزها است.
بازتعریف حکمرانی و بهروزرسانی چارچوبها
رئیس معاونت علمی رئیسجمهور با تأکید بر لزوم بهروزرسانی روشهای حکمرانی گفت: باید از چارچوبهای سنتی فاصله بگیریم و بهدنبال رویکردهای مدیریتی کارآمد و سازگار با فناوریهای نوین باشیم. اگر کشوری میخواهد به سمت نوآوریهای گسترده برود، باید قوانین و فرایندهای تصمیمگیری را متحول کند تا بتواند از فرصتهای فناوری مخرب و پیشرفته بهره بگیرد.
در این مسیر، توجه ویژهای به جایگاه دانشبنیان و نخبگان وجود دارد. تصمیمات کلان، باید نتیجهگیریای مبتنی بر نظر کارشناسان باشد تا اثرگذار بودن سیاستها در عمل ملموس باشد. در کنار این حرکت، رصد و ارزیابی دقیق افراد و تیمهای با سابقه، نباید به دلیل بروکراسیهای پیچیده متوقف شود؛ بلکه باید بهعنوان تسهیلگران مسیر رسیدن به مقصد دیده شوند.
اقتصاد دیجیتال و تامین مالی نوآورانه
افشین به «اقتصاد دیجیتال» بهعنوان محوری برای رشد آینده اشاره کرد. سرمایهگذاریها در پلتفرمها، زیرساختها و نیروی انسانی این حوزه باید به شکل عملیاتی تعریف و پیگیری شوند. در این راستا، بحثهایی درباره تعریف دقیق نیروی انسانی و مهندسی در فضاهای دیجیتال مطرح شده است تا همانند مواد اولیه دارویی، زیرساختهای دیجیتال نیز بهطور شفاف تعریف و حمایت شوند.
حکومت بر بودجه نیز باید بهروز شود. بودجه بنیاد علم ایران از ۱۰۰ میلیارد تومان به یک همت افزایش یافته است و هدف تنها افزایش تعداد پروژهها نیست، بلکه عمق حمایتها و اثرگذاری آنها است. همچنین به دنبال روشهای نوین تأمین مالی بهجای کرادفاندینگ سنتی هستیم و برای این منظور بین ۵ تا ۱۰ درصد مشوقهای فناوری در نظر گرفته میشود. حرکت به سمت نئوبانک نیز در دستور کار قرار دارد و زیرساختها از طریق معاونت علمی و صندوق نوآوری توسعه مییابد، اما مدیریت آن به شرکتهای زیستبوم واگذار خواهد شد.
رشد صندوقها و تأثیر آن بر نوآوری
افشین با تأکید بر حکمرانی بهروز، گفت که اقتصاد دیجیتال و حمایت از نوآوری بهعنوان اولویتهای اصلی دولت مطرح هستند. منابع صندوق نوآوری و شکوفایی نیز بهطور قابل توجهی رشد یافتهاند: از حدود سه همت در ابتدای کار، با پیگیریها و تخصیص بودجه، این رقم اکنون به ۲۳ همت رسیده است. این رشد حاصل از مشارکت دولت و همچنین سهمی از فروش شرکتهای تحت پوشش، است که زمینهساز پشتیبانی پایدارتر از شرکتهای دانشبنیان است.
اقتصاد دیجیتال، نیروی انسانی و زیرساختها
در بحث اقتصاد دیجیتال، محوریت با تدوین استراتژیهای روشن برای نیروی انسانی است. تعریف دقیق از نیروی انسانی و مهندسی دیجیتال از رشتههای کلیدی است تا بتوان از ظرفیتهای فناوری برای توسعه اقتصادی بهره برد. در کنار این مسئله، زیرساختهای دیجیتال باید بهطور جامع تعریف و از سوی دولت و بخش خصوصی بهطور همسو حمایت شوند تا شرکتها بتوانند با یک اکوسیستم متصل به هم کار کنند.
رونماییها، ارزیابی و شفافسازی نمایشگاهها
افشین از حذف رونماییهای پراکنده در سفرهای استانی خبر داد و گفت: رونماییها بهصورت سالانه در نمایشگاه «فر ایران» برگزار خواهند شد تا فرایند ارزیابی دقیق و شفاف باشد. امسال ۶۵۰ فراخوان دریافت شد که با حمایت معاونت، ۸۰ طرح برگزیده به نمایشگاه راه یافتند. این رویکرد باعث میشود تا دستاوردهای دانشبنیان کشور به صورت منظم و با ارزیابی معتبر به جامعه ارائه شوند و اعتماد عمومی نیز تقویت شود.
در پایان نشست، آیین رونمایی از آخرین کتاب مجمع کارآفرینان ایران با حضور معاون علمی رئیسجمهور برگزار شد تا یادداشتهای اجرایی و تجربیات موفق این بخش از اقتصاد به مخاطبان منتقل شود. این اقدام نشان میدهد که رویکرد دولت نسبت به رمزارزها و اقتصاد دیجیتال، نه فقط به صورت سیاستهای پرفورمایی، بلکه به صورت یکپارچه با فرهنگ کارآفرینی و نوآوری همسو است.
